Trung
Quốc muốn thành siêu cường số một vào
năm 2049
Mai Vân |
Trả
lời phỏng vấn của phóng viên le Point, Hélène
Visssière, ông Pillsburry trước hết giải thích ư
nghĩa của « Cuộc chạy mararathon 100 năm »
mà Trung Quốc đang tiến hành. Michael
Pillsbury : Đây
là ư lấy từ quyển sách của Lưu Minh Phúc
(Liu Mingfu), Giấc mơ Trung Quốc, xuất bản năm
2010. Vị đại tá (hồi hưu) này tiết
lộ là vào năm 1955 Mao Trạch Đông đă nói
rằng : « Trong ṿng 75 năm, Trung Quốc có thể
bắt kịp và vượt qua Mỹ ». Nhưng ông Lưu
Minh Phúc cho là Mao quá lạc quan. Cuộc chạy marathon
sẽ kéo dài 100 năm. Qua
nghiên cứu, tôi được biết là từ
thời Mao đến nay, giới diều hâu Trung
Quốc là nước họ sẽ thay thế Mỹ
ở vị trí lănh đạo chính trị, kinh tế và
quân sự của thế giới vào năm 2049, tức
lúc kỷ niệm 100 năm ngày Mao lên nắm quyền. Kế
hoạch này được biết dưới tên «
Cuộc chạy marathon 100 năm », nhưng không ai nói
đến để không làm cho Mỹ e ngại. Tuy nhiên,
bây giờ th́ giới diều hầu bắt đầu
đề cập đến một cách công khai. Le
Point : Theo ông th́ giới quân sự Trung Quốc đă
lấy cảm hứng từ các cuộc chiến
thời xa xưa để xây dựng chiến lược
hiện tại của họ ? Michael
Pillsbury : Chiến
lược của họ hiện nay dựa nhiều trên
những bài học thời Chiến Quốc (thế
kỷ thứ V đến 221 trước Công Nguyên).
Quả là điều khó tin nhưng có thực ! Các tướng
lănh Trung Quốc thuộc ḷng những mưu mô xảo
quyệt của 7 vương quốc thời Chiến
Quốc Thất Hùng, chiến lược họ dùng
để bành trướng và loại bỏ đối
thủ, liên minh để ngự trị… Dựa
trên lời chứng của một số người
đă chạy khỏi Trung Quốc, tôi đă bắt
đầu đọc một số tiểu luận quân
sự đă rút tỉa từ thời kỳ đó
một loạt chiến thuật : duy tŕ nơi đối
phương cảm giác an toàn và tự măn, thao túng
cố vấn của họ, ăn cắp ư tưởng
và công nghệ, biết kiên nhẫn, cảnh giác để
tránh không bị bao vây. Đây có lẽ là nỗi lo
ngại lớn nhất của Trung Quốc… Có
một quân đội lớn không phải là bảo
đảm tuyệt đối cho thắng lợi, điều
này có thể giải thích v́ sao Trung Quốc không phát
triển một lực lượng quân sự đông
đảo hơn hiện nay. Le
Point : Phải chăng họ cũng cũng lấy
cảm hứng từ lịch sử Mỹ ? Michael
Pillsbury : Người
Trung Quốc có vẻ như bị mê hoặc trước
sự biến đổi của Mỹ thành một siêu
cường. Họ nghiên cứu xem chính sách thương
mại và công nghiệp đă giúp Mỹ vượt qua
Anh Quốc và Đức như thế nào. Sách giáo khoa
ở trường đảng Trung Quốc nêu điển
h́nh của nước Mỹ thế kỷ XIX :
Mỹ đă làm thế nào để ru ngủ Anh
Quốc, ăn cắp bằng sáng chế của Anh ra
sao... Tôi
đă sững sờ khi thấy ở thư quán trường
đảng, bên cạnh sách về thời Chiến
Quốc, có cả một phần dành cho kỹ thuật
quản lư của Mỹ. Le
Point : Ông thường nhắc nhở là Hoa Kỳ đă
luôn luôn nhầm lẫn về chính sách của Trung
Quốc ? Michael
Pillsbury : Từ
những năm 1970, chính sách của Mỹ chủ
yếu là do những người t́m kiếm một
sự “dấn thân xây dựng” với Trung Quốc.
Người ta tin tưởng là Trung Quốc đang
đi trên con đường dân chủ hóa, sẽ
hợp tác chặt chẽ với Mỹ, có cùng
nguyện vọng với Mỹ. Người ta tưởng
là sự trợ giúp của Mỹ cho một Trung
Quốc c̣n yếu kém, với những lănh đạo
suy nghĩ như chúng ta, điều đó sẽ giúp
cho Trung Quốc trở nên một cường quốc dân
chủ, yêu chuộng ḥa b́nh, không có tham vọng khu
vực hay thế giới. Thế
nhưng Bắc Kinh đă phát triển một hệ
thống tinh vi để đánh lừa thế giới
bên ngoài, đă thuyết phục được phương
Tây là sự vươn lên của họ không tác
hại đến nước khác, là Trung Quốc là
một nước lạc hậu cần được
giúp đỡ. Năm
1996, tôi đă gặp những người quân nhân, trí
thức đă mô tả những vấn đề môi trường,
thiếu nước, hiểm họa từ các cộng
đồng thiểu số, nạn tham nhũng…Tôi
rất thán phục sự thật thà của họ. Le
Point : Bắc Kinh ngày nay tỏ vẻ hung hăng hơn... Michael
Pillsbury : Kể
từ năm 2007, Trung Quốc đă tự khẳng
định ḿnh, và càng tỏ rơ thái độ từ
khi Tập Cận B́nh lên nắm quyền, tranh thủ
thời cơ được cho là Mỹ bị suy
yếu sau cuộc khủng hoảng tài chính. Sự hung
hăng của Trung Quốc bắt đầu ở
Biển Đông. Người
Trung Quốc đă từng nói với tôi là họ
sẽ không trở thành một cường quốc bá
quyền v́ họ không có tàu sân bay, không có căn
cứ quân sự hải ngoại. Giờ đây họ
đều có cả hai. Việc họ xây dựng căn
cứ ở Trường Sa là nhằm tạo vị trí
chiến lược nhắm vào các láng giềng để
bảo vệ quyền lợi kinh tế của Trung
Quốc. Tôi
đă dự một hội thảo ở Bắc Kinh, người
ta đă giải thích là phần kinh tế tăng nhanh
nhất là các nguồn tài nguyên từ đại dương,
dầu hỏa, khí đốt, cá … Le
Point : Trung Quốc có phải là thành phần nguy
hiểm không ? Michael
Pillsbury : Không có
đe dọa quân sự trước mắt. Người
Trung Quốc không đi chinh phục những nước
khác như kiểu Hitler đă làm hay Tojo của Nhật
Bản trong thế kỷ qua. Họ thực tiễn hơn.
Họ có thể có than, có dầu hỏa họ cần
nhờ các tập đoàn nhà nước hoạt động
ở nước ngoài… Ông Hồ Cẩm Đào dường
như đă từng nói mua Đài Loan dễ hơn và
ít tốn kém hơn là đánh chiếm. Mối
đe dọa thật sự có lẽ là sự thiếu
vắng cải tổ, và từ đây đến năm
2049, GDP của Trung Quốc tăng gấp đôi GDP
của Mỹ. Hăy cứ nghĩ đến nạn ô
nhiễm, ăn cắp công nghệ, và sự ưa thích
những kẻ độc tài như Assad hay Mugabe… Nhưng
đấy chỉ là giả thuyết... Le
Point : Hiện nay th́ chiến lược quân sự
của Trung Quốc là ǵ ? Michael
Pillsbury : Họ
tập trung phát triển loại vũ khí có thể giúp
đánh bại một kẻ thù hùng mạnh hơn
bằng cách tấn công vào những điểm yếu
của đối phương. Những quyển sách
chiến lược mới của Trung Quốc đánh
giá rằng Mỹ yếu trên phương diện an ninh
mạng và không gian. Quân đội Trung Quốc đă
thiết lập 16 đơn vị gián điệp chuyên
trách tấn công tin học, và đă phát triển
một chương tŕnh vũ khí bí mật để
phá hủy các vệ tinh mà Mỹ lệ thuộc vào. Điều
tuyệt vời là rất dễ chối căi là ḿnh có
những vũ khí này. Hơn nữa chưa có nước
nào tiến hành một cuộc chiến tranh trên
mạng, cho nên một kẻ mới đến trong lănh
vực này, cũng có cơ may tương tự như
những người đă có trăm năm kinh
nghiệm quân sự. Le
Point :Có nên lo ngại chiến tranh nổ ra hay không ? Michael
Pillsbury : Có
đấy, có thể xẩy ra một cuộc chiến
tranh ngoài ư muốn. Trung Quốc là nước quen thói
tung ra những « cú đánh cảnh cáo ». Họ đă
can thiệp bất ngờ vào Triều Tiên năm 1950,
rồi vào Ấn Độ năm 1962… Họ cho
rằng một cuộc tấn công phủ đầu có
thể tạo sự khác biệt (và mang lại
chiến thắng). Le
Point : Ông nh́n tương lai như thế nào ? Michael
Pillsbury : Nhận
định của tôi khá bi quan. Nếu Mỹ muốn
tranh đua, th́ họ phải thay đổi hoàn toàn
quan điểm và nh́n nhận là Trung Quốc là một
đối thủ cạnh tranh chứ không phải là
một quốc gia cần cứu trợ, phải
nhận dạng những lănh vực mà Mỹ có thể
gây sức ép, khuyến khích các nước lân cận
thiết lập liên minh để có thể buộc
Trung Quốc giảm bớt sự hung hăng…Và
phải bảo vệ các nhà ly khai Trung Quốc, hỗ
trợ giới cải cách và nghiên cứu thời
kỳ Chiến Quốc... ! Mỹ
chỉ mới bắt đầu thức tỉnh, hy
vọng là không quá trễ. |