|
ĐỐi
thoẠi Shangri-La 2018 SỰ
thẬt và dỐi trá vỀ BiỂn Nam Trung Hoa Đại-Dương |
|
Tài
liệu tham khảo: Mattis says US will pursue
'results-oriented relationship' with China but will compete if it must
(Strait Times) Mattis Accuses Beijing of ‘Intimidation
and Coercion’ in South China Sea (NYT) Mattis warns China over 'militarization'
of South China Sea (Fox News) Suspicion and tension blight Asia's
security landscape (Nikkei) At Shangri-La summit, two views of a new
Indo-Pacific order (Asia Times) ĐỐi thoẠi Shangri-La 2018 SỰ thẬt và dỐi trá
vỀ BiỂn Nam Trung Hoa Đại-Dương Đối
thoại Shangri-La thường niên tại Tân Gia Ba đă
khởi động từ năm 2002 dành cho chuyên gia
quốc pḥng khắp thế giới quy tụ về
nhằm xây dựng niềm tin và tạo điều
kiện hợp tác an ninh thực sự bằng cách liên
kết hiệu quả giữa những nhà hoạch
định chính sách quốc pḥng, an ninh quan trọng
nhất của khu vực Châu Á. Đối
thoại Shangri-La 2018 diễn ra trong ba ngày kể từ
1-3 tháng 6 có sự tham dự của các viên chức
quốc pḥng từ hơn 50 quốc gia.
Nhưng, Bắc Kinh chỉ cử Trung tướng He Lei,
Phó giám đốc Học viện Khoa học Quân sự
làm trưởng phái đoàn nhằm làm nhẹ tầm
quan trong của việc thảo luận chính sách an ninh
trong vùng và chuyển sang tranh luận học thuật. Đối
thoại Shangri-La 2018 đánh dấu sự h́nh thành
của Trật tự Ấn Độ Dương-Thái B́nh
Dương được hai diễn giả chính là Thủ
tướng Ấn Độ, Narendra Modi và Bộ trưởng
Quốc pḥng Hoa Kỳ, James Mattis tŕnh bày rơ ràng. Thủ
tướng Modi đề cập tới Chiến lược
Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương
rộng mở, ổn định, an ninh và thịnh vượng
tương hợp với khái niệm Chiến
lược Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương
với Tứ Trụ Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn
Độ, Úc Đại Lợi. Tuy
nhiên, Modi nhấn mạnh đến vai tṛ phi-liên-kết
để khai thác lợi ích kinh tế với Trung
Quốc và sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ
nhằm hoàn tất mục tiêu biến Ấn Độ
thành Tân Ấn Độ vào năm 2022, đúng dịp
Quốc Khánh 75 năm. Thực
tế, vai tṛ lănh đạo Phong trào Phi-Liên-Kết
trong thế kỷ thứ 20 chỉ làm cho Ấn Độ
tụt hậu quá xa so với Trung Quốc, Hoa Kỳ, Liên
Xô cả trên phương diện kinh tế lẫn quân
sự. Hiện
tại, Ấn Độ mất ưu thế quân
sự, chính trị, kinh tế trên dăy Hy Mă Lạp Sơn
(Himalaya) và Ấn Độ Dương so với Trung
Quốc. Hy Mă Lạp Sơn trăi dài qua bảy quốc
gia Bhutan, Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal, Pakistan,
Myanmar, Afghanistan. Modi
mâu thuẫn khi liên tục nhấn mạnh đến
yếu tố “tự do và cởi mở” cũng như
trật tự quốc tế “dựa trên luật pháp”
mà vẫn ngầm chỉ trích chính sách bảo hộ
mậu dịch của Hoa Kỳ. Thực
sự, Hoa Kỳ chỉ trừng phạt các hành động
vị phạm luật pháp quốc tế của Trung
Quốc trên phương diện kinh tế cũng như
quân sự.
Modi không cụ-thể-hoá các biện pháp thực
hiện tự do và cởi mở. Ngược
lại, Bộ
trưởng Quốc pḥng Hoa Kỳ, James Mattis
nhấn mạnh đến vị trí Mỹ tại khu
vực Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương. Mattis
chỉ
trích Trung Quốc “quân-sự-hoá các đảo nhân
tạo trên Biển Nam Trung Hoa bất chấp lời
hứa ‘không-làm’ của Chủ tịch Tập
Cận B́nh năm 2015 cũng như bố trí hoả
tiễn chống hạm, pḥng không, dụng cụ gây
nhiễu điện tử.
Oanh tạc cơ cũng đưa tới đảo
nhỏ Phú Lâm. Các phương tiện đó tạo
mối đe doạ và ép buộc tới các láng
giềng, tương phản hoàn toàn với chính sách
cởi mở của chúng tôi, đặc biệt Hoa
Kỳ không đ̣i các quốc gia trong vùng chọn phe”.
Tướng
He phản pháo “không chấp nhận những
lời b́nh luận vô-trách-nhiệm từ các quốc
gia khác v́ Bắc Kinh chỉ hành động quốc pḥng
nhằm tránh bị xâm lăng nên cần bố trí quân
đội và vũ khí trên các đảo ở Biển
Nam Trung Hoa (SCS) là nằm trong chủ quyền của
Trung Quốc, được luật pháp quốc tế
cho phép”. Thượng
nghị sĩ Dan Sullivan của Hoa Kỳ nói “Tôi
không nghĩ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc
đă được quốc tế công nhận”. Ngày
27-05-2018, Khu
trục hạm USS Higgins và Tuần dương hạm
USS Antietam
tuần tiễu bên trong 12 hải lư các đảo
nhỏ thuộc Nhóm đảo Paracel Islands (Hoàng Sa, Tây
Sa) do Trung Quốc trấn đóng và Việt Nam nhận
chủ quyền. Bắc
Kinh tố cáo Hoa Kỳ vi phạm luật pháp trong “vùng
biển lănh thổ”
và gây phương hại tới an ninh quốc gia và toàn
vẹn lănh thổ. Mattis
trả lời “chúng tôi không thấy việc thông qua vùng
biển quốc tế là quân-sự-hoá mà chỉ tái xác
nhận nền trật tự dựa trên pháp
luật”. Theo
Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật
Biển năm 1982 được Trung Quốc phê
chuẩn năm 1996 th́ không thực thể địa lư
nào trên SCS hội đủ điều kiện “Đảo”
để được quyền có Vùng Đặc
quyền Kinh tế (EEZ rộng 200 hải lư), và Thềm
lục địa (không quá 350 hải lư). Và, trên SCS không
có “Nhóm Đảo” nào đủ điều kiện
“Quần Đảo” để có EEZ và Thềm
lục địa. Phán
quyết ngày 12-07-2016 của Toà án Trọng tài về
Luật Biển cũng làm sáng tỏ hai điều trên.
Bộ
trưởng Quốc pḥng Mattis nhấn mạnh “Hoa
Kỳ sẽ tiếp tục xây dựng mối quan
hệ định hướng kết quả, có tính xây
dựng với Trung Quốc, nhưng, cũng không
ngại cạnh tranh quyết liệt nếu cần”.
Kết
thúc phát biểu tại Shangri-La 2018, Mattis lưu ư “Chớ
hiểu lầm. Hoa Kỳ đến Ấn Độ Dương
và Thái B́nh Dương để trụ lại. Nơi
này là địa bàn hoạt động chính v́ lợi
ích của Hoa Kỳ và các quốc gia trong vùng gắn bó
mật thiết”. Lời
nói của Mattis đi đôi với những việc làm
của Hoa Kỳ. Hoa
Kỳ đă đổi danh xưng Bộ Tư
lệnh Thái B́nh Dương Hoa Kỳ thành Bộ Tư
lệnh Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương
Hoa Kỳ từ ngày 31-05-2018 với
nhân số 375,000 người chịu trách nhiệm các
hoạt động liên quan đến 36 quốc gia. Hoa
Kỳ đă hủy lời mời Trung Quốc tham gia
Tập trận Hải quân Vành đai Thái B́nh Dương
2018 (RIMPAC) mà mời Việt Nam tham dự. Bên
lề Đối thoại Shangri-La, Bộ trưởng
Mattis thúc giục người đồng nhiệm Ngô Xuân
Lịch sớm kư văn kiện căn bản để
tăng cường mối quan hệ quân sự giữa
hai nước, tạo điều kiện chuyển giao
phi cơ hải tuần và phi cơ không người lái.
Nữ
Bộ trưởng Quốc pḥng, Florence Parly
của Pháp Quốc tuyên bố tại Shangri-La 2018 “Một
nhóm chuyên gia hàng hải sẽ tháp tùng máy bay và tàu
thuỷ của Anh Quốc sẽ thăm Tân Gia Ba và
tiến vào vùng Trung Quốc tuyên bố chủ quyền
bất chấp sự đe doạ nhằm chứng minh
Anh và Pháp góp sức bảo vệ luật pháp quốc
tế trên Biển Nam Trung Hoa dù không có tuyên bố
chủ quyền. Bộ
trưởng Quốc pḥng Gavin Williamson của Anh
Quốc tuyên bố trong năm tới sẽ bố trí
ba chiến hạm đến SCS để chống các tác
động xấu và bảo vệ trật tự
luật pháp quốc tế. Vấn
đề Biển Nam Trung Hoa tại Hội đồng
Bảo an Thường trực Liên Hiệp Quốc sẽ chia làm hai phe: Mỹ-Anh-Pháp
và Nga-Trung Quốc. Chưa
chắc Nga sẽ gắn bó với Trung Quốc. Thủ
tướng Modi và Bộ trưởng Mattis đều
nhắc đến vai tṛ trung tâm của ASEAN trong
Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái B́nh
Dương chẳng biết Tổ chức này có
hiểu và sẽ hành động đúng đắn
trong việc bảo vệ toàn vẹn lănh thổ và
sự tồn vong của dân tộc hay không?
Đại-Dương |