HẢI
QUÂN TRUNG QUỐC PHÔ TRƯƠNG SỨC MẠNH TRÊN
BIỂN NAM TRUNG HOA Đại-Dương |
Chủ tịch Tập Cận B́nh hiện
diện trên Khu trục hạm Xining, tối tân nhất
Trung Quốc, để duyệt khán cuộc phô trương
bên ngoài hải cảng Thanh Đảo hôm 23/04/2019, nhân
kỷ niệm 70 năm thành lập Hải quân Nhân dân
Trung Quốc. Tham dự gồm có 32 chiến hạm (kể
cả Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh), 39 phi cơ
của Trung Quốc cùng với 18 chiến hạm từ
13 quốc tham dự, kể cả Nhật Bản,
Việt Nam, Ấn Độ, Úc Đại Lợi. Có 61 quốc gia
gửi Phái đoàn Hải quân dự khán cuộc
diễn hành Hải Quân lẫn tham dự “Hội
nghị Chuyên đề Hải quân”
trong hai ngày 24 và 25. Hoa Kỳ chỉ gửi một phái đoàn
cấp thấp tham dự.
Năm ngoái, Hoa Kỳ không mời Hải Quân Trung
Quốc tham dự cuộc Diễn tập Vành đai Thái
B́nh Dương” (RIMPAC)
năm 2018, mặc dù Trung Quốc đă hiện diện
vào năm 2014 và 2016. Tập Cận B́nh tuyên bố “Hải Quân
Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cường
trao đổi và hợp tác với Hải Quân nước
ngoài, tích cực gánh vác trách nhiệm quốc tế,
bảo vệ an ninh đường thủy quốc
tế và cung cấp thêm tiện nghi công cộng cho an
ninh hàng hải”. V́ “chủ trương giương
cao ngọn cờ hợp tác cùng có lợi nên Quân đội
Trung Quốc cam kết tạo ra một môi trường
an ninh bao gồm sự b́nh đẳng, tin tưởng
lẫn nhau, công bằng, cùng tham gia và chia sẻ lợi
ích”. Không có câu nào của Tập Cận B́nh đề
cập tới luật pháp
quốc tế và tập tục hàng hải trên
thế giới. V́
thế, Bắc Kinh có cách tiếp cận quyết
liệt đối với các yêu sách chủ quyền
Trung Quốc trên Biển Nam Trung Hoa (SCS). Phi Luật Tân,
Việt Nam, Mă Lai Á, Brunei, Đài Loan cũng yêu sách
chủ quyền. Chính sách “mạnh được yếu thua” của Bắc Kinh hăy để cho bọn côn
đồ thích xài luật rừng. Dựa vào đâu mà Tập Cận B́nh hứa
“tích cực gánh vác trách nhiệm, bảo vệ an ninh
đường thuỷ?”.
Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật
Biển 1982 (UNCLOS) có Trung Quốc góp phần tích
cực và phê chuẩn, đă quy định về
hải giới và hoạt động trên biển.
Nếu muốn làm ngược lại th́ phải tu chính
hoặc bổ sung và được đa số thành viên
chấp thuận chứ không thể đơn phương
áp đặt luật rừng. Chưa tôn trọng UNCLOS
th́ làm sao tạo b́nh đẳng, tin tưởng, công b́nh
và chia sẻ lợi ích? Thực tế, Bắc Kinh đặt luật
quốc gia lên trên luật quốc tế nên ngang nhiên
áp dụng “vùng biển lịch sử” với
lập luận “điều này chưa có trong UNCLOS nên
Trung Quốc được quyền áp dụng”. Tập Cận B́nh ngầm can ngăn Hoa Kỳ
“Không thể dựa vào vũ lực, hoặc đe
doạ sử dụng vũ lực từ các chứng
cớ không đáng kể” để Trung Quốc
tiếp tục chiến thuật cắt lát salami tại
Biển Nam Trung Hoa. Bắc Kinh đă ngang nhiên cưỡng đoạt
các thực thể địa lư trên SCS do Việt Nam,
Phi Luật Tân trấn đóng và quản trị từ
lâu; sử dụng sức mạnh quân sự ngăn
chặn các quốc gia duyên hải Đông Nam Á khai thác
tài nguyên thiên nhiên trong Vùng Đặc quyền Kinh
tế (EEZ); xây các đảo nhân tạo làm thiệt
hại tới môi trường sinh thái biển; quân-sự-hoá
SCS đặc biệt hai Nhóm đảo Paracel Islands (Hoàng
Sa, Tây Sa) và Spratly Islands (Trường Sa, Nam Sa); ngăn
chặn ngư dân Đông Nam Á hành nghề trong các ngư
trường truyền thống; quấy nhiễu
chiến hạm của các cường quốc biển
hải hành trong các vùng biển quốc tế được
UNCLOS quy định; âm
mưu biến Paracel Islands và Spratly Islands thành ĐẢO
(có dân cư, guồng máy hành chính, quân đội,
tự túc kinh tế)
có thể tạo ra t́nh trạng khủng hoảng sinh thái
trên Biển Nam Trung Hoa. Các quốc gia duyên hải Đông Nam Á và các cường
quốc biển không công nhận yêu sách nên Trung
Quốc phải tuân thủ Phán quyết ngày 12/07/2016
của Toà án Trọng tài Thường trực về
Luật Biển (PCA). Tập Cận B́nh
kêu gọi “Mọi người nên tôn trọng
lẫn nhau, coi nhau như b́nh đẳng, tăng cường
tin tưởng lẫn nhau, tăng cường đối
thoại và trao đổi hàng hải, và tăng cường
hợp tác thực dụng giữa Hải Quân, gia tăng
trao đổi hàng hải và đối thoại”. Các quy định chung trong UNCLOS giúp mọi
quốc gia trên thế giới biết cách ứng
xử hợp lư, hợp pháp lẫn nhau sẽ tạo
niềm tin chứ không phải từ lời nói suông,
một chiều. Tham vọng xây dựng Bộ Quy tắc Ứng
xử trên Biển Nam Trung Hoa (COC) mang tính ràng buộc pháp
lư đă không được Trung Quốc đồng ư
nên 10 quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc đă
kư Tuyên bố về Cách ứng xử của Các bên
Biển Nam Trung Hoa (DOC) vào năm 2002 chỉ như
một tuyên bố chính trị, không có tính ràng
buộc pháp lư. Từ năm 2002 đă có 21 bản thảo
về Bản hướng dẫn thực hiện COC không
mang tính ràng buộc pháp lư mà đến năm 2017,
Trung Quốc mới đồng ư, tuy nhiên, chỉ kêu
gọi các bên xây dựng ḷng tin, hợp tác trong các
dự án hàng hải, bảo vệ nguồn cá, môi trường.
Rơ ràng Bắc Kinh không muốn giải quyết
các tranh chấp về chủ quyền và
quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán trên SCS nên
đưa ra khái niệm Quần đảo Tứ Sa
(Pratas-Paracel-Macclesfield-Spratly) để thay thế
Đường 9 Đoạn bị PCA phán “không có giá
trị pháp lư” mà c̣n có ư đồ mở rộng hơn
hiện tại. Hoa Kỳ, các cường quốc biển và các
quốc gia duyên hải Đông Nam Á đang phản
ứng cứng rắn hơn. Năm 2018, Tổng thống Donald Trump đưa ra đường lối
mới về “Chuyển giao Vũ khí Quy ước, CAT” nhằm
tạo sức mạnh tổng hợp: cạnh tranh
kỹ nghệ quốc pḥng toàn cầu, kinh tế
nội địa mạnh, cạnh tranh địa-chiến-lược
hữu hiệu hơn với Trung Quốc và Nga. CAT cho phép quốc gia mua hàng liên hệ trực
tiếp với xưởng công nghiệp và được
Bộ Ngoại giao cấp phép. Mỹ có thể
chuyển giao các hệ thống vũ khí như xe
tăng M1 Abrams, F-16, Patriot, THAAD. V́ thế mà nền an ninh Mỹ
được chống đỡ, gia tăng sức
mạnh cho đồng minh và đối tác, cải
thiện khả năng tương tác đến
mức cao nhất. Tổng thống Phi Luật Tân, Rodrigo
Duterte từng khom lưng trước Tập Cận B́nh,
bổng đứng thẳng người tố cáo khi
Trung Quốc điều dộng hơn 250 chiếc tàu
bao quanh băi cạn gần đảo nhỏ Thitu (Thị
Tứ, Pag-Asa) tại Spratly Islands. Cuộc tập trận Balikatan
2019 gồm Thủy bộ hạm Tấn công USS Wasp có
mang theo Tiêm kích cơ tàng h́nh F-35B, và 4,000 lính Phi và
3,500 quân Mỹ thêm 50 lính Úc như lời cảnh cáo
nghiêm khắc đến Bắc Kinh và trấn an Manila
về quyết tâm tuân thủ Hiệp ước Pḥng
thủ Hỗ tương Mỹ-Phi năm 1951. Hoa Kỳ đang củng cố mối quan
hệ với Việt Nam, Đài Loan, Thái Lan vốn
thiếu nồng ấm thực sự trong nhiệm
kỳ 8 năm của Tổng thống Barack Obama. Chính quyền Trump đă mở mặt trận
chống Trung Quốc toàn diện buộc các quốc gia
Châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng hăy thận
trọng khi chọn đồng minh sẽ đem lại
phồn thịnh hoặc suy vong. Đại-Dương |