Mô h́nh trái ngược với thế giới tự do |
Nhưng
theo Les Echos,
nếu tin rằng người khổng
lồ châu Á có khả năng đóng vai tṛ lănh đạo
thế giới mà người Mỹ bỏ lại, có
vẻ thiếu thực tế.
Nhà nghiên cứu François
Godement của think tank European Council on Foreign Relations
nhận định : «
Mô h́nh quản lư của
Bắc Kinh về cơ bản không tương hợp
với trật tự thế giới tự do. Trung
Quốc chọn lựa khi nào cam kết, khi nào rút lui »,
tùy theo lợi ích của ḿnh. Về
thương mại, Trung Quốc muốn xuất
hiện như một tín đồ của tự do
mậu dịch, nhưng lại đóng cửa thị trường
nội địa với các công ty nước ngoài.
Về khí hậu, Bắc Kinh đổi sang thái độ
bảo vệ môi trường không phải v́ muốn
ủng hộ chủ trương của thế
giới, mà v́ áp lực trong nước : không c̣n có
thể làm ngơ trước sự bất b́nh ngày càng
tăng của dân chúng về đại dịch ô
nhiễm. Tương
tự,
Trung Quốc tham gia tích cực hơn vào lực
lượng ǵn giữ ḥa b́nh Liên Hiệp Quốc, nhưng
lại mắt lấp tai ngơ trước việc giúp
đỡ người tị nạn hay can thiệp quân
sự vào Libya hay Syria. Chuyên gia
François Godement nhấn
mạnh, nhất là Bắc Kinh không ngần ngại «
bác bỏ thẳng thừng các quy định quốc
tế nếu bất lợi cho ḿnh tại khu vực
»,
như đă chứng tỏ vào năm ngoái, khi kiên
quyết không chấp nhận phán quyết của Ṭa án
Trọng tài Thường trực La Haye về Biển
Đông. Bắc
Kinh tiếp tục độc hành, từ chối bị
trói tay bởi các hiệp ước quốc tế mang
tính ràng buộc.
Chẳng hạn hiệp định
RCEP do Trung Quốc đề nghị thấp hơn
hẳn so với TPP, vốn không chỉ giới hạn
ở hàng rào thuế quan mà c̣n cả các tiêu chuẩn
về lao động, môi trường, sở hữu trí
tuệ. Ảnh hưởng đang lên của Trung
Quốc cũng không khiến cho các nước láng
giềng lấy làm vui. Và,
phía sau những nụ cười ngoài mặt, việc
Trung Quốc và Liên Hiệp Châu Âu không thể thỏa
thuận được về một thông cáo chung sau
hội nghị thượng đỉnh Bruxelles mới
đây, đă nói lên rất nhiều về những
bất đồng dai dẳng.
Viễn cảnh một
bộ đôi Châu Âu-Trung Quốc lấp được
khoảng trống do Hoa Kỳ bỏ lại, không
phải là ngày một ngày hai. Bắc Kinh c̣n phải mất một thời gian dài cho tham vọng quốc tế của ḿnh. Ưu tiên hiện nay phải dành cho việc duy tŕ tăng trưởng kinh tế trong nước. Và như vậy, Hoa Kỳ không c̣n lănh đạo thế giới không có nghĩa là Trung Quốc bỗng chốc vọt lên thành đại cường số một hành tinh. |