Đàn
hặc, kín và hở
Kư Thiệt |
Chuyện “đàn
hặc”(impeachment), hay nói nôm na là luận tội
Tổng thống Mỹ Donald Trump sau một thời gian
diễn ra trong pḥng kín ở Hạ viện, ngày
13 tháng 11 đă mở cửa cho cả thế
giới xem, qua màn ảnh TV trực tiếp truyền h́nh.
Trước
ngày buổi đối chất công khai đầu tiên
mở màn, ông Trump và phe Cộng Ḥa
đă lên tiếng cảnh giác về sự lèo lái
của Dân biểu Adam B. Schiff, California – Dân Chủ,
chủ tọa cuộc đối chất, sẽ lợi
dụng quyền hạn để biến thành cuộc
điều tra chống lại ông tổng thống
về tội đă thúc đẩy Ukraine mở cuộc
điều tra về sự tham ô liên hệ đến
đối thủ chính trị Joesehp R. Biden và con ông ta,
Hunter. Ông tổng
thống lưu ư các dân biểu Cộng Ḥa đừng
để rơi vào cái mà ông gọi là “bẫy
bịp lừa” như luận điệu của
vài người rằng cú điện thoại của
ông với tổng thống Ukraine không toàn hảo nhưng
không tới mức là một tội có thể đàn
hặc. “Không, nó mạnh hơn như
thế nhiều”, ông
Trump tweet và đổi sang chữ hoa cả câu sau,
“ĐĂ KHÔNG LÀM ĐIỀU G̀ SAI CẢ.” Lănh
tụ Khối Thiểu số tại Hạ viện Kevin
McCarthy, California – Cộng Ḥa, có vẻ cũng đồng
điệu như ông tổng thống.
Ông cáo buộc ông chủ tịch ủy ban T́nh báo
về việc hợp tấu một cuộc đảo
chánh có tính toán để truất bỏ một
tổng thống được bầu lên một cách
hợp pháp.” Dân biểu
McCarthy nói trên Fox News sáng chủ nhật 10 tháng 11: “Chuyện
này đă được hợp tấu, và nếu nó
diễn tiến lâu hơn, chúng ta sẽ t́m ra những
sự lừa dối, chúng ta sẽ t́m thấy họ
đă che giấu sự thật như thế nào.” Dân biểu
Schiff, người dẫn đầu cuộc điều
tra của Hạ Viện, đă bác bỏ những
chỉ trích của phe Cộng Ḥa, gọi đó là
cố gắng tuyệt vọng để thay đổi
chủ đề khỏi điều mà ông ta thấy như
là bằng chứng rơ ràng về hành động sai trái
của ông Trump.
Theo điều
lệ cuộc đàn hặc, được phe Dân
Chủ áp đặt bằng một cuộc bỏ
phiếu theo phe đảng ngày 31 tháng 10 vừa qua, ông Schiff
và các lănh tụ khác của đảng Dân Chủ có
quyền hành rộng răi để quyết định
về thủ tục của cuộc điều tra. Theo
thủ tục này, Schiff đă
mau chóng bác bỏ đ̣i hỏi của phe Cộng Ḥa
để gọi Hunter Biden và kẻ thổi c̣i báo
động vô danh ra đối chất tại những
buổi điều trần công khai. Trong một bản
tuyên bố, ông ta nói rằng ông ta sẽ không cho phép
phe Cộng Ḥa dùng những cuộc điều trần
đàn hặc để theo đuổi “những
cuộc điều tra giả trá về cha con ông Biden…
hay làm nhẹ cố gắng của ông tổng thống
để hăm dọa và trả thù người
thổi c̣i đă can đảm lên tiếng báo động
đầu tiên.” Dân
biểu Devin Nunes, thành viên Cộng Ḥa cao cấp trong
Ủy ban T́nh báo, cho
biết ông ta đ̣i hỏi Hunter Biden ra đối
chất v́ anh ta sẽ soi sáng vào trung tâm điểm
của vụ đàn hặc do đảng Dân Chủ
đang tiến hành: rằng ông Trump đă lạm
quyền tổng thống để khiến Ukraine
mở một cuộc điều tra về cha con ông
Biden v́ lư do chính trị. Trong khi cha làm
phó tổng thống Mỹ thời Obama, và là người
thi hành chính sách của Ṭa Bạch Ốc với Ukraine,
Hunter Biden bợ một cái “job” béo bở trong ban
quản trị công ty khí đốt thiên nhiên lớn
nhất nước này, Burisma,
lương 50 ngàn đô mỗi tháng, dù không có
một kinh nghiệm nào về lănh vực năng lượng.
Khi Burisma bị điều tra về nhiều chuyện
mờ ám, ông Biden đă gây áp lực với tổng
thống Ukraine để sa thải viên công tố cao
nhất nước này. Sau này, chính
ông Biden đă công khai “khoe” với các phóng viên báo
chí về thành tích này (có quay phim và ghi âm đàng hoàng). Hiện nay,
ông Biden đang là ứng cử viên tổng thống hàng
đầu của đảng Dân Chủ, và người
con khẳng định rằng họ không làm điều
ǵ sai trái với Ukraine. Trong văn
thư gửi cho ông Schiff ngày 9 tháng 11 đ̣i các nhân
chứng ra đối chất, DB Nunes đă đưa ra
nhiều chống đối thủ tục điều
trần: “Việc ông không tôn trọng quyền
khối thiểu số gọi nhân chứng sẽ
tiếp tục là bằng chứng về việc khước
từ sự công bằng và nguyên tắc pháp lư
của ông. Dân Mỹ thấy rơ qua thủ tục
cuộc đàn hặc giả trá này.” Phe Dân
Chủ đă coi những lời lẽ trên đây là
sự bất hợp tác với cuộc điều tra
của họ đă cung cấp thêm nền tảng cho
sự đàn hặc. Hai nhân
chứng khác được phe Cộng Ḥa đ̣i
hỏi ra đối chất cũng có thể cung
cấp những lời khai quan trọng là nhân viên văn
pḥng Ủy ban Quốc gia đảng Dân Chủ Alexandria
Chalupa và Nellie Ohr,
cựu chuyên viên nghiên cứu của đảng Dân
Chủ. Tại
Ủy ban Quốc gia đảng Dân Chủ, Chalupa đă
hợp tác với Ṭa Đại sứ Ukraine ở
Washington để, theo ông Nunes,
“moi đồ dơ chính trị”
của ông Trump trong cuộc tranh cử tổng thống
năm 2016. Ohr
th́ đă làm việc
tại Fusion GPS, một công ty đă liên hệ tới
việc tạo dựng ra hồ sơ của vụ “thông
đồng” của ông Trump với Nga. Cô này đă
khai rằng các viên chức Ukraine đă giúp cựu
điệp viên người Anh Christopher Steele lập
ra hồ sơ giúp FBI và Tham vấn đặc biệt Mueller
mở cuộc điều tra suốt hai năm nhưng
không t́m ra bằng chứng nào về vụ thông đồng. DB
Schiff đă biểu
lộ cho thấy là rất ít, hay không có nhân chứng
nào do phe Cộng Ḥa yêu cầu sẽ xuất hiện trước
các buổi điều trần đối chất công
khai. Phe Dân Chủ đă giới hạn phạm vi
của cuộc điều trần công khai bao gồm
ba loại câu hỏi liên quan tới những hành
vi của ông Trump: – Ông ta hay
những người thay mặt có yêu cầu một nhà
lănh đạo nước khác mở cuộc điều
tra về một đối thủ chính trị? – Ông ta hay
những người thay mặt có cố gây áp lực
với các người lănh đạo nước khác? – Ông ta hay
những người thay mặt có cố t́m cách che
đậy?
Cuộc
đàn hặc ông Trump dựa trên những cáo buộc,
trước hết là căn cứ vào sự tố giác
của người thổi c̣i báo động, nói
rằng ông Trump đă làm áp lực với Tổng
thống Ukraine Zelensky trong cú điện đàm ngày
25 tháng 7 để mở cuộc điều tra
về cha con ông Biden. Đồng thời, ông Trump cũng
thúc đẩy ông Zelensky, vừa mới đắc
cử tổng thống nhờ chủ trương
chống tham nhũng, mở một cuộc điều
tra về sự can thiệp của Ukraine vào cuộc
bầu cử tổng thống tại Mỹ năm 2019. Phe Dân
Chủ lập luận rằng ông Trump đă dùng 391
triệu đô-la viện trợ quân sự như
điều kiện để ông Zelensky tuyên bố
mở cuộc điều tra như ông ta muốn mà
họ mô tả như là một vụ “bánh ít đi, bánh quy lại” (quid pro quo)
của ông tổng thống cho lợi ích riêng của ông
ta. Dù rằng khoản tiền viện trợ quân
sự bị giữ lại một thời gian ngắn
trước khi được tháo khoán cho Ukraine và cũng
không có bằng chứng Ukraine đă khởi sự
cuộc điều tra như ông Trump yêu cầu. Đồng
thời trong chuyến công du Hoa Kỳ gần đây,
xuất hiện cùng với ông Trump trong một cuộc
họp báo tại Ṭa Bạch Ốc, ông Zelensky đă tươi
cười rất “hữu
nghị” và nói rằng ông ta
không cảm thấy bị áp lực hay cưỡng ép
ǵ cả trong cuộc điện đàm với ông
Trump. Thế nhưng,
cuộc điều tra đàn hặc của đảng
Dân Chủ vẫn cứ tiến hành, hết kín bây
giờ tới hở, và ngày 13 tháng 11 vừa qua đă
mở màn cho “sô” đầu tiên với hai ngôi sao nhân
chứng: William B. Taylor và
George Kent. Ông
Taylor là nhà ngoại giao
Mỹ thượng hạng tại Ukraine nói rằng
một nhân viên văn pḥng của ông ta mới đây
nói rằng trong khi ở trong một nhà hàng với Gordon Sondland, Đại sứ Mỹ tại Liên Âu,
anh ta nghe lóm được cú điện
đàm giữa Sondland và ông Trump. Anh ta nghe ông Trump
hỏi về “các cuộc điều tra” và ông
Sondland trả lời họ đang tiến hành. Nhà
ngoại giao Taylor khai rằng tiếp theo sau khi nghe lóm
cuộc điện đàm giữa ông Trump với ông
Sondland, nhân viên văn pḥng của ông ta hỏi Đại
sứ Sondland ông Trump nghĩ ǵ về Ukraine, ông Sondland
trả lời rằng TT Trump quan tâm nhiều hơn
tới cuộc điều tra về ông Biden. Ông Taylor nói
rằng cuộc điện đàm nghe được
trong tiệm ăn diễn ra một ngày sau cuộc điện
đàm của ông Trump với TT Zelensky, cuộc điện
đàm mà người thổi c̣i báo động đă
tố giác và đưa đến cuộc điều
tra đàn hặc đang diễn ra. Tại
Ṭa Bạch Ốc, ông Trump nói rằng ông không nhớ có
cuộc điện đàm như ông Taylor nói. Hai nhân
chứng từ Bộ Ngoại giao đă chiếm
hầu hết 5 tiếng đồng hồ của
buổi điều trần công khai đầu tiên và đă
không đưa ra được bằng chứng ǵ
về sự cáo buộc ông Trump vào hành động “bánh
ít đi, bánh quy lại”, chỉ toàn là “nghe nói,
nghe nói, và nghe nói”. Trong khi chính Dân biểu Adam
Schiff, mũi nhọn của phe Dân Chủ trong vụ
đàn hặc đă phải đóng vai tṛ tự
vệ trước sự tấn công của phe Cộng
Ḥa về sự liên hệ của ông ta với người
thổi c̣i báo động.
Dân biểu
Cộng Ḥa
Jim Jordan đă nói lớn trong cuộc điều
trần: “Chỉ có một ḿnh Chủ
tịch Schiff biết người thổi c̣i báo
động là ai. Chúng tôi không biết. Chúng tôi sẽ
không bao giờ có cơ hội được thấy
người thổi c̣i báo động giơ cao bàn tay
mặt, thề nói sự thật và không có ǵ khác ngoài
sự thật. Quan trọng hơn nữa, người dân
Mỹ cũng sẽ không có cơ hội đó.” Ông Schiff
phản bác rằng ông Jordan đă bóp méo sự
thật. Trong khi văn pḥng của ông ta biết về
người thổi c̣i báo động, kể cả trước
khi người đó phúc tŕnh sự quan tâm với
một tổng thanh tra, ông Schiff nói ông ta không biết lư
lịch của người ấy và đă không hợp
tấu bản phúc tŕnh. Ông ta nói về khiếu
nại của phe Cộng Ḥa: “Họ đă nói sai
lần đầu tiên. Họ đă nói sai lần
thứ hai cho đến nói sai lần thứ bốn mươi.
Họ sẽ c̣n nói sai cho đến lần cuối cùng!” Vậy th́
ai đúng, ai sai? Cuộc
điều trần công khai thứ hai diễn ra vào
ngày thứ sáu cuối tuần 15 tháng 11 với
“ngôi sao” Marie Yovanovitch,
cựu đại sứ Mỹ tại Ukraine. Bà cựu
đại sứ cũng không đưa ra được
bằng chứng nào cho cái luận đề của ông
Schiff “bánh ít đi, bánh quy lại”, ngoài cái nhan
sắc mùa thu của bà và ác cảm của bà với
ông tổng thống đă sa thải bà, như nói
rằng cảm thấy bị ông tổng thống đe
dọa và nói rằng cuộc điện đàm ngày 25
tháng 7 của ông Trump với tổng thống Ukraine
đă làm cho bà bị “sốc” và bàng hoàng. Sau hai
buổi điều trần và đối chất tẻ
nhạt, những “ngôi sao” chỉ toàn là những viên
chức bất măn với ông tổng thống nối
đuôi nhau xuất hiện miễn phí trên ti-vi để
tự đánh bóng ḿnh và nói xấu chủ với
sự cổ vơ của truyền thông phe tả. Tin
giờ chót cho biết phe Dân Chủ đă phải lui
về thế thủ và đổi tội trạng
của ông Trump thành “hối lộ”, thay v́ “bánh ít
đi, bánh quy lại”. Trong
những ngày sắp tới sẽ c̣n khoảng một
chục ngôi sao nữa được ông Schiff đưa
ra để tiếp tục tŕnh diễn màn “nghe nói”
(hearsay) và nói xấu ông chủ của họ. “Cung nô
bộc” trong tử vi
của ông Trump h́nh như không mấy tốt nên toàn là
bị những kẻ dưới quyền đâm vào sau
lưng. Trong cái “nạn đàn hặc” đang
diễn ra chỉ thấy có một cựu viên chức
cao cấp lên tiếng bênh vực ông chủ cũ
của ḿnh – bà Nikki Haley,
cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp
Quốc. Nhà ngoại giao xinh đẹp gốc Ấn
Độ này hỏi những người đang đàn
hặc ông Trump: “Các người
đang đàn hặc một tổng thống về
chuyện đ̣i hỏi một đặc ân đă không
xảy ra và giao tiền (viện trợ) đă không
bị rút lại. Tôi không biết các người
muốn đàn hặc ông ta về cái ǵ?”
Lên
tiếng trên “The Story” của Fox News, bà Nikki
Haley khuyên đảng Dân
Chủ nên để cho cử tri Mỹ quyết định
về tương lai của ông Trump trong Ṭa Bạch
Ốc hơn là theo đuổi cuộc đàn hặc,
vừa phí tiền dân đóng thuế vừa mất th́
giờ vô ích, đáng lẽ nên dùng vào việc làm
luật tốt cho dân. Bà Haley xin
từ nhiệm vai tṛ đại sứ tại LHQ
mấy tháng trước và vừa cho tŕnh làng một
cuốn sách mới toanh, “With All Due Respect”, không
phải để nói xấu chủ cũ như
những người khác, mà để phanh phui những
chuyện “kinh hoàng” về những người “thân
tín” sau lưng ông Trump. Một trong những
chuyện “dựng tóc gáy” mà bà Haley tiết lộ
trong cuốn sách là ông cựu
Bộ trưởng Ngoại giao Rex Tillerson và ông cựu
Chánh Văn pḥng Ṭa Bạch Ốc John Kelly đă
tiếp xúc với bà ngay trong Ṭa Bạch Ốc để…
dụ dỗ bà gia nhập “hội
kín” của họ nhằm chống lại ông
tổng thống! Nói về
cuốn sách này, Tammy Bruce,
chủ tịch Hội “Independent Women’s Voice”, có
lời bàn như sau: “Tiết
lộ phiền hà này của bà Haley giúp ta soi kính
hiển vi vào căn bệnh tự tôn đang lây
truyền trong Bộ Ngoại giao đưa đến
chỗ họ tin rằng ḿnh là những kẻ nắm
quyền, chứ không phải tổng thống Hoa
Kỳ. “Tại
đây chúng ta nên hỏi tội những người trước
kia được kính trọng lại hành động
như những con rắn nằm dưới gầm giường
chờ cơ hội để mổ đúng mục tiêu…” H́nh như
loại người này hơi nhiều trong cái “đầm
lầy” ở Washington. Kư Thiệt |