Hồi Kư trận Hải
chiến Hoàng Sa |
Sau gần 21 năm xa quê hương,
tháng 3 năm 1996 tôi về thăm Mẹ tôi và anh
chị em tôi ở Nha trang. Khi trở lại Mỹ, tôi
không quên mang theo tập hồi kư lần đào thoát
ở Hoàng sa mà tôi đă viết khi c̣n nằm ở
bệnh-viện Đà-nẵng. Mẹ tôi đă
cất kỹ tập hồi kư này nên đă không
bị đốt theo Văn bằng tốt nghiệp Vơ
Bị của tôi. Nay Mẹ tôi không c̣n, nhưng
Mẹ vẫn măi bên tôi như tập hồi-kư này mà
tôi đă nâng niu như một bảo vật. Trong không
khí của mùa Xuân hôm nay tôi xin gởi đến quí
vị những h́nh ảnh của trận
hải-chiến đầu tiên và cũng là cuối cùng
của Hải quân Việt-nam Cộng Ḥa và Trung
cộng tại Hoàng Sa. Đông Hải Chiều 18/01/1974: Con tàu mang số bù vẫn lầm lũi
lướt sóng với cấp phỏng định 083
kể từ khi ra khỏi tầm hoạt động
của đài kiểm báo 102 đêm qua. Chiều nay lên
nhận phiên, tôi hơi mệt. Hồi trưa phải
lo cho các ban tiếp tục sơn phết phần c̣n
lại của chiến hạm kể cả hai hầm
máy tả và hửu để chuẩn bị thanh tra
sau chuyến công tác khi về tới Sài-g̣n, nên tôi không
chợp mắt được giây phút nào. Với
vận tốc phỏng định 10 nơ (knots)
một giờ, có lẽ tàu sẽ đến Hoàng-sa
trong ca (quart) của ḿnh và thời điểm
phỏng định là 18:00H ngày 18/01/1974. Với
tầm hoạt động của chiếc SPS-53, các
đảo có thể nhận thấy trên màn ảnh
ra-đa khoảng 16:30H là tối đa. Thế nhưng
đến 16:30H, rồi 17:00H trôi qua, nhân viên đi ca
ở CIC báo lên đài-chỉ-huy vẫn chưa
thấy. Đến 17:30H mới thấy một vài
vệt mờ trên màn ảnh ra-đa với khoảng
cách 26 hải lư. Giờ này tôi mới xác định
được vị-trí của chiến hạm ḿnh.
Sánh với route vẽ, con tàu nằm bên mặt
đường chừng 6 hải lư. Nhưng HPA
của Hoàng-sa báo cho HQ4 lúc ấy tôi vẫn báo cáo là
18:00H/18/01/74 như ban đầu. Sau khi bàn giao ca
lại cho Trung-úy Vũ văn Bang xong, khoảng
chừng 18:00H, bằng viễn-vọng-kính tôi có
thể nh́n thấy được h́nh dáng của
những chiến-hạm khác cùng ḥn đảo
gần nhất là ḥn Money ở hướng 2 giờ.
Sau đó tôi và Thiếu-úy Huân (SQ/Phụ-tá Trưởng
phiên) mới đi ăn tối. Cho đến giờ
phút này, với mấy miếng mứt và ít hạt dưa
trong đĩa, tôi cùng Huân bên tách trà đậm
với điếu capstan trong tay, vẫn tươi cười
thoải mái chuyện tṛ, chưa một điềm
cỏn con nào báo trước rằng mai đây chúng tôi
sẽ vĩnh viễn xa nhau. Chúng tôi sau đó ai
về pḥng nấy ngủ để chuẩn bị ca
sáng hôm sau. Ngày 19/01/74: Chưa chợp mắt được
bao lâu, th́ tất cả sĩ-quan được đánh
thức ra họp ở bàn ăn (carré) sĩ-quan theo
lệnh của Hạm-phó Nguyễn Thành Trí. Bấy
giờ là 02:00H sáng. Hạm-phó cho biết theo tinh
thần công-điện vừa nhận được,
phần thiệt hại có thể về ta hết 80%
tới 90%, bởi chúng ta không được khai
hỏa trước, chỉ được nổ súng
khi bị chiến-hạm địch nổ trước.
Sau câu nói này, tôi không thể không đặt lại
vấn-đề khai hỏa với Hạm-phó trước
mặt đông đủ các sĩ-quan HQ10 được
rằng tại sao giữa chốn này chỉ có ta và
địch lại để địch khai hỏa trước
mà không phải là ta để yếu-tố bất
ngờ nằm về phía ta có hơn không? Lúc ấy
Hạm-phó Trí mới bảo tôi rằng đây là
lệnh từ Sài-g̣n, chúng ta phải thi-hành theo
lệnh. Tôi đành im. (Sở dĩ đặt câu
hỏi này bởi v́ tôi nghĩ rằng nếu ta khai
hỏa trước, sau này bảo là địch khai
hỏa trước, có ai cấm ta?!). Buổi họp
xong hồi 02:30H sáng. Tôi về pḥng cố ru giấc
ngủ, nhưng đó cũng chỉ là ư định,
bởi tôi không sao chợp mắt được.
Nhảy xuống giường xem đồng-hồ –
đă 3:10H rồi. Tôi đành đi đánh răng,
rửa mặt rồi thay đồ. Tôi xuống
bếp làm gói ḿ để dằn bụng. Lần
xuống hướng pḥng chief tôi đánh thức Huân
dậy cùng ăn cho vui. Không ngờ vừa lúc ấy
Thuỷ-thủ trọng pháo (TT/TP) Thi văn Sinh mang
lại đưa tôi một tách cà-phê sữa. Sung sướng
thật! Không ngờ thằng em nó lại mến ḿnh
vậy. Từng điă cơm chiên khuya, từng điếu
Bastos xanh, những ngày cuối tháng hắn vẫn mang
vô pḥng ăn sĩ-quan là ǵ! Ăn uống xong, đồng
hồ chỉ đúng 03:45H. Lệnh làm tối
chiến hạm (darken ship) từ tối qua, nên giờ
này tôi phải ḍ dẫm từng bước một
theo cầu thang lên đài-chỉ-huy. Chưa hết
nấc thang chót tôi đă phải dội ngược
chạy xuống v́ c̣i nhiệm sở tác chiến liên
hồi vang lên. Khoảng 04:30H theo báo cáo từ ĐCH,
nh́n lên đỉnh đầu tôi thấy hai đốm
sáng bay thật nhanh. Tất cả các khẩu súng,
ngoại trừ khẩu 76.2 ly và cây 81 ly, đều
quay về hai mục tiêu di động này. Chừng
một tiếng đồng-hồ sau, lại hai đốm
sáng bay từ hướng 9 giờ qua hướng 3
giờ rồi biến mất. Đến 06:00H hai đốm
sáng bay ngang cḥm Đại-hùng tinh. Lần này đốm
sáng thấy rơ hơn hai lần đầu, có lẽ 2
phản-lực cơ này bay thấp hơn. Lại
một phen nữa các khẩu súng không ngừng bám
theo các mục tiêu di động. Bấy giờ
trời cũng đă gần sáng, tôi cho ba nhân-viên
vận-chuyển tháo các dây an-toàn và cột cờ
ở sân lái luôn. Khoảng 08:30H nhân-viên than đói, tôi
cho ở mỗi khẩu súng được cử
một nhân-viên vào nhà ăn lấy phần ăn cho
đồng bạn. Nh́n họ chuyền ca cháo (tép?)
từ người này sang người khác để
điểm tâm, tôi không khỏi xót ḷng cho họ hay xót
xa cho chính thân phận ḿnh cũng thế – bỡi tôi
có hơn ǵ họ đâu? Kể từ lúc vào nhiệm sở tác
chiến cho đến khi tác chiến thực sự
xảy ra, tôi không nhớ lệnh CHUẨN BỊ TÁC
XẠ đă ra bao nhiêu lần! Mười phút sau khi
khai hỏa, chúng tôi được biết qua ear-phone
là ĐCH bị thương nặng. Lúc này HQ-10
hầu như vẫn b́nh thường. Bao nhiêu hỏa
lực hầu như vẫn ào ạt vào chiếc 396
của Tàu Cộng. Cho đến giờ phút này tôi
vẫn c̣n nhớ rơ sau phát súng đầu từ
khẩu 81 ly, đến phát thứ hai được
điều chỉnh cao hơn, TS/TP Trọng đă chính
xác nhắm vào chiếc 396 của địch. Ngay
ĐCH của tàu địch lóe sáng với cột
lửa lớn trong tiếng ḥ reo của nhân-viên. Các
khẩu 40 ly và 20 ly ào ạt nhả đạn, không
chịu buông tha tàu địch. Cũng chính trong lúc này
nhân-viên ở hầm máy trước được kéo
lên ḿnh mẩy nám đen trong tiếng rên thét thảm
khốc của họ. Bấy giờ chiếc 396 như
tiến lại gần tôi hơn từ phía lái. HS/VC Ngô
Văn Sáu và HS/VC Lê Văn Tây vẫn ngang nhiên gh́ ṇng
súng làm tṛn phận-sự của ḿnh trước tinh
thần hầu như bấn loạn của các nhân-viên
khác. Rồi chừng 15 phút sau một tiếng va
chạm mạnh làm chúng tôi té nhào trên sàn tàụ. Tôi
chợt nghĩ đến chuyện tàu lên cạn v́ vùng
này có nhiều san hô. Sau này khi đào thoát tôi mới
biết HQ-10 đâm vào tả hạm chiếc 396.
Giờ này mọi nhân-viên trên chiến-hạm hầu
như đều hoang man nếu không nói mất
hết tinh thần trong tiếng đạn nổ
khắp tứ tung và khói đen mịt mùng của con
tàu. Đâu đây thoáng bóng một nhân-viên từ
lỗ cửa tṛn trên sân giữa bước xuống
cho biết tàu địch sắp tràn qua bắt
sống. Bằng cánh cữa ra sân lái, tôi chạy ra sân
sau xem xét t́nh h́nh – Ôi thôi HQ-10 của tôi đă
bất động. Dưới chân tôi, sát chân
cầu thang lên sân giữa, Trung-úy Cơ-khí Thành, người
bạn thân-thiết của tôi đang sơng sượt
thở dốc từng hồi. Nh́n kỹ hơn, tôi
thấy hai chân của Thành hầu như ĺa khỏi
thân ḿnh, mặt mày cháy đen. Tất cả
hệ-thống liên-lạc nội bộ không c̣n,
chiến hạm tối đen. Nhân-viên pḥng-tai báo cáo
không dập tắt nổi ngọn lửa và nước
đang vào các hầm máy. Chạy lên sân giữa, tôi
gặp nhân-viên d́u HP Trí tựa lưng vào thành
khẩu 42. HP ra lệnh đào-thoát gấp, giờ chúng
ta không làm được ǵ hơn. Một vài nhân-viên
chạy ra sân sau thông-báo đào-thoát theo lệnh HP.
Từ sân giữa, phía hữu hạm, nh́n về
chiếc bè cấp cứu giờ này đă trôi quá xa
chúng tôi. Tôi ngao ngán nhảy khỏi tàu như
những nhân-viên khác để bơi về phía
chiếc bè giờ này chỉ c̣n bằng ngón tay cái. Có
lẽ tôi đă mất ít lắm là mươi phút
mới đến bè nổi cùng chiếc phao cá-nhân bên
hông. Khi lên được bè nổi nh́n lại đồng
hồ th́ nó đă đứng từ hồi 11:07H. Hướng
về chiếc HQ-10, con tàu vẫn c̣n mịt mùng trong
khói đen. Sau lưng tôi c̣n mỗi ḿnh chiếc HQ16
vừa nghiêng vừa chạy về hướng tây.
Sau mấy ṿng chạy quanh bắn xối xả vào
HQ-10, hai chiếc tàu địch 281 và 282 bỏ
chạy và trả lại sự yên lặng thê lương
cho biển cả trong màu nắng héo hon của
những ngày cuối năm (âm lịch). Chiều 19/01/74: Chiều nay biển hăy c̣n động.
Từng đợt sóng vẫn vô t́nh vồ vập lên
bốn chiếc bè tập-thể của chúng tôi trong
sự vắng lặng thê thảm của một ngày
chiến mệt mỏi. Trên chiếc bè thứ hai sau tôi,
TS/QK Tuấn sắp ra đi v́ vết thương
nặng trên trán, TS/VC Đa dùng những sợi ny-lon
buộc chặt thân ḿnh vào chiếc bè cho chắc
ăn. Vào khỏang 17:30H, xa xa ở hướng ĐB
chúng tôi thấy có băi cát trắng cùng hàng cây xanh
của đảo Drummond. Tôi đứng lên khuyến
khích mọi người hăy cùng nhau ráng sức chèo
về hướng này. Những tiếng dzô dzô vang lên
mỗi khi mái chèo (đúng hơn là những mảnh
gỗ gỡ ra từ chiếc bè nhỏ mà ban vận
chuyển đóng lấy để sơn cốc tàu
khi c̣n ở Sài-g̣n) khoắn vào nước. Nhưng
chẳng bao lâu những tiếng ḥ dzô đó cũng
thưa thớt dần theo màu nắng của chiều
tàn. Rồi ḥn đảo Drummond cũng biến theo bóng
đêm. Mọi người không ai bảo ai đều
dừng tay như ngầm bảo gi đây ta tạm
nghỉ, rồi sáng mai hăy tiếp tục. Thế là
chúng tôi tựa lưng vào nhau nghỉ khi nước
ngập tới ngực. Ngày 20/01/74: HP Nguyễn Thành Trí đă trút hơi
thở cuối cùng vào 02:00H sáng ngày tháng này. Đây
là báo-cáo của các nhân-viên từ trên bè thứ năm,
chiếc bè đă không trôi chung theo nhóm bốn bè
của chúng tôi. Sáng sớm hôm nay bừng mắt
dậy, từng người đứng lên cố t́m
ḥn đảo Drummond thấy ngày hôm qua, nhưng than ôi,
dịp may không hai lần đến! Chúng tôi đă trôi
dạt tới phương nào rồi, có lẽ đă
quá xa vùng hải chiến ngày qua rồi. Căn cứ
vào sự trôi dạt của chiếc bè tập
thể ngày hôm qua khi đào thoát khỏi chiếc
HQ-10, tôi cho rằng Drummond phải nằm hướng
TB của chúng tôi. Bốn chiếc bè buộc vào nhau
vẫn nổi trôi theo ḍng nước, lềnh
bềnh theo con sóng. Hai mảnh gỗ được
chuyền từ tay người này sang tay người
khác. Sáng nay chúng tôi vẳng nghe như trong gió có
tiếng súng lớn nhỏ. Tôi cũng không quên căn
dặn nhân viên trên bốn bè khi giao cho họ ba lon nước
ngọt rằng đến tối mới được
uống nữa. Tôi vẫn nhắc đi nhắc
lại hoài với nhân-viên rằng đói không
chết mau như chết khát đâu. Ta có thể
nhịn đói không ăn nhưng chịu khát không quá
một ngày để khuyến nhủ họ uống
thật tiết kiệm. Rồi một ngày cũng trôi
qua trong sự mơi ṃn chờ đợi và hy-vọng
… Hy-vọng một bàn tay vô h́nh nào đó sẽ
đưa đẩy chúng trôi dạt về với loài
người, đến một vùng nào cũng
được mang h́nh ảnh của sự sống.
Một hoang đảo nào đó cũng được,
cho dù chưa một lần loài người đặt
chân tới, chúng tôi cũng mưu sinh được
nhờ vào loài hải-âu và cây lá…Và với quần
aó này trên người, chúng tôi sẽ mang cất
để dành cho một tháng ngày nào đó cho dù là mười,
hai mươi hay ba mươi năm sau nếu c̣n
sống, tôi sẽ mặc vào trở về với loài
người khi loài người t́m được chúng
tôi …Nhưng bài học hôm qua đối với chúng
tôi quá đắt đă kéo tôi về với thực
tại, tôi cố khuyên nhủ các nhân-viên đừng
bước lên vết xe cũ … Rằng nếu đêm
qua chúng ta đồng ḷng không năn chí th́ đâu đến
nỗi giờ này c̣n lênh đênh trong vô vọng.
Thế là chúng thay phiên đi ca. Mỗi phiên có hai người
chèo từ mỗi bè. TS/GL Vương Thương
đă giao cho Ch. Úy Tất Ngưu một la-bàn từ
bỏ túi để kiểm soát hướng, c̣n nhân-viên
chèo để ư hướng nhờ vào cḥm sao thiên
hậu (hướng TB). Ngày 21/01/74: Tin Tức Thời Tiết hôm nay:
Biển 2; Vân độ 6/8; Gió: ĐB; VKĐ: 8
Hải-lư. Có lẽ để bù đắp lại công
lao suốt một đêm nhọc mệt thay phiên đi
ca, sáng nay khoảng hơn 06:00H sáng, chúng tôi nh́n
thấy có ánh châu lóe lên từ hướng Bắc. Có
lẽ tàu bạn t́m cứu?! Sau hai ngày vô-vọng sáng
nay chúng tôi như bừng tỉnh thấy ánh châu-màu
đầy hy vọng. Khi thấy được ánh châu,
Th.Úy Hùng đề nghị rằng bè anh sẽ tách
rời khỏi ba bè để có thể chèo nhanh
về hướng có hỏa châu để cầu
cứu. Chúng tôi đều đồng ư v́ cùng đi
bốn bè một lúc th́ quá khó khăn, chi bằng
để một bè đi đến gặp sẽ thông
báo đơn vị t́m cứu nhanh hơn. Đám mây
xám có h́nh dáng một con quái vật nơi phát ra ánh
châu giờ này gần như cũng tan biến vào
những cụm mây khác. Niềm hy-vọng chúng tôi
vừa t́m đươc lại sáng nay cũng tan theo.
Tiếng rên của TS/GL Vương Thương càng lúc
càng yếu dần, chưa đầy nửa tiếng
sau hắn ra đi. Đến trưa hôm nay trên ba bè
chỉ c̣n hai lon nước ngọt, phần kẹo
đă hết từ chiều qua. Kể từ lúc này t́nh
trạng lương thực thật bi đát. Mọi
người đều như tuyệt-vọng. Không
một tia hy vọng nào c̣n le lói được trong
chúng tôi. Chúng tôi chỉ c̣n ngồi chờ. Chờ ǵ
đây?-Chết? – Phải, cái chết ở ngay trước
mắt đó. Hay chờ được cứu
sống? – Cũng có thể với hy-vong của
một phần triệu: cứ ngồi yên đây, không
hoạt động ǵ, rồi lịm đi ít ra cũng
thoi thóp được năm hay sáu ngày nữa
nhờ vào số lượng mỡ dự trữ trong
cơ-thể. Đây là giải pháp bắt buộc và
cuối cùng của chúng tôi (không làm ǵ được
hơn). Đến 18:00H th́ chiếc bè của Th.Úy Hùng
về nhập lại thành bốn bè và buột chùm
nhau. Như thường lệ, mỗi người t́m
một vị thế thoải mái nhất cho ḿnh (nhưng
vẫn phải tôn trọng sự cân bằng cho
chiếc bè vốn đă bị đạn địch
bắn vỡ) để có thể ngồi ngủ yên
suốt đêm. Nếu bảo là ngủ th́ không đúng
nghĩa, mà là ngồi yên để thiếp đi v́
mỏi mệt, đói khát và lạnh giá. Có khi chúng tôi
chập chờn được vài giấc mà đồng
hồ mới 21:00H. Th/sĩ Quản Nội Trưởng
Châu và TT/TP Va suốt đêm mê sảng nhảy
xuống nước hoài làm khổ lây những nhân-viên
khác lọt xuống nước luôn v́ bè mất thăng
bằng. C̣n chờn vờn trong cơn mê
mệt, lại bị đánh thức dậy v́ bè
đă bị đứt. Mở mắt nh́n quanh, không
một bóng dáng chiếc bè nào khác hơn ngoài
chiếc của ḿnh. Giờ này đă rạng đông.
Phải đợi sáng nhân-viên trên bè tôi mới thay
phiên đứng lên t́m những chiếc bè kia. Măi
đến khi mặt trời lên cao, chúng tôi mới
thấy tít tận ngoài xa một chiếc bè đỏ.
Nh́n kỹ hơn nữa quanh tôi thật xa cũng có
hai chiếc bè đỏ nữa. Từ phút này tôi
chỉ c̣n biết sức khỏe nhân-viên trên bè tôi
thôi gồm bảy người: Tr.Úy: Hoà, Th́, Mai, Ch.Uư
Ngưu, TT/BT Thành và TT/CK: Hà và Hoà. Đến trưa
hôm nay có ba nhân-viên trên bè tôi có sức khoẻ quá kém,
có lẽ không qua khỏi đêm nay. Đó là: Tr.U/Ḥa,
Ch.U/Ngưu và TT/CK Hoà. Họ than van lạnh, khát và
tiểu không được. Từ sáng nay tôi phải
dùng nước tiểu của ḿnh sau khi chộp
được một con cua con nhai ngấu nghiến.
Đến xế chiều TT/BT Thành lếch tấm thân
bồ tượng ra giữa tấm bửng làm găy
hết mấy miếng gỗ kê lên trưa qua.
Giận thằng này thật, to con không được
tích sự ǵ, lại hay than van rên rỉ nữa!
Lại tiếp tục ngâm ḿnh trong nước như
những ngày trước. Chiều nay một chiếc
B52 bay từ hướng Tây sang Đông. Giống như
chiều ngày hôm qua (bay từ Đông sang Tây) chiếc
B52 chiều nay vẫn hiên ngang băng ḿnh về hướng
Guam mặc t́nh cho chúng tôi mỏi ṃn lắc lư
mảnh giấy bạc trong tay xin cấp cứu. Thêm
lần nữa chúng tôi thấm thía chữ BỊ
BỎ RƠI! Chúng tôi tiếp tục t́m về
giấc ngủ-ngồi-ngâm-trong-nước… Tiếng từ một nhân-viên nào
đó trên bè tôi la lên. Bao cặp mắt mở
bừng. Một thương thuyền sơn đỏ
và đen. Như một cái máy, chúng tôi ai nấy
đều khoắn hai tay trong nước cố
đưa bè ḿnh về hướng con tàu Một, hai,
ba, ỚI. Tay khoắn nước, miệng la ỚI lên
một lượt may ra tàu mới nghe được.
Chiếc áo phao cá-nhân trên người, tôi cởi ra,
đưa lên cao tôi vẫy. Bây giờ là 6:00 giờ
chiều, và nắng cũng sắp tắt. Tôi đề
nghị tất cả mọi người nhảy
khỏi bè, vừa bơi vừa đẩy bè đi
may ra nhanh hơn. Chiếc bè vẫn ́ ra đó,
chẳng thấy nhích thêm được tí nào. Không
biết v́ trông mau tới tàu hay sức khỏe chúng tôi
chẳng c̣n bao nhiêu. Có lẽ cả hai nguyên do đều
đúng. Rồi ánh đèn từ chiếc tiểu
đỉnh cũng hướng về phía chúng tôi.
Tiếng Tr/U Ph.V. Th́ th́ thào bên tôi: Mai ơi, đây là
thực hay ảo đây Mai? Khi nhân-viên thương
thuyền đưa tôi lên tàu th́ đă 9:00 giờ
đêm. Đây là bè thứ ba được vớt lên
tàu. Đêm nay tôi đón giao thừa trong cơn
sốt mê man như các bạn đồng hành khác … Đông Hải |