|
HOÀ
HAY CHIẾN TRÊN BIỂN NAM TRUNG HOA Đại-Dương
|
|
Tài
liệu tham khảo: What
Does Vietnam Think About America’s Indo-Pacific Strategy? (Diplomat) South
China Sea: The Battle of the Diplomatic Notes Continues (Diplomat) Singapore
and Israel Partner in New Naval Missile Venture (Diplomat) New
oligarchs replacing old in the Philippines (Asia Times) South
China Sea: avoid siding with US or China, Malaysia urges Asean (SCMP) Can
America Successfully Repel a Chinese Invasion of Taiwan? (National Interest)
HOÀ HAY CHIẾN TRÊN BIỂN NAM TRUNG HOA Đại-Dương
Biển
Nam Trung Hoa (SCS) đang diễn ra các cuộc thao dượt
quân sự của nhiều lực lượng Hải quân
khắp thế giới cứ như trận băo lửa
đang h́nh thành khiến cho các quốc gia duyên hải,
kéo dài từ Eo biển Đài Loan
tới Tân Gia Ba rộng 3.5 triệu km², phải lo
âu. Hải
quân Trung Quốc tập trận bắn đạn
thật gần Nhóm đảo Hoàng Sa. Tiêm kích cơ
đa năng Su-30MKK của Trung Quốc tháo b́nh xăng
phụ để mang tối đa hoả tiễn, bom và
thiết bị trinh sát đă tập bay đường
dài ban ngày trong 10 giờ đồng hồ với
tốc độ chậm trên SCS được tiếp
nhiên liệu không trung. Bắc Kinh muốn đe doạ
các quốc gia duyên hải Đông Nam Á và chứng
tỏ khả năng bảo vệ khu vực lợi ích
của Trung Quốc. Bắc Kinh tập trận đổ
bộ như thông điệp đe doạ Đài Loan
lẫn Nhóm đảo Pratas do Đài Bắc cai quản.
Kể từ đầu năm 2020, Nhóm tàu sân bay Liêu
Ninh đă hai lần đi ra SCS để tuần tra và
đe doạ các quốc gia duyên hải. Tàu Hải Dương
Địa chất 8 đă quấy nhiễu hoạt
động thăm ḍ dầu khí của Việt Nam
tại Băi Tư Chính (Vanguard Bank) và trong Vùng Đặc
quyền Kinh tế (EEZ) của Mă Lai Á. Lần
đầu tiên, Hoa Kỳ đă điều động ba
Hải đội Xung kích Hàng không mẫu hạm
vào khu vực Tây Thái B́nh Dương nhằm
thực-tế-hoá hoạt động của Bộ
Tứ Kim Cương (QUAD) gồm có Hoa Kỳ, Nhật
Bản, Ấn Độ, Úc Đại Lợi tại
khu vực Ấn Độ-Thái B́nh Dương.
Hải đội Xung kích Thuỷ bộ hạm USS
America đă cùng với một hộ tống hạm
của Úc Đại Lợi tập trận gần nơi
HD Địa chất 8 của Trung Quốc đang
quấy nhiễu tàu khảo sát dầu khí của Mă Lai
Á. Cuối tháng 7-2020, Hải đội HKMH, USS Ronald
Reagan cùng với chiến hạm của Nhật Bản
và Úc Đại Lợi tập trận trên Biển Phi
Luật Tân, và Hải đội HKMH, USS Nimitz tập
trận với Hải quân Ấn Độ gần
Quần đảo Andaman và Nicobar của Ấn Độ,
giáp phía bắc Eo biển Malacca. Bộ Tứ Kim Cương
thao dượt chiến thuật triệt đường
lương thảo của Trung Quốc như một
lời cảnh cáo đanh thép. Bắc
Kinh thành lập hai quận-đảo Tây Sa và Nam Sa
trực thuộc Thành phố Tam Sa để cai quản
hai Nhóm đảo Hoàng Sa (Paracel Islands) cùng Macclesfield
Bank, và Nhóm đảo Trường Sa (Spratly Islands).
Bắc Kinh chính thức đặt tên cho 25 “đảo”
và rạn san hô cùng với 55 thực thể địa
lư nằm dưới mặt nước nhằm
thực-tế-hoá “chủ quyền biển lịch
sử” trên SCS. Tháng
12-2019, Mă Lai Á đệ tŕnh lên Uỷ ban Thềm
lục địa Liên Hiệp Quốc để xin
nới rộng quyền-chủ-quyền quốc gia theo Công
ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển
1982 (UNCLOS) và Phán quyết ngày 12-07-2016 của Toà án
Trọng tài Thường trực về Luật Biển
(PCA) bị Bắc Kinh phản đối trở thành
một khúc quanh trong cuộc chiến pháp lư trên SCS có tính
cách toàn diện hơn. Đă có 15 ghi chú bằng
lời nói, hai lá thư ngoại giao (gửi cho tổng
thư kư Liên Hợp Quốc) và một tuyên bố
đă được trao đổi từ Việt Nam,
Phi Luật Tân, Mă Lai Á, Brunei, Indonesia. Các quốc gia không
yêu sách chủ quyền như Úc Đại Lợi,
Indonesia cũng gửi lưu ư và 1 thư ngoại giao
từ Hoa Kỳ lên Liên Hiệp Quốc. Tất cả
đều chống lại quan điểm của
Bắc Kinh. Ngày
13-07-2020, Ngoại trưởng Mỹ, Mike Pompoeo công khai
chỉ trích Trung Quốc bắt nạt các quốc gia trên
SCS và cam kết sẽ bảo vệ tự do và an toàn hàng
hải, đồng thời, kêu gọi các quốc gia
trong khu vực tôn trọng UNCLOS và phán quyết của
PCA. Hoa Kỳ sẽ cấm vận các công ty và cá
nhân Trung Quốc liên quan đến các hoạt động
phi pháp trên Biển Nam Trung Hoa. Sự
thay đổi chính sách của Hoa Kỳ và thái độ
bất chấp của Trung Quốc có thể đưa
các bên liên quan đi theo chiều hướng nào? Hoa
Kỳ không c̣n đứng ngoài cuộc để các
quốc gia trên Biển Nam Trung Hoa bị Trung Quốc
bắt nạt, đe doạ nữa mà bằng mọi
biện pháp, kể cả nguy cơ xung đột quân
sự với Trung Hoa. Hoa Kỳ công khai ủng hộ
giải pháp hoà b́nh và ổn định SCS trên nền
tảng UNCLOS và Phán quyết của PCA năm 2016. Hoa
Kỳ chống mọi hành vi quấy rối công
cuộc khai thác tài nguyên thiên nhiên trong vùng EEZ và
Thềm lục địa của các quốc gia duyên
hải Đông Nam Á. Hoa Kỳ tuyên bố sẽ giúp
đỡ nghề cá Việt Nam phát triển, đồng
hành với các quốc gia duyên hải tái lập
nền hoà b́nh, ổn định và an ninh trên Biển
Nam Trung Hoa bằng luật pháp quốc tế. Trong
cuộc Đối thoại ASEAN-Hoa Kỳ thông qua video hôm
05-08-2020, Phụ tá Ngoại trưởng Mỹ, David
Stilwell cho biết “hai bên đều nhấn mạnh tính
chất quan trọng của Quan hệ Đối tác
Chiến lược Hoa Kỳ-ASEAN trong việc bảo
đảm an ninh cho một vùng Ấn Độ - Thái B́nh
Dương tự do và rộng mở”. Hoa Kỳ
sẽ không làm một ḿnh. Bộ
trưởng Y tế Hoa Kỳ, Alex Azar sẽ dẫn
đầu phái đoàn thăm viếng Đài Loan trong vài
ngày tới, kể cả gặp mặt Tổng
thống Thái Anh Văn đang bị Bắc Kinh phản
đối quyết liệt. Đài Bắc đồng
ư trả cho Hoa Kỳ 600 triệu USD để mua
bốn phi cơ giám sát tự hành SeaGuardian cở
lớn có tầm hoạt động 6,000 hải lư so
với 160 của Đài Loan. Đài Bắc điều
động 200 thuỷ quân lục chiến tới Nhóm
đảo Pratas (tương đương với
số tuần duyên thường trực ở đó)
trong dịp Trung Quốc tập trận đổ bộ
quy mô. Tân
Gia Ba và Israel đang thành lập Công ty Liên doanh tại
Đảo quốc Sư tử để sản
xuất hệ thống hoả tiễn chiến thuật
tầm xa và hoả tiễn pháo binh nhằm cung cấp
Hệ thống Pḥng thủ Duyên hải Lưu động
để tấn công các chiến hạm trên biển.
Dự án này có thể thu hút sự chú ư của các
quốc gia duyên hải Đông Nam Á đang do dự
chấp nhận hệ thống hoả tiễn trên
bờ của Hoa Kỳ. Ngoại
trưởng Mă Lai Á, Hishammuddin Hussein được
South China Morning Post ngày 05-08-2020 trích dẫn “tránh
chọn bên Hoa Kỳ hoặc Trung Quốc nên kêu gọi
ASEAN đoàn kết”. Thực tế, ASEAN chia rẽ khó
hàn gắn sau khi thâu nhận Việt Nam, Lào, Cambode,
Myanmar và chủ trương đèn nhà ai nấy
rạng. Vấn đề Biển Nam Trung Hoa dễ
giải quyết hơn nếu chỉ có nhóm các
quốc gia duyên hải (Việt Nam, Phi Luật Tân, Mă
Lai Á, Brunei, Indonesia, Tân Gia Ba) đàm phán trực
tiếp với Trung Quốc dựa trên nền tảng
UNCLOS và phán quyết của PCA. Tổng
thống Phi Luật Tân, Rodrigo Duterte vừa muốn Hoa
Kỳ bảo vệ vừa thích nhận tiền từ
Bắc Kinh. Số tiền đầu tư 24 tỉ USD mà
Tập Cận B́nh hứa trong lần gặp mặt
đầu tiên vẫn cứ nhỏ giọt. Tṛ đi dây
của Duterte khi đe doạ huỷ bỏ Thoả
thuận Binh sĩ Mỹ Thăm viếng đă bị
hố. Dân chúng Phi Luật Tân ủng hộ Hoa Kỳ
với tỉ lệ cao. Việt
Nam ở vào vị thế khó khăn nhất trong
cuộc tranh chấp trên Biển Nam Trung Hoa: (1) Thứ
nhất, Bắc Kinh buộc chặt Việt Nam vào 16
chữ vàng và 4 tốt mà giới lănh đạo Đảng
Cộng sản Việt Nam không quan tâm đến khát
vọng độc lập tự chủ của dân
tộc mà sợ làm mếch ḷng Bắc Kinh. (2) Thứ
hai, sông liền sông, núi liền núi rất dễ khi
Trung Quốc tấn công đột ngột như
từng xảy ra suốt ḍng lịch sử. (3) Thứ
ba, chính sách đồng hoá của Trung Quốc càng
dễ dàng hơn khi người hàng xóm Phương
Bắc giàu có, chịu chi mạnh tay. (4) Thứ tư,
Việt Nam chưa chứng tỏ cho Hoa Kỳ, Nhật
Bản, Châu Âu như một đối tác đáng tin
cậy và muốn xây dựng một thể chế
tự do, dân chủ thực sự. Biển
Nam Trung Hoa sẽ hoà b́nh, ổn định, an ninh, phát
triển hài hoà nếu mọi người đều góp
sức, chung tay xây dựng và bảo vệ. Chẳng có
bữa cơm nào miễn phí! Đại-Dương |