ĐẢNG
DÂN CHỦ ĐAU ĐẦU
Vũ Linh |
Cuộc vận động tranh cử tổng thống
đă bước sát kề cửa … sinh tử khi
chỉ c̣n chưa tới 100 ngày nữa là sẽ có cuộc bầu sơ bộ
đầu tiên tại Iowa.
Trong thời gian qua, ta đă thấy cái ǵ cũ mèm và
cái ǵ mới lạ? Cái
cũ mèm chẳng có ǵ mới lạ đáng nói là bên
CH. Trong khi bên DC th́ bức tranh cuối cùng thay đổi,
có vẻ rơ ràng hơn
nhiều. Dù
chẳng có ǵ đáng nói, ta cũng muốn nh́n sơ
qua bên CH. Nói không có ǵ mới lạ cũng không
chính xác lắm. Bỏ qua chuyện TT Trump tiếp
tục bị phe DC đánh túi bụi bằng đủ
cách, trong vấn đề tranh cử, bên CH đă có ba
vị nhẩy ra khiêu chiến với đương kim
tổng thống. Cả ba đều là những ông
‘cựu’! Cựu
thống đốc Bill Weld, cựu dân
biểu Joe Walsh, và cựu
thống đốc kiêm cựu dân biểu Mark Sandford. ‘Cựu’ có nghĩa là quá già không
kiếm ra cái job cũ nữa, hay là đă thất
bại, rớt đài khi ra tranh cử lại trong địa
bàn của ḿnh. Ấy vậy mà lại nghĩ ḿnh có
thể hất cẳng ông đồng chí tổng
thống mặc dù ông này đang được hậu
thuẫn của đâu 90% cử tri CH trên cả nước.
Đă vậy, cái ông Weld lại là
cựu thống đốc tiểu bang cấp tiến
nhất, Massachusetts là tiểu bang mà dân CH mê như ...
mẹ chồng mê các nàng dâu. Nh́n vào thất bại
của một ông CH, cựu thống đốc
Massachusetts khác, Mitt Romney
th́ rơ. Ông Walsh th́ lại là ông
phản thùng, ủng hộ Trump kịch liệt đến
khi bị thất cử th́ trở mặt oán Trump. C̣n
ông Sandford th́ là cựu thống đốc bị áp
lực không ra tranh cử lại v́ x́-căng-đan
đào nhí, về nhà tịnh khẩu ít lâu, ra tranh
cử dân biểu, đắc cử được
đâu hai nhiệm kỳ (4 năm), rồi lại
rớt đài. Tin không quái lạ chút nào là cái ông
Sandford này tổ chức mít-ting ra mắt, chỉ có
đúng một nhà báo cùng với anh phó nḥm phụ tá
của chị ta đến tham dự, không có một phó
thường dân nào hết. Ai hiểu được ư định
của mấy ông ‘cựu’ này, xin chỉ giáo giùm.
Hay là họ đang ôm hy vọng kiếm được
chút tiền ủng hộ trong khối CH chống Trump
đến cùng, gọi là khối
#NeverTrump? Bên
DC th́ đă có những chuyển biến quan trọng,
đáng ghi nhận hơn nhiều. Khi
cuộc vận động tranh cử bắt đầu
hồi đầu năm nay, th́ ta thấy có một
khuynh hướng nổi bật, khiến nhiều
cử tri DC có vẻ vui mừng đặt hy vọng
rất cao và lâu dài cho cả đảng nói chung,
chứ chẳng phải là hy vọng chiếm
lại được Ṭa Bạch Ốc không. Khi
đó, TTDC nức nở tung hô luồng gió mới, thiên
tả nặng, lại trẻ trung của đảng DC.
Cử tri DC nh́n vào sự bùng nổ của thế
hệ cấp tiến cực đoan mới qua nhóm
gọi là ‘Tứ Quái Chiêu’
Ocasio-Cortez, Omar, Tlaib và Pressley. Họ nh́n vào luồng
sinh khí năng động mới xuất phát từ các
khối sinh viên, trí thức trẻ, từ Berkeley qua
tới Yale, Harvard,… Một luồng gió mới
được xác nhận bởi một thăm ḍ
của một đại học, cho thấy một
phần ba sinh viên đại học Mỹ say mê…
chủ nghĩa cộng sản! Cái
này gọi là học mà chưa thấy cái... hành. Rồi
khối cử tri này cũng nh́n vào các ứng cử viên
tranh cử tổng thống của đảng DC. Không
kể những ứng cử viên hạng ruồi, th́
trong những ứng cử viên đáng quan tâm, đă có
nhiều người trẻ, đầy triển
vọng. Thứ nhất là bà thượng
nghị sĩ Kamala Harris,
một ứng cử viên có thể nói ‘hoàn hảo’
dưới nhăn quan phải đạo chính trị
cấp tiến DC: phụ nữ, da đen dù chỉ là
lai như Obama, trẻ trung, tốt mă, ăn nói thu hút, có
kinh nghiệm công tố chuyên đi lùng tội phạm,
lại được hậu thuẫn tuyệt đối
của tiểu bang lớn nhất, có nhiều phiếu
cử tri đoàn nhất, là Cali. Thứ nh́ là ông cựu dân
biểu Beto O’Rourke mà khuôn
mặt khiến cử tri nhớ lại h́nh ảnh
của ‘cố’ thần tượng Robert Kennedy. Điểm
đặc biệt của ông này là ông ta đă xém
hạ được thượng nghị sĩ CH Ted
Cruz ngay trong tiểu bang của đám ‘cao bồi
ruộng’ CH. Thứ ba là ông thượng
nghị sĩ Cory Booker,
một ông da đen nhưng màu da mặt trắng hơn
mặt ông Beto, với tài ăn nói thao thao bất
tuyệt, khiến khối cử tri DC nhớ lại
Đấng Tiên Tri Obama. Ông này cũng là dân New Jersey, có
nhiều hy vọng nắm trong tay hai tiểu bang cấp
tiến khổng lồ New Jersey và New York. Ông
thứ tư là thị trưởng Pete Buttigieg.
Ông này là thị trưởng một thành phố
nhỏ bằng hạt tiêu, mặt trông giống như
một anh hề trong truyện tranh vẽ của con nít.
Nhưng có hai đặc điểm khiến TTDC mê
mẩn và cố đánh bóng và tung hô. Đặc điểm
thứ nhất là cái thành phố của ông ta nằm
trong tiểu bang Indiana, là thành đồng của CH,
đảng DC hy vọng sẽ chiếm được
tiểu bang này. Đặc điểm thứ hai quan
trọng hơn, là ông này … không ai rơ phải gọi là
‘ông’ hay ‘bà’ v́ ông ta… có ‘bạn đời’ mà
không ai biết phải gọi là chồng hay là vợ.
Đúng là thần tượng tiêu biểu của
‘phải đạo chính trị cấp tiến’. Cả
bốn vị trên đều là những thần tượng
mới mà đảng DC và nhất là TTDC đặt
hết hy vọng lôi ông thần Trump ra khỏi Ṭa
Bạch Ốc, đồng thời mở màn cho một
thời đại cấp tiến mới, giúp đảng
DC cấp tiến thống trị nước Mỹ trong
vài thập niên tới. Người
tính không bằng ‘ông giời’ tính. Sự thật
đáng buồn cho đảng DC là tất cả
những ngôi sao sáng trên rốt cuộc lại chẳng
có ngôi sao nào sáng rực hết, mà vẫn chỉ là
những đốm sáng giữa hàng vạn đốm
sao trong một đêm không trăng. Tỷ lệ hậu
thuẫn của họ lảng vảng khoảng từ
1%-2% đến 5%-7%, tuy bà Harris có được vài ngày
trồi lên tới 12% nhưng nay đă lọt xuống
khoảng 3%-4%. Những
điểm lợi của họ như vừa liệt kê
ở trên, nói cho cùng cũng chưa có ǵ thật
hấp dẫn, thật thu hút, trong khi tất cả
đều chia sẻ một điểm bất lợi
chính là… chẳng đưa ra được một ư
kiến mới lạ, hấp dẫn nào hết. Bà
Harris, ngôi sao nổi bật nhất trong đám ngôi sao
trẻ mới đó, th́ lập trường có vẻ
chao đảo. Trước đây khi làm bộ trưởng
Tư Pháp Cali th́ lùng bắt dân da màu, bây giờ
lại lo nịnh họ. Trước đây đ̣i
hủy bỏ hệ thống y tế tư nhân, bây
giờ nói ngược lại. Trước đây là
‘bạn gia đ́nh’ của cụ Biden, bây giờ
đánh cụ thẳng cánh c̣ v́ muốn leo qua đầu
cụ. Chưa kể thành tích leo thang danh vọng
bằng cách leo lên giường một ông tai to mặt
lớn. C̣n
lại th́ sao? Ông Beto có vẻ ‘ruộng’, ông Booker
chống da trắng hơi mạnh, chị Buttigieg th́
bị da đen ghét. Chẳng ông nào thu hút được
ai, nhạt hơn nước lă. Chương tŕnh và
mục đích tranh cử tóm lại vẫn chỉ là
tấn công chống TT Trump. Hết. Cái
bất ngờ trong diễn tiến là sự nổi
bật của các cụ khủng long, lăo đồng chí
xấp xỉ bước vào tuổi bát thập. Đó
là ba cụ Biden, Sanders và Warren. Tất cả đều
là… khủng long da trắng. Đây
là một hiện tượng cực lạ lùng mà
nhiều chuyên gia đang găi đầu găi tai để
t́m hiểu. Cố trả lời vài câu hỏi: a)
tại sao cái đảng gọi là cấp tiến, lo
đạp đổ những cái cũ để mang
những cái mới lạ đến cho đất nước,
lại trở về với 3 cây cổ thụ của
thế kỷ trước; b) tại sao cái đảng
của túp lều lớn đa dạng lại vứt
bỏ hết mấy anh chị da đen, da nâu, da vàng
để tôn vinh ba vị da trắng hơn bột, tuy bà
Warren trước đây có khoe da hơi đỏ chút xíu;
và c) như vậy th́ tương lai của đảng
DC đi về đâu? Câu
trả lời cho câu hỏi tại sao các cụ
khủng long lại thành công hơn? Giản dị thôi,
cử tri nghe những tên như Biden, Sanders, Warren quá
nhiều, biết và hiểu họ nhiều. Họ chưa
sẵn sàng ủng hộ những tên mới xuất
hiện mà họ chưa hiểu rơ, nhất là những
nhân vật mới này chẳng đưa ra được
cái ǵ mới, có tính thuyết phục mạnh. Câu
trả lời cho câu hỏi thứ hai, cuối
cùng th́ dân Mỹ, ngay cả cái đám cử tri
cấp tiến nhất, vẫn chưa sẵn sàng thành
túp lều quá đa dạng, trong khi các cử tri da màu
chưa đủ nhất trí để ngồi cùng
với nhau, hậu thuẫn nhau. Trả lời cho câu hỏi thứ
ba, tương
lai đảng DC ra sao th́ có lẽ phức tạp hơn,
khó hơn. Có thể là trước khuynh hướng
chạy về phiá tả của đảng DC, phần
lớn các cử tri DC chưa sẵn sàng đi quá xa, quá
nhanh như vậy, ngoài đám trí thức trẻ đang
hùng hục ủng hộ hai cụ cấp tiến
cực đoan nhất, Sanders và Warren. Trong
chiều hướng này, đảng DC có hy vọng ra
sao trong cuộc chiến chống Trump? Câu
trả lời ngắn gọn nhất là… không khá
lắm. Đảng
DC sẽ phải có sự lựa chọn giữa
một bên là cụ Biden v́ kinh nghiệm và tính cấp
tiến tương đối ôn ḥa, và cụ ông
Sanders hay cụ bà Warren, thuộc thành phần thiên
tả cực đoan nhất. Cho đến nay, rất
khó biết bên nào sẽ chiến thắng. Cụ
Biden th́ có vẻ đại diện cho khuynh hướng
đa số bên đảng DC: cấp tiến tuy không quá
cực đoan, được sự ủng hộ
của các quan chức DC trước đây là cận
thần cho liên danh Obama/Biden, có thể cũng được
TT Obama tin tưởng là sẽ cố bảo vệ gia tài
của Obama. Nhưng
cái khổ là cụ Biden càng ngày càng có vẻ như
muốn dẫm lên chân ḿnh, t́m cách tự loại ḿnh
ra khỏi cuộc chiến. Trước đây, ai cũng
biết cụ là chuyên viên nói hớ, làm nhầm. Cái
tật nói hớ của cụ dần dần đă
khiến thiên hạ quen thuộc và coi như tṛ đùa,
không quan trọng lắm. Nhưng cụ Biden thoát
được vỏ dưa th́ lại gặp phải
vỏ dừa. Bây giờ, ngoài những cái tật nói
hớ, cụ lại ḷi ra thêm cái bệnh… già lẩm
cẩm khá lộ liễu. Trong
phần cuối của cuộc tranh luận mới
nhất trên ABC gần đây, trả lời một câu
hỏi về vấn đề hội nhập dân da
đen trong thập niên 70, cụ Biden đă trả lời ḷng ṿng, cà lăm,
để rồi tóm lại chẳng ai hiểu cụ
muốn nói ǵ. Từ câu hỏi về hội
nhập dân da đen, cụ loay hoay xoay qua chuyện giáo
dục trẻ em, rồi cụ nhấn mạnh vai tṛ
của phụ huynh trong việc giáo dục con cái.
Rồi bất ngờ, cụ khuyến cáo các phụ
huynh cần nói chuyện nhiều với con cái, bỏ
nhiều thời giờ hơn dạy bảo chúng, qua
nhiều cách, chẳng hạn như cho chúng nghe diă hát!
(listen to records player). Cụ Biden ơi, các dĩa hát, dù 45
hay 78 ‘tour’, đă biến mất hoàn toàn trên xứ
Mỹ này ít nhất cũng từ 30-40 năm nay
rồi. Các dĩa hát này bây giờ phải vào các
viện bảo tàng mới thấy được thôi.
Mà nghĩ cho cùng, nghe dĩa hát ǵ? Để làm ǵ? Những cái nói hớ, làm nhầm, và
lẩm cẩm này, thử hỏi khi cụ Biden đụng
ông thần Trump th́ chuyện ǵ sẽ xẩy ra? Có
nhiều triển vọng cụ Biden sẽ bị ông
Trump bằm thành... hăm-bơ-ghơ rất nhanh. Nhưng cái điểm bất lợi
lớn nhất của cụ Biden không phải là
vấn đề trên mà là việc TTDC hiển nhiên không
hồ hởi với cụ. Ai cũng biết nếu
cuối cùng cụ Biden thắng trong nội bộ DC và
ra đấu vơ cùng với TT Trump th́ toàn thể TTDC
sẽ trở về, nhật tề hậu thuẫn
cụ chết bỏ trong hy vọng loại TT Trump. Nhưng
trong hiện tại th́ TTDC đă khám phá ra con gà ṇi
mới mà họ t́m mọi cách giúp đỡ là bà
cấp tiến Elizabeth Warren. Hầu như tất cả các cơ
quan ngôn luận trong TTDC đều không bỏ qua
những cái hớ hênh nào của cụ Biden, nhất là
trong mấy cuộc tranh luận trên TV gần đây.
Tờ báo thiên tả nặng The Rolling Stones c̣n đi xa
tới mức công khai kêu gọi cụ Biden nên bỏ
cuộc sớm để tái tạo đoàn kết trong
nội bộ đảng DC, sau lưng khối cấp
tiến cực đoan mới hy vọng hạ được
Trump. THINK, báo mạng cấp tiến nặng than
phiền “Để bảo đảm TT Trump tái
đắc cử, đảng DC đă đưa ra
cựu PTT Joe Biden ra, tung hô như là người có
khả năng hạ Trump cao nhất, nhưng lại là
người đă thảm bại trong hai lần tranh
cử trước” [ghi chú của DĐTC: cụ Biden
ra tranh cử tổng thống hai lần, năm 1988 và
2008, cả hai lần, không lần nào đạt
được hơn 3% hậu thuẫn, phải rút lui
sớm]. Tất cả các thăm ḍ mới
nhất đều cho thấy cụ Biden đang tuột
dốc, không nhanh lắm nhưng chắc chắn
nhất. Đă vậy, cuộc điều tra
đàn hặc do phe DC tung ra để đánh TT Trump,
lại đang và sẽ tiếp tục mang ra ánh sáng
những vụ làm ăn mờ ám của ông con của
cụ trong thời gian cụ làm phó tông tông. Chưa ai
tố cáo cha con cụ Biden phạm tội ǵ, và cũng
chẳng ai biết trong tương lai chuyện này
sẽ bị đảng CH và TT Trump khai thác tới
đâu để đánh cụ, chỉ biết cuộc
điều tra đàn hặc đă khiến cụ
bị đạn lạc bắn trúng tuy chưa tử thương
nhưng cũng bị trọng thương. Báo phe ta Washington Post vừa loan tin năm
2015, một viên chức bộ Ngoại Giao tên là George
Kent đă ‘thổi c̣i’ vụ con PTT Biden làm ăn
mờ ám tại Ukraine, nhưng anh này đă bị
một phụ tá của PTT Biden ra lệnh không
được nêu vấn đề này lên nữa,
lấy lư do PTT khi đó đang “buồn phiền v́ ông
con cả mới qua đời v́ ung thư”. Anh
thổi c̣i lo ngại chính phủ nổi tiếng tham nhũng
của Ukraine sẽ dùng đường giây Hunter Biden
để kiếm ảnh hưởng với PTT Biden và
cả TT Obama. Đúng như anh ta đă lo ngại,
qua năm 2016, PTT Biden đă bay qua Ukraine, công khai đe
dọa sẽ cắt viện trợ của Mỹ cho
Ukraine nếu Ukraine không cách chức Chánh Công Tố
Ukraine, là người đang điều tra công ty Burisma
mà ông con cụ Biden đang làm thành viên Hội Đồng
Quản Trị. Trong khi đó, một tài liệu chính
thức của Burisma mới được phát
hiện, theo đó chủ tịch sáng lập Burisma, ông
Mykola Zlochevsky, đă ra lệnh thuê anh Hunter Biden làm
‘cố vấn’, chính xác hơn, tổng giám đốc
không có trách nhiệm ǵ đặc biệt hết v́
anh ta có “một cái tên rất nặng kư” (Nguyên văn:
“a powerful name”) và anh đă được trả
83.000 đô một tháng (chứ không phải 50.000
đô một tháng như DĐTC đă loan tin) để
ngồi chơi xơi nước. Chỉ v́ hy vọng có
anh Biden con này th́ chính phủ Ukraine sẽ kiêng nể
Mỹ, không điều tra Burisma nữa. Chính anh Hunter
đă thú nhận nếu tên anh không phải là Biden th́
anh chắc đă không được cái job quá thơm
này. Ủy ban vận động cho cụ
Biden đă lại xác nhận cha con cụ Biden đă không
làm ǵ phạm pháp hết. Dĩ Nhiên! Không ai nói ǵ là
phạm pháp hết, chỉ là chuyện tham nhũng
trắng trợn thô bạo nhất thôi. Với những hành trang lớn và
nặng như trên, vấn đề khả năng
đánh bại TT Trump của cụ Biden đang
bị nghi ngờ, khiến hậu thuẫn của
cụ ngày một tuột dốc. Đi đến lựa chọn
thứ hai của cử tri DC: loại cụ Biden th́
lại phải theo phe cấp tiến cực đoan
nhất. Nhưng lại đụng phải cái rắc
rối là có tới hai cụ cấp tiến, cụ ông
Sanders và cụ bà Warren, lựa ai đây. Cụ Sanders đă ra tranh cử
lần đầu năm 2016, giới trí thức trẻ
thiên tả đă biết và hậu thuẫn cụ
với tất cả nhiệt huyết của tuổi
trẻ mộng mơ ngớ ngẩn. Bây giờ
quyết chí mang thắng lợi lại cho cụ. Để rồi bất ngờ c̣n có
cụ bà Warren xuất hiện. Cụ bà này chưa
được nhiều người biết nên khi
cuộc chạy đua mới đắt đầu,
thất thế và thua xa cụ Sanders. Nhưng trong
nửa năm qua, cụ bà Warren đă hết sức thành
công, gặm nhấm bớt hậu thuẫn của
cụ ông Sanders. Hai người cùng chia nhau một
khối cử tri cấp tiến cực đoan nhất,
do đó, chiến thắng của người này
tất nhiên phải là thất bại của người
kia. Nhiều cử tri của cụ Sanders
bắt đầu suy nghĩ lại, thấy cụ bà
Warren tuy cũng thiên tả cực đoan, nhưng có tướng
tốt hơn ông khùng Sanders. Bà có vẻ tốt mă,
chỉ nhỏ hơn cụ Sanders vài tuổi, nhưng
coi như trẻ hơn tới 20-30 tuổi. Ăn nói có
vẻ hấp dẫn hơn v́ có vẻ trí thức, nghiêm
chỉnh trong khi cụ Sanders có vẻ cuồng tín. Đă
vậy, cụ Sanders là người cao tuổi nhất
trong đám ứng cử viên DC, lại vừa bị
đứng tim phải cấp cứu trong bệnh
viện, ngưng đi vận động mất mấy
tuần, bây giờ đi vận động gần như...
part-time, mà mỗi khi đi đâu th́ kéo theo vài người
khác để tiếp hơi đọc diễn văn
cổ động, như gần đây đă lôi hai bà
Ocasio-Cortez và Ilhan Omar đi theo. Hai cụ Sanders và Warren muốn vào Ṭa
Bạch Ốc, phải trải qua nhiều đoạn
đường cam go. Thứ nhất phải loại các
đồng chí, thứ nh́ phải loại lẫn nhau,
trong gần hai tá ứng cử viên đảng DC,
chỉ có một người thắng cuộc duy
nhất; và thứ ba, phải hạ được
đương kim TT Trump. Cả đống mô đất
hết sức cao, leo qua được không phải
dễ, sẽ trầy da tróc vẩy, nhất là cho
những người cao tuổi. Vượt qua
được hai cái mô đất đầu, khi
chạm trán với ông Trump, chắc không gẫy tay cũng
bể đầu, hốc hác ḅ lên vơ đài đấu
với một đại vơ sĩ Trump khoẻ khoắn
từ thân thể đến đầu óc. Nhiều người đă cho
rằng rồi ra th́ cụ bà Warren sẽ thành công
gặm nhấm hết hậu thuẫn của cụ ông
Sanders và sẽ loại được cụ này, v́
những lợi điểm vừa nêu trên, cộng thêm
cái lợi điểm vĩ đại nữa là
yếu tố... phụ nữ. Giữa một ông già
thật già, đầu tóc rối bù, gương
mặt cuồng tín, vừa bị đột qụy, và
một phụ nữ coi trẻ hơn nhiều, trí
thức hơn, có tướng tổng thống hơn, dân
Mỹ chọn ai là chuyện dễ có thể đoán
được. Nhưng cái khổ cho đảng DC là
cả hai vị này đều quá thiên tả trong khi ít
ai nghĩ dân Mỹ sẵn sàng đi xa như vậy. Một chuyên gia đă phân tích, cho dù
cụ ông Sanders hay cụ bà Warren ra tỉ thí, TT Trump
sẽ đè bẹp cả hai người. Lư do khá
giản dị là khối cử tri nồng cốt thiên
tả cực đoan nhất chỉ là một nhúm
nhỏ trong giới thanh niên trí thức thôi, nhỏ hơn
khối cử tri trung lưu và nông dân da trắng
của TT Trump rất nhiều. Tất cả những thăm
ḍ đều cho thấy những khối cử tri khác
ngoài giới thanh niên trẻ ra, ai cũng hoang mang, lo
sợ hai cụ Sanders và Warren, nhất là khi cụ
Sanders nh́n nhận sẽ phải tăng thuế mạnh
để chi trả các chương tŕnh trên trời
của cụ, trong khi bà Warren lại loay hoay vẫn chưa
đủ can đảm hay lương thiện dám nh́n
nhận thực tế sẽ phải moi tiền từ
trong túi của đám dân trung lưu. Đảng DC có vẻ đoàn
kết và có nhiều triển vọng thành công đàn
hặc được TT Trump tuy không truất phế
được, nhưng rồi cuối cùng lại
phải vật lộn với một đau đầu
lớn hơn nhiều: trong đám cụ già lẩm
cẩm Biden và hai cụ cực tả Sanders và Warren, ai có
thể hạ nổi ông thần Trump? Câu trả lời
theo các chuyên gia c̣n kinh hoàng hơn cho đảng DC:
cả ba người đều có rất ít hy vọng
hạ ông Trump. Bây giờ th́ chắc quư độc
giả đă hiểu rơ tại sao cần phải đánh
cho Trump gục trong vụ đàn hặc. Nhưng đảng DC dường như
một lần nữa đă lại rơi vào bẫy
của ông thần này rồi. Năm 2015-16, qua những lời nói
vung vít, ông đă khiến TTDC quảng cáo không công cho
ông một cách thường trực, mỗi ngày, mà
nhiều chuyên gia ước tính chẳng những đáng
giá vài trăm triệu đô, mà c̣n là một trong
những yếu tố quan trọng nhất giúp ông Trump
hạ bà Hillary. Bây giờ, với màn xiếc đàn
hặc chẳng đi đến đâu hết th́ ông
Trump sẽ lại được ngồi ch́nh ́nh trên
mặt báo và trong nhà tất cả mọi người
qua màn h́nh TV mỗi ngày trong cả năm, miễn phí
nữa, trong khi chẳng ai biết đại diện DC
là ai, có tài cáng ǵ và sẽ làm ǵ. Vũ Linh |