Thứ Ba tuần rồi, cả nước
đă đi bầu: bầu lại toàn thể hạ
viện liên bang, hơn một phần ba thượng
viện liên bang, và cả lô các trách nhiệm cấp
tiểu bang và địa phương, từ thống
đốc đến nghị sĩ và dân biểu
cấp tiểu bang.
Kết quả, cho đến khi bài này
được đăng (tối Thứ Sáu 11/11/2022) th́
vẫn chưa có ǵ ngă ngũ. Đảng DC có thể
vẫn giữ được đa số trong cả thượng
viện lẫn hạ viện, trong khi đảng CH cũng
có thể chiếm đa số tại cả hai
viện. C̣n nhiều phiếu chưa đếm xong
tại Arizona, Nevada và cả Cali, trong khi đang có
nhiều thưa kiện, đếm phiếu lại v́ xê
xích quá ít, hay bầu chưa xong v́ thủ tục
bầu bán hết sức nhiêu khê như tại Georgia và
Alaska. Có thể phải chờ tới giữa tháng
Chạp mới có kết quả cuối cùng chính
thức tuy tuần tới có thể biết đại
khái đảng nào sẽ nắm đa số trong
viện nào.
Kết quả cuối cùng tuy chưa có,
nhưng theo các chuyên gia phân tích th́ DC có nhiều
triển vọng giữ được thượng
viện trong t́nh trạng hiện hữu 50-50, trong khi CH
có triển vọng chiếm được đa số
trong hạ viện, tuy khít nút, với cỡ 220 ghế.
Bài này được viết trong giả thuyết này.
Chỉ có một điều chắc
chắn ai cũng thấy: đó là 'làn sóng đỏ'
-red wave- đă không xẩy ra.
Điều chúng ta cần t́m hiểu là
1) tại sao và 2) rồi sao.
..................
Trước hết, xin ghi lại vài
kết quả chính, đáng lưu ư.
Khi bài này được viết th́ ngoài
việc chưa đếm xong phiếu tại nhiều nơi,
cuộc bầu thật ra vẫn chưa xong:
- Kết quả bầu thượng
nghị sĩ của Georgia chưa có, v́ cả hai
ứng cử viên, không ai đạt được 50%
phiếu, phải chờ tới ngày 6/12/2022 bầu ṿng
nh́. Kết quả bầu thượng nghị sĩ
Nevada cũng chưa có. CH phải thắng cả Georgia và
Nevada th́ mới chiếm được đa số
trong thượng viện, nếu thắng một th́ t́nh
trạng sẽ y như hiện nay 50-50 và DC sẽ
nắm đa số nhờ bà phó Kamala. Nếu CH thua
cả hai th́ DC sẽ chiếm đa số 51-49.
- Kết quả bầu dân biểu của
Alaska cũng chưa có, chỉ biết CH giữ ghế
thống đốc và thượng nghị sĩ. Theo
luật bầu cử hết sức rắc rối
của Alaska, nếu có nhiều ứng cử viên mà không
ai đạt được 50% phiếu, th́ cuộc
bầu sẽ tiếp tục, mỗi ṿng loại người
về chót, cho đến khi c̣n hai người thôi.
Trong cuộc bầu hạ viện, đă có 5 ứng
cử viên và chẳng ai đạt được 50%,
do đó, sẽ c̣n bầu tiếp tục cho đến
khi chỉ c̣n hai người, khi những người khác
bị loại hay tự ư rút lui. Cuộc bầu ṿng nh́
là vào ngày 23/11. Chưa ai biết sẽ tiếp tục
qua ṿng 3 và 4 không. Trong khi chờ đợi, chắc
chắn sẽ có những điều đ́nh lớn
trong hậu trường. Trong hai ứng cử viên CH,
(trong đó có bà Sarah Palin) sẽ có một người
bị áp lực mạnh của lănh đạo đảng
CH phải rút lui để c̣n một ứng cử viên
CH ra tranh đua với ứng cử viên đảng DC
đang dẫn đầu v́ CH chia phiếu của nhau.
Trước hết, xin có vài nhận định
chung.
1. Trước bầu cử, tất cả các thăm ḍ
cho biết CH sẽ đại thắng tại hạ
viện, chiếm từ 20 tới 40 ghế. Cuối cùng,
có thể chỉ có đa số 2 hay 3 ghế. Có nghĩa
là tất cả các thăm ḍ đều sai bét. Y chang
như năm xưa khi tất cả các thăm ḍ đều
cho thấy bà Hillary sẽ đại thắng, nghĩa là
bài học về cách thăm ḍ, họ vẫn chẳng
học được. Trong những ngày tới, tất
cả các cơ quan thăm ḍ sẽ phải đâm
đầu nghiên cứu lại xem ḿnh sai chỗ nào,
tại sao lại đoán trật bét hết như
vậy.
2. Cấp hạ viện, 'làn sóng đỏ' đă
xẩy ra tại Florida, CH chiếm thêm 4 ghế dân
biểu. Tuy nhiên chiến thắng này bị hóa giải
bởi việc phe DC đại thắng tại Cali,
chiếm thêm tới 6 ghế. Trong khi Florida ngày càng
đỏ theo CH, th́ Cali ngày càng xanh theo DC bất kể
nạn cướp bóc giết người hoành hành
tại đây. Cuộc chiến chính trị của
Mỹ trong tương lai sẽ là giữa Florida và Cali.
3. Ông Trump và cánh hữu của CH thất bại, khi
quá nhiều ứng cử viên 'MAGA' thất bại, trong
khi cánh CH tương đối không quá cực đoan
như các thống đốc Texas, Florida và Georgia (Abbott
- DeSantis - Kemp) đại thắng. Có nghĩa là dân
Mỹ chán Biden, sẵn sàng bầu cho CH, nhưng lại
sợ Trump, không muốn hay rất dè dặt bầu cho
cánh MAGA. Điểm an ủi cho ông Trump là trong 10 dân
biểu CH biểu quyết đàn hặc ông, 8 vị
đă mất job hay rmất hậu thuẫn phải rút
lui, chỉ có 2 chưa mất job: DB Valadao của Cali, và
Newhouse của Washington State, hai tiểu bang chống Trump
mạnh nhất.
4. Cá nhân Biden thất bại khi tỷ lệ hậu
thuẫn của ông rớt như sung rụng. Tuy nhiên dân
Mỹ vẫn c̣n tin tưởng vào đảng DC.
Họ bác bỏ Biden như một tổng thống quá
tệ, nhưng chấp nhận những chính khách DC, nói
chung ít lệ thuộc cánh cực tả hơn.
Một cách tóm gọn nhất, CH
vẫn thắng, chiếm được thế da
số tại hạ viện. Chiến thắng thật,
nhưng nhỏ hơn xa hy vọng của đảng này.
'Cơn sóng đỏ' đă không xẩy ra, ngoại
trừ trong tiểu bang Florida. Cụ Biden mau mắn
nhẩy lên TV, đấm ngực mỉa mai "làn sóng
đỏ đă không xẩy ra", nhưng cụ
cố t́nh lờ đi việc cụ có nhiều
triển vọng mất hạ viện.
Mà chuyện quái lạ là dù chưa có
kết quả chính thức, trưa Thứ Sáu 11/11,
cụ Biden đă điện thoại cho dân biểu
Kevin McCarthy, lănh tụ khối CH trong hạ viện
để chúc mừng CH đă thành công, chiếm
được hạ viện. Cụ Biden có nguồn tin
riêng? Bị hỏi về chuyện này, Biden cải chính,
nói là chỉ chúc mừng v́ CH thắng thêm vài ghế
thôi. Căi láo! Cho đến tối Thứ Sáu, CH mới
chỉ có 211 ghế trong khi hiện nay đang có 212
ghế, tức là ... chưa thắng thêm ghế nào
hết!
Thật ra, việc Biden chúc mừng
chẳng có ǵ lạ. Nghe tin CH chiếm đa số
tại hạ viện, cụ mừng quá, kềm chế
không được. Trong hai năm tới, cụ sẽ
có lư cớ biện bạch cho cái bất tài của ḿnh,
tận t́nh đổ thừa tại CH nắm hạ
viện nên cụ không làm được ǵ hết. Quư
độc giả tin tôi đi: chuyện này chắc
chắn 100% sẽ xẩy ra nếu CH chiếm được
hạ viện.
Tuy thế đa số của CH trong
hạ viện mỏng hơn giấy, nhưng cũng
vẫn là đa số dù là đa số một ghế.
Lănh đạo khối CH sẽ là chủ tịch
hạ viện thay thế bà la-sát Nancy Pelosi, CH sẽ
nắm chủ tịch tất cả các Ủy Ban, và có
quyền quyết định ngưng hay mở bất
cứ cuộc điều tra nào của hạ viện,
và tất cả các chương tŕnh của chính
quyền Biden đều có triển vọng bị
chặn hết. Trong hai năm tới, cụ Biden sẽ
chỉ c̣n được ngủ trong Ṭa Bạch Ốc
cho vui thôi, chẳng c̣n cơm cháo ǵ nữa.
TẠI SAO DC MẤT HẠ
VIỆN?
Mới đây, trang mạng thiên tả và thân
phe DC, Politico, đă có bài nhận định mang
nhiều ư nghĩa, phân tích tại sao đảng DC
mất hậu thuẫn của dân và sẽ thất
bại -bài đó được viết gần hai
tuần trước khi bầu cử-. Politico nêu ra
nhận định của nhiều chính khách tên
tuổi nhất của đảng DC, bàn về
những vấn nạn lớn của đảng DC:
- Cựu TT Obama cho rằng đảng DC
đă đi quá xa trong vấn đề 'thức
tỉnh', quá hấp tấp và sẵn sàng lên án quá
nhiều người, nhất là các chính khách đảng
DC, v́ tội thiếu 'thức tỉnh', khiến họ
đâm ra sợ hăi, có cảm tưởng như 'ḿnh
đang đi trên vỏ trứng, lúc nào cũng sợ làm
vỡ vỏ trứng, để rồi phải rối
rít nh́n nhận ḿnh đang đi sai đường hướng
của chính trị thời thượng'.
- Cụ xă nghĩa Bernie Sanders th́ cho rằng
đảng DC dưới Biden đă quá nhút nhát trong
những vấn đề kinh tế, tạo công ăn
việc làm cho giới trẻ, khiến họ nản trí,
sẽ không hồ hởi đi bầu cho đảng DC.
Ở đây, phải hiểu ư cụ Sanders là Biden chưa
đủ thiên tả, chưa đủ hăng say trong
việc tung tiền ra cho thiên hạ qua những dự
án lớn, nghĩa là cái luật Cải Tổ Hạ
Tầng Cơ Sở Kinh Tế c̣n quá nhẹ, chi chưa
đủ.
- Theo cựu thượng nghị sĩ Al
Franken th́ thông điệp chống lạm phát của
Biden quá yếu, quá ển ển x́u x́u, trong khi đó
lại chính là ưu tư lớn nhất của người
dân.
- CNN tóm lược rơ ràng nhất:
chỉ có 17% dân Mỹ thỏa măn với hướng
đi hiện nay của nước Mỹ. Nôm na ra đại
đa số dân Mỹ nghĩ cụ Biden đang đi
sai đường khi nhắm mắt lao xuống hố
xă nghĩa, do đó, dân Mỹ cảm thấy cần
đưa đảng CH ra chặn cái đà tự
tử tập thể này.
- Trang mạng TIPP đưa ra 22 biểu
đồ giải thích rơ ràng lư do đảng DC
thất bại (xem trang Tin Tức tuần này).
TẠI SAO CH KHÔNG THẮNG LỚN?
Theo Real Clear Politics, đảng CH có được
51,6 triệu phiếu của cử tri, hơn xa 46,4
triệu phiếu của DC, hơn khoảng 5 triệu
phiếu. Nếu nói 'làn sóng đỏ' th́ con số
hơn 5 triệu phiếu khác biệt đó chính là 'làn
sóng đỏ' mà cụ Biden cần nh́n cho kỹ.
Qua kết quả, cuộc bầu cử
lần này trên thực tế đă là một thất
bại của đảng CH v́ thắng quá nhẹ. Có
khá nhiều lư do mà kết quả bầu cử đă
cho thấy rơ.
1) CH đă đưa ra quá nhiều ứng cử viên
mà dân Mỹ sợ, coi như cực đoan.
Kết quả chung cuộc cho thấy dân
Mỹ tuy thiên hữu, nhưng bác bỏ cả hai khuynh
hướng cực hữu và cực tả, đúng như
DĐTC đă nhận định trong bài b́nh luận
tuần rồi, "Chính Trị Mỹ Đi Vào
Cực Đoan", dưới tiêu đề "CH:
cơ hội chiến thắng bị đe dọa",
xin phép được ghi nhận lại nguyên văn:
"Các ứng cử viên cực đoan có
nhiều hy vọng thành công hơn các ứng cử viên
ôn ḥa trong các cuộc bầu sơ bộ. Nhưng qua
cuộc bầu chung kết th́ t́nh h́nh thường trái
ngược lại, đại đa số cử tri
đi bầu mang tính ôn ḥa hơn nên thường
bầu cho ứng cử viên ôn ḥa hơn.
"Các ứng cử viên [CH] chiến
thắng [trong các cuộc bầu sơ bộ] v́
được ông Trump ủng hộ, đương nhiên
có khuynh hướng tương đối cực đoan.
Trong khi về phía đảng DC, những ứng cử
viên cực tả được sự ủng hộ
của cụ xă nghĩa Sanders hay cô cựu bán bar quá khích
Ocasio-Cortez ủng hộ, phần lớn đă rớt
đài, nghĩa là chỉ c̣n các ứng cử viên tương
đối ôn ḥa.
"Như vậy dân Mỹ có sẵn sàng
bầu cho các ứng cử viên tương đối
cực đoan của cánh Trump không, hay họ sẽ
bầu cho các ứng cử viên tương đối
ôn ḥa hơn của đảng DC? Một câu hỏi
vĩ đại mà thiên hạ chỉ có câu trả
lời sau ngày bầu cử. Chỉ cần coi kết
quả bầu cử, xem những người được
ông Trump ủng hộ, bao nhiêu sẽ thắng, bao nhiêu
sẽ thua th́ biết".
Câu hỏi DĐTC nêu lên đă được
trả lời qua kết quả bầu cử: dân
Mỹ không thích cực đoan! Hay chính xác hơn, không
thích chạy quá nhanh, thay đổi quá mạnh. Theo nghiên
cứu của Washington Post có đâu 159 ứng cử viên
đủ cấp loại 'MAGA' đă đắc cử,
nhưng phần lớn là ở cấp dân biểu
hạ viện. Ở cấp thượng viện và
thống đốc, một số lớn các ứng
cử viên được ông Trump ủng hộ mạnh
đă thất bại, đặc biệt là tại
Pennsylvania khi cả hai ứng cử viên thống đốc
(Mastriano) và thượng nghị sĩ (Mehmet Oz) đều
thất bại. Các ứng cử viên MAGA khác như
Masters (Arizona), Bolduc (New Hampshire), Zeldin (New York), Tshibaka
(Alaska), Walker (Georgia),... đều thất bại. Nhân
vật MAGA tên tuổi duy nhất thành công là tân thượng
nghị sĩ đắc cử JD Vance của Ohio.
Như ông Trump nói, chỉ là đâu 16 MAGA
bị nạn thôi. Nhưng đó lại là những người
tranh cử những ghế quan trọng, thượng
nghị sĩ và thống đốc.
Nh́n vào cá nhân các ứng cử viên,
phải nh́n nhận đa số về phía DC có khuynh hướng
tương đối ôn ḥa hơn phía CH, và họ có
triển vọng thắng cử nhiều hơn ứng
cử viên CH có khuynh hướng thiên hữu nhiều
khi quá nặng so với quan điểm chung của dân
Mỹ. Đă vậy, một số lớn những
ứng cử viên MAGA lại là những người
nổi tiếng -celebrities- như Mehmet Oz, Kari Lake, Herschel
Walker,... không phải chính trị gia có kinh nghiệm,
lại có nhiều điểm bất lợi về chính
trị.
2) Thất bại của cá nhân ông Trump
Thẳng thắn mà nói, kết quả
bầu cử này đă là một thất bại
lớn cho ông Trump. Nhưng cũng công tâm mà nói,
thất bại không phải v́ ông Trump quá tệ
hại, có quá nhiều sai lầm, thói hư, tật
xấu, hay bất tài. Những chuyện như bị
đàn hặc hai lần, bị điều tra cả
chục vụ, bị thưa kiện tứ tung, bị
FBI đột kích khám nhà, ... thật ra không phản
ảnh những tội tầy trời ǵ của ông
Trump, mà trái lại, chỉ phản ảnh cái thâm thù
của đảng DC, sợ ông Trump đến độ
phải lợi dụng việc đang nắm quyền
để t́m đủ mọi mánh triệt tiêu ông.
Ông Trump hiển nhiên đă đi quá nhanh
và quá xa, và nước Mỹ, kể cả các đồng
chí CH của ông rơ ràng là đă không thể theo
kịp, hay không muốn chạy quá nhanh như ông.
Ông Trump cũng là người quá tự
tin coi thường đối thủ, và muốn ôm
đồm quá nhiều. Khi ông muốn 'tát cạn đầm
lầy' th́ ông đă không ư thức được cái
đầm lầy này không chỉ nằm ở thủ
đô Washington DC, mà c̣n ở khắp nước,
kể cả trong nhiều tiểu bang then chốt, trong
đảng DC, nhưng cũng đầy dẫy trong ngay
cả đảng CH và khối các đồng chí
của ông luôn. Hậu quả tất nhiên là ông đă
gây thù chuốc oán với quá nhiều người,
từ DC đến cả CH, luôn cả các phụ tá,
đồng minh, khiến quá nhiều người sợ
ông và sợ lây qua các chính khách MAGA ra thanh cử.
3) Truyền thông loa phường
Khi mà gần như tất cả các báo,
các đài TV trên cả nước đều nhất
loạt làm loa phường cho đảng DC, biện
giải cho Biden, giảm thiểu tính quan trọng
của lạm phát trong khi khai thác tối đa những
hù dọa về phá thai và mất dân chủ, xuyên
tạc và công kích CH và nhất là những ứng
cử viên mà chúng gọi là 'election deniers' -những người
bác bỏ kết quả bầu tổng thống năm
2020-, th́ dù sao cũng có ít nhiều ảnh hưởng
đến quần chúng.
Khi truyền thông ngủ chung giường
với một đảng th́ người dân đă
bị bịt mắt rồi, c̣n đâu là thể
chế dân chủ thực sự trong đó người
dân được quyền lựa chọn trong hiểu
biết?
4) CH chưa đủ hậu thuẫn của dân
thiểu số
Một lư do quan trọng nữa khiến CH không
thắng lớn: trước bầu cử, nhiều quan
sát viên đă cho rằng một số lớn dân da
đen và gốc La-Tinh sẽ bỏ đảng DC v́
những khó khăn kinh tế quá lớn của họ
trước nạn lạm phát, nhưng cuối cùng th́
khối dân da đen vẫn bám vào đảng DC, đặc
biệt là tại New York và Cali, và khối dân gốc
La-Tinh cũng chưa nhẩy rào qua phe CH, khiến đảng
CH gặp khó khăn lớn tại các tiểu bang then
chốt Nevada và Arizona.
Thực tế là các khối dân này đang
gặp khó khăn kinh tế lớn v́ lạm phát và giá
xăng tăng thật, nhưng các chuyên gia thăm ḍ không
hiểu được kinh tế càng khó khăn, th́ dân
nghèo lại càng bám mạnh hơn vào đảng DC v́
họ vẫn sống trong huyền thoại 'đảng
DC là đảng của trợ cấp'. Kinh tế càng
khó khăn th́ họ càng cần trợ cấp, và càng
cần đảng DC.
Không ít cụ vẹt tị nạn
sống bằng trợ cấp hay tiền già cũng suy
nghĩ tương tự. Giá nước mắm càng
cao, các cụ càng ôm lấy chân Biden để hy
vọng được thêm tiền trợ cấp mua nước
mắm, thay v́ ủng hộ đảng CH để
đảng này giảm giá nước mắm.
5) DC đă có chính sách vận động tranh cử
hữu hiệu
Làn sóng đỏ đă xuất hiện
cả tháng trước, và đảng DC cùng với
Biden đă tung ra hàng loạt đ̣n chống đỡ,
và phải nh́n nhận họ đă thành công lớn.
- Những chiêu bài 'CH cắt trợ
cấp', 'CH sẽ cấm phụ nữ phá thai', 'CH
sẽ áp đặt chế độ độc tài, phá
nát thể chế dân chủ', 'Trump là đại gian ác',...
đă có hiệu quả hơn xa những dự đoán
của các chuyên gia, chỉ v́ các chiêu bài này đă
được truyền thông loa phường tiếp
tay tung ra để hù dọa cử tri, và các chuyên gia
đánh giá quá cao tŕnh độ của đám cử
tri trung b́nh của Mỹ.
- Những chính sách Biden tung ra giờ chót
như mở cửa kho xăng dự trữ để
giảm giá xăng, xóa nợ sinh viên, đă có hiệu
quả tức thời, giúp đảng DC nhiều. Trong
việc xóa nợ sinh viên, Biden và cả nước
biết cụ không có quyền và lệnh xóa nợ
sẽ bị thu hồi, nhưng kệ, cụ Biden
vẫn tung ra, mua được cả vạn phiếu
sinh viên, dù sau đó họ chẳng được xóa
nợ tới một xu nào. Nghĩa là Biden chơi tṛ
lừa đảo, mà đám sinh viên gọi là có
học vẫn mắc lừa v́ cụ Biden đă đánh
trúng ḷng tham tiền của chúng.
- Ủy Ban J-6 điều tra cuội không
đi đến đâu, nhưng cũng đă có ít
nhiều ảnh hưởng trên quần chúng, khiến
họ càng sợ ông Trump và MAGA.
6) Dân Mỹ muốn thay đổi thế hệ lănh
đạo
Trước bầu cử, thiên hạ
đều cho rằng đây là một trưng cầu dân
ư về thành tích của Biden, Sau bầu cử, mới
thấy dân Mỹ không mấy quan tâm đến Biden, mà
họ chỉ nh́n vào tương lai. Qua kết quả
bầu cử, họ có vẻ bác bỏ cụ Biden và
cả ông Trump luôn. Chiến thắng lớn của các
ông DeSantis, Abbott, Kemp, cả Newsom và bà Hochul chứng
tỏ dân Mỹ muốn thấy một khối lănh
đạo mới cho cả hai đảng. Cả hai
đảng đều cần thay máu, trẻ trung hóa
với những nhân vật mới. Đây phải nói là
một thất bại chung cho thế hệ lănh đạo
của các 'lăo đồng chí', từ Trump đến
McConnell, từ Biden tới Pelosi và Schumer, từ Sanders
tới Warren.
Và dĩ nhiên, với chiến thắng
lớn này, tất cả các ngôi sao sáng DeSantis, Abbott,
Newsom, đều sẽ cân nhắc lại việc ra
tranh cử tổng thống năm 2024. Họ c̣n rất
trẻ, có thể chờ mấy lần bầu cử
nữa cũng được, tuy nhiên trong chính trị
Mỹ, cơ hội thường chỉ tới một
lần, bỏ qua có thể sẽ không bao giờ có
lại. Ai biết được 5-10 năm nữa
chuyện ǵ sẽ xẩy ra, ai biết được
sẽ không có một ngôi sao sáng mới nào nổi
bật lên, che khuất họ?
V́ tất cả những lư do trên, vào
giờ chót, có nhiều cử tri đă thay đổi
ư kiến, không bỏ phiếu cho CH, khiến chiến
thắng của CH không lớn như dự đoán, các
thăm ḍ đều sai hết.
Vấn đề gian
lận bầu cử
Gian lận bầu cử, lạ lùng thay,
đă thành một thực tế trong cái thành đồng
của dân chủ pháp trị này. Tất nhiên là gian
lận đă có, không nhiều th́ ít, không tránh
khỏi. Chỉ cần nh́n vào hai chuyện:
- Tại Pennsylvania, tiểu bang muốn
nhận phiếu bầu bằng thư, vẫn với
tối thiểu kiểm soát, nhận luôn các các
phiếu bầu không đề ngày. Một quan ṭa ra
lệnh cấm loại phiếu bầu bằng thư này,
nhưng ông Fetterman đă kiện lại dưới lư
do khác. Việc chưa ngă ngũ nên tiểu bang hiện
nay, vẫn chấp nhận những phiếu bầu
bằng thư này. Trong trường hợp ông Fetterman
đắc cử thượng nghị sĩ khít nút, có
điều cần lưu ư. Một tuần trước
ngày bầu, đă có cuộc tranh luận trên TV
giữa ông Fetterman và ông đối thủ CH Mehmet Oz.
Cuối cùng ông Fetterman vẫn thắng chỉ v́ cả
mấy tuần trước ngày tranh luận trên TV,
đă có cả mấy trăm ngàn phiếu bầu
bằng thư đă được gởi tới, trước
khi thiên hạ thấy ông lờ mờ Fetterman vấp váp
trên TV, và ông Fetterman chiếm tuyệt đại đa
số số phiếu gửi bằng thư quá sớm này.
- Tại Arizona, hai ngày trước ngày
bầu, ủy ban kiểm soát bầu cử khám phá ra
20% tất cả các máy bầu đều có 'trục
trặc kỹ thuật', trong đó cả mấy ngàn
phiếu bầu cho đảng DC đă được máy
ghi nhận rồi dù c̣n hai ngày nữa mới tới ngày
bầu và chưa ai bỏ phiếu. Chẳng ai biết
tất cả những 'trục trặc' đó đă
được chỉnh sửa hết, kịp trước
ngày bầu hay không, chỉ biết bà Kari Lake, là người
ai cũng biết chắc sẽ đại thắng,
chiếm ghế thống đốc dễ dàng, cuối
cùng đang lao đao, có thể sẽ thua!
Gian lận khó tránh được trong
phạm vi cục bộ, nhưng không thể giải thích
được việc 'làn sóng đỏ' đă không
xẩy ra trên cả nước, ngoại trừ Florida.
CHUYỆN G̀ SẼ XẨY RA?
'Làn sóng đỏ' đă không xẩy
ra. Trên thực tế, chẳng ai cần 'làn sóng' ǵ
hết. Như trong trận túc cầu, chẳng mấy
ai thắc mắc phải thắng 10-0, chỉ cần
thắng, và thắng 1-0 cũng đă là thắng.
Nhất là trong trường hợp này, khi cụ Biden
mất hạ viện, có nghĩa là các cuộc điều
tra về Trump sẽ chấm dứt để được
thay thế bằng những cuộc điều tra
về Biden, và quan trọng hơn xa, các chương tŕnh
lao xuống hố xă nghĩa của Biden sẽ bị
chặn đứng.
Hậu quả trên Ṭa Bạch Ốc và trên các chính
sách lớn của Mỹ
Trong thể chế chính trị Mỹ, tất
cả mọi luật lớn hay quyết định
lớn đều cần có hậu thuẫn và hợp
ư của Ṭa Bạch Ốc cùng với cả thượng
viện lẫn hạ viện. Nghĩa là một trong hai
chính đảng lớn của Mỹ bắt buộc
phải nắm quyền kiểm soát cả ba cơ
chế này th́ mới hy vọng làm được
chuyện ǵ đáng kể. Nếu như việc
kiểm soát ba cơ chế bị phân chia ra cho hai đảng,
chẳng hạn một đảng nắm Ṭa Bạch
Ốc, một đảng nắm lưỡng viện
quốc hội, hay thậm chí chỉ một viện
quốc hội, th́ chính trường Mỹ sẽ
bị tê liệt hoàn toàn.
Và qua đó, thông điệp rơ ràng
nhất là dân Mỹ không chấp nhận sự bất
tài của Biden và nhất là không chịu theo Biden lao
xuống hố xă nghĩa, hay 'thức tỉnh' vớ
vẩn theo cụ, trao cho đảng CH trách nhiệm khóa
tay Biden bớt lại, không hơn không kém. Vấn đề
là cụ nghễnh ngăng nặng tai Biden có nghe thấy ǵ
không?
Một cách cụ thể nhất, ta sẽ
thấy:
- chính sách vung tiền qua cửa sổ qua
đủ h́nh thức trợ cấp, để mua
phiếu cử tri sẽ bị chặn đứng;
đồng thời việc đi vay nợ bừa băi
sẽ bị quốc hội chặn đứng để
giảm công nợ quốc gia;
- viện trợ quân sự cho Ukraine
sẽ tiếp tục, tuy nhiên mỗi quyết định
chi sẽ phải được cân nhắc, tính toán
kỹ hơn, chứ Biden không c̣n một ḿnh tự tung
tự tác, vung tiền vô giới hạn hay vô
kiểm soát nữa;
- quan hệ với Trung Cộng sẽ
bị quốc hội soi kính hiển vi kỹ hơn
nhiều, nhất là khi quốc hội sẽ điều
tra về những 'kinh doanh' mờ ám của cậu
ấm Hunter;
- phán quyết bác bỏ án lệ Roe vs
Wade, chỉ cho phép phá thai theo luật lệ của
mỗi tiểu bang sẽ không thể thay đổi
ǵ được nữa. Sẽ không có luật
phục hồi Roe vs Wade được như phe DC đă
hù dọa trước bầu cử.
- nói chung, quyền kư sắc lệnh
bừa băi của Biden sẽ bị giới hạn
mạnh.
Hậu quả trên hạ viện
Hậu quả đầu tiên liên quan
đến các vụ điều tra của hạ
viện.
Trước tiên, hạ viện hiện đang
có cả lô điều tra về ông Trump, kẻ này
chẳng rơ tổng cộng là bao nhiêu nữa. Chỉ
biết tất cả sẽ đương nhiên bị
phe dân biểu CH biểu quyết chấm dứt
hết. Đặc biệt là cuộc điều tra J-6
về vụ biểu t́nh bao vây quốc hội ngày
6/1/2021.
Sau khi tân hạ viện chặn đứng
các cuộc điều tra về ông Trump, th́ chắc
chắn phe CH nắm quyền trong các ủy ban, sẽ
tung ra hàng loạt ủy ban mới để điều
tra về cụ Biden. Không thiếu ǵ chuyện phải
điều tra. Phe CH đă cảnh báo sẽ điều
tra về vụ rút quân hỗn loạn khỏi
Afghanistan, các biện pháp chống COVID, việc thả
lỏng biên giới, và đặc biệt là điều
tra các quan hệ làm an với Trung Cộng và Ukraine
của cậu ấm Hunter Biden. Phe CH cũng đă công
khai hăm dọa sẽ điều tra cả bộ Tư
Pháp và FBI luôn, đặc biệt là trong vụ đột
kích tư dinh ông Trump tại Mar-a-Lago luôn. Ngay cả
Ủy Ban Điều Tra J-6 có thể cũng sẽ
bị điều tra luôn.
Hậu quả trên kinh tế
Với chính trường Mỹ hoàn toàn tê
liệt v́ phân hóa, sẽ chẳng có biện pháp kinh
tế lớn nào được thông qua, ngoại
trừ việc Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang tiếp
tục tăng lăi suất để chặn lạm phát.
Tuy nhiên, mặt trái của việc tăng lăi suất
liên tục là kinh tế sẽ tŕ trệ mạnh trong năm
tới.
Biden đốt nhà, bây giờ đám
cứu hỏa của Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang
đang tối tăm mặt mũi chữa cháy.
Hậu quả trên cụ Biden
Dù không có làn sóng đỏ, nhưng
nếu mất hạ viện th́ coi như trong hai năm
tới, Biden chỉ c̣n ngáp ngáp cho qua ngày.
Chẳng ai biết cụ sẽ loay hoay ra sao,
chỉ biết việc quốc hội điều tra
về kinh doanh của cha con cụ sẽ gây phiền toái
không ít cho cụ. Thậm chí, có thể cụ c̣n
bị đàn hặc luôn không chừng.
Quan trọng nhất: cụ sẽ bị áp
lực rất mạnh để rút lui, không ra tranh
cử năm 2024. Nhưng hầu như chắc chắn
100% cụ Biden sẽ ra tranh cử lại, v́ tự ái cá
nhân, v́ không thể ra đi quá mất mặt như
vậy, và nhất là nếu Trump ra tái tranh cử.
Trừ phi các lănh đạo đảng DC nhất trí lôi
cụ xuống để thay máu cho đảng v́
họ nhận thấy cụ Biden thật sự quá
xệ. Cụ Biden mới tuyên bố sẽ cho biết
quyết định sau Giáng Sinh. Thời giờ cần
thiết để cụ thảo luận với lănh
đạo đảng và các cựu quan chức lớn
của đảng như Obama, Clinton,...
Hậu quả trên ông Trump
Vài con vẹt tung tin đảng CH đang
áp lực "lật đổ" Trump. Ngớ
ngẩn đến tiếu lâm luôn! Ông Trump đang làm
chức ǵ mà đ̣i lật đổ???
Vấn đề dĩ nhiên là sau khi đảng
CH thắng một cách ển ển x́u x́u, th́ ông Trump
sẽ tính toán những ǵ. Phải nói ngay, ông Trump là
một chính trị gia 'không giống bất cứ chính
trị gia nào khác', do đó, tính toán của ông khác
rất xa những tính toán b́nh thường của
bất cứ chính trị gia nào khác, nghĩa là
chẳng ai biết chắc ông Trump sẽ làm ǵ, chỉ
biết phản ứng đầu tiên của ông là
đă giận dữ, công kích mạnh những người
nào có ư quy trách nhiệm CH thất bại lên đầu
ông, đồng thời công kích mạnh TĐ DeSantis mà
nhiều người coi như địch thủ đáng
gờm nhất của ông Trump.
Kẻ này không phải thầy bói, mù
tịt, không thể đoán trước được
ǵ. Có tin ông Trump sẽ chính thức công bố ư định
ra tái tranh cử hay không vào ngày 15 tháng 11/2022.
Ta chờ xem.
VŨ LINH
|