CORONAVIRUS
TỚI ĐÂU RỒI? VŨ LINH |
Mới đây, Diễn Đàn Trái Chiều đă bàn
qua dịch corona và viết “chính con vi khuẩn corona
chưa hẳn đă tới Mỹ”.
Chỉ vỏn vẹn hai tuần sau, vi khuẩn corona
chẳng những đă đổ bộ mà c̣n tấn công
Mỹ một cách tàn bạo luôn. Cách đây hai tuần, ở Mỹ chỉ có 15 ca với 1 người
chết. Hai tuần sau, bây giờ đă có 1.500 ca
‘có triệu chứng’, tuy chỉ có hơn 200 ca
được xác nhận, với hơn 30 người
chết. Cách đây hai tuần, Dow Jones c̣n ở mức 26.700 điểm,
bây giờ đă rớt xuống c̣n 23.200 điểm. Một cách cụ thể nhất, vi khuẩn corona đă
đánh vào 4 mặt trận: y
tế, tâm lư, chính trị, và kinh tế. Ta
thử điểm qua t́nh h́nh ‘chiến sự’ này. MẶT TRẬN Y TẾ T́nh trạng bị nhiễm đă bắt đầu
bộc phát mạnh hai tuần trước. Ba tiểu
bang bị nặng nhất là Washington, New York và Cali,
cũng là ba tiểu bang có nhiều dân gốc Tầu,
đă về Tầu ăn Tết nhiều nhất. Đặc
biệt là Tây Âu đả trở thành tâm điểm
mới với nhiều ca nhất. Lạ lùng thay, Đông
Âu vẫn tương đối an toàn, có thể là do
ít quan hệ với Trung Cộng và dân Tầu, là trung tâm
phát sinh ra dịch. Ngay cả Phi Châu và nhất là
Ấn Độ với dân số hơn một tỷ
người, cũng chỉ có 60 ca và chưa ai
chết hết. Chắc tại nóng quá? Nói cách khác, dịch corona chưa tàn phá kinh hồn như
thiên hạ đang nghĩ. Dịch corona bộc phát rất nhanh v́ tính dễ lây
truyền trong khi vi khuẩn corona, quái ác thay, có thể
nằm trong cơ thể không phát tác ra triệu
chứng nào trong ṿng từ 5 đến 30 ngày,
mà trong thời gian đó lại vẫn có thể lây
qua người khác dễ dàng. Khi chưa phát tác th́ không
ai biết ḿnh đă bị nhiễm nên chẳng có
biện pháp chữa trị hay pḥng ngừa ǵ hết.
Để rồi trong thời corona nằm trong cơ
thể đó, người bị nhiễm có thể
đă có cả trăm, cả ngàn ‘đụng
chạm’ với người khác, trực tiếp bắt
tay, khi thỉnh thoảng ho hay hắt hơi hay
thậm chí nói chuyện văng nước miếng, hay
gián tiếp qua việc chạm tay vào các vật
dụng như thành cầu thang, hàng hoá trong các
tiệm, thậm chí như cầm ṿi đổ xăng. So sánh với các nạn dịch trước đây như
SARS, cúm heo, cúm gà, hay kể cả cúm b́nh thường
th́ con số nạn nhân chưa là bao nhiêu cho đến
nay. Nhưng dĩ nhiên bây giờ chỉ mới là giai
đoạn ‘sơ khai’, bắt đầu. Cái
phiền toái đưa đến hoảng loạn quá
đáng là không ai biết vi khuẩn này sẽ tấn công
mạnh tới đâu. Trên phương diện thuần túy y học, vi
khuẩn này cũng chỉ là một loại vi khuẩn
cúm trong họ nhà corona, với tỷ lệ chết tương
đối thấp. Người
bị nhiễm có thể được chữa trị
không khó lắm, tuy những người trên bẩy bó,
đă có nhiều bệnh sẵn như tiểu
đường, cao máu,… (nghe như đang mô
tả… chính kẻ này!), có sức đề kháng
yếu, sẽ dễ chết hơn là các thanh niên thanh
nữ c̣n khỏe mạnh. Ở Mỹ, hầu hết
những người chết đều là các lăo niên,
một số lớn đang ở nhà già. Tin vui (tương đối) là vi khuẩn corona
rất dễ bị giết bởi những thuốc
khử trùng thường như thuốc rửa tay
sanitizer, giấy lau tay có thuốc khử trùng thường;
và vi khuẩn corona tương đối to con, có
thể bị cản phần nào bằng khẩu trang thường. Đây cũng là những tin chưa
được chính thức xác nhận, nhưng…
cẩn thận dùng những thứ này không hại ǵ. Vấn đề lớn không phải là khó chữa
trị khi đă phát tác, mà là việc không ai biết
tầm mức phát tác, đưa đến những câu
hỏi như có đủ thuốc không, có đủ
nhà thương không, có đủ dụng cụ
thử nghiệm và chữa trị không, và dĩ nhiên,
có đủ bác sỹ chuyên khoa không. Một khúc mắc lớn mà chưa có ai có câu trả
lời. Từ đó đưa đến tâm lư
hoảng loạn. Trên phương diện thuần túy y khoa, đây là
vấn đề chuyên môn mà kẻ này không đủ
khả năng bàn xa hơn những ǵ lượm
lặt được trên báo, nên không dám bàn thêm. MẶT TRẬN TÂM LƯ Ai cũng thấy rơ tàn phá của vi khuẩn corona chưa
bằng một góc tàn phá của các đại dịch
trước đây trên phương diện con số
nạn nhân bị nhiễm và bị tử vong. Nhưng
trên phương diện tâm lư, th́ sự tàn phá
của dịch corona lớn gấp vạn lần các
nạn dịch trước. Một lư do quan trọng là các mạng xă hội.
Những nạn dịch trước, thiên hạ
được biết tin qua các báo và TV, tuy khá
nhiều, nhưng không thấm thiá vào đâu so với
t́nh trạng hiện nay khi thiên hạ có được
hệ thống emails, các mạng xă hội như tweeter,
facebook, YouTube, đủ loại diễn đàn, …, giúp
các tin tức về bệnh dịch loan truyền
cực mau chóng và rộng răi. Cái hại là mối nguy
bị thổi phồng phóng đại quá mức
khiến thiên hạ không tránh khỏi lo sợ sảng. Đă vậy, trong cái rừng tin tức đó lại
đă có vô số tin phịa, có thể nhiều người
cố t́nh tung ra v́ ư đồ bất chính nào đó,
nhưng phần lớn là do nhiều người vô t́nh
tiếp tay tung ra v́ thiện chí muốn cảnh báo giúp
người khác. Chẳng hạn như đă có
những tin như chỉ cần uống nước
nhiều là vi khuẩn trôi xuống bao tử, bị acid
trong bao tử giết, hay chỉ cần uống nước
nóng v́ vi khuẩn không chịu được sức nóng
trên 27 độ. Toàn là tin tào lao. Trong khi đó, truyền thông v́ ư đồ chính
trị cũng như nhu cầu thương mại (tin
xấu luôn giúp dễ bán báo hơn), đă thổi
phồng quá mức, loan đủ thứ tin giựt gân
nhất ngày này qua ngày khác mà tuyệt đối không
hề có ư nghĩ xây dựng hơn, giúp trấn an dân
chúng ǵ hết. Nhất là truyền thông Mỹ mà ta
sẽ bàn ở phần dưới. Cái sợ tâm lư này đang là nguy cơ lớn nhất
đe dọa cả thế giới. Đưa đến
những việc làm không c̣n lư trí nữa như đi
tích trữ giấy đi cầu cho dù vi khuẩn corona
không có hậu quả ǵ trong việc tiêu hóa. Hay đi
tích trữ ḿ gói và gạo dù biết rằng cái
xứ Mỹ này không phải là một cái làng nhỏ
hẻo lánh trên cao nguyên Kontum, chính phủ Mỹ có
thể để dân bị chết đói chết khát
trong nhà. Hay đi mua cả cả thùng nước trong
khi nước máy ở Mỹ an toàn 100%. MẶT
TRẬN CHÍNH TRỊ Một bệnh dịch đe dọa giết cả trăm,
cả ngàn người dân vô tội đă và đang
được đảng DC lạnh lùng chính trị hóa
tối đa làm công cụ đánh một tổng
thống họ chống đối. Đây hiển nhiên
là một mặt trận chỉ có ở Mỹ. Nh́n vào các bản tin và b́nh loạn của TTDC th́
thấy rơ sự cố t́nh hù dọa. Mỗi lần có
tin tốt có thể ổn định thị trường
chứng khoán là y như rằng, TTDC kiếm cho ra tin
xấu để đánh gục thị trường
xuống lại. Cái điểm vô lương tâm đáng nói là cho dù
bệnh dịch corona đă thành một đại
họa chung cho cả nhân loại nói chung và nước
Mỹ nói riêng, khiến không biết bao nhiều người
chết oan, bất kể da màu ǵ, bảo thủ hay
cấp tiến, CH hay DC,… nhưng phe cấp tiến
đảng DC và đồng minh TTDC vẫn kiên tŕ
bất chấp, vẫn t́m cách khai thác v́ mưu đồ
chính trị. Mối nguy của corona không phải là không có, nhưng
lại được thổi phồng một cách vô
giới hạn để hù dọa. Điển h́nh
mới nhất là một ngày sau khi TT Trump công bố tin
có thể giảm thuế để giúp dân, dân t́nh có
vẻ phấn khởi, Dow Jones vọt lên hơn 1.000 điểm,
báo Washington Post vội tung ngay một bài xă luận,
khẳng định giảm thuế là chuyện vớ
vẩn v́ corona nguy hiểm hơn xa nạn dịch ‘cúm
Tây Ban Nha’ -Spanish flu- đă tấn công thế giới
năm 1918, khiến cho khoảng 500 triệu
người bị nhiễm và khoảng 50 triệu
người chết, riêng tại Mỹ đă có
khoảng 100 triệu người bị nhiễm
và 650.000 người chết. WaPo có bằng
chứng ǵ corona nguy hại hơn cúm Tây Ban Nha không?
Tuyệt đối không, nhưng vẫn khẳng định
chắc như đinh đă đóng cột để hù
dọa thiên hạ chống Trump thôi. Tác giả bài báo
cũng chẳng phải là chuyên gia y tế hay bác sĩ
ǵ mà chỉ là một chị nhà báo trẻ măng,
mới bắt đầu cầm bút viết về chính
trị vài năm nay, toàn là những bài công kích
Trump. Dĩ nhiên tác giả cũng phớt lờ không nói
rơ t́nh trạng y học của một thế kỷ trước
không thể nào so sánh với y khoa Mỹ của thế
kỷ 21. Đây là khủng hoảng toàn cầu, nhưng quư
độc giả sẽ thấy phe đối lập
khai thác triệt để, đổ tất cả trách
nhiệm lên đầu TT Trump thôi. Thực tế, TT Trump bị trói tay rất chặt. Trên phương diện thuần túy y khoa, ông chỉ có
thể làm được những ǵ mà các bác sĩ,
khoa học gia nghĩ ra được để cản
sự phát triển của dịch corona, chẳng ai làm
ǵ hơn được, kể cả tay độc tài
họ Tập. Trên phương diện chính trị th́ đây là
cuộc chiến tranh tâm lư kiểu ông nói gà, bà nói
vịt, dân hoang mang chẳng biết tin ai. Trên phương
diện kinh tế, tài chánh th́ tất cả những
biện pháp TT Trump có quyền đưa ra được
mà không cần phê chuẩn của quốc hội th́
đương nhiên bị đối lập và TTDC công
kích, chê bai trong ṿng 30 giây đồng hồ.
Những biện pháp cần sự đồng ư hay
hợp tác của phe đối lập v́ phải qua
quốc hội như giảm thuế th́ dĩ nhiên, phe
DC không hợp tác, hay hợp tác với điều
kiện khó khăn, v́ phe DC đă quyết tâm không giúp
TT Trump tái đắc cử. Những biện pháp tài chánh như giảm lăi suất
hay bơm tiền vào kinh tế là những việc
chỉ có Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang mới có
quyền làm. Trên thực tế, TT Trump chỉ có quyền ban hành
những biện pháp nhỏ có tính cục bộ hay
tạm thời như giới hạn người ra vào
nước Mỹ, hay họp báo đọc diễn văn
trấn an dân thôi. Nhưng nói chung, bất cứ TT Trump
lấy biện pháp nào hay tuyên bố câu ǵ th́ đảng
DC và TTDC cũng mau mắn vặn vẹo t́m ra cách
tấn công ngay, không công kích th́ cũng chê bai đủ
kiểu. TT Trump ngay từ ban đầu giới hạn du khách
Tầu, bị tố ngay là kỳ thị da vàng. Phe CH
gọi dịch corona là dịch Vũ Hán, bị tố là
kỳ thị Tầu, cho dù trước đây đă có
cúm Tây Ban Nha, Ebola Phi Châu, dịch West Nile, sởi Đức,…
mà chẳng ai đặt vấn đề kỳ thị
dân nào hết. Bây giờ giới hạn du hành với
Âu Châu th́ bị CNN tố là do tinh thần bài
ngoại. Báo cấp tiến cực đoan Rolling Stones
xoa tay, miả mai “Trump thất bại, không cản
coronavirus vào Mỹ mà cũng không trục xuất chúng
được”, hàm ư nhắc lại chuyện di dân
lậu. Năm 2009 khi dịch H1N1 tấn công
Mỹ khiến hơn 12.000 người Mỹ
chết, TT Obama im hơi lặng tiếng, không làm ǵ
hết trong sáu tháng đầu, không một cơ quan
truyền thông nào phê b́nh. Bây giờ, trong ṿng một
tháng corona bắt đầu tấn công, TT Trump họp báo
hay đọc diễn văn trước cả nước 3 lần,
vẫn bị TTDC tố lơ là, không ư thức
được mối đe dọa của dịch. Bây
giờ, chỉ một tháng sau khi corona bắt đầu
tấn công, TT Trump đă ban bố t́nh trạng khẩn
trương ngay. TT Trump đọc diễn văn cho toàn dân, thống
đốc Ohio, ông Kasich là người thuộc khối
CH chống Trump rất mạnh, khen bài diễn văn
hay, đủ tầm mức. Anh Don Lemon và anh Chris
Cillizza của CNN quả quyết bài diễn văn
chứng tỏ Trump chẳng hiểu ǵ về dịch
corona, làm như thể mấy anh này mới là siêu chuyên
gia về corona vậy. Báo bảo thủ New York Post
nhận định bài diễn văn đúng là
những ǵ dân Mỹ đang cần nghe. Báo cấp
tiến Washington Post phán diễn văn dở tàn tệ,
tất cả những ǵ Trump nói đă đi ngược
lại những ǵ ông cần phải nói. Thống đốc Cali, Gavin Newsom hoan nghênh TT Trump đă
tích cực giúp Cali trong chiến dịch pḥng ngừa,
thử nghiệm và cách ly người bị nhiễm,
bị báo Los Angeles đặt vấn đề ‘Newsom
sai lầm?’ ngay. TT Trump khuyến cáo giảm thuế th́ bị TTDC chê
‘biện pháp lờ mờ’ thiếu chi tiết, cho dù
chuyện giảm thuế là chuyện phải được
điều đ́nh để được phe DC trong
Hạ Viện chấp nhận chứ tổng thống
không có quyền đơn phương quyết định,
mà chưa có đồng ư của phe DC th́ làm sao công
bố chi tiết? Tin báo chí cho biết bộ trưởng
Tài Chánh Mulvaney đă có nhiều buổi họp riêng và
mật với bà chủ tịch Hạ Viện Pelosi
chứng tỏ rơ ràng bà Pelosi đang bắt chẹt TT
Trump chứ không dại ǵ giúp ông để ông có cơ
hội tái đắc cử. Dow Jones có xuống vài ngàn
điểm nữa và hăng xưởng bắt đầu
đóng cửa, sa thải công nhân th́ càng tốt cho bà
và đảng DC thôi. Đó là thực tế chính
trị Mỹ. Coi CNN, đọc Washington Post hay New York Times, 10 bài
th́ đủ 10 công kích TT Trump, nghĩa là trong
nhận định ‘công tâm’ của TTDC, TT Trump không
thể làm hay nói bất cứ chuyện ǵ đúng
hết. New
York Times sáng
tạo nhất, đổi tên coronavirus thành
“trumpvirus” (?!). Trước
đây, Harvard cho biết TTDC chống Trump hơn 90%,
bây giờ th́ thành 100% rồi. Quư vị nào t́m được một bài
thuận lợi cho TT Trump trên TTDC xin vui ḷng gửi
về cho kẻ này làm tài liệu lịch sử
hiếm hoi, xin đa tạ. Đảng DC và TTDC chỉ trích TT Trump đủ
chuyện, thế th́ họ có đề nghị ǵ hay hơn
không? TTDC dĩ nhiên chỉ công kích không có đề
nghị ǵ hết. Cụ Biden có đưa ra đề
nghị: “Tôi sẽ có chuẩn bị tốt hơn,
phản ứng tốt hơn và phục hồi nhanh hơn.
Tôi sẽ chặn fake news gây rối loạn, thử
nghiệm nhiều người hơn, giúp nhà thương
có thể chứa nhiều người hơn, và ra
biện pháp kinh tế để giảm thiệt
hại cho dân”. Xin lỗi cụ, những đề
nghị của cụ, Vũ Linh cũng đưa ra
được. Cái nguy hại lớn cho TT Trump là nếu bệnh
dịch không thuyên giảm nhanh, kéo dài tới ngày
bầu cử, đảng DC và TTDC sẽ khai thác
triệt để, dân Mỹ mất kiên nhẫn,
sẽ muốn thử nghiệm người lănh đạo
khác bất kể ai và cũng bất kể công hay
tội của TT Trump luôn. Đó là tâm lư chính trị b́nh
thường của dân Mỹ. Chính trị Mỹ là
vậy. Đ̣n ‘thông đồng với Nga’ đă thất
bại. Chiêu ‘đổi chác với Ukraine’ cũng
sập tiệm. Vũ khí corona coi ṃi hữu hiệu hơn,
làm sao không thể khai thác mạnh được. MẶT TRẬN KINH TẾ Đây là mặt trận vi khuẩn corona tấn công
mạnh nhất. Cho đến hôm nay th́ vẫn chưa có ǵ ghê gớm
lắm mà tương đối chỉ giới hạn
trong ngành du lịch với các hăng máy bay, công ty du
lịch, du thuyền, khách sạn, nhà hàng,…, coi như
khu vực đă chết đứng trọn vẹn, nhưng
hậu quả trong những tháng năm tới sẽ
rất nặng nề trên toàn bộ kinh tế thế
giới, nhất là kinh tế Trung Cộng, các nước
phụ thuộc kinh tế TC (mua bán hàng TC rất
nhiều), và kinh tế các nước Âu Mỹ.
Nhiều người đă cho kinh tế Mỹ và toàn
cầu đă vào giai đoạn suy thoái rồi.
Nhiều hăng xưởng sẽ đóng cửa,
nhiều người sẽ mất job. Thị trường chứng khoán là thị trường
phản ảnh những dự đoán tương lai
gần của các nhà kinh doanh. Họ mua bán cổ
phiếu là chuyện đầu tư dựa trên dự
phóng tương lai gần của họ. Hiểu như
vậy và thấy thị tường cổ phiếu
Mỹ và cả thế giới rớt như sung
rụng th́ biết được tương lai kinh
tế thế giới không sáng sủa ǵ. So với cao điểm cách đây một tháng, th́
thấy chỉ số Dow Jones đă rớt cỡ 20%,
tức là bước qua ngưỡng cửa của
thị trường chứng khoán suy thoái -bear market-, tuy
chưa phải là kinh tế suy thoái. Rất đáng lo
ngại dĩ nhiên. Nhất là cho những công ty nhỏ
lệ thuộc rất nhiều vào giá cổ phiếu
để gây quỹ phát triển công ty, và cho những
người lớn tuổi gần hay đă về hưu,
trông cậy vào các tiết kiệm của ḿnh cho
những ngày hưu. Những người sống hoàn toàn
nhờ vào tiền già SSI của Nhà Nước th́ có
phần lợi chút đỉnh. Khi thiên hạ trốn
chạy thị trường chứng khoán th́ sẽ
đổ đi mua trái phiếu, nhất là công khố
phiếu của Nhà Nước, và lăi suất trái
phiếu sẽ gia tăng tuy không nhiều. Quỹ
tiền già SSI của Nhà Nước đều đầu
tư hoàn toàn vào công khố phiếu. Dĩ nhiên,
nhiều ông nhà giàu như bác sĩ, kỹ sư,
luật sư,... dư tiền đầu tư đây
đó để kiếm thêm tiền mua mẹc-xe-đ́
mới sẽ mất tiền bộn, nhưng với
họ, chỉ là chuyện 'muỗi đốt gỗ'. Xét cho kỹ, Dow Jones rớt lần này không nguy hại
lắm. Trước hết, suy giảm chỉ số Dow hiện
nay chưa thấm thiá ǵ so với những suy giảm
của 1987, 2000 và 2008.Sau đó, những suy
giảm trước là do những yếu tố
thuần tuư kinh tế, để rồi sau đó
vẫn phục hồi lại sau khoảng nửa năm.
Suy giảm lần này xẩy ra hoàn toàn không phải v́
lư do kinh tế v́ kinh tế Trump vẫn c̣n rất hùng
mạnh. Tháng trước, đă tạo ra thêm 225.000 việc
làm mới, hơn xa con số 175.000 mà các chuyên
gia kinh tế đă dự đoán trước đó. Do
đó, sau khi cơn dịch đi qua, th́ việc
phục hồi sẽ dễ dàng và mau chóng hơn
nhiều. Trên phương diện kinh tế, dịch
corona không phải là một đe dọa khủng
khiếp lắm. Phản ứng mạnh cho đến bây
giờ vẫn chỉ là phản ứng phát xuất
từ lo sợ, chưa phải là phản ứng
dựa trên dữ kiện thật. Rắc rồi lớn là TT Trump, quốc hội và
cả Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang đă lấy
nhiều quyết định để giảm thiểu
những hậu quả kinh tế trầm trọng, nhưng
tất cả đều như nước đổ
đầu vịt, đă không cản được
sự suy giảm mạnh của thị trường
chứng khoán, chỉ v́ sự suy giảm này đến
từ nỗi lo sợ nên biện pháp đưa ra mà chưa
hóa giải được mối lo sợ th́ cũng vô
hiệu quả. Những liều thuốc kinh tế
đă không chữa được bệnh lo lắng
tinh thần. Ở Mỹ, đă có nhiều trường học
đóng cửa, nhiều trung tâm giải trí như
Disneyland, rạp hát, các tổ chức thể thao,
lễ hội đă bị hủy không tổ chức
nữa, nhưng sự thật là họ sợ bị thưa
kiện nhiều hơn là sợ khách hàng bị lây
nhiễm. Cái đáng nói là phe ta bất cần biết, hay không
nh́n thấy cái đại họa chung cho cả nhân
loại mà trước mặt chỉ nh́n thấy có
đúng một ông thần Trump nên họ chỉ
muốn t́m cách diệt Trump mà không nh́n thấy ǵ khác
nữa, vẫn đang cố bằng mọi giá khai thác
dịch chẳng những như vũ khí chính trị mà
cũng c̣n là vũ khí kinh tế để đánh
gục Trump luôn. Ông Nobel kinh tế Paul Krugman đă từng tiên đoán
kinh tế Trump sẽ xụp đổ rất mau và
rất thê thảm, đă viết bài, mừng rỡ
khoe thị trường chứng khoán Dow Jones rớt như
diều đứt giây đúng như ông đă tiên
đoán. Xin lỗi cụ Krugman, có vài điều
cụ ‘quên’ bàn qua: thứ nhất Dow rớt hơn
ba năm sau khi ông Trump lên tổng thống chứ không
rớt ngay, và cho dù rớt mạnh, tính cho tới cuối tuần này, vẫn
c̣n cao hơn ngày TT Trump đắc cử cỡ hơn
5.000điểm hay 30%; và thứ nh́ Dow rớt và
thị trường chứng khoán rớt toàn diện trên
cả thế giới v́ vi khuẩn corona từ Trung
Cộng, chẳng liên quan ǵ đến các chính sách kinh
tế hay tài chánh nào của Trump như cụ đă tiên
đoán. Cụ Krugman đấm ngực khoe tài tiên tri
chỉ là bốc phét. Lấy một ví dụ cụ thể, ông chồng đ̣i
mua xe Camry, bà vợ đ̣i con Mẹc và tiên đoán xe
Camry sẽ không thọ v́ rất dở. Ông chồng
nhất định mua xe Camry. Chẳng may vừa mua
được mấy tháng bị một thằng say rượu
đâm sầm vào, xe bể nát hết chạy được.
Bà vợ xỉa xói ngay “thấy chưa, tôi đă tiên
đoán xe Camry sẽ không lâu bền mà!”. Quư
vị nào thấy lư luận kiểu này quá chính xác,
xin dơ tay! Kẻ này thiết nghĩ một người
với lư luận kiểu ông Krugman mà được
giải Nobel th́ thật là quái dị. Cái không quái dị là ngay sau đó, lập luận
của ông Krugman đă được một cụ
tỵ nạn chăm chỉ phiên dịch ngay. Mà cụ
này, được bạn bè phe ta gọi là một
‘guru kinh tế’ (J), siêu hơn ông thầy Krugman.
Cụ hư hửng email tứ tung để chia sẻ
niềm vui bất tận v́ Dow Jones rớt như sung
rụng khiến cho Trump hết dịp đấm
ngực đúng như cụ đă tiên đoán
(nguyên văn: “tôi phải tự khen ḿnh,… tôi
mừng v́ ḿnh đă tính đúng ...”). Chuyện này thật ra không đáng trách mà đáng
buồn. Cụ guru này mắc bệnh cuồng ghét Trump nên khi
nghe tin có hại cho TT Trump th́ cụ mừng rỡ như
trúng số là chuyện hiểu được,
chẳng thể trách cụ. Nhưng đáng buồn là
cụ vui ‘mừng’ quá nên quên cái giá phải
trả. Cụ “mừng v́ ḿnh đă tính đúng”
là Trump sẽ ê mặt mà cụ có đủ tính
nhân ái để nghĩ tới cả triệu người
đau buồn không? Ngoài cả triệu người
bị nhiễm c̣n có cả triệu người sẽ
mất tiền bộn (20% cho đến ngày bài
này được viết, có thể hơn nhiều
nữa trong những ngày tới). Mất tiền
đầu tư, tiền già, tiền 401k, tiền
tiết kiệm 529 cho con cháu, cả vạn người
có thể sẽ mất job phải ngửa tay xin
phiếu thực phẩm như dưới thời
Đấng Tiên Tri, thậm chí khai phá sản, bất
kể họ cuồng chống hay cuồng mê Trump. Dĩ
nhiên chỉ mấy anh nghèo mới sợ kinh tế khó
khăn, chứ mấy ông nhà giàu kiểu luật sư,
bác sĩ th́ cho dù về hưu rồi, tiền vẫn
rủng rỉnh để nhâm nhi cognac bàn chuyện
thế sự, khen lẫn nhau, hay “tự khen” nếu
chưa nghe ai khen ḿnh. Mục tiêu chính của phe ta cũng như của
cụ là đánh gục Trump, cả ngàn người có
chết hay kinh tế có phá sản vẫn là chuyện mà
Mỹ gọi là ‘collateral damages’, tức thiệt
hại phụ, kiểu như các cụ ta gọi là
‘tai bay vạ gió’, phải ráng chịu thôi. Nhớ lại anh b́nh loạn gia Bill Maher đă từng
công khai cầu xin cho Mỹ bị khủng hoảng kinh
tế để Trump bị mất job, dù cho cả
triệu dân phải mất job cũng ô-kê. Cụ có
quyền cụng ly ăn mừng với Maher rồi
đó. Mừng cho cụ đă tính đúng! VŨ LINH Những
Đều Cần Biết Về Corona – Fox News: T́nh
H́nh Trên Thế Giới – 12/3/2020: Washington
Cần Chấm Dứt T́nh Trạng Phe Đảng – New
York Post: |