Đảo Ch́m 

niên biên kư sự

                           

       Mỗi năm hoa đào nở, lại thấy ông đồ già…

       Chuyến này về đến sân bay Nội Bài vào một ngày cận Tết, cụ giáo ngẫn ngẫn nḥm phố xá đông người qua. Cụ làm như đi t́m ông đồ vẫn ngồi đấy, qua đường không ai hay, thế nhưng va vào mắt cụ là mấy chú ḅ vàng chụm đầu vào nhau mặt mày “căng” thấy rơ. Cụ nghĩ ắt hẳn là họ đang “điều nghiên” đám người dân Thái B́nh đ̣i ruộng cày bừa sắp biểu t́nh đâu đây? Hơ! Cụ bụng bảo dạ với những người muôn năm cũ…trước 75, những thương phế binh xuống đường đ̣i đất cắm dùi cũng ”vô tư” thôi, cứ “thỏa mái”…chạy đầy đường. “Sự cố” này ắt là phải hỏi chú em họ của cụ cho ra nhẽ mới hả dạ. Cho đến ngày về, nói dối phải tội chứ, chứ mỗi lần nom nḥm mấy khuôn mặt nhăn nhúm “hơi bị phản cảm”, cụ sợ thiêu cháy dái. Nhưng ấy là chuyện sau.

       Chuyện bây giờ với c̣n ai trồng khoai đất này, cụ và chú em đều là…dân Thái lọ.  

       Dào! Về chú em họ ư! Ừ th́ lần ṃ về năm 54, trong khi cả nhà đang lóng chóng chuyện “ri cư”, thầy bu thằng em dẫn nó t Thái B́nh ṃ về dinh tê ở nhà cụ. Loanh quanh mấy tháng đánh bi, đánh đáo, thế mà thân nhau ra tṛ. Cụ rong ruổi đi, chú em lớ quớ ở lại. Chuyến về thăm bản quán dạo nọ, cụ đảo qua gặp người anh em xă hội chủ nghĩa này, mới ớ chú ta là phó biên tập tờ Nhân Dân. Ra cái điều nhà giáo dầy chữ, cụ vén môi hỏi bỡn: Chú làm ǵ mà…cây đa cây đề quá thế?. Thằng em cười lủng lẳng: Báu ǵ thưa bác, phó cối…th́ nào có khác ǵ tủ lạnh chạy đầy đường!. Rồi “đột biến” thằng em đốc chứng hưu non, ngày ngày vật lộn với chữ nghĩa. Cụ gặng hỏi cớ sự ǵ lạ nhẩy? Chú em hâm hâm rằng: Khó nói lắm bác, để ít nữa em sẽ…kinh qua nhiều hơn.

       Nghe thấy…kinh khiếp. Lu bu rồi hai anh em cũng phớt đời quên tuốt.  

       Lần này vừa mở cửa chú em ôm lấy cụ ”hữu nghị” thắm thiết, trà đàm một chặp, chú em nó nháo nhác xin kiếu v́ đến giờ phải đi gặp…”người anh em”. Ngỡ nó là dân cửu vạn quơ cào “tút” thuốc lá để “chiêu đăi” cụ. C̣n chuyện sơn hà nửa gánh giang sơn một chèo, bộ nó cho chó gặm xương chăng? Đang lầng quầng, nó đưa xấp giấy và nói, ngồi nhà, cụ cứ chịu khó ngốn hết mớ chữ này là nó về ngay. Hai anh em sẽ nón lá áo tơi ra quán chợ, trơ vơ trên bến nước sông đầy, sầu nghiêng mái quán mưa tong tả…

      Xấp giấy dầy tới mười trang có hơn! Dầy khiếp! Chữ nghĩa chú em ǵ mà nhiều quá thể, mà chuyện khỉ ho c̣ gáy ǵ đây chả biết nữa? Vừa mới chong mắt qua mấy hàng chữ nhún nhín, cụ chớ phở ra ngay v́ cái thằng viết lách ǵ cứ như niên biên, kư sự không bằng mà cụ th́ chúa ghét với niên đại, niên kỷ. Chả nhẽ ngồi không búng ghét đuổi ruồi, thế là cụ đành bấm bụng tụng như…tụng kinh và đợi chú em về để chén rượu men lành lạnh ngón tay, ôn lại những ngày mưa gió cũ…  

      ***

      Ôn lại những ngày mưa gió cũ…Giời ạ! Cú rằng có, vọ rằng không, ngay trang đầu chú em của cụ đă “động năo động t́nh” như thế này đây:

      “…Năm 1958, ông Đồng là thủ tướng lâu đời nhất hành tinh, ông ngồi lỳ ở chức vụ đến nỗi ông Giầu (Trần Văn Giầu) người ít làm mất ḷng ai cũng phải mai mỉa: Cái đít nó biết nhớ cái ghế. Chuyện là ông công nhận chủ quyền Trung Quốc trên quần đảo Ḥang Sa, Trường Sa bằng vào văn kiện ngày 14 tháng 9 là sẽ chỉ thị cho các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm triệt để tôn trọng hải phận 12 hải lư của Trung Quốc  

       Dào! Rơ ra văn bản trên th́ cụ biết từ đời tám kiếp nào rồi. Nói cho ngay, hồi ấy cụ đọc mà chẳng “tiếp thu” cho mấy với 12 hải lư ven biển có là bao, trong khi Ḥang Sa, Trường Sa nằm xa tít mù khơi. Cớ sự ǵ cái nhà ông thủ tướng gửi cái công hàm thừa thăi đến ngớ ngẩn ấy. Nhưng qua mấy hàng dưới đây cụ mới ăn vẹt ở ṃn là…

       Là theo công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển năm 1978, vùng biển 12 hải lư là thuộc chủ quyên của nước đó. Cũng trong 12 hải lư này, có thêm một ḥn đảo, lại tích lũy thêm 12 hải lư nữa. Nếu có một mỏm đá hay một mảng san hô nhô lên khỏi mặt biển, dù nhỏ đến đâu th́ cũng có độc quyền khai thác tài nguyên vùng trời phía trên, hay dưới đáy biển 200 hải lư. Nhờ bài viết của chú em, cụ mới ḅn mót thêm ra rằng sau 24 năm. Tức là từ năm 1954 có những chan tương đổ mẻ của các quốc gia liên đới: Như năm 1978, khi không nước Brunei nhận bá vơ sở hữu 2 mỏm đá bé tẻo teo ở Trường Sa là thuộc thềm lục địa của họ. Hai mỏm đá này chỉ…nhú lên khi thủy triều…xuống. V́ thế Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trước Liên Hiệp Quốc 24 năm ắt hẳn là có “vấn đề”.  

      Và văn bản của chú em “bài bản” vấn đề…”nhạy cảm và tế nhị” như sau:

      10 giờ sáng ngày 19-1-1974 hải quân của chính quyền VNCH khai hỏa v́ Trung Quôc mang tầu chiến tới chiếm Ḥang Sa. Về phía ta, ông đại tá trợ lư trưởng phái đ̣an quân sự bốn bên đang họp với họ trong Camp Davis ở Tân Sơn Nhất. Ông tiếp cận được là Trung Quốc đă dùng vũ lực chiếm đảo này với tổn thất của Ngụy quyền miền Nam có 58 thủy binh hy sinh, với đầy đủ chi tiết danh tính, danh hiệu như sau:

       Hộ tống hạm Nhật Tảo HQ10 bị trúng đạn và ch́m, Hạm trưởng Thiếu tá Ngụy Văn Thà ở lại chết theo tàu với 24 thủy binh hy sinh và 26 mất tích. Khu trục hạm Trần Khánh Dư của Trung tá Vũ Hữu San bị hư hại, 2 thủy binh hy sinh. Tuần dương hạm Trần B́nh Trọng của Trung tá Phạm Trọng Quỳnh bị hư hại nhẹ, 2 người nhái hy sinh. Tuần dương hạm Lư Thường Kiệt bị trúng đạn, 15 thủy binh được coi là mất tích.  

       Là bộ đội chính quy, ông đại tá bị kích động nên điện bản tin về cho bạn ông trong Bộ ngọai giao tham khảo có nên chính thức lên tiếng hổ trợ tinh thần chính quyền miền Nam hay không? Ông được trả lời: “Đợi”. Mươi ngày sau ông nhận mật điện khác của Bộ chính trị: “Các anh lớn đang hội ư”. Và ông đợi măi…  

       Chẳng phải đợi lâu, cụ giáo lật trang kế tụng tiếp một đoạn trong Nhật Kư Trần Quỳnh, cựu tùy viên của ông Duẩn (Lê Duẩn) kể lại:

       “…Ngay sau khi Trung quốc chiếm Ḥang Sa, Thủ tướng Phạm văn Đồng dẫn một phái đ̣an sang Trung quốc xin viện trợ gồm có Nguyễn Duy Trinh và tôi. Phái đ̣an đi nhờ một máy bay của họ. Trung Quốc đă dàn xếp để tờ Nhân Dân Nhật Báo ngày hôm đó đăng bài ca tụng chiến thắng Ḥang Sa của họ và cố ư để tờ báo này trên máy bay cho phái đ̣an ta đọc. Hôm sau gần đến giờ hai bên gặp nhau, Chu Ân Lai thông báo cho phái đ̣an ta biết là ông ta hơan cuộc tiếp kiến một giờ đồng hồ và khuyến cáo phái đ̣an ta trong khi chờ đợi nên xem truyền h́nh. Trong một giờ để phái đ̣an ta ngồi chờ đó, truyền h́nh Trung Quốc chiếu cảnh một cô gái ngâm thơ ca tụng chiến thắng Ḥang Sa của họ. Chương tŕnh đặc biệt này được thực hiện không phải để cho gần một tỷ khán gỉa Trung Quốc mà chỉ để dành riêng cho gần chục người của phái đ̣an ta. Nhất là cho Thủ tướng Phạm văn Đồng xem. Dù vậy, trong buổi họp chính thức với Trung Quốc chiều hôm đó, phái đ̣an ta không một ai dám đả động đến vấn đề này…”.  

       Ngừng lại một chút, cụ lờ đờ như đom đóm đực v́ với ông Phạm Văn Đồng này cũng ấm ớ lắm chứ chẳng chơi. Thảng như năm 54 kư hiệp định chia đôi đất nước ở Vĩ tuyến 17 tại sông Bến Hải. Sau này, ông thư kư trong đoàn đàm phán Hiệp định Genève tiết lộ: Về sau Phạm Văn Đồng thừa nhận, khi Chu Ân Lai nói sông Bến Hải sẽ được lấy làm giới tuyến. Ông Phạm Văn Đồng không biết là Việt Nam có con sông ấy.  

       Cụ hong hanh nhớ ra ông đại tá trong Camp Davis ở Tân Sơn Nhất phải đợi…V́ rơ ra cứ theo bài bản của thằng em họ cụ th́ ông ta đâu có hay rằng:

      Ngày 4-4-72, khi quân đội miền Bắc tấn công Quảng Trị, người Mỹ cần áp lực từ Bắc Kinh với Hà Nội. Kissinger đă phái Winston Lord tới New York gặp Hoàng Hoa, đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc để trao một “bức điện miệng” nhắn Chu Ân Lai: Hải quân Mỹ sẽ được lệnh ở lại tại khoảng cách mười hai dặm kể từ quần đảo Hoàng Sa.  

      Cứ theo chú em vơ bèo vạt tép th́ năm 1973, ông Lê Duẩn kể với bà vợ Nguyễn Thị Nga, khi đang giỗ giấc ngủ trưa và ông gối đầu lên đùi bà để bà nhổ tóc bạc:

      “Khi Nixon thương lượng với Trung Quốc, nó đưa điều kiện nếu Trung Quốc để cho Mỹ ném bom B52 ra miền Bắc th́ Mỹ sẽ nhường đảo Hoàng Sa cho Trung Quốc.

      Trước kia Trung Quốc có hứa với ḿnh nếu Mỹ đánh miền Bắc th́ Trung Quốc sẽ can thiệp. Nhưng sau chuyến đi của Nixon, Trung Quốc tuyên bố: Mi không đụng đến ta, ta không đụng đến mi. Tiếp đến, Mỹ cho máy bay B52, F111A bắn phá liên tục 12 ngày ở Hà Nội, Hải Pḥng và đê điều miền Bắc. Sau đó, Chu Ân Lai gặp anh (Lê Duẩn) ở Hồ Tây. Ông ta đi dưới bậc thang lên đưa tay, anh không bắt. Anh nói: Các đồng chí đă bán đứng chúng tôi. Các đồng chí đă lấy xương máu chúng tôi để trả gía Mỹ. Chúng tôi biết nhưng chúng tôi không sợ, chúng tôi sẽ đánh đến cùng.  

      Khi tiễn đưa Chu Ân Lai, thay v́ ra tận chân cầu thang máy bay, Lê Duẩn đă dừng lại ở ngay cửa nhà ga sân bay Gia Lâm. Các quan chức VN tất nhiên cũng phải đứng lại. Phái đ̣an Trung Quốc và Chu Ân Lai gần như lủi thủi bước lên máy bay đi về. Sau chuyến đi này, Trung Quốc bắt đầu “kiếm chuyện” trên vùng biên giới và mặt biển.  

      ***

      Hơ! Kiếm chuyện ǵ nữa đây? Thế là cái đầu cụ giáo được thể cứ rối inh cả lên:

      Năm 75, sau cuộc chiến thắng miền Nam , về đối ngọai đă bộc lộ nhiều rạn nứt trong khối Cộng Sản v́ Khrushchev chủ trương xét lại. Tháng 9 ông Duẩn và ông Nghị (Lê Thanh Nghị) lại sang Trung Quốc “xin” viện trợ. Trung Quốc sau khi kết thân được với Mỹ nên coi Nga Xô là kẻ thù số 1. Buổi tiếp tân Đặng Tiểu B́nh khuyến cáo ông Duẩn nên đứng hẳn về phía họ. Trong phần đáp từ ông Duẩn đi giây bằng cách cám ơn cả hai nước đă giúp VN chống Mỹ. Kết quả là Đặng Tiểu B́nh hủy bỏ cuộc liên hoan.

       Chỉ tội nghiệp cho ông Nghị, trước đó ít lâu đă bị Mao Trạch Đông cóc cáy: Tên ăn mày, lúc nào cũng ngửa bát đ̣i đ̣i xin thêm.  

       20-12-1976 ông Duẩn chính thức thay ông Hồ, từ bí thư thứ nhất cải danh là “tổng” bí thư, quyền hạn như “tổng thống” phía tư bản và nghiêng về phía Nga Xô. Năm 1977, ông Duẩn trở lại Trung Quốc một lần nữa và…xuống giọng với Hoa Quốc Phong: Chúng tôi như những đứa em nhỏ, luôn luôn sát cánh bên những người anh. Cuộc đàm phán mặc dù để nối lại bang giao và xin viện trợ, nhưng Trung Quốc chỉ muốn nói đến vùng biển Trường Sa, VN muốn thêm vào Ḥang Sa. Hai bên thỏa thuận bằng cách không nhắc tới một phân giới đặc biệt nào, mỗi bên tùy tiện suy diễn theo cách riêng của ḿnh. Chung cuộc vẫn chẳng đạt được kết quả ǵ, giống như kỳ trước lại về tay không.  

       Đến đây, cụ nổi trôi với Ḥang Sa bị chiếm v́ người Mỹ lúc ấy đă rút ra, với chiến thuật tầm ăn dâu trước sau cũng đến Trường Sa như họ khơi ra ở trên. Nhưng sao phải đợi đến năm 1988?. Cụ lan man đọc tiếp th́ hóa ra cớ sự ǵ cũng có đầu dây mối rợ:

      1-11-1978 ông Duẩn, ông Đồng dẫn đầu phái đ̣an chính phủ sang Mạc Tư Khoa để cùng kư bản hiệp ước hợp tác và hữu nghị. Theo đó hai nước liên minh với nhau về kinh tế và quân sự. Điều 6 của hiệp ước này là: “Nếu một trong hai nuớc bị tấn công, nước kia sẽ dùng biện pháp quân sự thích nghi để đối phó”. VN cho Nga Xô sử dụng hải cảng Cam Ranh để đối đầu với Hạm đội 7 của Mỹ. Ngay cả có thể dùng Đà Nẵng làm đầu cầu quân sự mong kềm chế Trung Quốc ṭan vùng nam Thái B́nh Dương.

       Nga Xô mang vào Cam Ranh 25 chiến hạm kể cả tầu ngầm cùng 16 oanh tạc cơ Badger, một phi đội Mig 23 và phi cơ quan sát tầm xa. Về nước ông Duẩn làm hai việc cần kíp là dựng tượng Lê Nin ḥanh tráng cao cả chục thước và sửa đổi hiến pháp với trang đầu ghi: “Trung Quốc là kẻ thù lâu đời và nguy hiểm nhất”. Trước kia ông Duẩn khúm núm làm đàn em họ Hoa không được th́ chuyến này, cũng qua Nhật Kư Trần Quỳnh: “Nhờ cúi đầu rạp xuống chào Brezhnew 2 lần, nên được viện trợ gần 2 tỷ rúp”.  

       Năm 1982 Brezhev chết, đánh dấu sự suy sụp ṭan diện kinh tế theo cùng hai lănh tụ kế tiếp qúa già và bệnh tật. Người kế vị là Gorbachev phát động cởi mở với Mỹ, Trung Quốc và tái cấu trúc kinh tế. Nhân lúc Nga Xô đang lúng túng, Trung Quốc bắt đầu lấn áp với mộng bá quyền. Từ năm 1982 tới 1985, Mỹ sửa sọan rút ra khỏi căn cứ quân sự ở Phi Luật Tân, đồng thời phối hợp giữa kinh tế và quân sự, ng̣ai lư do dầu hỏa, Trung Quốc tiến hành kế họach lâu dài trên mặt biển được gọi là Viễn dương pḥng vệ (Jinyang Funwu) do Tư lệnh hải quân Lưu Ḥa Thanh (Liu Huaquin) thiết lập. Trong đó giai đọan thứ nhất chiếm Trường Sa lập tuyến ṿng đai ngăn chặn Mỹ từ Đại Hàn xuống Phi Luật Tân, Đài Loan. Giai đọan thứ hai sẽ nới rộng tới Nhật Bản và Úc.  

       Giời ạ! Tới tao đoạn này, chú em ăn mắm ngắm về sau như thế này đây:

       Năm 1986 ông Duẩn bị bệnh nặng, ông Thọ (Lê Đức Thọ) tới bệnh viện đ̣i ông Duẩn viết “chúc thư” để chức tổng bí thư cho ông ta nhưng ông Duẩn không chịu. Ông Thọ t́m chỗ dựa nên t́m ông Linh (Nguyễn Văn Linh) nói: Kỳ đại hội này tôi sẽ sắp xếp để cho đồng chí làm tổng bí thư. Theo cuốn “Làm người đă khó, làm người xă hội chủ nghĩa c̣n khó ơn” của Đ̣an Duy Thành tiết lộ th́ việc ông Duẩn không cất nhắc ông Thọ, có thể chỉ v́ chuyện bà Hồ Thị Nghĩa là bác sĩ. Bà vừa là người t́nh của ông Duẩn, cũng vừa là người chăm lo ông Duẩn ở bệnh viện. Ông Thọ tới đây thăm ông Duẩn lắm bận t́m cớ…“đụng chạm thân mật” với bà Nghĩa nên từ đó mới thành chuyện. Chuyện là theo bà Lê Thị Muội, con gái ông Lê Duẩn, sau này cứ thấy ông Lê Đức Thọ đến thăm bố bà ở biệt thự số 7 Hồ Tây là ông Lê Duẩn lại…“phẩy tay đuổi đi”.  

       Ông Lê Duẩn qua đời, người kế nhiệm là Trường Chinh do ông Duẩn chỉ định. Sau đấy Trường Chinh bị ông Thọ ép từ chức và đưa ông Linh lên làm tổng bí thư.  

       ***

       Cứ như chuyện Đổng Trác với Lữ Bố hí Điêu Thuyền không bằng! Nḥm xuống hàng dưới chả thấy lộn thừng lộn chăo ǵ sất? Cụ giáo mặt thuỗn ra: Ủa! Có một chuyện sao chú em không đưa vào đây? Thôi th́ để lát nữa vê, cụ sẽ kể cho chú em nghe.

       Chuyện là lúc đầu người Lê Duẩn chọn là Tố Hữu, nhưng ông thi sĩ kiêm kinh tế gia v́ vụ “in tiền” để tránh lạm phát ở miền Nam thất bại mà mất chức. Cùng mất chức với Tố Hữu có tướng Vơ Nguyên Giáp. Thêm chuyện nữa là trong lúc ông Thọ đang lo chuẩn bị nhân sự cho Đại hội bầu tổng bí thư. Tướng Lê Trọng Tấn là cánh tay mặt của tướng Giáp, người lẽ ra sẽ giữ chức Tổng trưởng quốc pḥng sau đại hội này. Sau buổi họp, tướng Tấn đến thẳng nhà ông Thọ số 6 Nguyễn Cảnh Chân để bàn bạc thêm.

       Chả hiểu bàn bạc vặt vănh ǵ mà về đến nhà, bỗng nhiên tướng Tấn gục xuống bàn. Bạn bè tướng lănh chạy tới, trong đó có tướng Giáp. Một ông tướng rất gần gũi với ông Thọ, hỏi: “Tấn ơi, đứa nào hại mày?”. Tướng Tấn được  đưa vào bệnh viện th́ mất.

       Sau đến lượt tướng Hoàng Văn Thái, lịch sử phi chính thống xếp những cái chết này là “nghi án”. V́ khi tướng Tấn mất, ông Thọ là người phụ trách Ban bảo vệ sứ khỏe trung ương. Cơ quan quyết định tới từng viên thuốc cho các nhà lănh đạo.  

       Chả hiểu nghĩ sao cụ không dậu đổ b́m leo nữa, v́ chuyện óc eo trên thể nào chú em chả hay biết nên được xem như không…có. Và cụ lại lót đót theo niên biên kư sự…

       Ông Nguyễn Văn Linh bay qua Nga Xô nhận chỉ thị: “Không đổi mới th́ chết” của Gorbachev là bắt tay với tư bản và ḥa hơan với Trung Quốc. Tháng 7-1987 ông Linh ra nghị quyết số 2 gồm hai đề mục: Mục 1 rút câu Trung Quốc là kẻ thù ra khỏi trang đầu của hiến pháp. Mục 2 là tránh đụng chạm với quân đội Trung Quốc ở ng̣ai biển Đông.  

       Ấy vậy mà nghị quyết chưa khô mực, cứ theo chú em thao tác th́…

       Th́ ngày 14-2-1988, Trung Quốc đưa 2 hạm đội với 4 tàu chiến tới Trường Sa. Ngày 15-4-1988, tàu HQ 505, HQ 604, HQ 605, và HQ 701 của ta tới đảo ch́m Đá Lớn, Cô Lin, Len Đao và Gạc Ma. Sáng 14-3-1988 tiến đến gần đảo Gác Ma.  

      Sáng hôm ấy, một tổ 3 người trên tàu HQ 605 được lệnh Trung tá Trần Hữu Thông cử lên đảo Gạc Ma bảo vệ quốc kỳ. Hải quân Trung Quốc thả 3 thuyền nhôm và 40 quân đổ bộ lên đảo. Trước đó không ai nghĩ Trung Quốc sẽ bắn.Trung Quốc bắn chết Thiếu úy Nguyễn Văn Phương và chiến sĩ Nguyễn Văn Tư, đâm trọng thương Hạ sĩ Nguyễn Văn Lanh. Từ chiến hạm của ḿnh, Trung Quốc bắn pháo 100mm làm ch́m tàu HQ 604, Đại úy thuyền trưởng Nguyễn Phi Trứ và nhiều sĩ quan, chiến sĩ đă hy sinh. Thuyền trưởng Vũ Huy Lễ HQ 505 cho ủi băi lên đảo Cô Lin nhưng bị bắn ch́m. Cùng ngày tàu HQ 605 cũng bị tàu Trung Quốc bắn ở đảo Len Đao. Thủy thủ đoàn bơi về đảo Sinh Tồn. Các chiến sĩ hải quân chỉ được trang bị súng AK, nhưng khi lên đảo họ cất súng vào kho v́ trước đó không ai nghĩ Trung Quốc sẽ bắn. Trung Quốc đă bắn như văi đạn vào những người lính đang đứng giữa đảo, trong tay không một tấc sắt.

       Hải quân chịu tổn thất: 3 tàu bị cháy, 64 sĩ quan, chiến sĩ hy sinh, 11 người bị thương. Nhưng chủ quyền tại các đảo Cô Lin và Len Đao đă đuợc bảo vệ. Trung Quốc chiếm đảo Gạc Ma. Riêng tàu HQ 701 không bị thiệt hại v́ đă được lệnh lao thẳng cắm đầu vào đảo ch́m Đá Lớn, lấy cả con tàu làm bia chủ quyền.  

       Đến nước nôi này, cụ giáo phát hiện ra đoạn viết đầy “ấn tượng” của chú em:

       Không quân VN cũng có tham dự, có viên trung úy nằm vùng Nguyễn Thành Trung nay là đại tá. Trong khi ấy cùng 2 Mig của Trung Quốc đang bay thị uy trên trời, v́ không đủ xăng, máy bay cả hai bên chỉ ở lại hai, ba phút rồi bay về. Vậy mà không một phản ứng quốc tế nào, kể cả Nga Xô với điều 6 của bản thỏa ước liên minh quân sự với VN.

       Từ nhóm đảo này, Trung Quốc dần dần chiếm thêm những ḥn đảo nhỏ khác. Để từ đó có thêm những vùng EEZ 200 hải lư chung quanh để thăm ḍ dầu hỏa…  

       Cụ giáo lẫn đẫn thêm nữa th́: Trong trận Hoàng Sa, Phó Đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại cho hay Đệ Thất Hạm đội của người Mỹ ở gần đấy nhưng án binh bất động, ngay cả không cứu vớt 15 hải quân VNCH bị đắm tàu của tuần dương hạm Lư Thường Kiệt.  

       ***

       Nhà chú em nóng như luộc, ngồi sưng cả đít. Vậy mà mắt cụ cứ dính vào chữ, làm như 36 cái răng đóng trăng cái lưỡi, v́ dường như chú em đang nhỏ to với cụ…      

      Cuối năm 1977, ông Duẩn thăm Cần Giờ, được nhà báo hỏi về t́nh h́nh biên giới Việt Miên, ông trả lời: Nếu chúng ta đánh Miên, Trung Quốc đánh ta thôi. Ngày 29-1-1979, Đặng Tiểu B́nh đến Washington thông báo với Tổng thống Carter “mức độ giới hạn” của cuộc tấn công. Trong cuộc họp riêng giữa hai người, Carter cho họ Đặng hay là cuộc tấn công không ảnh hưởng đến bang giao của hai nước.

       Tiếp, chú em tháo động những diễn biến với niên đại, niên kỷ…

       Đặng Tiểu B́nh vừa mới chỉ được phục hồi chức vụ phó thủ tướng là đă sửa soạn đánh chiếm Hoàng Sa. Tháng 1-1974 Hoàng Sa của VNCH bị đánh. Tháng 9-1975, ông Duẩn qua Bắc Kinh xin viện trợ trong cái tâm trạng ngoảnh mặt sang Tề e Sở giận, quay đầu sang Sở sợ Tề ghen. Tuy nhiên ông cũng đă yêu cầu Đặng Tiểu B́nh đàm phán vấn đề Hoàng Sa, nhưng đă bị Đặng Tiểu B́nh từ chối. Đồng thời v́ ông Duẩn không chịu kư thông cáo chung “chống bá quyền Moscow ” nên Trung Quốc từ chối viện trợ.

       Năm1975, miền Nam mất Hoàng Sa, ông Hoàng Tùng là trưởng ban Tư tưởng – Văn hóa đă giải thích rằng: Các đồng chí Trung Quốc giữ hộ ta đấy thôi, sau này sẽ trả cho ta. Tinh thần quốc tế vô sản ấy mà. Lo ǵ.

       Ngày 19-1-1974, tướng Vơ Nguyên Giáp nghe tin miền Nam mất Hoàng Sa khi ông đang chữa bệnh ở Bắc Kinh. Ngày 9-4-1975 khi nghe tin quân đội miền Nam rút khỏi các đảo ở Trường Sa. Ông trực tiếp ra chỉ thị cho tướng Lê Trọng Tấn:

        “Kịp thời đánh chiếm lại các đảo vùng Nam Hải (Hoàng Sa). Đặc biệt là đảo Nam Sa (Trường Sa). Việc này chuẩn bị gấp và bí mật, chỉ để cán bộ có trách nhiệm biết”.

       Và nhắc nhớ thêm:

       “Chỉ đánh các đảo quân Ngụy miền Nam đă chiếm đóng trước kia. Tránh đụng tới các đảo ở Hoàng Sa đang ở trong tay Trung Quốc”.

       Ngày 11-4-1975, Hải quân miền Bắc đă giải phóng Trường Sa.  

       ***

       Đầu óc cụ rỗng rễnh thế nào ấy, bỗng dưng gặp lại hai chữ Trường Sa, cụ ngẫn ngẫn qua một bài viết mới đây của một anh lính thú gác đảo trên biển ở trong nước:

       “…Trước khi đến xứ Đảo Ch́m, tôi muốn mời bạn đọc ghé qua một ḥn đảo nổi. Lính Đảo ch́m gọi là Thủ đô Trường Sa. Thủ đô Trường Sa là một ḥn đảo rất bé. Nó chỉ là một vũng cát lờ phờ, to chừng cái nong phơi thóc, vừa đủ chỗ để dựng một cái lều bạt dă chiến. Tư lệnh Hải quân Giáp Văn Cương cũng đă đến đây, đă ngủ một đêm trên ḥn đảo này trong một chuyến đi tuần biển. Chiều ấy, ngồi bên Tư lệnh trên mặt cát nóng bỏng như rang, mặc dù mặt trời đă lặn xuống biển từ  lâu rồi, anh lính trẻ quê xứ

Nghệ coi Tư lệnh như một người đồng đội thân thiết. Anh lắc lắc đầu gối Tư lệnh: 
- Bố thấy Vương quốc của chúng con thế nào? 

Tư lệnh đưa mắt nh́n suốt rẻo cát trống trơn, rồi lại nh́n cái lều bạt dă chiến cứ hộc lên trong gió tựa hồ một con ngựa bất kham, đang lồng lộn như muốn rứt tung mấy sợi xích sắt căng gh́ xuống đảo mà phóng đi cùng bầy gió hoang dă.
 
- Đẹp! Nhưng khổ nỗi đây lại là Tổ quốc, là đất đai hương hoả của ông cha, th́ dù chỉ có đá sỏi gió cát thế này, ta cũng phải canh giữ, một tấc không đi, một ly không rời, dẫu có phải đổi bằng xương máu... 
- Vâng, con hiểu! Con hiểu, bố ạ!

 

Và sáng sớm hôm sau, khi Tư lệnh đánh xuồng trở lại đảo th́ thấy anh chàng xứ Nghệ đang cởi trần, ś sụp lặn ngụp cùng với chiếc xẻng. Nhưng anh không xúc cát đổ xuống biển, mà lấy cán xẻng khẽ bẩy từng tảng đá ch́m sâu dưới mấy mét nước, rồi lụi cụi khuân lên, đắp quanh chân đảo, giữ cho cát khỏi bay.
- Mày làm cái ǵ thế mày?
- Dạ, báo cáo bố, con mở mang bờ cơi ạ!

 

Anh lính cười khục khục, gương mặt nhấp nhoá nước.

- Mà, mà, đúng ra, đúng ra con chỉ "buông neo" cho Tổ quốc khỏi bị trôi đi thôi!...”  

       ***

       Và cụ lại quắn đầu với Trường Sa c̣n đang rối rắm th́ cụ như lươn bị bỏ giỏ cua của chú em. Và chú em họ cụ như giỏ có quai, chài có chóp như thể như thế này đây:

       25-4-1988, chính phủ miền Bắc đă dựa vào văn kiện của chính phủ miền Nam trước kia qua Ngọai trưởng Trần văn Đỗ công bố chủ quyền đất nước tại Hội Nghị Ḥa B́nh Thế Giới ở San Francisco năm 1951. Trong kháng thư chính phủ ta ghi rơ:

       “Sau hội nghị, năm 1956 chính quyền Sài G̣n đă tiếp quản Ḥang Sa, Trường Sa khi Pháp rút khỏi Đông Dương. Quần đảo Trường Sa có hơn 200 đảo, cồn đất, mỏm đá, san hô, chính quyền miền Nam đă tiếp quản được hơn 30 đảo lớn nhất. Sắc luật hành chánh của chính phủ miền Nam đă đặt Ḥang Sa trực thuộc tỉnh Quảng Nam và Trường Sa thuộc tỉnh Phước Tuy và cho binh lính hải quân cũng như truyền tin đóng ở đấy”.  

       Quan hệ giữa Mỹ-Nga mỗi ngày một thắm thiết nên Trung Quốc thấy cần phải dễ dăi hơn với VN hơn. Ngay trong ngày quốc khánh 2-9-1990 VN, họ mời ông Linh, ông Mười (thủ tướng Đỗ Mười) sang họp bí mật gấp chuyện thỏa hiệp giữa hai nước kèm theo lời khuyến cáo: “Các đồng chí đến đây không nươc nào biết. Chúng tôi cảnh giác các đồng chí vấn đề này”. Đặng Tiểu B́nh cho mời cả ông Giáp và “cố vấn tối cao” của chính phủ là ông Đồng nữa. Nhưng không có ông Nguyễn Cơ Thạch, người mà Trung Quốc đă đặt ra ŕa trong các cuộc tiếp xúc song phương. Tới Bắc Kinh, đồng đẳng với ông Giáp là Bộ trưởng quốc pḥng Diệp Kiếm Anh đă không ra sân bay đón. Ông Giáp ngỏ ư muốn gặp Dương Đắc Chí, người chỉ huy trận chiến biên giới Việt-Hoa năm 1979 như một thiện chí ḥa giải. Nhưng Dương Đắc Chí từ chối một cách khinh miệt, công khai nói là mồ của binh sĩ chết ở biên giới chưa xanh cỏ, ông ta không thể gặp được những người phản bội. Tướng Giáp gần như đă bị làm nhục trong suốt chuyến đi này.

       Người bị mất mặt nhất là ông Đồng, ông tỏ t́nh hữu nghị ôm hôn thắm thiết Phó Thủ tướng Trung Quốc Lư Tiên Niệm, mấy phút sau Lư Tiên Niệm chính thức cáo buộc Hà Nội “lật lọng với Công hàm 1958”. Cũng chẳng giấu giếm, Đặng Tiểu B́nh lánh mặt không muốn gặp ông Đồng, cũng không thèm gửi lời giải thích hay chào mừng, ngay cả bằng điện thọai. Lư do từ “bài học” dành cho VN năm 79 không thành công như ư muốn nên họ Đặng vẫn cay đắng, không nhiệt t́nh ủng hộ việc kết thân với VN. Hơn nữa với cuộc chiến ở biên giới ấy, VN c̣n chế diễu vóc dáng của Đặng Tiểu B́nh bằng câu nói trong những buổi học tập nội bộ: “Chính trị Trung Quốc không cao hơn Đặng Tiểu B́nh”.

       Trước khi đi ông “cố vấn tối cao” đồng t́nh với ông Linh là sẽ nhượng bộ tối đa. Cả phái đ̣an hùng hậu chỉ được thứ trưởng ngoại giao tiếp, ông Đồng chưa kịp lên tiếng th́ đă bị họ chỉ trích rằng năm 1958, ông Đồng đă công nhận chủ quyền của họ trên quần đảo đó sao nay lại tiếp quản mấy ḥn đảo…”nhỏ” ở Trường Sa?”.  

       Ông Đồng trả lời gượng gạo và kết cuộc chẳng đạt được ǵ khả quan. Về lại bộ chính trị, ông Linh và ông Đồng căi nhau và ông Linh đổ lỗi cho ông Đồng chính là người kư văn kiện 1958 chấp nhận biên giới lănh hải của Trung Quốc, ông Đồng bào chữa: Lúc đó thời chiến tranh nên tôi phải làm thế. Và thú nhận là: Ḿnh hớ và dại.        

         Cụ thầm nhủ rằng chuyện…chính trị chính em ǵ mà cứ như phường tuồng ấy?

         V́: “Các đồng chí đến đây không nước nào biết”.  Ấy vậy mà khi phái đ̣an về, c̣n đang ngồi trên máy bay th́ “Chính trị Trung Quốc không cao hơn Đặng Tiểu B́nh” đă tung tin phái đ̣an sang cầu cạnh. Cụ lắc đầu chịu chết nghĩ không ra?

         Rồi bỗng dưng không đâu cụ ḥai niệm đến Lê Chiêu Thống sang Tàu cầu viện. Vua Tàu bắt vua Ta đợi từ giờ ngọ đến giờ dậu. Mồ cha không khóc lại khóc cái tổ mối, cụ…ḥai cảm ông Giáp, ông Đồng…ngồi đồng có được họ chiêu đăi cao lương mỹ vị như Tổng thống Nít-Xân chăng? Hay là bị bỏ đói như vua Lê ḿnh th́ cũng rơ khổ.  

       Trong cơi mụ mị với bẩy mươi chưa què, chớ khoe rằng trọn, nên cụ ngậm ngùi nhai văn nhá chữ tiếp cho phải đạo với…văn dĩ tải đạo của chú em:

       Năm ông Mười lên làm tổng bí thư, 15-2-1992 Trung Quốc công bố luật hàng hải của họ bao gồm gần hết biển Đông và đe dọa:Sẽ dùng quân sự để ngăn chặn những vi phạm chủ quyền của Trung Quốc”. Cùng với lời công bố, cũng như để dằn mặt, họ cho quân chiếm đảo Ba Đầu trong quần đảo Trường Sa.

       Tiếp đến, họ chính thức mạnh mẽ cảnh cáo VN: “Không nên làm điều ǵ gây phương hại cho t́nh hữu nghị mới tái lập”. Ba tháng sau ông Mười sang gặp Giang Trạch Dân tại ṭa Nhân Dân Đại Sảnh ở Bắc Kinh. Cũng ngay lúc đó, ngay ở pḥng bên cạnh, họ đang kư kết với hăng thầu Crestone của Mỹ khai thác dầu hỏa trong vùng đảo Tu Chính, nơi hai nước đang tranh chấp. Ông Mười không có phản ứng nào về việc này. Trái lại v́ “Nh́n nét mặt anh Hai Trung Quốc”, v́ “Mặt trời ở xa (Nga Xô), Trung Quốc ở gần” nên vẫn thành khẩn cám ơn họ về…những giúp đỡ quư báu trước kia.

      27-5-1992, Trung Quốc cắm mốc chủ quyền đảo Đa Lạc trong quần đảo Trường Sa thuộc nước họ. Mặc dù đảo Đa Lạc chỉ là một trong những đảo ch́m (*), nhưng hành động lấn át của Trung Quốc gây cuộc tranh luận gắt gao trong bộ ngọai giao, ông Mười lập luận: V́ Trung Quốc cũng là nước xă hội chủ nghĩa, chúng ta cần phải liên kết với họ, nên bỏ qua những xích mích nhỏ nhặt. Ông Cầm (Bộ trưởng ngọai giao Nguyễn Mạnh Cầm) phản đối: Chúng ta nỗ lực duy tŕ quan hệ với Trung Quốc. Nhưng đồng thời cũng phải bảo vệ chủ quyền và ṭan vẹn của lănh thổ.  

       ***

       Ngúc ngắc với Đa Lạc là đảo ch́m, cụ lại quay quả với bút kư của anh lính thú xứ Nghệ gác đảo trên biển ở trong nước đang lờ phờ trong đầu cụ:…

- Cậu lính trẻ vỗ vai tôi, nói nhỏ: 
- Tới đảo rồi. Anh chuẩn bị vào đảo nhé! 
Tôi cuộn vội vơng bạt. Rồi th́ ớ ra, cứ ngỡ ḿnh nghe nhầm. Tôi đưa mắt lục lọi bốn phía trời, vẫn chẳng thấy ǵ hết ngoài một đại dương nước đen ngầu, chảy vật vă dưới

ṿm mây hoang vu, khô héo. Đảo đâu? 
- Kia ḱa. Nó đấy! Chính cu cậu đấy! 

Cậu lính nói khào khào, rồi vung tay, chỉ lên... lưng chừng giời, ở đó, một đàn chim bay loạn xạ. Dưới bầy chim, biển đen sẫm ánh lên một dải nước xanh rợn như màu lá mạ.

Trên quầng xanh rờn rợn ấy, xập xoè một lều bạt. Cái lều hoang sơ, ngơ ngẩn như lều vịt. Mái lều trũng xuống v́ phân chim. Những vệt phân lâu ngày trắng xoá. Đảo đấy! Nó là cái dải nước xanh phơn phớt nằm dưới chân lều bạt. Thế mà trong sách địa lư, người ta lại định nghĩa: Đảo là một khoảng đất nhô lên giữa biển khơi, bốn xung quanh là sóng gió, mây nước. Bịa! Toàn là bịa! Làm ǵ có chuyện hoang đường như thế, hăy nh́n một sự thật đang lồng lộng hiện ra ở phía trước mặt kia ḱa: Đảo ch́m.  

      Già rồi, lợn đầu cau cuối th́ cũng phải quay về xấp giấy nhuôm nhuôm của chú em thôi. Và chú em cụ buông tuồng như dưới đây:

      Năm !997, ông Phiêu (Lê Khả Phiêu) thay ông Mười, thêm một lần bị Trung Quốc vỗ mặt. Họ đem dàn khoan nổi Kantan cùng hai tầu thăm ḍ 206 và 208 kéo tới Trường Sa và thành lập trung tâm du lịch trên đảo Đông Hưng ở Ḥang Sa. VN phản đối bằng miệng nhưng vô hiệu. Thế nhưng cuộc thương thuyết về biên giới và mặt biển đă được ông Phiêu sọan thảo từ lúc nhậm chức, và…không tham khảo với bộ ngọai giao.

      Đầu tháng 12-1999 thỏa ươc này thành h́nh, Bộ trưởng ngọai giao Nguyễn Mạnh Cầm đành miễn cưỡng kư kết tại Hà Nội. Cho đến nay, chính phủ VN không dám công bố công khai, quốc hội mang tiếng là đă thông qua thỏa ước đó, nhưng hầu hết chẳng ai được biết nội dung thỏa ước ấy, ngay cả bản đồ biên giới hai nước vẫn c̣n che giấu.

       Thỏa ước được ḥan tất nhờ những nhượng bộ của ông Phiêu, V́ ông hứa với Gianh Trạch Dân sẽ giải quyết vấn đề biên giới trước năm 2000 và mặt biển vào năm 2001. Về biên giới bao gồm 314 cột mốc th́ có…142 cột lấn sâu vào lănh thổ VN.

      C̣n mặt biển tính theo đường ranh giới Brevié cũ của hiệp ước Pháp-Hoa năm 1887 th́ ở vịnh Bắc Việt mất đi…hơn 10 ngàn cây số.  

       Dào! Lợn rọ chó thui ǵ chẳng biết nữa, chú em khuềnh khoàng cóc cáy thêm:

       Ngay sau đó ông Trần Khuê bị bắt v́ phổ biến điện thư trên mạng gửi Giang Trạch Dân phản đối thỏa ước này. Tiếp, Luật sư Lê Chí Quang với bài tham luận Cảnh giác Trung Quốc và tiết lộ chi tiết việc nhường đất và biển. Nguyễn Vũ B́nh bị gán tội gián điệp với bài viết Suy nghĩ về thỏa ước Việt-Trung. V́ nghe nói biên giới bao gồm 314 cột mốc th́ có 142 cột lấn sâu vào lănh thổ VN., Bùi Minh Quốc tới tận ải Nam Quan xem cột mốc mang số 18, có tên Trấn Nam quan ngoại theo các biên bản phân giới công ước Pháp - Thanh 1887 có bị rời 100 thước hay không th́ cũng bị túm tó luôn.

       Đại tá Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch ủy ban biên giới của VN, phụ trách đàm phán với Trung Quốc tiết lộ: “Sau thế chiến thứ II, Trung Quốc luôn luôn muốn bành trướng lănh thổ của họ. Họ từng bước thực thi chiến lược lấn đất của họ, trừ khi có cuộc đề kháng của ta”. Ông trưng ra thác Bản Giốc ḥan ṭan thuộc VN, theo sách Địa chí Cao Bằng mà nhà xuất bản Chính Trị Quốc Gia năm 2000 ghi rơ thuộc Đàm Thúy, huyện Trùng Khánh. Nhưng đă bị Trung Quốc sát nhập vào đất họ từ năm 1979. Tŕnh về trung ương, ông Phiêu phủi tay: Chuyện cũ rồi. Mà những ǵ bộ chính trị đúc kết đúng là đúng.  

      Ông Phiêu có ba cái nhất là lệ thuộc vào Trung Quốc nhất. Nhượng đất đai và mặt biển cho Trung Quốc nhiều nhất. Tổng bí thư cũng ngắn nhất, chỉ có hơn 3 năm. Ông Phiêu bị mang ra bộ chính trị kiểm điểm và bị hạ bệ v́ ng̣ai chuyện cất chức cố vấn của ông Mười, ông Anh. Lại c̣n đặt máy điện thọai nghe lén 2 ông này. Nhân báo Tiền Phong, tháng 2-2991, cục A25 của công an chuyên ngành báo chí bắt được gián điệp cho Trung Quốc là Phạm Văn Dũng và “hai nữ đồng bọn”. Ngay sau đó ông Mười cho phổ biến bản báo cáo ông Phiêu có t́nh nhân là Đặng Diệu Hà, nay đang giao lưu với cô em tên Đặng thị Thu Hà và bạn cô này Vũ thị Dung. Cả hai nữ đồng bọn vừa bị bắt v́ hoạt động cho…”ngọai quốc”. Xong chuyện, ông Mười xoa tay: Nó đá tao, tao đá nó.  

       ***

       Nhiệm kỳ ông Mạnh (Nông Đức Mạnh) làm tổng bí thư, ông Dũng (Nguyễn Tấn Dũng) làm thủ tướng, như thông lệ giống mấy lần trước ông Mạnh qua thăm Trung Quốc để nhận khuyến cáo và cũng để họ mượn dịp biểu dương thực tế.

      Và ông Mạnh gọi đó là “Một chuyến đi lịch sử”.

      Chuyện lịch sử là sau khi phê chuẩn hiệp ước phân định vịnh Bắc Bộ Việt ngày 15-4-2004. Ngày 19 tháng 11, Trung Quốc biểu dương thực tế bằng cách dùng tầu Nam Hải lại kéo dàn khoan nổi Kantan 3 đến vùng biển tranh chấp. Tệ hại hơn nữa, khi ông Dũng đang tham luận với Vơ Đại Vỹ về biên giới biển trong hai ngày 27 và 28 tháng 12 cùng năm, họ loan báo trên đài phát thanh bắt giữ 9 tầu đánh cá và 80 ngư phủ VN. Hai tuần sau, đài BBC loan tin trong đêm 9-1-2005, tầu tuần họ bắn chết 8 ngư phủ.

      Báo Thanh Niên và Tuổi Trẻ tường thuật là “Tầu lạ mang cờ nước ng̣ai”. Ngày 3-7-2007, ông Dũng họp với Ôn Gia Bảo về vành đai bờ biển dọc theo vịnh Bắc Việt, một tầu đánh cá VN bị hải quân Trung Quốc bắn chết một ngư dân và làm bị thương nhiều người khác. Họp xong, chính phủ VN ra thông cáo: “Nhất trí nghiêm chỉnh nhận thức chung, xử lư thỏa đáng trên biển, ǵn giữ ổn định biển Đông ở cấp cao hai nước”.  

       Cụ nhăn mặt với những…quan chức cầm đầu cả nước ǵ mà “nhất trí” ít học, thiếu “cơ sở văn hóa” với “xử lư”, “cấp cao” như vậy, thi chú em đă bới bèo t́m bọ thêm:

       Những người chủ trương nhượng bộ để cầu ḥa, mong giữ vững chế độ và quyền lực của phe nhóm và ngay cả quyền lợi của chính họ là ông Linh, ông Anh, ông Mười và ông Phiêu. Hai nước chính thức quan hệ ngọai giao khi ông Mười và ông Kiệt sang Trung Quốc vào tháng 11-1991. Theo thời gian, với kinh tế dính liền với quân sự, Trung Quốc đă thay đổi v́ dân số tăng gia, họ nh́n biển Đông như một nguồn dầu hỏa khổng lồ mà theo họ gọi là “Vùng không gian sinh tồn mới”. V́ vậy mỗi lần có tranh chấp, phái đ̣an VN lại bối rối khi Trung Quốc…thu hồi đất cũ là Ḥang Sa từ năm 1974, chính phủ VN không có một lời phản đối. V́ đảo cũ này, họ đưa ra luận cứ rất vu vơ là họ khám phá ra từ đời…nhà Hán, người Hoa đến Ḥang Sa từ đời…nhà Tùy.  

       Sau khi họ đánh Trường Sa vào năm 1988, Bộ ngọai giao khuyến nghị chính phủ: “Mặc dù Trung Quốc là nước xă hội chủ nghĩa nhưng họ chỉ nghĩ đến quyền lợi của họ”. Nhờ tiếp thu rộng răi với nước ng̣ai tân tiến, cũng ngay sau năm 1988, ông Bộ trưởng ngọai giao Nguyễn Cơ Thạch đă đề xuất với Bộ chính trị chính sách ngọai giao mới là “phá thế bao vây” với lời lẽ: Chúng ta chẳng thể giữ măi suy nghĩ của 40 năm trước, là chỉ có phe xă hội chủ nghĩa mới quyết định sự phát triển của ḷai người. Mà chúng ta không nên phủ nhận thành tựu của phe tư bản trong 200 năm vừa qua.

       Do một số nhà ngọai giao tiết lộ v́ bất măn với Bộ chính trị “lúc nào cũng phải nh́n theo nét mặt của anh hai Trung Quốc”, trong văn kiện đáp lại qua cuộc tranh chấp vừa rồi, ông Thạch công nhận có lá thư của ông Đồng nhưng lập luận: “Trong bối cảnh lịch sử cuộc chiến đấu và ngăn chặn Mỹ sử dụng hai quần đảo trên biển Đông. Lời tuyên bố của nhà lănh đạo chúng tôi với qúy quốc trước kia là cần thiết. Điều đó không liên quan ǵ đến nền tảng pháp lư và lịch sử về chủ quyền của VN trên hai quần đảo Trường Sa và Ḥang Sa”. Và đưa ra luận chứng của Odgaard: “Việc khám phá ra một ḥn đảo thật ra không có nghĩa là có chủ quyền ở đảo đó. Trung Hoa không có một họat động hành chính, quân sự hay bất cứ điều ǵ khác trên vùng đảo Trường Sa trước năm 1988”.

       Để trả lời đất cũ của họ từ đời nhà Hán, nhà Tùy, phát ngôn viên bộ ngọai giao đưa ra chứng tích cùng cổ vật qua báo Sài G̣n Giải Phóng. Báo này đăng một bài biên khảo của Hà Văn Tấn, Viện trưởng Viện Khảo Cổ viết là đă đào được những di tích, di chỉ đồ sứ của VN từ thế kỷ 13 ở các đảo Nam Nết, Song Từ Tây, Sơn Ca, Sinh Tồn Lớn, Pha Vinh, An Bang để chứng minh chủ quyền lâu đời của VN trong vùng Trường Sa. Trung Quốc phản đối th́ trống đánh xuôi kèn thổi ngược, lấn lướt qua Bộ ngọai giao, Bộ chính trị đổ lỗi là: “Chỉ là tin tức của báo địa phương”.  

        Trắng mắt như con tinh, cụ nh́n trang giấy kế tiếp của chú em ḷi tói ra…tin tức địa phương về đại sứ Trung Hoa tại Hà Nội là Trương Đức Duy, vốn là thông dịch, rất thạo tiếng Việt. Ông lục lọi Sách giáo khoa địa lư lớp 9 phổ thông của Bộ giáo dục VN viết:

        “…Từ những quần đảo Nam Sa, Tây Sa, Hải Nam, Đài Loan, cụm đảo Bành Hổ, cụm đảo Chu Sơn là h́nh cánh cung tạo nên bức Vạn lư trường thành Trung Quốc…”. Mẫn Lực, tác giả Mười năm chiến tranh Trung Việt, trang 138 viết: “Những bản đồ trong sách giáo khoa đều in rơ những ḥn đảo Tây Sa, Nam Sa đều là lănh thổ của Trung Quốc”. Trang 55 viết: “Năm 1958, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đă thông báo cho Thủ tướng Châu Ân Lai rơ ràng xác nhận hai quần đảo Tây Sa, Nam Sa thuộc Trung Quốc”.  

       Chẳng phải đợi mười năm chiến tranh Trung Việt. Năm 1987, một biên tập viên tờ Tuổi Trẻ phản hồi: “Hơn nữa, lời văn của bản tuyên bố của ông Phạm Văn Đồng không hề nói rơ ràng minh bạch là công nhận chủ quyền của Trung Quốc trên đảo Hoàng Sa. Bức công hàm chỉ nói: “Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng ḥa tôn trọng quyết định ấy (ấn định lănh hải 12 dặm của Trung Quốc), và sẽ chỉ thị cho các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm triệt để tôn trọng hải phận 12 hải lư của Trung Quốc mà thôi”.  

       Và Tổng biên tập báo Tuổi Trẻ bị mất chức v́ câu dưới đây của người biên tập:

      “Ông Phạm Văn Đồng chỉ là người thừa hành chứ không phải là tác giả Công hàm 14-9-1958. V́ trước khi kư công hàm này, ông Phạm Văn Đồng có đưa vấn đề ra bàn ở “cấp cao nhất” nữa. Cấp cao nhất này không ai ngoài ông Hồ Chí Minh”.                                                                                            

                                                                                  

        ***

        Đọc đến đoạn “Bùi Minh Quốc mầy ṃ tới tận ải Nam Quan xem có đúng là cột mốc có bị rời 100 thước hay không th́ cũng bị túm tó luôn”. Ấy vậy mà chú em vẫn chưa về, đến giờ ra phi trường vào Nam , cụ xách xấp giấy leo lên “xe con”. và…ngốn tiếp.

        Vừa tiêu pha th́ giờ…cụ vừa dông dài suông đuột là vào Sài G̣n, thể nào cụ cũng đi dọc theo con kinh Nhiêu Lộc - Thị Nghè t́m con đường có tên: Hoàng Sa để chụp một tấm ảnh. Nhưng cụ vội bỏ ngay ư định dại dột ấy đi, v́ gần đây nhà thơ Lư Đợi cũng chỉ v́ chụp tấm bảng tên đường ấy mà bị nhúm đấy thôi.  

       Trên đường ra sân bay Nội Bài trong một ngày cận Tết, bên phố vắng người qua. Qua đường, không ai hay, cụ chỉ hay biết nhăm chú ḅ vàng hôm nảo hôm nào đang chúi đầu vào nhau đọc báo về Hoàng Sa, Trường Sa th́ phải. Thấy mặt mũi mấy chú nhăn nhúm “hơi bị căng” thấy rơ, nh́n đă thấy “hoàn cảnh”, bụng dạ cụ nhói lên một cái như bị thốn hay là chú em Thái lọ bị cùm rồi cũng nên. Tên nhà thơ Lư Đợi như một gợi nhớ, cụ hong hanh nhớ đến bài thơ của nhà văn, nhà thơ Trần Mạnh Hảo có cái tựa đề dài ngoằng ngoẵng V́ biểu t́nh phản kháng Tàu chiếm đất của Ta mà bị bỏ tù. Cùng thi tứ, ông nhà thơ này giải luận ra rằng: “Nếu như vua Quang Trung, Lê Lợi có sống dậy cùng dân chống Tàu xâm lăng th́ cũng bị bắt chứ họ chẳng kiêng nể một ai”.

       Dào! Nhà thơ, nhà văn ǵ mà nhiều quá thể, chả thấy nhà xác,…nhà tù đâu và cụ nghĩ vậy. Chưa kịp nghĩ tiếp th́ trong một chốn đi về, chợt cụ u u minh minh mờ nhân ảnh tới hai cụ vua Lê Lợi, Quang Trung đang cỡi voi hướng về “quăng trường” Ba Đ́nh để cùng dân đi biểu t́nh chống Tàu xâm lăng. Và đang đi vào…nhà tù Hỏa Ḷ!  

       Hơ! Bỗng khi không nom nḥm thấy mấy chú ḅ vàng là cụ sợ như ḅ thấy nhà táng! Thế là cụ len lén giấu biến xấp giấy của chú em vào cái túi xách tay và chỉ ngóng về đến nhà ôm lấy cái bàn gơ để mơ sớm chuông chiều, để quân tử hiếu cổ với một chút tâm tư ngă hữu thốn tâm vô dự ngữ mà nôm na là ta có tấc ḷng chưa ngỏ được. Nói cho ngay, trong cơi mụ mị với trời đất đang nhùng nhằng, với bẩy mươi chưa què, chớ khoe rằng trọn, cụ chỉ muốn trọn vẹn với bài tạp văn, tạp bút: “Hải bất dương ba”.       

                                                                                            Ngộ Không Phi Ngọc Hùng

                                                                                                    (hoàn tất năm 2008

                                                                                               thêm bớt cuối năm 2013)

 

Nguồn:

Sau bức màn đỏ - Hoàng Dung

Bên thắng cuộc – Huy Đức

Đảo ch́m – Trần Đăng Khoa

 

***

Về sử phẩm với đảo ch́m, đảo nổi

xin xem bài viết Hải bất dương ba

Trở lại