|
HẠ
nhiỆt trên bán đẢo triỀu tiên Đại-Dương |
|
Tài
liệu tham khảo: Donald Trump and Kim Jong Un sign the
blandest of agreements (Economist) Full text of the Trump-Kim joint
statement (Korea Herald) Donald Trump, Kim Jong Un Sign Joint
Declaration at Singapore Summit (Diplomat) Trump and Kim leave the denuclearization
details for later (Nikkei) Trump to 'Hannity': Kim Jong Un to start
denuclearization 'virtually immediately' (Fox News) Trump-Kim summit: Kim Jong Un gave
unwavering commitment to denuclearisation, says Trump (Strait Times) Trump, Kim Jong-un End Summit with
Vaguely Worded Agreement (Chosun Ilbo) Trump also revealed that North Korea
plans to dismantle a missile engine testing site (Money control) US, NK bury the hatchet, open new era of
détente (Global Headlines) HẠ nhiỆt trên bán đẢo triỀu tiên Đại-Dương Bán
đảo Triều Tiên đă gánh chịu thời gian dài
và khủng khiếp nhất của cuộc Chiến
tranh Lạnh toàn cầu. Giấc mơ hoà b́nh của dân
tộc Triều Tiên cứ lập loè như đom đóm
suốt 70 năm. Chiến
tranh uỷ nhiệm tư bản-cộng sản
(1950-1953) do Trung Quốc khởi xướng cuộc
tấn công lănh thổ phía Nam vĩ tuyến 38. Phe
Cộng sản gồm Bắc Hàn, Trung Quốc, Liên Sô
chết/bị thương 1,550,000 so với 990,000
của phe Tư bản do Liên Hiệp Quốc uỷ thác
cho Hoa Kỳ thi hành gồm 21 quốc gia mà Quân đội
Mỹ chiếm 88% lực lượng. Trung Quốc, Hoa
Kỳ, Bắc Triều Tiên đă kư Hiệp ước
Hưu chiến 1953 để duy tŕ hai khu vực sinh
hoạt riêng biệt nên hai bên vẫn ở trong t́nh
trạng chiến tranh buộc 28,500 lính Mỹ tiếp
tục trấn đóng ở Đại Hàn từ
bấy đến nay để duy tŕ nền hoà b́nh
tạm bợ trước mối đe doạ thường
trực của Bắc Triều Tiên. Qua
nhiều đời tổng thống mà Hoa Kỳ chưa
giải quyết được vấn đề hoà b́nh
trên trên Bán đảo Triều Tiên bởi các lư do: (1)
Hoa Kỳ cố tránh Đệ tam Thế chiến nên t́m
mọi cách hoà hoăn với Liên Sô (Nga ngày nay) và Trung
Quốc. (2) Hoa Kỳ chỉ thảo luận giải pháp
Bán đảo Triều Tiên với Trung Quốc và Liên Sô
nên không phục vụ quyền lợi thiết thực
của dân tộc Bán đảo Triều Tiên. Bắc
Kinh và Mạc Tư Khoa chỉ cần Bắc Hàn làm trái
độn cho biên giới phía Nam của họ. (3)
Bắc Kinh và Mạc Tư Khoa bắt chẹt Hoa
Thịnh Đốn bằng cách ngăn cản các
nghị quyết cấm vận B́nh Nhưỡng của
Hội đồng Bảo an Thường trực Liên
Hiệp Quốc nên các biện pháp trừng phạt
bị giảm nhẹ. Từ khi vào Toà Bạch Ốc,
Donald Trump đă thuyết phục hoặc áp lực làm
cho Tổng thống Vladimir Putin và Chủ tịch Tập
Cận B́nh phải ủng hộ các biện pháp
cấm vận Bắc Hàn ngày càng nặng nề
buộc Kim Chính Ân t́m con đường sống. Tổng
thống Donald Trump không câu nệ về nghi thức
ngoại giao mà giải quyết vấn đề Bán
đảo Triều Tiên theo nguyện vọng của dân
tộc nơi đây phù hợp với nền hoà b́nh,
an ninh trong khu vực Đông Bắc Á lẫn thế
giới. Ông
Trump chọn Tân Gia Ba làm nơi gặp mặt để
Lănh tụ Bắc Hàn, Kim Chính Ân tận mắt
chứng kiến một làng chài nghèo khó bị Mă Lai Á
bỏ rơi đă trở thành một “quốc gia thành
phố” với hơn 5.6 triệu dân có lợi tức
đầu người vào tốp hàng đầu
thế giới chỉ trong ṿng nửa thế kỷ
(1965-2018). Cả
hai ông Trump và Kim đă đến Tân Gia Ba trước
khi họp mặt hai ngày để họ trực
tiếp duyệt xét nội dung đàm phán do chuyên gia
của hai bên trao đổi xem có phù hợp với ư
định thực sự của hai nhà lănh tụ hay không.
Nếu không, có lẽ cuộc gặp mặt khó
diễn ra. Sau
khi chào đón theo nghi thức ngoại giao, Tổng
thống Trump và Chủ tịch Kim đă cùng với hai
thông dịch viên họp kín trong ṿng 45 phút. Trừ
thời gian phiên dịch, có lẽ họ đă trao
đổi khoảng hơn 20 phút và đồng ư
nội dung đàm phán nên mới chính thức ngồi vào
bàn hội nghị với phái đoàn hai bên. Hai
phái đoàn Hoa Kỳ và Bắc Hàn đă đàm phán
khoảng năm giờ đồng hồ để
đúc kết thành Thông cáo chung có bốn điểm
chính: cam kết thiết lập mối quan hệ
Mỹ-Triều mới phù hợp với nguyện
vọng của hai dân tộc v́ hoà b́nh và thịnh vượng;
nỗ lực xây dựng một chế độ hoà b́nh,
ổn định và lâu dài trên Bán đảo Triều
Tiên; phi-nguyên-tử-hoá hoàn toàn trên Bán đảo
Triều Tiên theo Tuyên bố Bàn Môn Điếm 27-04-2018
giữa lănh tụ hai miền Nam/Bắc; cam kết trao
đổi và hồi hương hài cốt tù binh đă
được xác nhận. Trump
và Kim cam kết thực thi các điều khoản trong
thoả thuận một cách hữu hiệu và đầy
đủ. Hoa Kỳ cam kết sẽ tổ chức
những cuộc đàm phán tiếp theo do Ngoại trưởng
Mike Pompeo và người đồng nhiệm Bắc Hàn
sớm nhất để thực hiện các kết
quả của thượng đỉnh Mỹ-Triều. Dư
luận quốc tế rất ngạc nhiên trước
kết quả nhanh chóng nên tỏ vẻ nghi ngờ các
tuyên bố của Tổng thống Donald Trump “Chúng tôi
đă có một cuộc họp thực sự tuyệt
vời, rất nhiều tiến bộ, rất tích
cực. Tôi nghĩ tốt hơn bất cứ ai có
thể mong đợi". Tổng
thống Trump muốn chứng tỏ Hoa Kỳ đối
xử b́nh đẳng với bất cứ quốc gia nào,
dù lớn hay nhỏ, hầu tránh các cường
quốc mua bán trên đầu dân tộc nhược
tiểu. Như thế, Trump đă tách Kim ra khỏi
ảnh hưởng của Bắc Kinh và Mạc Tư
Khoa. Tờ
Chosun Ilbo của Nam Hàn cho rằng ngôn ngữ mơ
hồ trong thoả ước làm thất vọng
nhiều người đă mong cam kết giải
giới nguyên tử mạnh mẽ hơn. Tờ
Economist kết luận “những ǵ ông Trump có lợi
thế vài tuần trước đă gặt hái ít hơn
trên bàn đàm phán”. Trước
đây, Trump đặt điều kiện phi-nguyên-tử-hoá
“hoàn toàn, kiểm chứng được, không
thể phục hồi (CVID), nhưng, cam kết mới c̣n
yếu hơn điều Bắc Hàn đă hứa vào
thập niên 1990”. Đàm
phán phải có sự tương nhượng so với
đ̣i hỏi ban đầu. Việc giải giới chương
tŕnh nguyên tử không thể tiến hành tức
thời mà phải qua nhiều giai đoạn kéo dài tính
bằng năm. Quan trọng nhất là hai bên đă
đồng ư thúc đẩy tiến tŕnh giải
giới nhanh nhất. Trump
đă làm cho Kim tin tưởng Hoa Kỳ không có ư định
xâm lăng hoặc làm thay đổi chế độ
gia đ́nh trị ở Bắc Hàn bằng công khai tuyên
bố ngưng tập các cuộc tập trận chung
với Nam Hàn. Thực
tế, Quân đội Mỹ và Đại Hàn đă
thao dượt nhuần nhuyễn trong nhiều thập
niên nên bất cứ biến cố nào họ cũng có
thể phối hợp nhịp nhàng và hữu hiệu. T́nh
thế này buộc Hán Thành phải tự tăng cường
năng lực quốc pḥng để giảm dần
sự lệ thuộc vào sức mạnh quân sự
của Hoa Kỳ. Phi-nguyên-tử-hoá
trên Bán đảo Triều Tiên đều mang lại
lợi ích thiết thực cho các quốc gia:
(1) Đại
Hàn sẽ có cơ hội tự chủ hơn về
quốc pḥng và số phận dân tộc cũng như
khai thác thị trường cùng chung ḍng máu. (2) Bắc
Hàn có thể phát triển kinh tế mà không nhất
thiết phải thay đổi thể chế chính
trị. (3) Trung Quốc và Nga an tâm hơn về biên
giới phía Nam và cơ hội thâm nhập thị trường
Bắc Hàn. (3) Hoa Kỳ có cơ hội kết thúc
thời kỳ Chiến tranh Lạnh, giảm bớt chi
phí quốc pḥng trong khu vực Đông Bắc Á, ngăn
chặn tham vọng bành trướng bá quyền Trung
Quốc. (4) Nhật Bản sẽ tích cực tham gia tái
thiết Bắc Hàn và hoá giải quá khứ quân
phiệt Châu Á. Dân
tộc Triều Tiên sẽ được thống
nhất, không bằng vũ lực cấp tốc mà
thuận theo điều kiện phát triển tự nhiên,
tương hợp với nhịp độ tiến hoá
giữa hai lực lượng đối lập
cộng sản và tư bản dưới sự
trợ giúp nhiệt t́nh của Hoa Kỳ. Đại-Dương |