Mahathir
mohamad cỐ thoát ách
Hun sen mong đưỢc c̣ng Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: Malaysian PM Mahathir says China-backed
rail, pipeline projects cancelled for now – reports (Reuters) East Coast Rail Link and pipeline
projects with China cancelled for now: Malaysian PM Mahathir (Strait Times) Mahathir resets the terms for dealing
with China (Asia Times) Chinese ‘projects will not go on’:
Mahathir blasts Najib’s ‘stupidity’ (The Star) Mahathir says Beijing understands his
need to halt projects (Nikkei) Cambodia's
Troubling Tilt Toward China
(Foreign Affairs) A New Era for Hun Sen’s Cambodia?
(Diplomat)
Mahathir mohamad cỐ thoát ách
Hun sen mong đưỢc c̣ng
Đại-Dương Cộng
đồng Kinh tế ASEAN (AEC) càng kêu gào đoàn
kết th́ càng chia rẽ, càng chứng tỏ hùng
mạnh th́ càng suy yếu. Khi
Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) c̣n gói
gọn trong 5 quốc gia sáng lập (Phi Luật Tân, Mă
Lai Á, Indonesia, Thái Lan, Tân Gia Ba) đă chứng tỏ
sức mạnh về kinh tế, chính trị dù cho
vẫn theo chủ trương không can thiệp vào
vấn đề nội bộ của nhau. Do cùng mô h́nh
chính trị dân chủ, kinh tế thị trường
tự do nên họ dễ t́m sự tương đồng
trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị. Do
nỗi sợ về chủ nghĩa cộng sản lan tràn
sau cuộc chiến Việt Nam nên ASEAN hợp lực
với quốc tế chống cuộc xâm lăng
của Việt Nam vào Cambode năm 1979. Từ
“chiến lược phát triển kinh tế sẽ kéo
theo thay đổi chính trị” của Tây Phương
mà Nhóm sáng lập ASEAN thu nhận các quốc gia không cùng
mô h́nh chính trị, kinh tế như Việt (1995), Miên,
Lào, Myanmar (1997) với hy vọng sẽ kéo họ ra
khỏi vũng lầy cộng sản. Trái
lại, ba chư hầu ở Đông Dương dưới
sự giật dây của Bắc Kinh đă gia nhập vào
ASEAN với nhiệm vụ thao túng và lôi kéo tổ
chức này vào quỹ đạo của Trung Cộng. Đa
số dân chúng Đông Nam Á thù ghét Trung Cộng đến
tận xương tuỷ, nghi
ngờ những hành động khuất tất của
Hán Tộc. Nhưng, giới
lănh đạo trong khu vực thích v́ Bắc Kinh không
“lên lớp” về nhân quyền, rao giảng dân
chủ mà thường xuyên đưa phong b́ nặng. Với
tư cách Chủ tịch Luân phiên ASEAN năm 2012,
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao đă không
ra tuyên bố chung do bất đồng về vấn
đề Biển Nam Trung Hoa (SCS). Sự kiện này
xảy ra lần đầu tiên trong lịch sử 45 năm
của ASEAN. Hơn
33 năm ở cương vị thủ tướng
trong một quốc gia đa nguyên, đa đảng mà
được Bắc Kinh bơm tiền vào khiến Hun
Sen đi theo bước chân Chủ tịch Tập
Cận B́nh thiết lập thể chế độc
đảng trên Xứ Chùa Tháp kể từ cuối tháng
7-2018. Hun Sen đă làm đảo ngược tiến tŕnh
dân chủ suốt 25 năm tại Campuchia. Trong
bài “Cambodia's
Troubling Tilt Toward China” đăng trên tờ Foreign
Affairs ngày 17-08-2018, học giả Charles Edel ghi
nhận về hoạt động của Bắc Kinh
“Viện trợ 20 triệu USD để Kampuchia trang
bị pḥng phiếu, 100 triệu USD quân sự để
Hun Sen ngưng quan hệ quân sự nhiều năm
với Hoa Kỳ. Bắc Kinh tăng viện trợ,
đầu tư, cho vay ưu đăi, hỗ trợ các
dự án cơ sở hạ tầng, nâng số du khách
lên 40% nên trở thành nhà đầu tư lớn
nhất. Đại sứ của Trung Quốc tại Nam
Vang đă tham gia tuần hành vận động bầu
cử cho phe Hun Sen. Từ năm 1994 đến 2014,
Bắc Kinh chiếm 44% trong tổng số đầu tư
của nước ngoài vào Cambode; 70% cầu cống và
đường sá xây dựng được Bắc
Kinh cho vay 2 tỉ USD tương đương 1/10 GDP
của Camphuchia”. Bắc
Kinh được lại quả “Hun Sen khuyến khích
quan chức, giáo sư, sinh viên phải đọc
quyển sách Tư tưởng Tập Cận B́nh đă
chuyển ngữ sang tiếng Khmer. Hun Sen bịt miệng
truyền thông độc lập để đồng hành
với bộ máy tuyên truyền và kiểm duyệt
của Bắc Kinh. Hun Sen viết trên Facebook “Trung
Quốc muốn Hun Sen đắc cử để
dẫn dắt vận mệnh của Campuchia”. Hun Sen
đă nhượng cho một công ty Trung Cộng 20%
dải bờ biển Campuchia. Bắc Kinh đă biến
thành phố duyên hải Sihanoukville thành ṣng bài và nơi
du lịch cho người Tàu và tương lai sẽ
trở thành nhượng địa. Bắc Kinh đang
xây các cầu tàu và căn cứ ở Sihanoukville cho
Hải quân Trung Quốc trong tương lai. Hiện
tại, Nam Vang nợ Bắc Kinh 4 tỉ USD, bằng 40%
nợ công của Campuchia”. Nỗi
căm ghét Trung Cộng và Hun Sen dâng trào khi một thường
dân Campuchia trả lời câu hỏi từ phóng viên Anna Fifield của The Washington Post
“Tất cả công cuộc xây dựng chỉ có
lợi cho người Trung Quốc, tốt cho bọn
chủ đất chứ không phải dân thường”.
T́nh
h́nh Đông Nam Á đang biến đổi khó lường
khi cựu Thủ tướng Mahathir Mohamad, 93 tuổi,
cầm quyền liên tục 22 năm (1981-2003) đă
trở lại chính quyền hồi tháng 5-2018. Mahathir có
công xây dựng Mă Lai Á từ nền kinh tế hầm
mỏ và nông nghiệp vươn lên nền kỹ
nghệ tự túc, tự cường. Chưa
có vị nguyên thủ quốc gia nào ở Đông Nam Á
dám vạch trần việc Bắc Kinh thực thi chính sách
“phiên bản mới của chủ nghĩa thực dân
(new version of colonialism) bằng cách giăng “chiếc
bẫy nợ” và “cắt lát salami = tầm ăn dâu)
về chủ quyền trong vùng này. Trong
chuyến công du Trung Quốc 5 ngày kết thúc hôm
21-08-2017, Thủ tướng Mahathir đă gặp mặt
riêng rẽ với Tập Cận B́nh, Thủ tướng
Lư Khắc Cường, Chủ tịch Quốc hội
Lật Chiến Thư để thông báo việc
huỷ bỏ Dự án Đường sắt Bờ
Đông (East Coast Rail Link) trị giá 20 tỉ USD và
Dự án hai đường ống dẫn khí đốt
trị giá 2.3 tỉ USD. Lư do: Mă Lai Á thiếu khả năng
và không cần thiết, đang ưu tiên cắt
giảm chi tiêu để tránh bẫy nợ. Nợ công
của Mă Lai Á đă lên tới 264 tỉ USD, bằng
80.3% GDP. Tập
Cận B́nh không thể biện minh mà chỉ yêu
cầu Mahathir thương lượng với nhà
thầu Trung Quốc, nhưng, phải lấy chiếc lược
giao tiếp làm trọng, ủng hộ mạnh mẽ Sáng
kiến Đới và Lộ (BRI). Mahathir
họp báo cho biết cả ba nhà lănh đạo cao
cấp của Trung Quốc đều thông cảm và Mă
Lai Á sẵn sàng bồi thường cho việc ngưng
hợp đồng do sự ngu dốt của người
Mă Lai Á khi đàm phán. Mahathir
nhắc Lư Khắc Cường “tự do thương
mại phải đi đôi với thương mại
công b́nh”, Mă Lai Á cần đầu tư về
kỹ thuật cao, vốn tư bản, thương
mại điện tử, sản xuất ô tô của
Trung Quốc, nhưng, không muốn mở cửa cho các
nhà thầu khoán. Bắc
Kinh không muốn tuột tay đối tác thương
mại lớn nhất từ năm 2009 nên đồng
ư kư các thoả ước hoán đổi tiền
tệ và gia tăng nhập cảng sầu riêng đông
lạnh và dầu dừa của Mă Lai Á. Chính
phủ Mahathir đă phát đi tín hiệu cứng
rắn và nghiêm trọng hơn về tranh chấp trên
Biển Nam Trung Hoa (SCS). Mahathir cho rằng Tuyên bố
Ứng xử trên Biển Nam Trung Hoa (DOC) không có nanh
vuốt. Trung Quốc phải rút chiến hạm
chiến khỏi SCS. Bắc Kinh tiếp tục quân-sự-hoá
làm tăng căng thẳng trong vùng. Giới
lănh đạo ASEAN không dám thừa nhận, dân chúng
đă phẫn nộ, Mahathir đứng về phía công
lư và dư luận, có khả năng cảnh cáo hành
động ngang ngược của Trung Cộng,
khuyến cáo giới lănh đạo ASEAN và kêu gọi các
cường quốc lưu tâm tới khát vọng chính
đáng của các dân tộc Đông Nam Á.
Đại-Dương |