HOA KỲ SẴN SÀNG MÀ ĐÔNG NAM Á ĐĂ QUA CƠN MÊ CHƯA?

Đại-Dương 

 

Tài liệu tham khảo:

A Bipartisan Congressional Group Supports Trump’s Tough-on-China Approach (Diplomat)

The Philippines "Mutual" Defense Treaty Isn't Really Mutual at All (National Interest)

Southeast Asia may not be the next ‘factory of the world’ even as production moves away from China (Asia Times)

Does China have feet of clay? (Strategist)

 

HOA KỲ SẴN SÀNG MÀ ĐÔNG NAM Á ĐĂ QUA CƠN MÊ CHƯA?

Đại-Dương

Sự chia rẽ chính trị tại Hoa Kỳ bắt nguồn từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 vẫn tiếp diễn liên quan đến cuộc tranh giành Toà Bạch Ốc, về hệ thống chính trị thiên tả hoặc thiên hữu, về cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.

Đảng Dân Chủ đă đủ danh sách 20 ứng viên tổng thống cho năm 2020 mà hầu hết đều thiên tả hoặc cực tả. Khi lấy lại Hạ viện năm 2019, Đảng Dân Chủ đă đẩy mạnh chính sách cực tả, nhưng, đều không được dư luận rộng răi chấp nhận. Con Lừa sẽ lúng túng vào năm 2020 v́ chưa có chiến lược toàn diện.

Ngược lại, Tổng thống Donald Trump đă công khai với toàn thế giới về chính sách chống chủ nghĩa cộng sản và cam đoan Hoa Kỳ sẽ không trở thành quốc gia xă hội chủ nghĩa.

Nhiều cuộc đàm phán thương mại giữa các viên chức cao cấp của Hoa Kỳ và Trung Quốc vẫn chưa san bằng được bất đồng nên chẳng ai biết bao giờ chấm dứt với kết quả ra sao.

Tuy nhiên, Quốc hội với đa số thuộc Đảng Dân Chủ đă thành h́nh một Tổ Công tác Hoa Kỳ-Trung Quốc (U.S.-China Working Group, USCWG) do Dân biểu Rick Larsen (DC)Dân biểu Darin LaHood (CH) làm đồng chủ tịch. Tổ Công tác có nhiêm vụ t́m cách xây dựng mối quan hệ ngoại giao và cung cấp sự hiểu biết tới các thành viên Quốc hội, các giới doanh nghiệp, học thuật, chính trị.

Bắc Kinh đang khai thác sự bất đồng giữa Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hoà, giữa xu hướng ủng hộ và chống việc giao thương với Trung Quốc. V́ thế, Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc, Lật Chiến Thư khi gặp USCWG đă doạ: “Sự tuân theo phải hai chiều, nếu các ông muốn bắt buộc điều ǵ đó th́ chúng tôi sẽ làm tương tự”.

Nhị vị đồng chủ tịch USCWG xác nhận “mục tiêu đàm phán thương mại và giải pháp là Bắc Kinh phải thay đổi cấu trúc và đáng kể về phần người Trung Hoa, và cách họ ứng xử với Hoa Kỳ”.

Trong cuộc họp báo ngắn ở Bắc Kinh, Đồng chủ tịch Larsen tuyên bố “Chúng tôi, 6 thành viên lưỡng đảng, hiện diện nơi đây để ủng hộ thông điệp của Chính quyền Trump”.

Hy vọng tràn trề về Đường Tơ Lụa Mới (New Silk Road) sẽ giúp cho các quốc gia Đông Nam Á xây dựng hạ tầng cơ sở bổng trở thành nguy cơ tới chủ quyền dân tộc, an ninh quốc gia, độc lập chính trị, tự chủ ngoại giao, tự do kinh tế. Nhưng, nợ nần chồng chất chỉ trong ṿng 6 năm.

Từ đầu năm 2019, Thủ tướng Mă Lai Á, Mahathir Mohamad đă công khai chỉ trích chủ nghĩa đế quốc thực dân mới của Trung Quốc và ngưng các dự án trị giá 22 tỉ USD do người tiền nhiệm kư, đồng thời duyệt xét tất cả các hợp đồng với Bắc Kinh đă kư từ trước.

Thái Lan từng rất có cảm t́nh với Trung Quốc cũng phải ngưng hợp tác với các nhà thầu Trung Quốc trên đoạn đường nối Côn Minh (Trung Quốc) tới Mă Lai Á mà sử dụng vốn và nhân lực của dân tộc.

Từ lâu, Myanmar có mối quan hệ nồng ấm và chịu áp lực nặng nề của Bắc Kinh mà vẫn tiếp tục ngưng Dự án Đập Thuỷ điện Myitsone trị giá 3.6 tỉ USD do nhà thầu Trung Quốc khởi công vào 2009 v́ bị cư dân phản đối quyết liệt.

Tổng thống Rodrigo Duterte từng xử nhũn với Bắc Kinh, tuyên bố chia tay với Hoa Kỳ và hy vọng trở thành một tỉnh của Trung Quốc. Giờ đây, Hoa Kỳ cam kết thi hành nghiêm chỉnh Hiệp ước Pḥng thủ Hỗ tương Mỹ-Phi 1951 nên cuộc tập trận thường niên Balikatan với Quân đội Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện. Duterte ra lệnh duyệt xét tất cả các dự án liên quan đến Trung Quốc, nếu thấy bất lợi th́ huỷ bỏ.

Việt Nam và Hoa Kỳ đang chuẩn bị nâng cấp thành “Đối tác Chiến lược” nhân chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng sắp tới. Nhưng, giới lănh đạo Việt Nam vẫn muốn bắt cá hai tay. Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam đă tiếp xúc với Tập đoàn Thái B́nh Dương của Bắc Kinh để xây Đường Cao tốc Bắc Nam. Dù cho Tập đoàn này làm tất cả hay từng phần Dự án cũng mang lại nhiều rủi ro cho Việt Nam. Từ trước tới nay, Cộng sản chỉ đặt quyền lời của Đảng và giới lănh đạo bất cần ư kiến của dân chúng. Nguy cơ Bauxit ngày càng nghiêm trọng, ô nhiễm do nhà máy chạy than ảnh hưởng tới môi trường không c̣n che dấu được. Giới chuyên gia quốc nội và quốc tế nói rơ “vốn của Trung Quốc tưởng ưu đăi hoá thành ngược đăi”.

Hoa Kỳ vừa lập ra Công ty Tài chánh Phát triển Quốc tế (IDFC) với ngân sách ban đầu là 60 tỉ USD để cùng với Nhật và Úc hỗ trợ các nước Đông Nam Á làm các dự án hạ tầng chất lượng cao, hữu dụng mà không bị sụp bẫy nợ.

Với guồng máy tuyên truyền đồ sộ và số tiền 500 tỉ USD/năm bỏ ra để mua chuộc giới truyền thông quốc tế, nhằm thổi phồng sức mạnh của Bắc Kinh trong vai tṛ lănh đạo nền kinh tế toàn cầu.

Nhưng, trong bài “Does China have feet of clay?” đăng trên Project Syndicate ngày 04/04/2019, Giáo sư Đại học Harvard, Joseph Nye kết luận “Trung Quốc là người khổng lồ chấn đất sét, và nạn nhân của chính sự thành công của ḿnh”.

Thực tế, Bắc Kinh đang gặp các trở ngại nghiêm trọng: (1) Dân số già làm tăng chi phí sức khoẻ mà Bắc Kinh chưa sẵn sàng. (2) Mô h́nh kinh tế đang bị Hoa Kỳ và Châu Âu chỉ trích gay gắt. (3) Tập Cận B́nh tóm thâu quyền lực làm tăng tưởng GDP mất 1% mỗi năm. Tăng trưởng GDP báo cáo 6.8% trong năm 2018 thực sự chỉ có 1.7%. (4) Quyền lực mềm của Trung Quốc bắt đầu bị xói ṃn.

Giáo sư Nye kết luận “Bằng cách duy tŕ các liên minh quốc tế và các định chế trong nước, Hoa Kỳ sẽ có lợi thế so sánh hơn Trung Quốc.

Tại Đông Nam Á chỉ Mă Lai Á có chiến lược chống Trung Quốc toàn diện nhất trên phương diện chính trị, kinh tế, ngoại giao, quốc pḥng, văn hoá. Thủ tướng Mahathir cấm người ngoại quốc mua nhà tại các khu cao cấp v́ xây nhà là cho dân Mă Lai Á ở. Mahathir sợ dân Trung Quốc tràn ngập có thể dẫn tới Hán-hoá hoặc nắm huyết mạch kinh tế quốc gia.

Việt Nam có chiều hướng ngả theo Hoa Kỳ về phương diện quân sự, mặt khác vẫn chưa có kế hoạch “thoát Trung” toàn diện và quyết liệt.

Số phận của mỗi quốc gia Đông Nam Á không do Hoa Kỳ quyết định mà chính người bản xứ phải chọn đúng phe. Nếu không, hậu quả rất khó lường.

Đại-Dương

 

Trở lại