Bán
đẢo TriỀu Tiên: Ảo tưỞng và thỰc
tẾ Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: Kim deploys bromance diplomacy with Moon
on iconic mountain (Asia Times) Opinion: Trump must guarantee Kim regime
survival (DW) Declare End to Korean War, South’s
Leader Urges U.S. (NYT) North Korea agrees to demolish nuclear
site under expert supervision (Nikkei) Moon brings progress in inter-Korean
relations, denuclearization (Korea Times) 2 Koreas Agree to More Disarmament Along
Border (Chosun Ilbo) After the Pyongyang summit, what next for
North Korea-U.S. dialogue? (NK-News) Moon to Brief Trump on Meeting with Kim
Jong-un (ChosunIlbo) What Is N.Korea's Yongbyon Nuke Facility?
(Chosun Ilbo) Pentagon to Cast Close Eye Over
Inter-Korean Military Pact (Chosun Ilbo) Bán
đẢo TriỀu Tiên: Ảo tưỞng và thỰc
tẾ
Đại-Dương Tổng
thống Đại Hàn Dân Quốc, Moon Jae-in và Chủ
tịch Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, Kim
Chính Ân đă họp Thượng đỉnh tại B́nh
Nhưỡng trong ba ngày kể từ 18-09-2018. Họ có
hai buổi thương thảo và một lúc lên đỉnh
núi thần thoại Paekdusan vắt ngang biên giới Trung
Cộng và Bắc Triều Tiên Cuộc
họp Liên-Triều lần này, ông Moon nhắm tới
hai mục đích: loại bỏ các nguy cơ đụng
độ vũ trang và mối lo chiến tranh, tạo
điều kiện thuận lợi cho đàm phán
Mỹ-Triều về phi-nguyên-tử-hóa. Kim
lẫn Moon đều xử sự vượt quá
tập tục ngoại giao khi nh́n nhau đắm đuối,
tay trong tay để chứng tỏ cùng chung ḍng máu dân
tộc. Cú
bắt tay đầu tiên giữa hai lănh tụ
Nam/Bắc Triều Tiên hồi cuối tháng 4-2018 đă
được 84% dân chúng Đại Hàn hoan hô, nhưng,
lần thứ ba chỉ được 49% chứng
tỏ mối ngờ vực ngày càng tăng. Hai
bên đồng ư tạo ra các khu “không-thù và
cấm-bay”, chấm dứt tập trận bằng
đạn thật dọc theo biên giới 10 km trên
bờ và 40 km ngoài biển. Họ đồng ư giải
giới Bàn Môn Điếm (Panmunjom), làng đ́nh
chiến được trang bị tận răng trong
Khu Phi-quân-sự. Quyết
định này cho thấy các khe hở rất lớn:
(1) An ninh của khu Bàn Môn Điếm thuộc quyền
của Lực lượng Mỹ-Hàn (USKF) mà Hán Thành không
tham vấn Bộ Chỉ huy Liên Hiệp Quốc (UNC),
tức USKF. (2) UNC đă quy định vùng-cấm-bay 9
km kể từ lằn phân giới quân sự (MDL). (3)
Mối đe doạ quân sự sẽ gia tăng chứ
không giảm cho Đại Hàn. Bắc
Triều Tiên đă bố trí 70% lực lượng
Bộ binh, Hải quân, Không quân ở phía Nam của B́nh
Nhưỡng (phía Tây bán đảo) và Wonsan (phía Đông
bán đảo). Lực lượng Bắc Triều Tiên
c̣n có hơn 340 khẩu pháo tầm xa bao trùm khu vực
Thủ đô Hán Thành. Cựu
phó chủ tịch Ban Tham mưu Hỗn hợp, Shin
Won-sik nói “Ta lệ thuộc nhiều vào phi cơ không
người lái để giám sát các khẩu pháo
tầm xa được giấu trong hầm mà bây
giờ rất khó do thám”. Moon
và Kim cũng đồng ư ngưng mọi loại thao dượt
quân sự gần Khu Phi quân sự từ ngày 1 tháng 11,
tập trận pháo binh cấp trung đoàn sẽ bị
hoăn trong khu vực 5 km cách lằn phân giới quân
sự. Họ
cũng đồng ư rút 11 vị trí đóng quân trong ṿng
1 km cách MDL th́ Đại Hàn thiệt tḥi hơn v́
chỉ có 60 vị trí so với 160 của Bắc
Triều Tiên. UNC
tuyên bố sẽ xem xét kỹ mọi chi tiết
của Thoả ước để bảo đảm nó
có tuân thủ Thoả ước Ngưng chiến. Tư
lệnh Lực lượng USFK, Tướng Vincent Brooks
phát biểu “Thoả ước được kư
đă không tham khảo trước với chúng tôi. UNC
có nhiệm vụ ngăn ngừa các vụ đụng
độ vô t́nh mà dù có chào đón thoả ước
Kim-Moon th́ USFK sẽ cảm thấy không thoải mái v́
bị hạn chế lúc hoạt động”. Về
lại Hán Thành Tổng thống Moon Jae-in tuyên bố
tại cuộc họp báo “Có
những điều chúng tôi thảo luận không ghi văn
bản nên tôi sẽ thuật lại cho Tổng
thống Donald Trump trong lần gặp ở Hoa Thịnh
Đốn ngày 24-09-2018”.
“Bắc
Triều Tiên yêu cầu chúng tôi làm trung gian cho cuộc
đàm phán với Hoa Kỳ … Ông Kim rất muốn
giải giới nguyên tử sớm nhất để chú
tâm phát triển kinh tế … Chúng tôi đồng ư làm
cho khu vực Bán đảo Triều Tiên không có vũ
khí nguyên tử”.
Kim
Chính Ân đồng ư cho phép những vụ thanh tra
quốc tế về việc tháo dỡ vị trí
thử động cơ hoả tiễn và đóng
cửa tổ hợp hạt nhân Yongbyon với điều
kiện tương xứng của Mỹ. Được
xây dựng từ thập niên 1960, Yongbyon gồm 390 toà
cao ốc liên quan đến chương tŕnh nguyên
tử thường được B́nh Nhưỡng dùng
nó để thương lượng với quốc
tế. Tháng
11-2010, Yongbyon có 2,000 máy ly tâm với khả năng
sản xuất 40 kg uranium tinh luyện cao (highly enriched
uranium) mỗi năm. Cơ sở này đă mở
rộng gấp đôi vào năm 2013 và tăng cường
thêm ḷ phản ứng hạt nhân nước nhẹ mà
mỗi năm có thể sản xuất 10-15 kg plutonium (nguyên liệu chế bom nguyên
tử).
Giới
chuyên gia quốc tế có lư do nghi ngờ tiết
lộ của Tổng thống Moon và sự thành
thật của Chủ tịch Kim (1) B́nh Nhưỡng chưa
bao giờ cung cấp toàn bộ danh sách các cơ sở
và vật liệu nguyên tử cũng như cho phép thanh
tra đầy đủ. (2) B́nh Nhưỡng c̣n có
một tổ hợp nguyên tử nữa ở Kangsong
đă tinh luyện uranium suốt bảy năm qua. Chủ
tịch Viện Khoa học và An ninh Quốc tế, David
Albright nói “Một ưu tiên cho bất cứ
cuộc đàm phán nào là Bắc Triều Tiên phải
tiết lộ tất cả nhà máy tinh luyện và cho phép
xác minh mọi lời tuyên bố cũng như điều
tiết lộ”. Hôm
20 tháng 9, Ông Moon thúc giục Hoa Kỳ tuyên bố
chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) như
một sự khích lệ B́nh Nhưỡng thực thi
phi-nguyên-tử-hoá.
Tôi đă xác nhận với Chủ tịch Kim rằng
ư niệm đó cũng giống tôi và tôi có ư định
tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh
Triều Tiên trong ṿng năm nay. Moon Jae-in
không thể chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên v́:
(1)
Thoả ước Ngưng chiến 1953 được kư
kết giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng và Bắc
Triều Tiên. Không có chữ kư của Đại Hàn. (2) Nếu Hoa Kỳ kư Hiệp
ước Hoà b́nh với B́nh Nhưỡng phải
được sự chấp thuận của Liên
Hiệp Quốc. (3)
Khi Hiệp ước h́nh thành th́ lực lượng
Mỹ phải rút khỏi Đại Hàn và không có
yếu tố pháp lư để can thiệp nếu Đại
Hàn bị Trung Cộng, Nga và Bắc Triều Tiên
tấn công.
(4)
Bắc Kinh và B́nh Nhưỡng không dám động binh,
dù rất muốn, v́ có 28,500 thuỷ quân lục
chiến Mỹ trấn đóng ở miền Nam vĩ
tuyến 38. (5)
Binh lực Đại Hàn làm sao có đủ vũ khí,
chiến cụ để chống lại hai lực lượng
quân sự mạnh thứ hai, thứ ba thế giới. Không
Tổng thống Mỹ nào dám để mất một
vị trí chiến lược quân sự lẫn kinh
tế đă xây dựng vững chắc từ sau Đệ
nhị Thế chiến nên có đủ bản lănh ḱm
chế sự điên rồ và ảo tưởng
của đồng minh. Dân chúng Đại Hàn chẳng
ai muốn bị rơi vào t́nh cảnh như Việt
Nam Cộng Hoà sau năm 1975. Moon
và Kim muốn Hoa Kỳ phải tuyên bố chấm
dứt chiến tranh rồi mới bàn tới chuyện
phi-nguyên-tử-hoá e khó thành v́: (1)
Tổng thống Trump vẫn duy tŕ các biện pháp
cấm vận kinh tế cho tới khi mọi nguy cơ vũ
khí nguyên tử của Bắc Triều Tiên không thể
tái diễn. (2)
Hoa
Kỳ cần B́nh Nhưỡng công khai tất cả tài
liệu, cơ sở, nguyên vật liệu được
các thanh tra nguyên tử quốc tế xem xét và chứng
thực, không chấp nhận che giấu với bất
cứ lư do nào. (3) Ông Trump không muốn lập
lại sai lầm từ các vị tiền nhiệm. Tóm lại,
Hoa
Kỳ buộc phải chấp nhận nguy cơ đối
đầu với Trung Cộng, Nga, Bắc Triều Tiên
để duy tŕ khu vực chiến lược Đông
Bắc Á nên chẳng bao giờ lùi bước trước
bất cứ mối đe doạ nào. Đại-Dương |