Sai lầm của ông Obama dẫn đến Trung cộng làm mưa làm gió trên Biển Đông |
Đó là lời phê
phán của ông Ely Ratner, một quan chức dưới
thời Tổng thống Obama. Ông này đă không
ngại phê phán chính sách về Biển Đông của
tổng thống da màu đầu tiên của Hoa Kỳ. Ông Ely Ratner, người từng là cố vấn an
ninh cho cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden trong
một bài phân tích trên tờ Foreign Affairs cho rằng chính
quyền Obama đă thất bại trong việc xác định
các hậu quả của hoạt động quân sự
hoá của Trung Quốc trên Biển Đông, từ đó
giúp Bắc Kinh có được những thành quả
ổn định tại khu vực.
Ông Ratner chỉ ra sai lầm trong chính sách
của ông Obama: “Vào năm 2015, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama phát
biểu trong một cuộc họp báo chung với ông
Tập: ‘Hoa Kỳ hoan nghênh sự trỗi
dậy của một Trung Quốc ḥa b́nh, ổn định,
thịnh vượng và là một đất nước
có trách nhiệm trong các vấn đề toàn
cầu.’ Ông Ratner b́nh luận: “Tuy nhiên, Washington không hề làm rơ
rằng ḿnh sẽ làm ǵ nếu Bắc Kinh không đạt
được tiêu chuẩn đó.” “Mong muốn né tránh xung đột
của Mỹ đồng nghĩa với việc gần
như mỗi lần Trung Quốc hành động
quyết đoán hay thách thức luật pháp quốc
tế ở Biển Đông, Washington lại tiến hành
các bước để làm giảm bớt căng
thẳng, v́ vậy lại cho phép Trung Quốc có
được những thành quả ổn định.” Ông Ratner chỉ ra mối liên hệ giữa
phản ứng của Mỹ và hành động của
Trung Quốc trên Biển Đông. “Các nhà hoạch định chính sách Hoa
Kỳ nên nhận ra rằng hành vi của Trung Quốc
trên biển là dựa trên nhận thức của
họ về việc Mỹ sẽ phản ứng như
thế nào. Sự thiếu phản kháng của Mỹ
đă khiến Bắc Kinh kết luận rằng Mỹ
sẽ không dám làm nguy hại tới mối quan hệ
với Trung Quốc v́ Biển Đông. Kết quả là,
mối đe dọa lớn nhất đối với
Hoa Kỳ ngày nay ở Châu Á là quyền bá chủ
của Trung Quốc, chứ không phải là cuộc
chiến tranh giành quyền lực.” Sau đó, ông
Ratner đề xuất chính quyền Tổng
thống Trump cần “điều chỉnh đường
lối” để làm thay đổi tính toán của
Trung Quốc trong khu vực. “Để thay đổi các động
lực của Trung Quốc, Hoa Kỳ cần đưa
ra một cảnh báo rơ ràng rằng nếu Trung Quốc
tiếp tục xây dựng các ḥn đảo nhân
tạo hoặc lắp đặt các tài sản quân
sự mạnh mẽ như tên lửa tầm xa hoặc
máy bay chiến đấu lên các ḥn đảo đă
được xây dựng, th́ Hoa Kỳ sẽ làm thay
đổi căn bản chính sách về Biển Đông.” Ông Ratner khẳng định: “Từ bỏ
lập trường trung lập [về Biển Đông],
Washington sẽ ngừng kêu gọi kiềm chế, mà
thay vào đó là tăng cường các nỗ lực
để giúp các quốc gia trong khu vực tự
vệ nhằm chống lại sự cưỡng ép
của Trung Quốc.” Tổng thống
Trump cũng từng chỉ trích người
tiền nhiệm Obama đă cho phép Trung Quốc mở
rộng hoạt động quân sự trên Biển Đông. “Điều này
không xảy ra dưới chính quyền Trump, điều
này đă xảy ra dưới chính quyền Obama.
Nhiều thứ đă diễn ra mà đáng lẽ chúng
không được phép. Một trong số đó là
việc xây dựng một tổ hợp quân sự
khổng lồ ở giữa Biển Đông.”, tân
Tổng thống Mỹ cho biết trong cuộc phỏng
vấn với Reuters vào ngày 23/2. Liệu Tổng thống Trump có thể
đem lại thay đổi mạnh mẽ mà ông Ratner
kỳ vọng? Giới quan sát vẫn đang chờ
đợi những diễn biến mới hơn từ
chính quyền của ông. Gần đây,
Hải quân Mỹ đă tiến hành một cuộc
diễn tập gần ḥn đảo nhân tạo của
Trung Quốc tại băi Đá Vành Khăn, thuộc
quần đảo Trường Sa. Động thái này
được cho là mạnh mẽ hơn các
“chuyến qua đường vô tội” của chính
quyền Obama, tức là tàu Mỹ chỉ đi qua mà không
dừng lại gần các đảo nhân tạo của
Trung Quốc. |