Chiến lược dầu hỏa |
Trong
ṿng ba năm nay, những tính toán về thế
chiến lược địa dư toàn cầu đă
bị một vũ khí chiến lược mới
của Hoa Kỳ làm thay đổi hẳn cục
diện. Đó là vũ khí dầu hỏa, một
thứ vũ khí trước giờ làm Hoa Kỳ
khốn đốn và bị lệ thuộc vào
những quốc gia không mấy ǵ thân thiện
với Hoa Kỳ nắm giữ như những xứ vùng
Trung Đông, Venezuela và Nga. Nhưng thế cờ
hiện nay đă bị lật ngược và Hoa
Kỳ đă nắm thượng phong để có
thể dùng dầu hỏa như một vũ khí
chiến lược cho những tính toán mới cho chính
trị địa dư toàn cầu.
Nhưng
việc sản xuất dầu hiện nay tại Hoa
Kỳ thay đổi nhiều hơn cả là do
việc lấy dầu từ đá gọi là shale oil.
Dưới đáy của những mỏ dầu đă
bơm ra gần cạn từ đầu thế kỷ
20 đến giờ, là những mỏ đá shale oil
chứa dầu nằm lẫn trong đá. Dầu
hỏa nằm trong đá này trước giờ không
lấy ra được v́ không chảy và không bơm
lên được, gọi là dầu chặt, tight oils.
Dung lượng của những mỏ dầu nằm
trong shale oil c̣n nhiều hơn những mỏ dầu bơm
lên dễ dàng trước kia, nhưng nay đă bơm
cạn.
Nhờ
vào số lượng dầu bơm từ ba vùng này
với kỹ thuật mới, mức sản xuất
dầu của Hoa Kỳ đă tăng vọt từ 5 năm
trở lại, nhưng tăng nhiều nhất là ba năm
nay. Trong thập niên 60’s mức sản xuất
dầu của Hoa Kỳ lên đến mức cao
nhất và sau đó đi xuống dần. Năm 1970 là
mức tột đỉnh với sản xuất
dầu nội địa là 9.6 triệu thùng dầu
một ngày. Sau đó các mỏ dầu nhất là
tại vùng Texas cạn dần, cho đến năm
2008 chỉ c̣n sản xuất được 5
triệu thùng dầu một ngày. Nhưng từ năm
2011 đến 2014, mức sản xuất dầu
hỏa nhờ vào kỹ thuật fracking đă làm tăng
lên được 46%, chưa bao giờ tăng nhanh lên
được như vậy kể từ giai đoạn
1921-1924, đúng 90 năm trước, lúc mới
bắt đầu việc đào dầu tại Hoa
Kỳ tạo ra các nhà tỷ phú như Rockefeller
thời đó! Như
vậy điều rơ ràng nhất là Hoa Kỳ sẽ
không cần đến Saudi Arabia như trước
nữa! Xứ này từ trước đến nay
nắm giữ quyền lực về dầu hỏa v́
được coi là swing producer, tức có khả năng
để ấn định giá cả cho dầu
hỏa. Với mức bơm dầu nhiều nhất
thế giới, Saudi Arabia chỉ việc bơm
nhiều hơn hay ít hơn để xác định
giá cả cho dầu hỏa và Hoa Kỳ lệ
thuộc vào xứ này trên phương diện
chiến lược. Như việc phải bảo
vệ cho Saudi Arabia với các căn cứ quân sự
tại đây cũng như đặt Đệ Ngũ
hạm đội tại vùng Bahrain và tuần tiễu
trên vùng Vịnh để giữ cho đường
thủy chở dầu được lưu thông. Tuy
nhiên việc Obama trở mặt vào phút chót đối
với Saudi Arabia đă cho thấy một điều rơ
ràng. Là ảnh hưởng của Saudi Arabia đối
với Hoa Kỳ đă không c̣n được như
trước. Obama đă tính toán là vùng Trung Đông không
c̣n giữ vai tṛ quan trọng như khi Hoa Kỳ
bị lệ thuộc vào Saudi Arabia về dầu
hỏa và cần phải giữ cho Saudi Arabia hài ḷng
bằng mọi giá, kể cả việc gây ra thêm
một cuộc chiến tranh khác như tại Syria.
Với mức dầu hỏa sản xuất tại Hoa
Kỳ chỉ trong thời gian ngắn sắp đến
sẽ làm Hoa Kỳ độc lập về dầu
hỏa, Saudi Arabia đă mất đi thế đ̣n
bẩy để áp lực Hoa Kỳ bằng dầu. Nên
việc Obama trở mặt với vua Abdullah của
Saudi Arabia trong vụ Syria vừa qua có thể coi như
bước đầu trong thề chiến lược
thay đổi của Hoa Kỳ tại vùng Trung Đông,
khi Hoa Kỳ đă nắm được thế thượng
phong với vũ khí chiến lược dầu
hỏa. Nhưng
khi áp lực đ̣n bẫy này của Iran không c̣n
nữa, Obama đă có thể cho áp dụng các biện
pháp chế tài kinh tế khắt khe nhất mà không
sợ Iran phản ứng lại. Điều làm cho
Iran phải qui hàng và chịu vào bàn thương
thuyết chính là đ̣n cô lập Iran về ngân hàng
và tín dụng. Các ngân hàng trên toàn cầu không
thể giao dịch với Iran nên xứ này bị
loại ra khỏi hệ thống ngân hàng và tín
dụng, không thể bán dầu lấy dollar được,
chỉ có thể trao đổi hàng hóa với Trung
Hoa, Ấn Độ….. nên đă bị thiệt
hại nặng và sụp đổ kinh tế. Ngoài
ra Nga cũng là xứ sản xuất dầu và cung
cấp cho Âu Châu nên ngoài khí đốt, dầu
hỏa sẽ bị khan hiếm với giá tăng
vọt cho dân chúng Âu Châu. Hoa Kỳ có thể cho
xuất cảng hơi đốt sang Âu Châu bằng cách
cho đông lạnh liquefied natural gas và dùng tầu tanker
chở băng ngang qua Đại Tây Dương cung
cấp cho khí đốt cho Âu Châu. Nhưng những cơ
sở để làm đông lạnh hơi đốt
tại Hoa Kỳ và các cơ cấu hạ tầng chưa
có sẵn tại Hoa Kỳ và sẽ mất hai ba năm
để có thể thay thế toàn bộ lượng
khí đốt Âu Châu nhập cảng từ Nga.
Đây
là thế đ̣n bẫy quan trọng v́ Nga hiện nay
có thể được coi như một thứ Saudi
Arabia thứ hai, gần như hoàn toàn chỉ sống
bằng việc xuất cảng dầu hỏa và khí
đốt. Kinh tế của Nga được coi là
lệ thuộc hoàn toàn vào nguồn lợi thiên nhiên.
Putin có mua chuộc được giới quân sự và
được nhiều nhóm dân chúng ủng hộ,
thực ra cũng nhờ vào các nguồn lợi do
xuất cảng năng lượng này. Nên khi Hoa
Kỳ có lợi thế hơn về vũ khí
chiến lược dầu hỏa, thế đ̣n
bẫy này của Nga đă giảm đi nhiều
hiệu quả. Như
vậy chỉ với một tiến bộ kỹ
thuật mới về đào dầu, Hoa Kỳ đă
làm thay đổi hẳn cục diện cho các thế
chiến lược và chính trị địa dư
của toàn cầu. Chỉ trong ṿng ba năm, Hoa Kỳ
đă chiếm thế thượng phong đối
với vũ khí chiến lược dầu hỏa và
nhờ đó thay đổi hẳn các tính toán cho vùng
Trung Đông cũng như cho Âu Châu hiện tại.
Kẻ thù tương lai và nguy hiểm nhất cho Hoa
Kỳ hiện nay là Trung Hoa cũng sẽ bị
ảnh hưởng không nhỏ v́ ưu thế
mới này của Hoa Kỳ đối với vấn
đề năng lượng.
Sự
phát triển nhanh chóng về kinh tế của Trung Hoa
trong vài thập niên qua, thực sự chỉ do Hoa
Kỳ, Tây Âu và Nhật sai lầm đầu tư quá
trớn vào Trung Hoa và thiếu suy nghĩ cho các hậu
quả tương lai. Nhưng Trung Hoa không thể so sánh
với Hoa Kỳ về phương diện tiến
bộ kỹ thuật, chỉ biết học lén, ăn
cắp và lường gạt các nhà đầu tư
ngoại quốc. Nên hiện nay kinh tế Trung Hoa đă
chậm lại và nhiều phần sẽ đi vào suy
thoái nặng trong tương lai.
|