BÀI
PHÁT BIỂU CỦA BỘ TRƯỞNG NGOẠI GIAO HOA
KỲ POMPEO TẠI THƯ VIỆN TỔNG THỐNG
RICHARD NIXON |
TIỂU
DẪN Sáng
nay (24/7/2020, theo giờ Hà Nội), Bộ trưởng
Ngoại gia Hoa Kỳ đă có bài phát biểu đầy
hùng biện và hừng hực lửa chiến đấu
liên quan đến chính sách đối ngoại của
Hoa Kỳ đối với Trung Quốc trong những năm
tiếp theo. Đây
là cơ hội lớn để các quốc gia nhỏ
như Việt Nam liên minh với Hoa Kỳ để
“thoát Trung” và thúc đẩy tiến tŕnh dân chủ
hóa, xây dựng nền ḥa b́nh lâu dài, bảo vệ
nền tự do, và hướng đến các giá
trị vĩnh hằng vĩnh cửu của Ḥa B́nh,
Tự Do, Dân Chủ, Nhân văn, Nhân bản, Khoan dung,
Tiến bộ và Khai sáng. Vấn
đề là, liệu mỗi người Việt chúng
ta, trong đó có bạn và tôi, sẽ lại đánh
mất cơ hội, thêm một lần nữa, như
đă từng? Nguyễn Trung Kiên lược dịch THỐNG ĐỐC WILSON giới thiệu [1] Ngoại Trưởng Pompeo Vâng, cảm ơn các quư
vị rất nhiều. Tôi có một niềm vui lớn
– ngoài việc chào đón tất cả các bạn
đến quê hương của Nixon và Thư viện
Nixon, tôi có niềm vui lớn được giới
thiệu với quư vị một người Mỹ phi
thường đang ở đây vào một thời
điểm phi thường. Nhưng điều thú
vị là giới thiệu về vị khách danh dự
của chúng ta, tôi cũng chào đón ông không chỉ
đến Thư viện Nixon, mà tôi c̣n chào đón ông
trở về quê hương tại Quận Cam. Đúng
vậy. Mike Pompeo được sinh ra ở Orange County. Ông
học trường trung học Los Amigos ở Thung lũng
Fountain, nơi ông là một học sinh và vận động
viên xuất sắc. Trên thực tế, tôi là trong
số những người hâm mộ thời kỳ huy
hoàng của bóng rổ Lobo, một sự im lặng tôn
kính xuất hiện giữa đám đông bất
cứ khi nào cái tên Pomp Pompeo vang lên. Ngài
Bộ trưởng là người đứng đầu
lớp tại Học viện Quân sự West Point. Ông
đă giành giải thưởng là sinh viên xuất
sắc nhất. Ông đă giành được một
giải thưởng khác cho thành tích cao nhất trong
quản trị kỹ thuật. Ông đă trải qua
những năm làm nhiệm vụ tích cực, những
năm trong Quân đội, ở Tây Đức, với
nhiệm vụ tuần tra Bức tường Berlin trước
khi nó sụp đổ. Năm
1988, sau khi ra quân với quân hàm Đại úy, ông
tiếp tục theo học Trường Luật Harvard, nơi
ông là biên tập viên của Tạp chí Luật của
Trường. Năm 1988, ông trở về quê ngoại,
bang Kansas, và bắt đầu sự nghiệp kinh doanh
thành công rực rỡ. Ông được bầu vào
Hạ viện từ tiểu bang Kansas vào năm 2011, nơi
ông sớm nhận được sự tôn trọng
lớn đối với danh tiếng là một trong
những thành viên siêng năng và sắc sảo nhất
của Ủy ban T́nh báo Hạ viện. Năm
2017, Tổng thống Trump đă đề cử ông làm
giám đốc Cục T́nh báo Trung ương. Và năm
2018, ông được bổ nhiệm là Bộ trưởng
Ngoại giao thứ 70 của chúng ta. Quư
vị hẳn phải thừa nhận rằng đó là
một bản lư lịch khá ấn tượng. V́
vậy, thật đáng buồn khi chỉ c̣n thiếu
một thứ, ngăn không cho nó trở nên hoàn
hảo. Giá như Mike đă từng là lính hải quân.
Đừng lo lắng, ông sẽ nhận được
thậm chí cả danh hiệu đó. Mike
Pompeo là một người đàn ông hết ḷng v́ gia
đ́nh. Ông là một người có đức tin, có
tinh thần yêu nước vĩ đại nhất và
với quy tắc đạo đức cao nhất.
Một trong những sáng kiến quan trọng nhất
của ông tại Bộ Ngoại giao là thành lập
một Ủy ban về các Quyền Mặc Định,
nơi các học giả, triết gia và các nhà đạo
đức tư vấn cho ông về các quyền
của con người dựa trên các nguyên tắc sáng
lập của nước Mỹ và các nguyên tắc
của Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền năm
1948. Ông
ở đây hôm nay v́ một lư do rất đặc
biệt. Ông đă dùng một câu trên văn bia của
Tổng thống Nixon, vốn được dùng trong
diễn từ nhậm chức Tổng thống của
ông: “Niềm vinh dự lớn nhất mà lịch
sử có thể trao tặng là danh hiệu ‘Người
kiến tạo ḥa b́nh’ ”. Richard Nixon đă
nhận được danh hiệu đó. Ông đă giành
được vinh dự đó không chỉ bởi v́
ông được thừa nhận là một nhà
hoạch địch chiến lược về chính sách
đối ngoại xuất sắc, mà quan trọng hơn
là bởi ông đă thực sự kiến tạo nên ḥa
b́nh. Ông đă học hỏi hàng ngày, với tư cách
là dân biểu, thượng nghị sĩ, tổng
thống và sau đó với tư cách là đại
sứ thiện chí v́ ḥa b́nh, rằng ḥa b́nh không
thể đạt được bằng cách kư các văn
bản và tuyên bố công việc đă hoàn thành. Trái
lại, ông biết rằng ḥa b́nh luôn là một công
việc cần phải được tiến hành liên
tục. Ông biết rằng ḥa b́nh phải được
chiến đấu và giành lại một lần
nữa trong mọi thế hệ. Chính
tầm nh́n, sự quyết tâm và ḷng can đảm
của Tổng thống Nixon đă giúp Trung Quốc
mở cửa với Mỹ và thế giới phương
Tây. Với tư cách là tổng thống và trong
phần c̣n lại của cuộc đời, Richard Nixon
đă làm việc để xây dựng mối quan
hệ với Trung Quốc dựa trên các lợi ích và
nghĩa vụ chung trên cơ sở tôn trọng lợi
ích quốc gia của Mỹ. Ngày
nay, mỗi người Mỹ chúng ta có nghĩa vụ
phải đánh giá liệu những nỗ lực
cống hiến của Tổng thống Nixon về
mối quan hệ như vậy đă đạt
được hay chưa, và liệu chúng có đang
bị phá hoại hay không. Đó
là lư do tại sao điều này có ư nghĩa lớn
đến mức mà vị khách danh dự của chúng
ta, Bộ trưởng Pompeo, đă chọn Thư
viện Nixon để đưa ra một tuyên bố chính
sách lớn về Trung Quốc. Tôi hứa với quư
vị đó sẽ là một tuyên bố về sự rơ
ràng thực sự được h́nh thành bởi
sức mạnh và niềm tin, bởi v́ tuyên bố này
có tầm quan trọng đặc biệt. Kính
thưa các quư bà và quư ông, tôi rất vinh dự và vui
mừng được chào đón đến khán đài
này, đến với các thính giả này, vị khách
mời danh dự của chúng ta, Bộ trưởng
Ngoại giao Hoa Kỳ, Michael R. Pompeo đáng kính và
thực sự đáng chú ư. [1a]
BỘ
TRƯỞNG POMPEO phát biểu: Cảm
ơn quư vị. Cảm ơn tất cả. Cảm
ơn ngài, thưa ngài Thống đốc, v́ lời
giới thiệu rất, rất rộng lượng.
Thật vinh dự khi được có mặt tại
đây, Yorba Linda, nơi người cha của Nixon đă
xây dựng ngôi nhà mà ông đă sinh ra và lớn lên. Tôi
muốn nhận ra một số nhà bất đồng
chính kiến Trung Quốc đầy can đảm đă
kết thúc chuyến đi dài để tham gia với
chúng ta ở đây hôm nay. Nhận
xét của tôi hôm nay là tập hợp nhận xét
thứ tư trong một loạt các bài phát biểu
về Trung Quốc mà tôi đă yêu cầu Cố
vấn An ninh Quốc gia Robert O’Brien, Giám đốc FBI
Chris Wray và Tổng chưởng lư Barr tập hợp
lại giúp tôi. Chúng
tôi có một mục đích rất rơ ràng, một
nhiệm vụ rất cụ thể. Đó là giải
thích các khía cạnh khác nhau của mối quan hệ
của Mỹ với Trung Quốc, sự mất cân
bằng lớn trong mối quan hệ đó đă
được h́nh thành trong nhiều thập kỷ và
các ư đồ của Đảng Cộng sản Trung
Quốc để giành quyền bá chủ. Mục
tiêu của chúng tôi là làm rơ các mối đe dọa
đối với nhân dân Hoa Kỳ, mà chính sách về
Trung Quốc của Tổng thống Trump đă tŕnh bày
rất rơ ràng, và chiến lược của chúng tôi
để bảo về các quyền tự do đă
được thiết lập. Đại
sứ O’Brien đă nói về ư thức hệ. Giám
đốc FBI Wray đă nói về hoạt động gián
điệp [của Trung Quốc]. Tổng chưởng lư
Barr đă nói về các vấn đề kinh tế. Và
bây giờ mục tiêu của tôi hôm nay là tổng
hợp chúng lại cho người dân Hoa Kỳ, và nói
chi tiết về mối đe dọa của Trung
Quốc đối với nền kinh tế của chúng
ta, đối với nền tự do của chúng ta và hơn
nữa là cho tương lai của các nền dân
chủ tự do trên toàn thế giới. Năm
tới sẽ tṛn nửa thế kỷ kể từ
sứ mệnh bí mật của Tiến sĩ Kissinger
đến Trung Quốc, và kỷ niệm 50 năm
chuyến đi của Tổng thống Nixon không c̣n quá
xa vào năm 2022. Thế
giới đă khác xưa rất nhiều. Chúng
ta đă từng mường tượng rằng sự
hợp tác với Trung Quốc sẽ tạo ra một tương
lai với lời hứa đầy tươi sáng
về sự hữu nghị và tinh thần hợp tác. Nhưng
hôm nay – hôm nay tất cả chúng ta vẫn đang
phải đeo khẩu trang và chứng kiến số người
chết do đại dịch tăng lên v́ Đảng
Cộng sản Trung Quốc đă thất hứa
với thế giới. Mỗi buổi sáng, chúng ta đều
đọc những tin tức nóng hổi về sự
đàn áp ở Hồng Kông và Tân Cương. Chúng
ta đang chứng kiến những con số thống kê
đáng kinh ngạc về các vụ lạm dụng thương
mại của Trung Quốc vốn đang gây thiệt
hại cho việc làm của Mỹ và giáng những
đ̣n mạnh vào các nền kinh tế trên khắp nước
Mỹ, bao gồm cả ở miền Nam California này. Và
chúng ta đang chứng kiến quân đội Trung
Quốc ngày càng lớn mạnh hơn và thực sự
đáng sợ hơn. Tôi
sẽ lặp lại những câu hỏi vang lên trong trái
tim và khối óc của nhân dân Hoa Kỳ từ đây,
ở California, đến tiểu bang Kansas của tôi, và
những nơi khác nữa: Nhân
dân Hoa Kỳ phải thể hiện điều ǵ sau 50
năm kể từ khi thiết lập quan hệ với
Trung Quốc? Liệu
các lư thuyết của các nhà lănh đạo của chúng
ta đề xuất về một sự tiến hóa theo
hướng tự do và dân chủ của Trung Quốc
đă được chứng minh là đúng? Đây
có phải là định nghĩa của Trung Quốc
về một t́nh huống đôi bên cùng có lợi? Và
thực sự, vấn đề trọng tâm, từ quan
điểm của Bộ trưởng Ngoại giao,
liệu Hoa Kỳ có đang trở nên an toàn hơn không?
Liệu chúng ta có khả năng thiết lập nền
ḥa b́nh hơn cho bản thân chúng ta và cho các thế
hệ tiếp theo hay không? Xin
hăy quan sát , chúng ta cần thừa nhận một
sự thật phũ phàng. Chúng ta phải thừa
nhận một sự thật phũ phàng mà sẽ định
hướng chúng ta trong những năm tới và
thập kỷ tới, rằng nếu chúng ta muốn có
một thế kỷ XXI tự do, và không phải
thế kỷ Trung Quốc mà Tập Cận B́nh đang
mơ ước, th́ mô h́nh cũ về mối quan
hệ đầy mù quáng với Trung Quốc chỉ
đơn giản là đă không giành chiến thắng.
Chúng ta không được tiếp tục và chúng tôi
không được lặp lại. Như
Tổng thống Trump đă nói rất rơ ràng, chúng ta
cần một chiến lược bảo vệ nền
kinh tế Hoa Kỳ, và thực sự là bảo vệ
lối sống của chúng ta. Thế giới tự do
phải chiến thắng chế độ chuyên chế
mới này. Bây
giờ, trước khi tôi có vẻ quá háo hức phá
bỏ di sản của Tổng thống Nixon, tôi
muốn làm rơ rằng ông đă làm những ǵ ông tin là
tốt nhất cho người dân Mỹ vào thời
điểm đó, và ông có thể đă đúng. Ông
là một học sinh xuất sắc của Trung
Quốc, một chiến binh lạnh lùng đầy
quả cảm và là một người rất ngưỡng
mộ người dân Trung Quốc, giống như tôi
nghĩ tất cả chúng ta đều vậy. Ông
xứng đáng được tín nhiệm v́ nhận
ra rằng Trung Quốc quá quan trọng để bị
bỏ qua, ngay cả khi quốc gia này bị suy yếu v́
sự tàn bạo do chính những người cộng
sản tự gây ra. Năm
1967, trong một bài báo rất nổi tiếng trên
tạp chí ‘Foreign Affairs’, Nixon đă giải thích
chiến lược tương lai của ḿnh. Ông nói: “Xét
trên quan điểm dài hạn, đơn giản là chúng
ta không thể để Trung Quốc măi măi đứng
bên ngoài đại gia đ́nh các quốc gia. Thế
giới không thể an toàn cho đến khi Trung Quốc
thay đổi. V́ vậy, mục tiêu của chúng ta –
trong phạm vi chúng ta có thể, là chúng ta phải
ảnh hưởng đến các sự kiện.
Mục tiêu của chúng ta là tạo ra sự thay đổi”. Và
tôi nghĩ đó là cụm từ chính trong toàn bộ bài
viết: “tạo ra sự thay đổi”. V́
vậy, với chuyến đi lịch sử tới
Bắc Kinh, Tổng thống Nixon đă khởi động
chiến lược hợp tác của chúng ta. Ông đă
t́m kiếm một thế giới tự do và an toàn hơn,
một cách đầy cao thượng, và ông hy vọng
rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ
trở về với cam kết đó. Rồi
năm tháng trôi đi, các nhà hoạch định chính
sách Hoa Kỳ ngày càng cho rằng khi Trung Quốc trở
nên thịnh vượng hơn, nó sẽ cởi mở
hơn, nó sẽ trở nên tự do hơn ở trong nước,
và thực sự ít gây ra mối đe dọa ở nước
ngoài, nó sẽ thân thiện hơn. Tất cả điều
này dường như chắc chắn sẽ xảy ra. Nhưng
thời đại của điều tất yếu
đă qua. Kiểu quan hệ mà chúng ta đang theo đuổi
đă không mang lại sự thay đổi bên trong Trung
Quốc mà Tổng thống Nixon từng hy vọng
tạo ra. Sự
thật là các chính sách của chúng ta – và của các
quốc gia tự do khác – đă hồi sinh nền kinh
tế đang trên đà sụp đổ của Trung
Quốc, chỉ để thấy Bắc Kinh đă
đá vào cái bát đang nuôi dưỡng ḿnh. Chúng
tôi ta đă mở rộng ṿng tay với công dân Trung
Quốc, chỉ để thấy Đảng Cộng
sản Trung Quốc khai thác xă hội tự do và
cởi mở của chúng ta. Trung Quốc đă gửi
các nhà tuyên truyền vào các cuộc họp báo, trung tâm
nghiên cứu, trường trung học, trường cao
đẳng và thậm chí vào các cuộc đàm phán
về hiệp định thương mại ưu
đăi của chúng ta. Chúng
ta bỏ rơi người bạn của chúng ta –
Đài Loan, nơi mà sau đó đă phát triển thành
một nền dân chủ mạnh mẽ. Chúng
ta đă cho Đảng Cộng sản Trung Quốc và chính
chế độ này sự đối xử kinh tế
đặc biệt, chỉ để thấy Đảng
Cộng sản Trung Quốc kiên quyết im lặng trước
các vi phạm nhân quyền của ḿnh và ra giá cho các công
ty phương Tây muốn xâm nhập Trung Quốc. Mới
hôm trước Đại sứ O’Brien đă chỉ
ra một vài ví dụ: Marriott, American Airlines, Delta, United,
tất cả các tập đoàn này đều loại
bỏ các tài liệu tham khảo về Đài Loan
khỏi các trang web của các tập đoàn của
họ, để không làm Bắc Kinh tức giận. Ở
Hollywood, cách đây không xa – tâm điểm của
tự do sáng tạo của Mỹ, và những người
tự quyết định công bằng xă hội –
họ đă tự kiểm duyệt ngay cả với
những đề cập ít bất lợi nhất cho
Trung Quốc. Sự
thỏa hiệp của các tập đoàn đối
với Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng
xảy ra trên toàn thế giới. Và
sự nhiệt thành của các tập đoàn này đă
vận hành như thế nào? Là sự nịnh hót
của nó sẽ được khen thưởng? Tôi
sẽ chỉ cho quư vị một trích dẫn từ bài
phát biểu mà Tổng chưởng lư Barr đă
đưa ra. Trong một bài phát biểu tuần trước,
ông nói rằng: “Tham vọng cuối cùng của các nhà
cai trị Trung Quốc không phải là giao dịch
với Hoa Kỳ. Nó là để tấn công Hoa
Kỳ”. Trung
Quốc đă ăn cắp tài sản trí tuệ và bí
mật thương mại của chúng ta, làm mất hàng
triệu việc làm trên khắp nước Mỹ. Trung
Quốc đă khiến chuỗi cung ứng rời
khỏi Hoa Kỳ, và đă sử dụng lao động
với cách thức giống hệt như với
những nô lệ. Trung
Quốc đă khiến cho các tuyến hàng hải
huyết mạch của thế giới trở nên kém an
toàn hơn cho thương mại quốc tế. Tổng
thống Nixon đă từng nói ông sợ rằng ông
đă tạo ra một con quái vật bằng cách giúp
cho Đảng Cộng sản Trung Quốc hội
nhập với thế giới, và chúng ta đang
phải đối mặt với con quái vật ấy. Bây
giờ, những người trung thực có thể tranh
luận tại sao các quốc gia tự do cho phép
những điều tồi tệ này xảy ra trong
suốt những năm qua. Có lẽ chúng ta đă ngây
thơ về chủ nghĩa cộng sản đầy
mạnh mẽ của Trung Quốc, hay về chiến
thắng nối tiếp chiến thắng của chúng ta
trong Chiến tranh Lạnh, hay bởi các nhà tư
bản điên cuồng, hay bị che giấu bởi
diễn ngôn về sự trỗi dậy ḥa b́nh của
Bắc Kinh. Dù
lư do là ǵ – bất kể lư do là ǵ, ngày nay Trung
Quốc ngày càng độc đoán ở trong nước,
và hung hăng hơn trong sự thù địch với
nền tự do tại mọi quốc gia khác. Và
Tổng thống Trump đă nói: “Thế là đủ”. Tôi
không nghĩ nhiều người đang ở phe đối
lập sẽ tranh căi về sự thật mà tôi nêu ra
hôm nay. Nhưng ngay cả bây giờ, một số người
vẫn khăng khăng rằng chúng ta nên duy tŕ mô h́nh
đối thoại, chỉ v́ mục đích đối
thoại. Bây
giờ, để rơ ràng, chúng ta sẽ tiếp tục
nói chuyện. Nhưng những cuộc tṛ chuyện ngày
nay th́ khác. Tôi đă tới Honolulu vài tuần để
gặp Dương Khiết Tŕ. Vẫn
là câu chuyện cũ – quá nhiều ngôn từ, nhưng
về bản chất không có đề nghị thay
đổi bất kỳ hành vi nào. Những
lời hứa của ông Dương, giống như
rất nhiều lời hứa của Đảng
Cộng sản Trung Quốc đă hứa từ trước
đó, là trống rỗng. Tôi cho rằng sự kỳ
vọng của ông ấy là tôi sẽ đáp ứng yêu
cầu của Trung Quốc, bởi v́ thật ḷng mà nói
đây là điều mà quá nhiều chính quyền trong
những nhiệm kỳ trước đă thực
hiện. Tôi đă không thực hiện, và Tổng
thống Trump cũng không. Như
Đại sứ O’Brien đă giải thích rất
tốt, chúng ta phải ghi nhớ rằng chế độ
của Đảng Cộng sản Trung Quốc là
chế độ Mác-xít – Lêninít. Tổng Bí thư
Tập Cận B́nh là một người tin tưởng
thực sự vào một hệ tư tưởng toàn
trị vốn đă bị phá sản. Ư
thức hệ này, chính cái ư thức hệ này đă
khẳng định khát vọng kéo dài hàng thập
kỷ của ông đối với quyền bá chủ
toàn cầu của chủ nghĩa cộng sản Trung
Quốc. Hoa Kỳ không c̣n có thể bỏ qua những
khác biệt chính trị và ư thức hệ cơ
bản giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, giống như
Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa bao
giờ bỏ qua chúng. Kinh
nghiệm của tôi trong Ủy ban T́nh báo Hạ
viện, và sau đó là Giám đốc Cục T́nh báo
Trung ương, và giờ là hai năm làm Bộ trưởng
Ngoại giao Hoa Kỳ đă đưa tôi đến
sự hiểu biết cơ bản này: Đó
là cách duy nhất – cách duy nhất để thực
sự thay đổi Trung Quốc cộng sản là hành
động không dựa trên những ǵ các nhà lănh
đạo Trung Quốc nói, mà dựa trên cách họ hành
xử. Và quư vị có thể thấy chính sách của
Mỹ phù hợp với kết luận này. Tổng
thống Reagan nói rằng ông đă giao dịch với
Liên Xô trên cơ sở “ḷng tin tưởng và sự
xác nhận”. Khi nói đến Đảng Cộng
sản Trung Quốc, tôi nói chúng ta buộc phải
mất đi “ḷng tin tưởng và sự xác
nhận”. Chúng
ta, các quốc gia yêu tự do trên toàn thế giới,
phải khiến Trung Quốc thay đổi, giống như
Tổng thống Nixon từng mong muốn. Chúng ta
phải khiến Trung Quốc thay đổi theo những
cách sáng tạo và quyết đoán hơn, bởi v́ hành
động của Bắc Kinh đe dọa nhân dân chúng
ta và sự thịnh vượng của chúng ta. Chúng
ta phải bắt đầu bằng việc thay đổi
cách người dân và các đối tác của chúng ta
nh́n nhận về Đảng Cộng sản Trung
Quốc. Chúng ta phải nói sự thật. Chúng ta không
thể coi sự hồi sinh này của Trung Quốc như
thể đó là quốc gia b́nh thường, giống
như bất kỳ quốc gia nào khác. Chúng
ta biết rằng giao dịch với Trung Quốc không
giống như giao dịch với một quốc gia b́nh
thường, tuân thủ luật pháp. Bắc Kinh đe
dọa các thỏa thuận quốc tế, hoặc coi các
đề xuất quốc tế – hoặc coi các đề
xuất về thỏa thuận quốc tế, như là
những công cụ cho sự thống trị toàn
cầu của ḿnh. Nhưng
bằng cách nhấn mạnh vào các điều khoản
công bằng, như đại diện thương
mại của chúng ta đă làm khi giải cứu
thỏa thuận thương mại giai đoạn
một của chúng ta, chúng ta có thể buộc Trung
Quốc nghĩ đến hành vi trộm cắp tài
sản trí tuệ và các chính sách gây tổn hại cho
người lao động Hoa Kỳ. Chúng
ta cũng biết rằng làm ăn với một công ty
được hỗ trợ bởi Đảng Cộng
sản Trung Quốc không giống như làm ăn
với một công ty Canada. Các công ty này không cần
trả lời các hội đồng độc lập,
và nhiều công ty trong số chúng được tài
trợ bởi nhà nước và do đó không cần
phải theo đuổi lợi nhuận. Một
ví dụ điển h́nh là Huawei. Chúng ta đă
ngừng giả vờ coi Huawei là một công ty viễn
thông vô tội vốn chỉ xuất hiện để
đảm bảo các bạn có thể nói chuyện qua
điện thoại với bạn bè của ḿnh. Chúng
ta đă gọi nó là một mối đe dọa an ninh
quốc gia thực sự – và chúng ta đă hành động
một cách tương ứng. Chúng
ta cũng biết rằng nếu các công ty của chúng
ta đầu tư vào Trung Quốc, họ có thể khéo
léo hoặc vô t́nh hỗ trợ cho những sự vi
phạm nhân quyền đầy thô thiển của
Đảng Cộng sản Trung Quốc. Do
đó, Bộ Tài chính và Thương mại của chúng
ta đă xử phạt và đưa vào danh sách đen các
nhà lănh đạo và các công ty Trung Quốc đang làm
hại và lạm dụng các quyền cơ bản
nhất cho mọi người dân trên toàn thế
giới. Một số Bộ đă làm việc cùng nhau
trong một tổ chức tư vấn kinh doanh để
đảm bảo các Giám đốc điều hành
của chúng ta được thông báo về cách
thức chuỗi cung ứng của họ hoạt động
bên trong lănh thổ Trung Quốc. Chúng
ta cũng biết rằng không phải tất cả sinh
viên và người lao động Trung Quốc chỉ là
sinh viên và người lao động b́nh thường
đến đây để kiếm một ít tiền và
thu thập cho ḿnh một số kiến thức. Quá
nhiều người trong số họ đến đây
để đánh cắp tài sản trí tuệ của
chúng ta và đưa những tài sản này trở
lại đất nước của họ. Bộ
Tư pháp và các cơ quan khác đă mạnh mẽ áp
dụng h́nh phạt cho những tội ác này. Chúng
ta biết rằng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc
cũng không phải là một đội quân b́nh thường.
Mục đích của nó là duy tŕ sự cai trị
tuyệt đối của giới cầm quyền trong
Đảng Cộng sản Trung Quốc và mở
rộng một đế chế Trung Quốc, không
phải để bảo vệ người dân Trung
Quốc. Và
v́ vậy, Bộ Quốc pḥng của chúng ta đă tăng
cường nỗ lực, tự do hoạt động
hàng hải ra ngoài và khắp Biển Đông, Biển
Hoa Đông, và Eo biển Đài Loan. Và chúng ta đă
tạo ra một Lực lượng Không gian để
giúp ngăn chặn sự xâm lược của Trung
Quốc trên biên giới cuối cùng đó. Và
cũng vậy, thật ḷng mà nói, chúng ta đă xây
dựng một bộ chính sách mới tại Bộ
Ngoại giao đối phó với Trung Quốc, thúc
đẩy các mục tiêu của Tổng thống Trump
về sự công bằng và đôi bên cùng có lợi,
để xóa bỏ sự mất cân bằng đă phát
triển trong nhiều thập kỷ. Chỉ
trong tuần này, chúng ta đă tuyên bố đóng
cửa lănh sự quán Trung Quốc tại Houston v́ đây
là một trung tâm gián điệp và trộm cắp tài
sản trí tuệ. Hai
tuần trước, chúng ta đă đảo ngược
tiến tŕnh kéo dài suốt tám năm qua đối
với việc theo dơi sự tôn trọng pháp luật
quốc tế trên Biển Đông. Chúng
ta đă kêu gọi Trung Quốc cư xử mẫu
mực đối với các khả năng gây ra
chiến tranh hạt nhân của ḿnh phù hợp với các
thực tế chiến lược của thời đại
chúng ta. Và
Bộ Ngoại giao – ở mọi cấp độ, trên
toàn thế giới – đă tham gia với các đối
tác Trung Quốc của chúng ta chỉ đơn giản
là để đ̣i hỏi sự công bằng và đôi
bên cùng có lợi. Nhưng
cách tiếp cận của chúng ta không thể chỉ
dừng lại ở điểm khó khăn đó.
Nếu không, chúng ta khó có thể đạt được
kết quả mà ḿnh mong muốn. Chúng ta cũng
phải tham gia và trao quyền cho người dân Trung
Quốc đầy năng động, yêu tự do, hoàn
toàn khác biệt với Đảng Cộng sản Trung
Quốc. Điều
đó bắt đầu với ngoại giao trực
tiếp. Tôi đă gặp những người đàn
ông và phụ nữ Trung Quốc có tài năng và đầy
siêng năng ở bất cứ nơi nào tôi tới. Tôi
đă gặp những người Ngô Duy Nhĩ và người
dân tộc Kazakhstan trốn khỏi các trại tập
trung của Tân Cương. Tôi đă nói chuyện
với các nhà lănh đạo dân chủ của Hồng
Kông, từ Hồng y Zen đến Jimmy Lai. Hai ngày trước
tại Luân Đôn, tôi đă gặp gỡ với vơ sĩ
tự do Hồng Kông, Nathan Law. Và
tháng trước, trong văn pḥng của tôi, tôi đă
nghe những câu chuyện về những người
đă sống sót sau vụ thảm sát tại Quảng
trường Thiên An Môn. Một trong số họ đang
có mặt ở đây hôm nay. Vương
Đan từng là một thủ lĩnh sinh viên chưa
bao giờ ngừng chiến đấu v́ tự do cho người
dân Trung Quốc. Ngài Wang, ngài vui ḷng đứng dậy
để chúng tôi có thể nhận ra ngài chứ? Cũng
với chúng tôi hôm nay là người sáng lập phong trào
dân chủ Trung Quốc, Ngụy Kinh Sinh. Ông đă dành
nhiều thập kỷ trong các trại lao động
Trung Quốc để vận động. Ngài Ngụy,
ngài sẽ vui ḷng đứng dậy chứ? Tôi
lớn lên và phục vụ trong Quân đội suốt
cuộc Chiến tranh Lạnh. Và nếu có một điều
tôi học được, những người cộng
sản hầu như luôn nói dối. Lời nói dối
lớn nhất mà họ nói là nghĩ rằng họ nói
cho 1,4 tỷ người bị giám sát, áp bức và
sợ hăi nói ra sự thật. Hoàn
toàn ngược lại. Đảng Cộng sản Trung
Quốc sợ những ư kiến trung thực của người
dân Trung Quốc hơn bất kỳ kẻ thù nào, và
để cứu văn cho sự mất dần quyền
lực của chính họ, họ chỉ có lư do đó
– không có lư do nào khác. Chỉ
cần nghĩ rằng thế giới sẽ tốt hơn
bao nhiêu – không kể đến những người bên
trong Trung Quốc – nếu chúng ta có thể được
lắng nghe từ các bác sĩ ở Vũ Hán và họ
đă được phép gióng lên hồi chuông cảnh
báo về sự bùng nổ của virus chủng mới. Trong
rất nhiều thập kỷ, các nhà lănh đạo
của chúng ta đă phớt lờ, coi thường
những lời phát biểu của các nhà bất đồng
chính kiến dũng cảm của Trung Quốc,
những người đă cảnh báo chúng ta về
bản chất của chế độ mà chúng ta đang
phải đối mặt. Và
chúng ta không thể bỏ qua nó nữa. Họ biết cũng
như bất cứ ai tront chúng ta đều biết không
bao giờ có thể quay lại hiện trạng cũ. Nhưng
thay đổi hành vi của Đảng Cộng sản
Trung Quốc không thể là nhiệm vụ của riêng
người dân Trung Quốc. Các quốc gia tự do
phải hành động để bảo vệ tự
do. Đó là điều dễ dàng nhất Nhưng
tôi có niềm tin rằng chúng ta có thể làm được.
Tôi có niềm tin này bởi v́ chúng ta đă thực
hiện điều này từ trước đây. Chúng
ta biết làm thế nào để tiếp tục
thực hiện điều này. Tôi
có niềm tin bởi v́ Đảng Cộng sản Trung
Quốc đang lặp lại một số sai lầm tương
tự mà Liên Xô đă gây ra – xa lánh các đồng
minh tiềm năng, phá vỡ niềm tin ở trong và
ngoài nước, từ chối quyền sở hữu và
nền pháp trị. Tôi
có niềm tin. Tôi có niềm tin v́ sự thức
tỉnh mà tôi nhận thấy giữa các quốc gia khác,
vốn đă biết rằng chúng ta không thể quay
về quá khứ giống như cách chúng ta đang
thực hiện ở Hoa Kỳ. Tôi đă nghe điều
này từ Brussels, Sydney, và Hà Nội. Và
hơn hết, tôi có niềm tin chúng ta có thể
bảo vệ tự do v́ chính sự hấp dẫn
ngọt ngào của tự do. Hăy
nh́n vào những người Hồng Kông đang kêu
gọi di cư ra nước ngoài khi Đảng
Cộng sản Trung Quốc siết chặt hơn thành
phố đầy tự hào đó. Họ vẫy
những lá cờ Hoa Kỳ. Đó
là sự thật, nhưng có chút khác biệt. Khác
với Liên Xô, Trung Quốc đă hội nhập sâu vào
nền kinh tế toàn cầu. Nhưng Bắc Kinh phụ
thuộc vào chúng ta nhiều hơn chúng ta phụ
thuộc vào họ. Hăy
nh́n xem, tôi bác bỏ quan niệm rằng chúng ta đang
sống trong một thời đại không thể tránh
khỏi, rằng một cái bẫy nào đó đă
được định sẵn, rằng quyền
thống trị của Đảng Cộng sản Trung
Quốc chính là tương lai của thế giới. Cách
tiếp cận của chúng ta không phải là thất
bại v́ nước Mỹ đang suy tàn. Như tôi
đă nói ở Munich đầu năm nay, thế
giới tự do vẫn đang chiến thắng. Chúng
ta chỉ cần tin và biết điều đó và
tự hào về nó. Mọi người từ khắp nơi
trên thế giới vẫn muốn đến với các
xă hội mở. Họ đến đây để
học tập, họ đến đây để làm
việc, họ đến đây để xây dựng
cuộc sống cho gia đ́nh họ. Họ không định
cư tại Trung Quốc một cách đầy
tuyệt vọng. Đến
lúc rồi. Thật tuyệt khi được ở
đây hôm nay. Thời điểm thật hoàn hảo.
Đă đến lúc các quốc gia tự do phải hành
động. Không phải mọi quốc gia sẽ
tiếp cận Trung Quốc theo cùng một cách, và
họ cũng không nên như vậy. Mỗi quốc gia
sẽ phải tự hiểu về cách bảo vệ
chủ quyền của chính ḿnh, cách bảo vệ
sự thịnh vượng kinh tế của chính ḿnh và
làm thế nào để bảo vệ lư tưởng
của ḿnh khỏi những chiếc ṿi bạch
tuộc của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Nhưng
tôi kêu gọi mọi nhà lănh đạo của mọi
quốc gia hăy bắt đầu bằng cách làm
những ǵ mà Hoa Kỳ đă làm – chỉ đơn
giản là kiên quyết đ̣i hỏi sự đôi bên
cùng có lợi, kiên quyết đ̣i hỏi sự minh
bạch và trách nhiệm từ Đảng Cộng
sản Trung Quốc. Họ là những kẻ cai trị
c̣n cách rất xa với sự phổ quát. Và
những tiêu chuẩn đơn giản nhưng mạnh
mẽ này sẽ đạt được rất
nhiều kết quả. Chúng ta đă để cho ĐCSTQ
thiết lập các điều khoản hội nhập
quá lâu, nhưng giờ là lúc kết thúc. Các quốc
gia tự do phải thiết lập lại tinh thần
chung. Chúng ta phải hoạt động trên cùng các nguyên
tắc. Chúng
ta phải cùng nhau vẽ ra những ranh giới chung trên
cát mà sẽ không thể bị cuốn trôi bởi
những món hời hay những lời tán tỉnh
của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Thật
vậy, đây là những ǵ Hoa Kỳ đă thực
hiện gần đây khi chúng ta bác bỏ các yêu sách
bất hợp pháp của Trung Quốc ở Biển
Đông một lần và măi măi, v́ chúng ta đă thúc
giục các nước trở thành “Các quốc gia minh
bạch” để thông tin cá nhân của công dân
họ không bị rơi vào tay của Đảng
Cộng sản Trung Quốc. Chúng ta đă thực
hiện điều đó bằng cách thiết lập các
tiêu chuẩn. Bây
giờ, đúng là thực hiện điều này
thật khó khăn. Đó là khó khăn cho một
số nước nhỏ. Họ sợ bị loại
ra. Một số trong số họ v́ lư do đó
đơn giản là không có khả năng, sự can
đảm để sát cánh cùng chúng ta lúc này. Thật
vậy, chúng ta có một đồng minh NATO đă không
đứng lên theo cách mà nó cần đối với
Hồng Kông v́ họ sợ Bắc Kinh sẽ hạn
chế quyền tiếp cận vào thị trường
Trung Quốc. Đây là một sự nhu nhược
sẽ dẫn đến thất bại lịch sử,
và chúng ta không thể lặp lại nó. Chúng
ta không thể lặp lại những sai lầm của
những năm qua. Thách thức của Trung Quốc
đ̣i hỏi nỗ lực và năng lượng
từ các nền dân chủ – những nền dân
chủ ở châu Âu, châu Phi, Nam Mỹ và đặc
biệt là những nền dân chủ ở khu vực
Ấn Độ – Thái B́nh Dương. Và
nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ,
cuối cùng Đảng Cộng sản Trung Quốc
sẽ làm xói ṃn các quyền tự do của chúng ta và
phá vỡ trật tự dựa trên các quy tắc mà xă
hội của chúng ta đă làm việc rất chăm
chỉ để xây dựng lên. Nếu chúng ta quỳ
gối vào lúc này, con cháu chúng ta có thể phải
chịu ân huệ của Đảng Cộng sản
Trung Quốc, một đảng mà hành động
của nó là thách thức chính thế giới tự do
ngày nay. Tổng
bí thư Tập Cận B́nh không phải là kẻ
được định sẵn để cai trị
theo hướng chuyên chế hóa cả ở trong và ngoài
Trung Quốc măi măi, trừ khi chúng ta cho phép ông ta hành
động như vậy. Bây
giờ, điều này không phải là về sự ngăn
chặn. Đừng thực hiện điều đó.
Đây là về một thử thách mới đầy
phức tạp mà chúng ta chưa từng phải đối
mặt. Liên Xô đă bị loại ra khỏi thế
giới tự do. Quốc gia Trung Quốc cộng sản
đă nằm trong các ṿng vây của chúng ta. V́
vậy, chúng ta không thể đối mặt với
thử thách này một ḿnh. Liên hợp quốc,
Khối NATO, các nước G7, G20, các sức mạnh
kinh tế, ngoại giao và quân sự kết hợp
của chúng ta chắc chắn đủ để đáp
ứng thách thức này nếu chúng ta chỉ hướng
tới một cách dứt khoát với ḷng can đảm
lớn lao. Có
lẽ đă đến lúc cho một nhóm các quốc
gia có cùng chí hướng, một liên minh mới
của các nền dân chủ. Chúng
ta có các công cụ. Tôi biết chúng ta có thể làm
điều đó. Bây giờ cái chúng ta cần là ư chí.
Trích dẫn Kinh Thánh, tôi muốn hỏi là liệu
“tinh thần của chúng ta có thể mạnh mẽ
trong thân xác yếu đuối”? Nếu
thế giới tự do không thay đổi – không thay
đổi, đất nước Trung Quốc cộng
sản chắc chắn sẽ thay đổi chúng ta. Không
thể quay lại các trạng thái trước đây v́
chúng thoải mái hoặc v́ chúng tiện lợi. Đảm
bảo các quyền tự do của chúng ta trước
Đảng Cộng sản Trung Quốc là sứ
mệnh của thời đại chúng ta và nước
Mỹ có vị trí hoàn hảo để lănh đạo
sứ mệnh này bởi v́ các nguyên tắc sáng
lập của chúng ta cho chúng ta cơ hội đó. Như
tôi đă giải thích ở Philadelphia tuần trước,
khi đứng trước và nh́n chăm chú vào Hội
trường Độc lập, quốc gia của chúng
ta được thành lập với tiền đề
rằng tất cả loài người đều có
những quyền nhất định không ai có thể xâm
phạm được. Và
đó là công việc của chính phủ chúng ta để
đảm bảo các quyền đó. Đó là một
sự thật đơn giản và mạnh mẽ. Nó
khiến chúng ta trở thành ngọn hải đăng
của tự do cho mọi người dân trên khắp
thế giới, bao gồm cả những người dân
Trung Quốc. Thật
vậy, Richard Nixon đă đúng khi ông viết vào năm
1967 rằng thế giới không thể an toàn cho đến
khi Trung Quốc thay đổi. Bây giờ chúng ta
phải chú ư lời nói của ông. Mối
nguy hiểm ngày hôm nay đă rất rơ ràng. Và
hôm nay sự thức tỉnh đang xảy ra. Hôm
nay thế giới tự do phải hành động. Chúng
ta không bao giờ có thể quay lại quá khứ. Xin
Chúa ban phước lành cho quư vị. Xin
Chúa ban phước lành cho người dân Trung Quốc. Và
xin Chúa ban phước lành cho người dân Hoa Kỳ. Xin
cảm ơn tất cả quư vị./. Bài
phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo
tại thư viện Richard Nixon: ĐCS Trung Quốc &
thế giới tự do
|