ASEAN
TO CON MÀ YẾU NHƯ SÊN Đại-Dương |
Hiệp
Hội Các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tự hào như
một lực lượng quan trọng ở khu vực
Châu Á với 600 triệu dân cư ngụ trên 10
quốc gia đa dạng về chủng tộc, về
thể chế chính trị để góp tiếng nói
đáng kể trong sinh hoạt quốc tế. ASEAN
chính thức thành h́nh năm 1967 gồm có Thái Lan, Tân
Gia Ba, Indonesia, Mă Lai Á, Phi Luật Tân và tiếp nối
mà mở rộng Hiệp hội Đông Nam Á (ASA) ra
đời năm 1961 gồm Phi Luật Tân, Thái Lan, Mă
Lai Á. ASEAN
liên tục có thêm hội viên: Brunei năm 1984, Việt
Nam 1995, Lào và Myanmar 1997, Cambodia 1999. Với
các hội viên thủ đắc nhiều tài nguyên thiên
nhiên, nhưng, không phát triển ngoạn mục như
Tứ Hổ Châu Á (Đại Hàn, Hồng Kông, Tân Gia
Ba, Đài Loan) mà c̣n bị nguy cơ chiến tranh, kinh
tế tŕ trệ, ngoại trừ Tân Gia Ba, nên dẫn
tới nguy cơ bất định. Các sai lầm căn bản của ASEAN
Thứ
nhất, một tổ chức mà mỗi thành viên có
quyền hành động riêng biệt tự quyết
định theo lợi ích quốc gia nên dễ bị các
đại cường mua chuộc hoặc gây áp
lực. ASEAN đă không ra Thông cáo chung lên án Trung
Quốc ức hiếp các quốc gia duyên hải Đông
Nam Á khi Toà án Trọng tài Thường trực về
Luật Biển (PCA) tuyên phán ngày 12/07/2016 rằng “Đường
9 Đoạn của Trung Quốc không có giá trị pháp
lư”. Lẽ ra, ASEAN phải dựa theo phán quyết
đó mà buộc Bắc Kinh cư xử với các
quốc gia duyên hải Đông Nam Á theo tinh thần Công
ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm
1982 (UNCLOS). Sự hèn nhát của ASEAN càng khuyến khích
Bắc Kinh xây 7 đảo nhân tạo tại Nam Sa
(Spratly Islands, Trường Sa) và gia tăng hoạt động
trên SCS như chiếc ao nhà bất chấp sự
chỉ trích từ dư luận quốc tế. Thứ
hai, các quốc gia duyên hải Đông Nam Á có hệ
thống chính trị khác nhau nên t́m kiếm sự đồng
thuận cho bất cứ vấn đề nào cũng
trở nên vô phương. Chia rẽ đă trở thành
bản chất của ASEAN nên sức mạnh tập
thể chỉ là lời nói suông không có giá trị.
Việt Nam, Lào, Cambodia đều chia sẻ hệ tư
tưởng Mác-Lê-Mao nên căn bản không thể
đối kháng triệt để với Trung Quốc.
Quân đội Myanmar chịu ảnh hưởng
nặng nề của Bắc Kinh nên không có khả năng
chống lại mọi quyết định từ
Bắc Kinh. Thứ
ba, hơn ba thập niên qua, đàm phán về Bộ Quy
tắc Ứng xử trên Biển Nam Trung Hoa (COC) vẫn
chưa có kết quả v́ Bắc Kinh chỉ cần tác
động đến một thành viên của ASEAN th́
bế tắc. Nguyên tắc “đèn nhà ai nấy
rạng” của ASEAN đă trở thành viên đá
cản đường cho sự đồng thuận và
đoàn kết. Thứ
tư, các vụ đảo chánh Quân sự xảy ra
nhiều lần ở Thái Lan, Cambodia, Myanmar khiến cho
ASEAN như một “phường chèo” chứ không
phải một Tổ chức Quân sự có thể so sánh
với Minh ước Bắc Đại Tây Dương
(NATO), hoặc một Tổ chức Chính trị như
Liên Hiệp Châu Âu (EU). Quân đội Myanmar đă
lật đổ Chính phủ Dân chủ hồi tháng
2/2021 đang bị dư luận quốc tế chỉ
trích dữ dội. Khái niệm Độc lập và Tự chủ đă
cản trở sự phát triển toàn diện của
ASEAN Nhật
Bản, Đại Hàn chấp nhận sự đóng quân
thường trực của Hoa Kỳ từ sau Đệ
nhị Thế chiến đă giúp họ rảnh tay mà
dồn nỗ lực phát triển kinh tế, khoa
học, kỹ thuật, giáo dục, quân sự, chính
trị. Dù đă thành Rồng, thành Hổ mà Đông
Kinh (Tokyo) và Hán Thành vẫn duy tŕ sự hiện
diện 50,000 lính tác chiến Mỹ và Đệ
thất Hạm đội ở Nhật Bản và 28,000
ở Đại Hàn dù phải hỗ trợ hàng tỉ
USD mỗi năm. Hồng
Kông, Đài Loan, Tân gia Ba theo mô h́nh kinh tế thị trường
tự do kiểu Mỹ đă phát triển toàn diện
xă hội. Thủ tướng đầu tiên của Tân
Gia Ba, Lư Quang Diệu từng tuyên bố “nước
nhỏ muốn tồn tại phải dựa và siêu cường
mạnh nhất” và “Tân Gia Ba lấy Anh ngữ làm phương
tiện điều hành vào giao dịch trong xă hội cũng
như với thế giới” nên đă thành con Hổ
giàu nhất. Lợi tức b́nh quân đầu người
của Tân Gia Ba vào năm 2020 theo World Bank là 59,800 USD so
với 63,500 của Hoa Kỳ, Hồng Kông 46,300 và Đài
Loan 28,400 và Trung Quốc 10,500 và Thái Lan 7,400 và Việt
Nam 2,800. Tân
Gia Ba hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ cả
trên phương diện quân sự nên không bị Trung
Quốc hiếp đáp. Ngược lại, Việt Nam,
Mă Lai Á, Phi Luật Tân, Indonesia thường xuyên bị
Trung Quốc chèn ép, cưỡng đoạt tài nguyên
thiên nhiên, đe doạ ngư dân hành nghề hợp pháp
trên Biển Nam Trung Hoa, kể cả tại các ngư trường
truyền thống Hoàng Sa (Paracel Islands, Tây Sa), Scarborough
Shoal của Phi Luật Tân. Hải cảnh và tàu nghiên
cứu địa chất của Trung Quốc thường
xuyên quấy rối, ngăn cản mọi hoạt động
thăm ḍ và khai thác dầu khí của Việt Nam và Mă
Lai Á. Năm
2020, Thuỷ bộ hạm USS America đă cùng với
một Khinh hạm của Úc Đại Lợi thao dượt
gần nơi tàu thăm ḍ dầu khí của Mă Lai Á
hoạt động đang bị tàu Hải dương
Địa chất 8 và Hải cảnh Trung Quốc
quấy nhiễu. Tiếp theo Hoa Kỳ phái một
Cận duyên hạm Tác chiến trú đóng ở Tân Gia
Ba đi song song với tàu thăm ḍ của Mă Lai Á
buộc Hải dương Địa chất và Hải
cảnh Trung Quốc phải bỏ đi. Sai lầm nghiêm trọng của các quốc gia duyên
hải Đông Nam Á Thứ
nhất, thu nhận Việt Nam, Lào, Cambodia, Myanmar tạo
điều kiện cho Trung Quốc lũng đoạn.
Mỗi lần ASEAN định thực hiện các
biện pháp bất lợi cho Trung Quốc trên SCS th́
Bắc Kinh vô-hiệu-hoá bằng cách sử dụng
một thành viên chống đối buộc phải
hạ màn. Thứ
hai, Trung Quốc và các Quốc gia Duyên hải Đông
Nam Á đều là thành viên của UNCLOS mà không xác
định rơ ràng chủ quyền và
quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán được
quy định rơ ràng và chi tiết trong UNCLOS để
phân chia rành mạch các thực thể trên SCS. Từ
đó sẽ giải quyết vùng chồng lấn trên
SCS để ASEAN cùng nhau bảo vệ và khai thác chung
khối tài nguyên thiên nhiên trên và trong ḷng biển. ASIAN
tự ái hảo sẽ giúp cho Trung Quốc sớm hoàn
thành tham vọng thống trị toàn cầu và trực
tiếp hoặc gián tiếp cai trị ASEAN. Bài
học Nhật Bản và Đại Hàn: Hợp tác toàn
diện với Hoa Kỳ sẽ được an ninh, hoà
b́nh, chính trị ổn định và phát triển
thần kỳ. ASEAN
chớ v́ tự ái mà rơi vào bàn tay sắt bọc
nhung của Tập Cận B́nh. Đại-Dương
|