Ẩn t́nh phía sau liên minh Pháp- Mỹ “kiềm” Trung Quốc


“Đối thủ” mới tại châu Âu cho Trung Quốc, và “chiến hữu” mới sát cánh với Mỹ cùng đối phó Bắc Kinh?  

Theo nhà báo Igor Gashkov của kênh RIA Novosti, mối quan hệ giữa các thành viên NATO và Trung Quốc đang bước vào một giai đoạn khó khăn. Washington đă bày tỏ sự thất vọng trước những ảnh hưởng không rơ ràng của Trung Quốc đến CHDCND Triều Tiên. Brussels không hài ḷng trước chính sách phá giá của các nhà sản xuất Trung Quốc, và đang cân nhắc việc áp dụng trừng phạt kinh tế với quốc gia châu Á. Ngoài ra, đất nước đông dân nhất thế giới dường như cũng vừa t́m cho ḿnh một đối thủ mới – tân Tổng thống Pháp Emmanuel Macron:

Tại lần tham dự hội nghị thượng định châu Âu đầu tiên trong tư cách nhà lănh đạo cao nhất của nước Pháp, ông Macron đă kêu gọi hạn chế việc Trung Quốc đang không ngừng “xâm chiếm” các ngành công nghiệp chiến lược của châu Âu. Tổng thống Pháp cũng cảnh báo các chính phủ EU không được “ngây thơ” trong cuộc chiến thương mại toàn cầu.

Ông Macron nói với các nước EU rằng, việc trở thành một điểm đầu tư hấp dẫn không đồng nghĩa với việc đặt châu Âu “sự toàn cầu hoá mất trật tự”.

“Mọi thứ đang thay đổi bởi v́ chúng ta nh́n thấy sự mất trật tự của toàn cầu hoá và những hệ quả của nó tại quốc gia của các bạn. Tôi muốn xây dựng một liên minh xung quanh ư tưởng này,” Tổng thống Pháp phát biểu trong một cuộc họp báo tại Berlin đầu tháng Sáu.

Ủng hộ thương mại tự một cách… không ngây thơ

“Tôi ủng hộ thương mại tự do… nhưng tôi không phải là người ngây thơ,” ông Macron khẳng định.

Người đứng đầu nước Pháp đề cập đến thương vụ trị giá 43 tỷ USD của công ty Nhà nước ChemChina của Trung Quốc, mua lại tập đoàn sản xuất thuốc trừ sâu và hạt giống Syngenta của Thuỵ Sỹ. Là vụ “thôn tính” công ty nước ngoài lớn nhất của Trung Quốc cho đến thời điểm hiện tại, sự kiện này lại một lần nữa làm dấy lên những lo ngại rằng châu Âu đang đánh mất sự kiểm soát đối với nền công nghệ kỹ thuật cao của ḿnh.

Ông Macron chia sẻ, khi c̣n là Bộ trưởng Kinh tế, ông luôn bảo vệ cho toàn cầu hoá và thương mại tự do, tuy nhiên, các nhà lănh đạo nên lắng nghe tầng lớp công nhân – những người trực tiếp phải đối mặt với toàn cầu hoá.

Tổng thống Pháp đă nhận được sự ủng hộ từ Đức và Italy. Các nhà lănh đạo EU đồng ư để Uỷ ban châu Âu nghiên cứu các biện pháp nhằm giới hạn các cuộc thu mua từ bên ngoài trong một số lĩnh vực như năng lượng, ngân hàng và công nghệ. Đây cũng chính là những địa hạt mà Trung Quốc muốn nắm được “sự thông thái” của người châu Âu.

Theo Reuters, đầu tư trực tiếp từ Trung Quốc vào EU đă tăng 77% vào năm ngoái, đạt mức hơn 38 tỷ USD. Trong khi đó, tỷ lệ các vụ thu mua của EU tại Trung Quốc lại sụt giảm năm thứ hai liên tiếp.

Ông Gashkov lưu ư rằng, EU dự định “bồi thường” sự mất cân bằng trong quan hệ song phương bằng các loại thuế. Hồi tháng Năm, Uỷ ban châu Âu thông báo áp dụng mức thuế chống phá giá mới đối với ống thép và sắt do Trung Quốc sản xuất. Mức thuế tăng từ 29% lên 55% được đưa ra sau khi một cuộc điều tra cho thấy, các công ty Trung Quốc đă t́m cách bán thép tại châu Âu với một mức giá thấp bất thường, khiến các nhà sản xuất địa phương bị ảnh hưởng nặng nề.

Những lo lắng tương tự cũng đă được nhắc đến tại Mỹ. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross từng tuyên bố, ông sẽ điều tra các công ty thép nước ngoài, đặc biệt là các công ty đến từ Trung Quốc về việc bán phá giá thép tại thị trường Mỹ.

EU cũng từ chối đưa Trung Quốc vào danh sách các quốc gia có nền kinh tế thị trường.

Nỗ lực “tạo lỗ hổng” Âu – Mỹ của Trung Quốc bị thất bại?

Nhà báo Nga nhận định, sự tấn công của ông Macron vào Trung Quốc, trùng hợp với thời điểm mối quan hệ Mỹ - Trung đang không được nồng ấm. Hồi tháng Tư, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă đồng ư gia tăng áp lực lên Triều Tiên, liên quan đến chương tŕnh hạt nhân của nước này. Tuy nhiên, hăng tin Reuters mới đây dẫn lời ba quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết, “ông Trump đang ngày càng thất vọng với Trung Quốc về thái độ của Bắc Kinh trước Triều Tiên, quan hệ thương mại song phương Mỹ - Trung và giờ đây, Washington đang nghĩ tới những hành động thương mại đáp trả Bắc Kinh.”

“Sự bất hoà trong quan hệ hợp tác có thể báo hiệu việc Tổng thống Trump quay lại lối suy nghĩ chống Trung Quốc trước đây, và điều này đang được chứng minh bằng những tuyên bố về các biện pháp đối phó với Trung Quốc trên lĩnh vực kinh tế và quân sự,” Gashkov nói.

Nhà Trắng đă xác nhận kế hoạch tổ chức tập trận chung tại Ấn Độ Dương với Tokyo và Delhi; Bắc Kinh không nhận được lời mời.

“Việc cả Mỹ và châu Âu đều cùng lúc muốn đối phó với Trung Quốc cho thấy chính sách của Bắc Kinh nhằm tạo ra khoảng cách giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu đă không đem lại kết quả như ư. Điều này có thể khiến Trung Quốc đặc biệt khó chịu sau thành công hồi tháng Năm. Khi Washington tuyên bố rút khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, Trung Quốc và EU đă đạt được thấu hiểu chung về quyết định này - dấu hiệu cho thấy một sự hoà giải [của Trung Quốc] với Mỹ,” ông Gashkov phân tích.

Tại Hội nghị an ninh Munich vào tháng Hai năm nay, Trung Quốc và các nhà lănh đạo châu Âu cũng từng cùng nhau phản đối những ư tưởng theo chủ nghĩa bảo hộ của Tổng thống Trump. Thế nhưng, họ đă không thể bày tỏ lập trường thân thiết trong các vấn đề kinh tế, bao gồm cả việc Trung Quốc bán phá giá. Và bây giờ, mọi chuyện vẫn không thay đổi.

Tuy nhiên, ông Gashkov lưu ư rằng, tại Hội nghị EU, một số nền kinh tế nhỏ phía đông và nam châu Âu – thông thường phụ thuộc rất nhiều vào các nguồn đầu tư từ Trung Quốc – đă đồng loạt phản đối bất kỳ đối sách nào chống lại Bắc Kinh.

“Với việc Tổng thống Macron tham gia chính trường châu Âu, Bắc Kinh chỉ có thể đặt hy vọng vào các nước Nam và Đông Âu… Trung Quốc kỳ vọng rằng, sự phản đối của Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Thuỵ Điển và Tây Ban Nha sẽ giúp nước này tránh khỏi các biện pháp hạn chế của EU,” phóng viên người Nga nói.

Trong khi đó, ông Macron cũng đă “ch́a tay” với Tổng thống Trump khi cùng chia sẻ cách tiếp cận trong vấn đề giải quyết xung đột Syria. Đổi lại, ông chủ Nhà Trắng đă chấp nhận lời mời của Tổng thống Pháp đến thăm Paris vào đúng ngày Quốc khánh Pháp 14/7 tới đây./.

Trở lại