ĐÔNG NAM Á CẦN SUY NGHĨ ĐÚNG ĐẮN, HÀNH ĐỘNG QUYẾT ĐOÁN

Đại-Dương 

 

Tài liệu tham khảo:

The Great Decoupling? What’s Next for U.S.-China Rift (Bloomberg)

South China Sea: Beijing must learn to lead and share in disputed waters, experts say (SCMP)

China’s foreigner ban leaves businesses in limbo (Asia Times)

How Huawei can work around US chip ban (Asia Times)

European machines than to invest heavily in domestic substitutes (Recruiting the experts)

How This General Plans to Harness Advanced Technologies to Help America on the Battlefield (National Interest)  

 

ĐÔNG NAM Á CẦN SUY NGHĨ ĐÚNG ĐẮN, HÀNH ĐỘNG QUYẾT ĐOÁN

Đại-Dương

Cho tới nay các quốc gia Đông Nam Á vẫn bám vào chiến thuật đi dây: phó mặc nền an ninh trên Biển Nam Trung Hoa (SCS) cho Hoa Kỳ; lo khai thác thị trường 1.4 tỉ dân Hoa Lục nên vẫn “Đường xưa lối cũ” khiến cho kỳ vọng phát triển toàn diện như Tứ Hổ Châu Á (Đài Loan, Tân Gia Ba, Mă Lai Á, Hồng Kông) vẫn là “giấc mơ ngắn ngũi giữa trưa Hè”.

Kể từ sau Đệ nhị Thế chiến 1945 cho đến nay, vẫn chưa có quốc gia nào, kể cả Trung Quốc đủ sức thay thế Hoa Kỳ trong vai tṛ duy tŕ an ninh và bảo đảm phát triển toàn diện trong khu vực Đông Nam Á.

Chủ tịch Tập Cận B́nh từ bỏ chiến lược “Thao Quang Dưỡng Hối=Ẩn Ḿnh Chờ Thời” của Lănh tụ Đặng Tiểu B́nh để theo đuổi “Giấc Mộng Trung Hoa” nhằm thống trị toàn cầu một cách lộ liễu và quyết đoán.

Tiếc thay, giới lănh đạo các quốc gia Đông Nam Á vẫn mang ảo tưởng rằng ḿnh ở vào vị thế quan trọng mà Trung Quốc và Hoa Kỳ không thể bỏ rơi.

Thực tế chua chát khi Bắc Kinh chiếm biển, đảo, hiếp đáp ngư dân, cướp tài nguyên thiên nhiên làm cho bản đồ chủ quyền và quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán của Đông Nam Á cứ teo dần. Giới lănh đạo ASEAN khom lưng, uốn lưỡi trước lời đe doạ hoặc hành động ngang ngược của TCB.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Hải Quốc gia của Trung Quốc, Ngô Sĩ Tồn doạ sẽ có biện pháp cứng rắn như khai thác dầu khí tại Băi cạn Tư Chính (Vanguard Bank) và vô-hiệu-hoá các vị trí trấn đóng của Việt Nam tại Trường Sa nếu Hà Nội phỏng theo kiểu Phi Luật Tân kiện Trung Quốc tại Toà án Trọng tài Thường trực Luật Biển (PCA) vào năm 2016.

ASEAN cần làm ǵ trong t́nh trạng căng thẳng Mỹ-Trung không-lối-thoát?

Thứ nhất, Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) phải xoá bỏ nguyên tắc “đèn ai nấy rạng=không can thiệp vào chuyện nội bộ của nhau”. Nếu không, kêu gọi đoàn kết chỉ là khẩu hiệu sẽ chẳng bao giờ Trung Quốc lưu ư và được Hoa Kỳ tin tưởng. Xé lẻ kiểu Cambode, Lào, Phi Luật Tân chỉ làm cho sự đoàn kết của ASEAN ngày càng tồi tệ. Làm sao AEC đương đầu với nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới khi mỗi quốc gia bằng ḷng đi cổng sau như biểu hiện “đỉnh cao trí tuệ loài người”? Dân chúng Đông Nam Á công khai hay rỉ tai đàm tiếu về giới lănh đạo chỉ biết làm tay sai cho Bắc Kinh. Cha già dân tộc Tân Gia Ba, Lư Quang Diệu tuyên bố cần phải dựa vào cường quốc mạnh nhất … Vận mệnh Đông Nam Á sẽ không do người Đông Nam Á quyết định”. Tân Gia Ba thặng dư thương mại với Trung Quốc trong khi các nước ASEAN khác đều bị thâm hụt thương mại với Trung Quốc. Làm ăn mà chỉ có lỗ th́ chuyện sập vào chiếc bẫy nợ do Bắc Kinh giăng ra chẳng chóng th́ chầy.

Thứ hai, AEC cần tôn trọng tuyệt đối và duy tŕ luật pháp quốc tế: (1) Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) đă định nghĩa rơ ràng các thực thể địa lư trên SCS (đảo, đá, đảo nhân tạo, băi cạn, nhóm đảo, quần đảo); mô tả chi tiết và rơ ràng (Nội thuỷ, Đường cơ bản, Lănh hải, Tiếp giáp Lănh hải, Vùng Đặc quyền Kinh tế, Thềm lục địa, Vùng biển quốc tế, Ngư trường truyền thống); xác định chi tiết về (chủ quyền và quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán của các quốc gia duyên hải; quyền tự do hàng hải hoặc lưu thông vô hại trong vùng lănh hải của quốc gia khác). (2) Trong vụ Phi Luật Tân kiện Trung Quốc, PCA đă phán ngày 12/07/2016: yêu sách “chủ quyền lịch sử” của Trung Quốc trên SCS không có giá trị pháp lư theo UNCLOS. Toà án Trọng tài Thường trực về Luật Biển do UNCLOS thiết lập để giải thích khi có tranh chấp quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán về biển, đảo, ngư trường truyền thống nên Phán quyết có tính chung thẩm và các thành viên Công ước phải có bổn phận thi hành. Thượng đỉnh ASEAN không ra Tuyên bố chung sau phán quyết tháng 7-2016 của PCA đă tự tát vào mặt ḿnh để cho Bắc Kinh vừa cười vừa quân-sự-hoá SCS; tuyên bố lập hai quận mới để cai quản hai Nhóm đảo Tây Sa (Hoàng Sa, Paracel Islands) và Nam Sa (Trường Sa, Spratly Islands); bắn tiếng thiết lập Vùng Nhận dạng Pḥng không trên Biển Nam Trung Hoa nhằm kiểm soát và giám sát mọi hoạt động trong khu vực này. (3) Các quốc gia duyên hải Đông Nam Á (Việt Nam, Phi Luật Tân, Mă Lai Á, Brunei, Indonesia) nên hợp tác giải quyết vùng chồng lấn giữa nhiều hoặc hai quốc gia theo đúng quy định của UNCLOS để tạo điều kiện khai thác tài nguyên chung hầu đẩy mạnh phát triển kinh tế. Nếu thiếu phương tiện th́ phải đấu thầu quốc tế công khai, tránh ưu đăi cho ngoại bang. (4) Việt Nam, Mă Lai Á, Indonesia đă gửi công hàm lên Liên Hiệp Quốc để phản đối đường 9 Đoạn của Trung Quốc. Hoa Kỳ cũng tham dự v́ các nước đó đă ư thức được tầm quan trọng của hành động bảo vệ chủ quyền và quyền-chủ-quyền và quyền-tài-phán trên SCS.

Thứ ba, (1) Thuộc vào nhóm các quốc gia đă phát triển được trang bị một lực lượng quân sự vào bậc trung mà Nhật Bản, Đại Hàn vẫn níu kéo Quân đội Mỹ đóng quân hầu duy tŕ và bảo vệ an ninh khu vực. Hai Khu trục hạm Trực thăng của Nhật Bản mang theo 16 Tiêm kích cư tàng h́nh F-35B cất và hạ cánh như trực thăng đă hội đủ khả năng vượt trội hai Tàu sân bay nội địa Liêu Ninh và Sơn Đông của Trung Quốc. (2) Phối hợp tác chiến thực sự cần đến sự thao dượt thường xuyên. Hoa Kỳ đă chính thức mời Việt Nam tham dự Thao dượt Vành đai Thái B́nh Dương (RIMPAC) năm nay diễn ra từ ngày 17 đến 31 tháng 8 cứ 2 năm một lần gồm 25 Hải quân trên thế giới mà không mời Trung Quốc. (3) Khi Hải dương Địa chất 8 và các Hải cảnh, Dân quân Biển quấy nhiễu tàu thăm ḍ dầu khí của Mă Lai Á, Hoa Kỳ liền phái hai đợt chiến hạm đến theo dỏi và cổ vũ nước nhỏ bị Trung Quốc chèn ép. Trung Quốc cho biết đă có thêm 30 đầu đạn nguyên tử nâng lên số 330 so với 1,750 đầu đạn nguyên tử của Mỹ đă gắn lên hoả tiễn và các căn cứ đang vận hành.

Các kênh thông tin thân-Kinh đang cố mô tả nền kinh tế Đông Nam Á tin tưởng Trung Quốc hơn Hoa Kỳ. Tổng thống Donald Trump cấm bán chip điện tử cho Bắc Kinh chỉ làm thiệt hại người Mỹ và thúc đẩy Trung Quốc nhanh chóng sản xuất hàng thay thế.

Họ chỉ trích Tổng thống Trump huỷ bỏ Thoả ước Đối tác Xuyên Thái B́nh Dương (TTP). Thực sự, đây là một cam kết của Tổng thống Barack Obama không được Quốc hội Mỹ thông qua v́ chỉ có lợi cho Trung Quốc mà hại cho các nước kư kết. Bắc Kinh đă chuyển các công nghệ lỗi thời cho các quốc gia đang phát triển, đầu tư vào các công ty Đông Nam Á để đánh cắp công nghệ tiên tiến được Hoa Kỳ chuyển giao. Những công ty đó chỉ làm công cho các ông chủ Trung Quốc. Tuy đă chuyển thành tên Thoả ước Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái B́nh Dương (CPTPP) mà chưa thấy hiệu quả nên mong Mỹ nhảy vào. Bắc Kinh bắn tiếng muốn tham gia có thể để thao túng.

Khi đánh giá Trung Quốc th́ các quốc gia Đông Nam Á nên xem xét thận trọng v́ bao nhiêu Hiệp ước, Thoả thuận quan trọng đă kư mà Bắc Kinh chẳng thi hành, hoặc bóp méo văn bản.

Đại-Dương

 

Trở lại