ẢO
TƯỞNG CỦA CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: China
Warns Vietnam to Not ‘Complicate’ South China Sea Dispute By Seeking
Legal Arbitration (Diplomat) Trump
says China supply chain 'broken like an egg' but trade talks going well
(Guardian) How
Will Vietnam’s 2020 ASEAN Chairmanship Play Out? (Diplomat) New
rules on IP rights and e-commerce to be set under RCEP free trade agreement
(ZDNet) Why
India decided not to join RCEP agreement (Times of India) Growing
‘suspicion’ in US of doing business with China, ex-US diplomat says
(SCMP) ẢO TƯỞNG CỦA CỘNG ĐỒNG KINH
TẾ ASEAN Đại-Dương Các
nguyên thủ quốc gia trong Cộng đồng Kinh
tế ASEAN (AEC) đă tề tựu về Băng
Cốc trong hai ngày 2 và 4 tháng 11-2019 nhằm kết thúc
một năm Thái Lan đóng vai tṛ Chủ tịch Luân
phiên để chuyển giao cho Việt Nam trong năm
2020. Đồng
thời, Hội nghị Thượng đỉnh lần
thứ ba về Thoả thuận Đối tác Toàn
diện Khu vực (RCEP) gồm 16 quốc gia mà trong đó
có 10 nước Đông Nam Á cùng với Nhật
Bản, Trung Cộng, Đại Hàn, Úc Đại
Lợi, Ấn Độ, Tân Tây Lan. Trong
nghị tŕnh của họ có hai vấn đề quan
trọng nhất cần thảo luận: Bộ Quy
tắc Ứng xử trên Biển Nam Trung Hoa (COC) và RCEP. Thủ
tướng Trung Cộng Lư Khắc Cường tham
dự Thượng đỉnh AEC. Tổng
thống Donald Trump chỉ cử Cố vấn An ninh
Quốc gia, Robert O’Brien và Bộ
trưởng Thương mại, Wilbur
Ross tham dự đă bị tác giả Richard Heydarian
ở Phi Luật Tân nhận xét “sẽ giúp Trung
Quốc lột tả h́nh ảnh của Mỹ như
một thế lực không đáng tin cậy trong khu
vực”. Hoa
Kỳ không muốn bị ASEAN lợi dụng. Tổng
thống Trump từng tuyên bố với các đồng
minh chí cốt trong Khối NATO “Tôi không
ngu để người Mỹ bị lợi dụng măi!”.
Cộng
đồng Kinh tế ASEAN chỉ cần Hoa Kỳ đe
doạ Trung Cộng để thành đ̣n bẫy cho
họ làm ăn với Bắc Kinh trong khi bản thân
ASEAN không chứng tỏ khả năng đóng “vai tṛ
trung tâm” trong các sáng kiến định h́nh khu
vực. Trong
thương chiến, Hoa Kỳ lo chặn đứng
kiểu “thương mại ăn cướp”
của Trung Cộng th́ AEC sẵn sàng làm thị trường
tiêu thụ hàng hoá và tiếp nhận kỹ thuật
lạc hậu do Bắc Kinh thăi ra. Khối
ASEAN với Thái Lan, Phi Luật Tân, Mă Lai Á, Tân Gia Ba,
Indonesia, Brunei đoàn kết chặt chẽ và dựa vào
Hoa Kỳ để chống lại sự bành trướng
của Chủ nghĩa Cộng sản. ASEAN chưa bao
giờ đoàn kết sau khi Việt Nam, Lào, Cao Miên,
Myanmar được thu nhận nên ngày càng bị
Bắc Kinh chi phối về chính trị, ngoại giao,
kinh tế. Phán
quyết ngày 12/07/2016 của Toà án Trọng tài Thường
trực về Luật Biển (PCA) tính chất chung
quyết: “Mọi yêu sách của Trung
Cộng trên Biển Nam Trung Hoa đều không có giá
trị pháp lư”. Dù đă kư và phê chuẩn Công
ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm
1982 (UNCLOS), nhưng, Bắc Kinh không công nhận PCA và Phán
quyết, cũng chẳng chịu thi hành. Bất
chấp khuyến khích của cộng đồng
quốc tế, kể giới chuyên gia khắp thế
giới, ASEAN vẫn không ra Tuyên bố đ̣i Bắc
Kinh tuân thủ Phán quyết của PCA, ngoại trừ,
Tân Gia Ba. Chức
Chủ tịch Luân phiên của ASEAN đă mặc nhiên
cho phép chủ nhà quyết định theo lợi ích riêng
tư nên dễ bị Trung Cộng thao túng. V́ thế,
đoàn kết trong ASEAN chỉ có trên giấy! Uỷ
viên Quốc vụ Dương Khiết Tŕ từng nói “Trung
Cộng là nước lớn, xung quanh là các nước
nhỏ” hàm ư phải lệ thuộc vào Bắc
Kinh. Lư
Khắc Cường sẵn sàng hợp tác với các nước
ASEAN xây dựng trên “dự thảo hiện có” làm cơ
sở để thúc đẩy cho tiến tŕnh
mới”. Các bản dự thảo trước có đề
cập tới hành vi xâm lấn trên Biển Nam Trung Hoa là
“trở ngại nghiêm trọng” đă biến
mất! Tại
Hội nghị Khoa học bàn về Công Ước Liên
Hiệp Quốc về Luật Biển ở Hà Nội hôm
06/11/2019. Thứ trưởng Ngoại giao Việt
Cộng, Lê Hoài Trung cho biết Hà Nội chủ trương
đàm phán để giải quyết tranh chấp trên
Biển Đông, nhưng, cũng có cả biện pháp
trọng tài và kiện tụng. Phát
biểu náy vô-giá-trị v́ Hà Nội chưa sẵn sàng
các điều kiện tụng như soạn thảo tài
liệu theo đúng tŕnh tự toà án quốc tế, chưa
có luật sư đủ tŕnh độ hiểu
biết luật pháp quốc tế và tranh tụng trước
toà. Phi Luật Tân đă có hàng 100 năm hội
nhập hệ thống luật pháp quốc tế mà
phải mời Hăng luật chuyên về Luật Biển
với Luật sư vang danh quốc tế, Paul Reichler
đóng vai chính, Việt Nam chưa thấy có dấu
hiệu đào tạo các nhân chứng đủ
khả năng trụ vững trước thủ
tục phỏng vấn chéo trước Toà án Quốc
tế. Lập
tức, Phát ngôn viên Cảnh Sảng thuộc Bộ
Ngoại giao Bắc Kinh xác định “cốt lơi
vấn đề Biển Nam Trung Hoa là Việt Nam và các
nước có yêu sách khác đă “xâm chiếm và
chiếm đóng” các ḥn đảo của Trung
Quốc. Tương
lai COC rất mơ hồ: (1) ASEAN không đ̣i hỏi
Bắc Kinh tuân hành pháp quyết của PCA đồng
nghĩa với thừa nhận yêu sách chủ quyền
và quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán của
Trung Cộng. Thứ trưởng Quốc pḥng Mỹ
đặc trách Đông Á và Thái B́nh Dương, David
Stilwell đă kêu gọi “ASEAN phản đối hành
động quân-sự-hóa của Trung Cộng ở
Biển Đông v́ đây là sân nhà bạn, là khu
vực của bạn … ASEAN nên đồng ḷng
chống lại các hành động nhằm gây bất
ổn và ảnh hưởng đến an ninh”. Cựu
ngoại trưởng Albert del Rosario của Phi Luật Tân
từng đi đầu trong vụ kiện về “đường
lưỡi ḅ” kêu gọi ASEAN nhất định
lấy phán quyết của PCA làm cốt lơi cho đàm
phán COC. (2) Lào, Cao Miên, Thái Lan, Myanmar không bị ảnh
hưởng trực tiếp tới Biển Nam Trung Hoa nên
chẳng mặn mà ǵ tới COC càng dễ ngả theo
Bắc Kinh để kiếm lợi. Như
thế, kết quả đàm phán về COC chỉ có tính
cách câu giờ cho đến lúc ASEAN chịu bỏ
cuộc hoặc đầu hàng dù có phải tốn hàng
chục hoặc trăm năm! Bắc
Kinh tung tin, Hoa Kỳ và Trung Cộng đă thoả
thuận giảm mức thuế quan trong giai đoạn
một của cuộc thương chiến lập
tức bị Tổng thống Trump bác bỏ hôm
10/11/2019 “Mức độ dỡ bỏ thuế quan là
không chính xác … nó có thể theo một h́nh thức khác
mà vẫn là thuế quan … Chuỗi cung ứng của
Trung Cộng vỡ như quả trứng … Chúng ta
cần một thoả thuận đúng”. Trung
Cộng đang mất dần thị trường tiêu
thụ ở Hoa Kỳ nên quay sang Châu Á-Thái B́nh Dương
làm nơi tiêu thụ sản phẩm tồn kho của
Bắc Kinh. Thái độ của ASEAN chứng tỏ
đi ngược lại chủ trương buộc
mọi quốc gia giao thương bằng luật pháp
quốc tế. Hô
khẩu hiệu toàn-cầu-hoá và tự do thương
mại, nhưng, nếu chẳng dựa vào nền
tảng luật pháp quốc tế th́ toàn-cầu-hoá
sẽ bị cường quốc thống trị và các
nước nhỏ chỉ có cơ hội làm công ăn
lương và thị trường tiêu thụ hàng hoá. Vào
phút chót, Thủ tướng Ấn Độ, Narendra
Modi tuyên bố không tham gia Thoả thuận Đối
tác Toàn diện Khu vực v́ chẳng phục vụ
quyền lợi dân chúng khiến cho Khối này hết
hy vọng trở thành một thị trường
rộng lớn chiếm hơn 50% dân số thế
giới và gần 30% thương mại toàn cầu. Khi
dự lễ kỷ niệm 30 năm Bức tường
Bá Linh sụp đổ, Ngoại trưởng Mỹ,
Mike Pompoe tố cáo Nga “đă xâm chiếm các nước
láng giềng và giết các đối thủ chính
trị” và Trung Cộng “đang định h́nh
một cái nh́n mới về chế độ toàn
trị”. Bắc
Kinh đă bắt đầu áp dụng thí điểm
“hệ thống uy tín xă hội = Social Credit System”
để đánh giá hàng triệu công dân, trước
khi đưa vào vận hành chính thức trên toàn
quốc vào năm 2020. Trung Cộng tính thiết lập
một xă hội thành hai giai cấp: một trung thành
tuyệt đối với chế độ cộng
sản sẽ hưởng thụ thoả thích, một
ít hoặc không-trung-thành sẽ bị trừng phạt
trên các nẽo đường đời. Xă
hội loài người sẽ c̣n tệ hơn thời
Trung Cổ nếu Trung Cộng và Nga thống trị
thế giới. Đại-Dương |