Câu chuyện kỳ thị
|
Dưới
thời TT Trump, câu chuyện Mỹ kỳ thị lại
được TTDC quậy loạn lên. Và dĩ nhiên
được thông ngôn qua tiếng Việt ngay. Cũng
dễ hiểu thôi. Kỳ thị là một trong
những đề tài tranh luận có thể nói
nhạy cảm nhất, đụng đến nó là không
ít người nhẩy dựng lên ngay. Một đề
tài hấp dẫn và sốt dẻo như vậy làm sao
có thể bỏ qua được khi TTDC t́m đủ
cách, đủ chuyện để đánh TT Trump.
Nội chiến Nam-Bắc Hoa
Kỳ Trong khi TTDC khai thác chuyện TT
Trump kỳ thị da đen, da nâu, da ngâm ngâm, da mờ
mờ,… th́ dường như lại ít đề
cập đến vấn đề kỳ thị … da vàng.
Bài này sẽ bàn chút chút về chuyện… kỳ
thị da vàng. Trước hết
ta nh́n vào bối cảnh câu chuyện kỳ thị
ở Mỹ Không ai có thể chối căi
kỳ thị, nhất là kỳ thị trắng đen,
là điều rơ rệt nhất trong xă hội Mỹ
ngay từ ngày lập quốc. Nước Mỹ đă
có nội chiến, cuộc nội chiến duy nhất
của lịch sử Mỹ, v́ vấn đề
trắng đen. Cả trăm năm sau khi dân da đen
được đảng CH tháo gông cùm nô lệ, ta
vẫn thấy t́nh trạng kỳ thị, coi thường
dân da đen nhan nhản ngoài đường. Rất nhiều huyền
thoại đă được tung ra, in sâu trong tâm trí
rất nhiều người, coi DC như là đảng
khai phóng và mang lại công bằng cho dân da đen.
Thực tế, đảng CH mới là đảng tranh
đấu cho giải phóng da đen, đến độ
chấp nhận nội chiến để có thể
thực hiện được việc xóa bỏ
chế độ nô lệ mà đảng DC nhất
quyết bảo vệ. Ngay cả dưới thời TT
Johnson, các luật mang lại công bằng xă hội và
chính trị cho dân da đen đă được thông
qua với đa số phiếu CH tại cả Hạ
Viện lẫn Thượng Viện trong khi đa số
các phiếu chống là của các dân biểu và
nghị sĩ DC. Chỉ sau khi TT Johnson tung ra
những cải cách về trợ cấp th́ dân da đen
mới ùn ùn chạy qua phiá DC. Có nghĩa là dân da đen
ngày nay bỏ phiếu không phải dựa trên việc
họ được khai phóng, mà là dựa trên
quyền lợi trợ cấp. Đây là lịch sử
không thể viết lại được. Chuyện này ai cũng
thấy, ai cũng bàn. Nhưng có chuyện ai cũng
thấy nhưng không ai dám bàn là dân da đen cũng
kỳ thị dân da trắng, da nâu, và da vàng luôn. Có khi
c̣n kỳ thị nặng hơn da trắng. Quư độc giả không tin?
Đây nhé: nh́n chung quanh ta, ta thấy có đài TV, có báo
dành riêng cho dân da đen, có đủ loại hiệp
hội chỉ có da đen mới được gia
nhập. Ngay cả trong các trường đại
học, cũng có những tổ chức sinh viên da
đen không thôi. Dân da đen là dân có quyền đấm
ngực khoe ‘văn hoá đen’ (black culture), đ̣i
hỏi ‘quyền lực đen’ (black power), hân hoan
tổ chức ngày ‘hănh diện đen’ (black pride),… Có vấn đề ǵ với
những chuyện này? Hăy nhắm mắt thử tưởng
tượng ‘white culture, white power, white pride’ xem?
Chuyện ǵ sẽ xẩy ra? Tất cả sẽ bị
đóng dấu triện thượng tôn da trắng,
‘white supremacist’ lên trán ngay. Nhưng chưa bao giờ
ai nghe nói đến ‘black supremacist’ hết. Hơn 90% dân da đen bầu
cho ông Obama trong hai kỳ bầu tổng thống.
Thử tưởng tượng nếu hơn 90% dân da
trắng dồn phiếu cho McCain và Romney xem TTDC có la ó
chuyện da trắng kỳ thị, nhắm mắt
bầu cho ứng cử viên da trắng không? Có cái ǵ không ổn lắm
trong con mắt của kẻ này là dân da vàng khè,
chẳng trắng cũng không đen, chẳng CH cũng
không DC. Dĩ nhiên ai cũng hiểu dân
da đen đă bị thống trị, hành hạ,
miệt thị, cả trăm năm, nên có quyền
đứng lên ‘đ̣i quyền sống’. Chuyện khó
hiểu hơn là cái phong trào đ̣i quyền sống
đó càng ngày càng đi đến chỗ lố
bịch, không c̣n ǵ là lư trí nữa. Chẳng hạn như có
một phim Mỹ bị chỉ trích v́ tất cả tài
tử không có ai là da đen, không ‘biểu tượng’
cho xă hội Mỹ. Cả giải Oscar cũng bị
chỉ trích quá ít giải cho tài tử da đen, làm như
thể các giải thưởng phải chia theo tỷ
lệ trắng đen chứ không phải theo tài năng,
trong khi không ai thắc mắc ¾ các thể tháo gia
basketball, football đều là da đen. Ta thử nh́n lại việc
bầu ông Obama làm tổng thống
Thế
giới cấp tiến cổ vơ và tung hô cho việc
bầu ông Obama làm tổng thống để
chứng tỏ dân Mỹ không kỳ thị màu da.
Bầu một người làm tổng thống v́ màu da
của ông ta để chứng minh ḿnh không kỳ
thị màu da? Đây là cái mâu thuẫn hết sức vô
lư mà kẻ này đă vạch rơ ngay từ năm 2007,
khi ông Obama c̣n đang tranh cử. Khi đó kẻ này cũng
đă viết trên giấy trắng mực đen là
việc bầu ông Obama chẳng những sẽ không xóa
bỏ nạn kỳ thị, mà trái lại, sẽ tăng
cường độ nạn kỳ thị lên nhiều
hơn. Mâu thuẫn da trắng – da đen sẽ sâu
đậm hơn nữa chứ không giảm. Bằng
chứng không sai là vấn đề kỳ thị
trắng đen đă chạy lên trang nhất của
thời sự từ những năm Obama cho đến
nay luôn. Dưới
thời ông tổng thống của hội nhập màu
da, lần đầu tiên từ thời TT Carter cách
đây hơn bốn thập niên, ta lại thấy dân
da đen xuống đường biểu t́nh, cướp
bóc, đập phá trong khi cảnh sát da trắng bắn
dân da đen nhiều và nhanh hơn bao giờ hết.
Mỗi lần có lộn xộn, TT Obama nhẩy nhổm
bênh vực dân da đen ngay, thậm chí chửi cảnh
sát da trắng là “ngu xuẩn” luôn. Thời
Obama cũng là thời đă đẻ ra những phong
trào kỳ thị cực đoan như Tea Party, Black Lives
Matter, AntiFa,… Không phải là ngẫu nhiên. TT Obama đă
không có thái độ của một quốc trưởng,
đứng ra ḥa giải các mâu thuẫn trong thiên
hạ, mà lại công khai nhẩy về một phe, làm
sao không đào sâu thêm xung khắc được? Thật
ra, nạn kỳ thị trắng đen đă được
ông Obama khôn khéo khai thác như một vũ khí tranh
cử và công cụ để quản trị nước
sau khi đắc cử. Nhất là dùng nó như áo giáp
chống đỡ mọi chỉ trích. Qua
đến thời Trump th́ TTDC tung lưới kỳ
thị lên quan hệ da trắng với da nâu và da vàng
luôn, như sách lược khích động cả nước
chống Trump. Và họ đă thành công phần nào khi
phe cấp tiến vin vào vấn đề màu da để
bảo vệ di dân lậu gốc La-Tinh và vài cụ
tỵ nạn cũng a dua theo, mang chuyện kỳ
thị vào cộng đồng tỵ nạn luôn. Môt
ví dụ tiêu biểu là trường hợp cá nhân
kẻ này. Một vài cụ tỵ nạn sỉ vả
kẻ này là ‘cuồng da vàng’, hay ‘bưng bô da
trắng’, hay ‘kỳ thị da đen’. Việc
kẻ này viết bài b́nh luận chính trị có liên
hệ ǵ đến chuyện da vàng hay da trắng hay da
đen? Cái kiểu kết án này là hậu quả
trực tiếp của việc bầu một ông da
đen làm tổng thống, không hơn không kém. V́ ông
tổng thống này là da đen, nên đụng đến
ông ta, là đụng ngay cái áo giáp sắt đen,
bị chụp mũ là kỳ thị da đen ngay.
Kẻ này có quan điểm bảo thủ, chống
lại chính sách thiên tả của TT Obama. Không cần
biết, chống Obama là “da vàng bưng bô cho da
trắng, chống da đen”. Một vị độc
giả hỏi móc “Thế ông nịnh như vậy, da
ông có trắng ra chưa?” Một câu hỏi tiêu
biểu cho cái khả năng thấp kém: không đủ
khả năng tranh luận nghiêm chỉnh, chỉ
biết mang cái mũ kỳ thị ra chụp lên đầu
người khác một cách ngớ ngẩn nhất. Vấn
đề kỳ thị thật ra có hai cách nh́n Cách
thứ nhất là nh́n vào những hành động
kỳ thị cá nhân. Kiểu như đọc tin
tức, thấy một anh Mỹ gốc Hàn bị
một bà Mỹ trắng đ̣i đuổi về nước,
là la hoảng ‘dân da vàng bị kỳ thị’
ngay. Trong
một xứ với hơn ba trăm triệu dân
sống trong tự do tuyệt đối, muốn làm ǵ
th́ làm, muốn nói ǵ th́ nói, coi việc nhục mạ
tổng thống như thú tiêu khiển hàng ngày, th́
việc có những cá nhân làm hay nói chuyện điên
rồ tất nhiên là phải có. Những người
chúi mũi vào những chuyện này chỉ là những
người đi ṃ vài cọng cỏ dại trong vườn
hoa thôi. Vài
cụ tỵ nạn lo thông dịch báo Mỹ, cũng hô
hoán t́nh trạng kỳ thị cá nhân của dân
Mỹ, rồi nhẩy qua chỉ trích TT Trump kỳ
thị da vàng luôn mặc dù chẳng ai đưa ra
được bất cứ một bằng chứng nào.
Điều các cụ không muốn thấy là chính dân
Việt ta mới là dân kỳ thị nặng hơn ai
hết. Đây nhé: hàng hóa dởm nhất th́ ta gọi
là ‘đồ lèo’ từ xứ Lào; người ăn
ở dơ bẩn th́ ta chê là Chệt; anh hàng xóm
của ta th́ được ta ưu ái gọi là Cao Mên
như man di; đồng bào Thượng là ta gọi là
mọi. Đó là chưa kể đến những
chuyện chê bai bắc kỳ, nam kỳ, dân Quảng, dân
“Hố Lai”, hay
chuyện rau muống, giá sống, cá rô cây,
V́
TT Obama là dân da đen, nên ít ai dám mở miệng nói ông
ta là kỳ thị… ngược. Có ông mục sư riêng
của gia đ́nh Obama, người làm lễ kết hôn
cho ông bà Obama, làm lễ rửa tội cho các ông
của Obama, là người rao giảng cho Obama trong
mấy chục năm trời. Ông lên tiếng nhục
mạ nước Mỹ, sỉ vả dân da trắng
một cách công khai, không ai bao che được.
Phản ứng của TTDC: nhấn mạnh ông này
chỉ nói lên tiếng nói của ông, không liên quan ǵ
đến Obama. Hăy thử tưởng tượng ông
mục sư của TT Trump nhục mạ nước
Mỹ và sỉ vả dân da đen xem phản ứng
của TTDC sẽ như thế nào? Cách
nh́n thứ hai về nạn kỳ thị là nh́n vào chính
sách của Nhà Nước Mỹ thay v́ nh́n vào các hành
động cá nhân của người dân thường. Kể
từ thời TT Johnson khi dân da đen nổi loạn
đ̣i b́nh quyền và TT Johnson phải chấp nhận,
cho ra đời hàng loạt luật lệ cởi trói
cho dân da đen, cho họ b́nh quyền xă hội và b́nh
quyền chính trị, cũng như hàng loạt luật
nâng đỡ dân da đen, th́ rơ ràng là các chính
quyền Mỹ tiếp nối đều cổ vơ cho các
chính sách nhằm nâng đỡ dân da đen. Đặc
biệt là các luật về đồng đều cơ
hội làm việc, và đồng đều cơ
hội học vấn. Gọi
là ‘đồng đều cơ hội’ –equal
opportunity- nhưng thật ra rơ ràng là nâng đỡ dân
da đen, chẳng có ǵ đồng đều hết. Trong
các hăng sở Mỹ, bao giờ cũng có chính sách
đếm đầu người, một số tối
thiểu bao nhiêu nhân viên phải là dân da đen,
bất kể khả năng chuyên môn, nhất là trong hàng
ngũ quản trị cao cấp. Trong việc đấu
thầu cung cấp hàng hoá hay dịch vụ cho chính
phủ, cũng phải có tối thiểu bao nhiêu đó
phải là các công ty da đen, bất kể kết
quả đấu thầu. Trong các ngân hàng, luôn luôn
phải có tối thiểu bao nhiêu khách vay mượn là
dân da đen, bất kể tiêu chuẩn tín dụng.
Trong các trường đại học, luôn luôn
phải có tối thiểu một số sinh viên da đen,
bất kể kết quả thi nhập học. Kết
quả thực tế của chính sách gọi là đồng
đều này hiển nhiên là nâng đỡ dân da đen
hơn những dân khác.
Thẩm
phán da đen duy nhất trong Tối Cao Pháp Viện,
Clarence Thomas, đă từng than phiền về chính sách
nâng đỡ này, nhất là trong giới học
đường. Theo ông th́ việc nâng đỡ này,
từ các đại học cho đến các hăng
sở, chỉ thể hiện một tinh thần … khinh
khi dân da đen, cho rằng họ không có khả năng
tranh đua một cách công bằng với người
da trắng nên cần được nâng đỡ. Ông
cũng vạch ra cái hại của chính sách nâng đỡ
này: đó là việc tuyển dụng những dân da
đen nhiều khi không có khả năng thật,
khiến cho họ thất bại thật luôn. Thống
kê cho thấy số sinh viên da đen bỏ học ngang
tại các đại học lớn như Harvard, MIT,
Yale,… cao hơn số sinh viên da trắng rất
nhiều, đồng thời số điểm trung b́nh
hay điểm ra trường của sinh viên da đen cũng
thấp hơn. Tốt nghiệp với điểm
thấp có nghĩa là khó t́m việc làm. Nhiều
người đă đặt câu hỏi có phải TT
Obama là một thí dụ điển h́nh nhất của
chính sách nâng đỡ dân da đen không. Ông ta
được nhận và tốt nghiệp từ
những trường lớn khó nhất là Columbia và
Harvard, thậm chí c̣n được làm chủ tịch
tạp chí Harvard Law Review. Trong khi đó, không ai biết
ǵ về học bạ, các điểm thi của ông,
hay được đọc luận án hay bất
cứ bài viết nào của sinh viên Obama. Tất cả
đều được dấu kín bưng hơn bí
mật an ninh quốc gia. Dấu c̣n hơn TT Trump dấu
giấy khai thuế v́ ít nhất người ta c̣n
được biết TT Trump năm 2005 đă đóng
38 triệu tiền thuế liên bang. Có phải tại v́
học bạ xấu cũng như luận án tệ, nhưng
được nâng đỡ, nên cần phải
dấu cho kỹ không? Việc
các trường đại học lớn của Mỹ
có chính sách nâng đỡ dân da đen bằng cách
ấn định ngạch số tối thiểu, minimum
quota, đă đưa đến sự kiện nhiều
sinh viên da trắng có điểm thi nhập học cao mà
không được nhận, để dành chỗ cho
sinh viên da đen. Và cái hậu quả phụ là ngay
cả một số sinh viên Á Châu, trong đó có sinh viên
VN, cũng không được nhận dù thi nhập
học đậu với điểm cao hơn. Bây
giờ th́ ta bàn về chuyện kỳ thị dân da vàng Theo
một nghiên cứu của trung tâm Center For Equal
Opportunity, hai trường đại học lớn hàng
đầu là Harvard và MIT có ngạch số giới
hạn rơ rệt cho sinh viên theo màu da, với tối
đa là bao nhiêu da trắng, bao nhiêu da đen, bao nhiêu da
nâu, bao nhiêu da vàng. Hoàn toàn dựa trên màu da tuy họ
khôn khéo che đậy dưới những danh từ khác
như là dân gốc Tây Âu, gốc Phi Châu, gốc
La-Tinh, hay gốc Á Châu. Hơn nữa, những ngạch
số giới hạn này cũng không được chính
thức công bố. Bài nghiên cứu cho thấy số
sinh viên gốc Á Châu tại MIT chẳng hạn, gia tăng
rất nhanh trước thập niên 90. Từ năm
2000, số sinh viên Á Châu đứng khựng lại
khoảng 26%, không tăng nữa, trong khi có rất
nhiều sinh viên Á Châu bị bác đơn nhập
học với đủ lư do. Tại Harvard, t́nh
trạng cũng tương tự, tăng rất nhanh,
nhưng đến mức 20% tối đa, mấy năm
sau này tuột xuống mức 17%. Bài
nghiên cứu cũng cho thấy một khuynh hướng
tương tự tại hầu hết các trường
đại học lớn của Mỹ: số sinh viên
Á Châu tăng rất nhanh,nhưng đến một
mức nào đó th́ khựng lại hẳn.
Một
nhóm sinh viên gốc Á Châu đă đâm đơn
kiện trường đại học Harvard về
tội kỳ thị, không nhận họ vào học,
để dành chỗ cho sinh viên da đen cho dù nhiều
sinh viên da đen có điểm thấp hơn họ
rất nhiều. Và
mới đây, bộ Giáo Dục của TT Trump đă
cho biết đang mở cuộc điều tra và có
thể sẽ truy tố các trường đại
học lớn này về tội kỳ thị chống
sinh viên Á Châu. Ngoài
học đường ra, ngoài đời, cũng đă
có chính sách kỳ thị da vàng lộ liễu. Một
nhân viên của YouTube mới đây đă thưa
kiện YouTube là đă lẳng lặng ngưng thu
nhận nhân viên gốc Á Châu, bất kể khả năng,
để dành ngạch số tối thiểu cho nhân viên
da đen. Nạn
kỳ thị dân Á Châu khá nặng trong giới kỹ
nghệ điện toán tại Thung Lũng Silicon. Trong
khi số nhân viên Á Châu trong các đại công ty như
YouTube, Google, Yahoo, Facebook,… khá cao, trong khoảng 30%
tới hơn 50% tổng số nhân viên, th́ con số nhân
viên quản trị cao cấp gốc Á Châu chỉ
chiếm khoảng hơn 10%. Nói trắng ra, các đại
công ty này chấp nhận khả năng kỹ thuật
của dân Á Châu, nhưng không chịu nhận họ làm
xếp.
Một
con số ư nghĩa hơn nữa, mức lương
trung b́nh của một chuyên viên kỹ thuật Á Châu
thấp nhất, thấp hơn kỹ sư da trắng
(thấp hơn khoảng 8.000 đô một năm) và
thấp hơn kỹ sư da đen luôn (thấp hơn
khoảng 3.500 đô một năm). Nước
Mỹ có vẻ vẫn kỳ thị da vàng nặng trong
khi t́m mọi cách nâng đỡ dân da đen, đưa
đến t́nh trạng dân Á Châu bị thiệt tḥi so
với dân da trắng và da đen. Nhưng tuyệt đại
đa số dân Á Châu lại vẫn ủng hộ đảng
DC. Theo các thống kê, 79% dân Á Châu bỏ phiếu cho
Clinton, 73% cho Obama. Theo
các nghiên cứu, có ba lư do chính:
Harvard,
MIT, YouTube tha hồ loại bỏ dân Á Châu, tha hồ
kỳ thị, chẳng sao hết v́ chẳng ai lo
bảo vệ họ hết. Các ông DC th́ coi dân Á Châu
như nằm trong túi quần của họ rồi, hơi
đâu thắc mắc. Các ông CH th́ sợ các nhóm dân
thiểu số lo chống họ. TT
Trump là tổng thống đầu tiên để ư
đến t́nh trạng kỳ thị dân Á Châu trong các
đại học Mỹ. Đây dĩ nhiên là tin
mừng lớn cho cộng đồng Á Châu, và cả
cho cộng đồng tỵ nạn Việt là ḷ đào
tạo những học sinh trung học giỏi nhất
Mỹ. Thế nhưng các cụ tỵ nạn khi
thấy tin bộ Giáo Dục của TT Trump đang tính
truy tố các trường lớn của Mỹ kỳ
thị da vàng, một tin hiển nhiên là tốt cho
cộng đồng tỵ nạn, th́ lại nín khe, không
dám bàn đến, chẳng báo tỵ nạn nào
đăng, trong khi lại đi tiếp tay với TTDC
khai thác chuyện kỳ thị da vàng của một vài
cá nhân dưới thời Trump. Các
cụ chỉ biết CNN nói Trump kỳ thị th́ các
cụ dịch lại, rồi thêm chút nước
mắm da vàng vào cho hợp khẩu vị độc
giả tỵ nạn. Vũ Linh |