ĐIỂM TIN NĂM QUA 2018 Vũ Linh |
Bước qua
năm mới, Diễn Đàn này xin được
điểm qua những tin quan trọng nhất của năm
2018 vừa qua, liên quan đến TT Trump nói
riêng và chính trường Mỹ nói chung. Dưới nhăn quan của TT Trump, dĩ
nhiên là có nhiều tin vui mà cũng không ít tin không vui
mấy. Ta thử bắt đầu bằng
những tin ít vui. Để những người bị
bệnh Dị Ứng Trump, nghiến răng nghiến
lợi chống Trump cảm thấy… vui, đỡ
nản chí và có hứng thú đọc tiếp. Ít ra cũng
hy vọng là vậy! TIN
ÍT VUI Cái tin không vui lớn nhất dĩ nhiên
là chiến thắng của đảng DC trong cuộc
bầu Hạ Viện vừa qua. Kết quả cuối cùng cho thấy hai
điểm nổi bật: thứ nhất, DC chiếm thêm
40 ghế,
chiếm được thế đa số khá mạnh
tại Hạ Viện; và thứ nh́, DC đại
thắng chiếm toàn bộ tiểu bang lớn nhất
Mỹ, Cali. Hai chiến thắng lớn mà thật ra không
lớn. Lớn v́ chiếm
được Hạ Viện với đa số
tới 40 ghế, cao hơn dự trù khá nhiều,
nhờ việc kiểm phiếu giờ chót qua những
phiếu gửi qua bưu điện cũng như
việc đi hốt phiếu từng nhà (ballot
harvesting). Không lớn v́ số phiếu mới chiếm
được thua xa số phiếu của CH chiếm
được trong hai lần bầu giữa mùa đầu
tiên dưới TT Clinton và TT Obama. Không lớn cũng v́
tại Hạ Viện, số ghế của DC hiện
giờ là 235, tức là nắm thế da số với
17 ghế, một thế đa số khá mong manh khi trong
nội bộ phe DC, có ít ra là hai tá dân biểu rất
bảo thủ của các tiểu bang miền Nam, có
thể biểu quyết chống những biện pháp quá
cấp tiến. Lớn v́ DC chiếm
được Cali một cách trọn vẹn, từ hành
pháp đến lập pháp đến tư pháp. Thành
đồng CH tại Quận Cam thất thủ toàn
diện. Chiến thắng rất lớn v́ Cali trước
đây là thành đồng của CH, là lănh địa
của các TT Nixon và Reagan. Trong 30 năm qua, Cali đă
lột xác trở nên thành đồng DC nhờ
chuyển biến dân số qua sự du nhập của
giới trẻ trí thức đổ xô vào thung lũng
silicon San Jose, sự phát triển mạnh của hệ
thống TV cáp với cả trăm hăng phim TV và cả
triệu tài tử không tên lập nghiệp tại
Hollywood, và di dân Nam Mỹ tràn vào Los Angeles và San Diego. Nhưng
chiến thắng này cũng không lớn v́ vẫn mang tính
cục bộ. Đến các cuộc bầu tổng
thống, cử tri đoàn của cả 50 tiểu bang
vẫn là những người có tiếng nói quyết
định. Tại Thượng Viện liên bang, Cali
vẫn chỉ có hai ghế như tất cả các
tiểu bang khác. Dù sao, cả nước sẽ có cơ
hội xem đảng DC điều hành tiểu bang như
thế nào khi nắm toàn quyền sinh sát. Những khó
khăn hay thất bại của Cali sẽ bị mổ
xẻ, nghiên cứu rất kỹ. Và cũng sẽ
được phe đối lập CH tận t́nh
chiếu cố. Cuộc bầu giữa mùa
này đă để lại dấu ấn lớn trong hai
vấn đề khá quan trọng: -
Phụ nữ tích cực tham gia vào chính
trị hơn bao giờ hết, một lư do quan
trọng là năm 2018 là năm các bà cô nổi loạn
chống việc các ông ăn hiếp, sách nhiễu t́nh
dục, khởi đầu bằng việc tố đại
gia Hollywood Harvey Weinstein bắt chẹt các cô ôm hy
vọng được làm tài tử. Kết quả là
số phụ nữ tranh cử và đắc cử
đă đạt nhiều kỷ lục. Phần lớn
các phụ nữ năng động này đều là
đảng viên hay cử tri DC. -
Việc đi hốt phiếu bầu
cử từng nhà của những người không
đi bầu, gọi là ‘ballot harvesting’ dường như
đă trở thành một cái mánh gian lận hợp pháp
được đảng DC xử dụng mạnh,
nhất là tại Cali, nơi cả chục ứng
cử viên CH bị thua liểng xiểng giờ chót. Tin không vui lớn thứ
nh́ cho TT Trump tất nhiên là việc công tố Mueller
vẫn kiên tŕ đi câu không mệt mỏi, cho dù
gần hai chục ‘siêu’ thợ câu đă được
trả bạc triệu để ngồi cả hai năm
trời mà vẫn chỉ câu được vài ba con tép
lép, như Manafort, Papadopoulos, Cohen,... chưa đủ làm
mồi để bắt con tôm hùm Trump. Đă vậy, lại có
tin cả chục ngàn tin nhắn trao đổi giữa
cặp uyên ương Peter Strzok và Lisa Page trong thời
gian họ c̣n làm việc với công tố Mueller đă
bị xoá. Luật sư của TT Trump, ông Rudolph Giuliani
đă đ̣i FBI điều tra. Cái
công lớn của công tố Mueller là đă thành công
nuôi dưỡng tinh thần nghi ngờ Trump cho không phai
nhạt. Nếu ông có phúc tŕnh đúc kết th́
mọi nghi ngờ sẽ tan biến, bất kể phúc
tŕnh kết tội hay không kết tội TT Trump. Cứ
treo cái gươm lủng lẳng trên đầu
nạn nhân vẫn là cách hành hạ nạn nhân
hứng thú hơn là cất gươm đi hay chém
chết luôn, phải không? Tin không vui lớn thứ
ba là cái đám di dân Trung Mỹ vẫn kiên tŕ chọn
nước Mỹ này làm vùng đất hứa, bất
kể việc xứ của mấy tay ‘da trắng thượng
tôn’ này đă bầu một tay chúa kỳ thị làm
tổng thống. Cả chục ngàn người mở
cuộc vạn lư trường chinh tân thời từ
Trung Mỹ, đến tận biên giới Mỹ-Mễ,
một hai đ̣i vào, bắt nước Mỹ phải
nuôi v́ xứ họ nghèo quá không nuôi họ được.
Họ công khai đ̣i tiền hối mại 50.000 đô
một đầu người để về xứ
lại, nhưng dân Mỹ ít người biết để
có thể giúp họ v́ TTDC cố dấu không dám
đăng tin, sợ đám di dân mất ‘chính nghiă’. Chưa ai biết câu
chuyện cuối cùng sẽ được giải
quyết như thế nào, chỉ biết TT Trump đă
phải đấm mơm mấy anh tổng thống Mễ
và Trung Mỹ một chục tỷ đô để
họ giữ đám di dân này bên kia biên giới
Mỹ. Ai cũng biết giải pháp này chỉ là
loại vá viú tạm, chẳng trị được căn
bệnh trầm kha di dân. Cái quái lạ là trong khi
cả thế giới mắc bệnh bất trị ‘mê
Mỹ’ th́ chính đa số dân Mỹ lại mang
bệnh Dị Ứng Trump nặng. Cái oái ăm lớn
hơn nữa là TT Trump lại là tổng thống CH
được hậu thuẫn mạnh nhất trong
khối dân gốc La-tinh tại Mỹ sau TT Bush con.
Gần 40% các ông và 30% các bà gốc Nam Mỹ ủng
hộ TT Trump. Ông McCain được 31% phiếu
của dân Latinos, ông Romney 27%, và ông Bush con 40%. Tin không vui mới
nhất là nội các Trump vẫn lủng củng,
vẫn c̣n có quá nhiều người tổng thống
thấy không hợp ư. Các bộ trưởng Y Tế,
Ngoại Giao, Cựu Chiến Binh, Lao Động, Tư
Pháp, Nội Vụ, cả Cố Vấn An Ninh Quốc
Gia và Cố Vấn Kinh Tế, đều bị áp
lực mất job. Ba ông tướng giúp TT Trump ổn
định ‘chính trường’ thời mới
dọn vào Ṭa Bạch Ốc đều đă hay
sắp sửa được về hưu lại.
Cả ba ông đều được ‘phe ta’ ca
tụng ngất trời xanh, coi như những thiên tài
hiếm có của nhân loại, để có dịp
thắc mắc “sao những người giỏi đều
không hợp tác với Trump?”. Cái tiếu lâm trong câu
chuyện là những người nghỉ làm này h́nh như
bất th́nh ĺnh đều trở thành ‘giỏi’
hết sau khi họ từ chức, c̣n khi họ tại
chức th́ chẳng được mấy ai khen
giỏi, mà lại c̣n bị mạt xát ‘tới
bến’ luôn. Trong con mắt của ‘phe ta’, tất
cả những người nào không hợp tác hay
chống Trump đều là ‘giỏi’ hết. Khiến kẻ này
nhớ lại một biến cố lớn của năm
2018: sự ra đi của TT Bush Cha. TTDC ca tụng ông
Bush cha chẳng qua chỉ là cách đá gị lại xéo
qua TT Trump v́ khi sinh thời, ông Bush cha không ủng
hộ ông Trump. Cố TT Bush bên kia thế giới
chắc không vui ǵ cho dù được nghe khen. Ít ra th́
gia đ́nh ông Bush, nhất là TT Bush con, đă nh́n
thấy rơ và mời TT Trump tham dự đám táng cũng
như công khai chống mọi đả kích ông Trump
trong dịp này. Tin không vui cho TT Trump nhưng
kích thích TTDC và quần chúng nhất là tin cô đào
đóng phim sex Stormy Daniels công khai tiết lộ đă có
giao du một lần với ông Trump các đây cả
chục năm và ông Trump khi ra tranh cử tổng
thống đă t́m cách bịt miệng cô, trả cho cô
ta đâu 130.000 đô. Đúng là chuyện ruồi bu nhưng
lại được TTDC khai thác cả năm trời,
khi cô này được liên tục phỏng vấn trên
báo và TV không ngừng, lại c̣n được phong làm
“Anh Hùng” của một thành phố tại Cali. Nước
Mỹ ai ngờ hết người hùng đến độ
phải đi kiếm một cô đào đóng phim sex
phong làm thần tượng. Đại khái, đó là
những tin không vui mấy cho TT Trump. TIN VUI HƠN Nh́n vào những tin có
vẻ vui hơn cho TT Trump th́ h́nh như có nhiều hơn. Tin vui quan trọng
nhất: CH tăng thế đa số tại Thượng
Viện trong khi 3 thượng nghị sĩ CH chống
TT Trump mạnh nhất (McCain, Flake và Corker) đă bị
loại. Đây chắc chắn là tin vui lớn nhất
cho TT Trump. Với thế đa số này, nhất là 4 thượng
nghị sĩ quan trọng nhất vừa đắc
cử nhờ TT Trump đích thân đi vận động
tranh cử giúp (Florida, Indiana, Missouri, North Dakota), TT Trump
sẽ có dịp bổ nhiệm những nhân viên
nội các hợp ư với ông hơn, nhất là dễ
dàng bổ nhiệm quan ṭa liên bang và thẩm phán
Tối Cao Pháp Viện có khuynh hướng bảo
thủ, bảo đảm hệ thống tư pháp
của Mỹ sẽ đi theo hướng bảo
thủ ít nhất trong một thế hệ, 20-30 năm
nữa. Đây có lẽ là gia tài lớn nhất TT Trump
sẽ để lại cho hậu thế. Mà cái đau
của đảng DC là cái gia tài này không thể xoá
được dễ dàng như TT Trump đang xóa gia tài
cấp tiến của TT Obama, v́ không ai có quyền
giải nhiệm qua ṭa hết. Chưa kể với
thế đa số này, phe đối lập DC sẽ không
có cách nào truất phế TT Trump qua đàn hặc
được. Trong vấn đề Tư
Pháp này, chiến thắng ‘vĩ đại’ nhất
là việc thẩm phán Brett Kavanaugh đă được
phê chuẩn vào TCPV, cho dù chưa có thẩm phán nào
bị đánh tàn tệ như ông trong lịch sử
TCPV, ngoại trừ thẩm phán Clarence Thomas thời TT
Bush cha. Với thẩm phán Ruth
Ginsburg đang vật lộn với ung thư, có
nhiều triển vọng TT Trump sẽ có dịp bổ
nhiệm thêm một thẩm phán bảo thủ nữa vào
TCPV. Đây sẽ là ác mộng thực sự cho phe
cấp tiến và đảng DC, v́ phe bảo thủ
sẽ nắm đa số tuyệt đối 6-3, hay 5-4
nếu Chánh Án John Roberts muốn biểu quyết theo phe
cấp tiến trong nỗ lực cố giữ thế
trung dung cho TCPV. Thiên hạ sẽ có dịp chứng
kiến Nội Chiến Thứ Hai của Mỹ khi Thượng
Viện phải phê chuẩn thêm một thẩm phán
bảo thủ. Trừ phi DC đảo chánh được
TT Trump th́ không ai thấy DC sẽ có cách nào cản TT
Trump được. Một tin vui hoàn toàn
bất ngờ là cuộc họp thượng đỉnh
giữa TT Trump với Cậu Ấm Ủn mà cả
thế giới đều hoan nghênh, ngoại trừ
đảng DC và TTDC Mỹ. Ngay từ ngày lên ngôi thay
bố đến nay, Cậu Ấm đă mau mắn
khẳng định vai tṛ độc tài sắt máu,
hung hăn nhất, hơn xa bố và ông nội. Đă
vậy, cậu tốt nghiệp đại học
Thụy Sỹ nên không ngu như hai ông anh. Một người
cực kỳ nguy hiểm. Cậu đụng với
một người cực kỳ nguy hiểm khác, là ông
Thần Trump của Mỹ. Thiên hạ lo văi... nước
là sẽ có đại chiến nguyên tử. Nhưng không
khác ǵ hung thần chống cộng Nixon đi gặp
đồ tể Mao, ông Trump đă đi gặp Cậu
Ấm Ủn trong một cuộc họp mặt lịch
sử tại Tân Gia Ba. Phe cấp tiến DC và TTDC
cụt hứng, loay hoay không biết phải khen hay
chửi. Cuối cùng, chỉ biết ... chê là
“chẳng có kết quả ǵ hết”. Làm như
thể cuộc xung đột Bắc Hàn với Mỹ có
thể hóa giải trong hai ngày sau khi hai ông Trump và Kim
bắt tay và cụng ly với nhau. Cái thiếu lương
thiện của ‘phe ta’ là đă không đủ can
đảm nh́n nhận vài chuyện mà TT Trump đă làm
được trong khi Đấng Tiên Tri không làm
nổi. Như Bắc Hàn đă chấm dứt thử
nghiệm bom và hỏa tiễn cả năm nay rồi,
Nam Hàn và Bắc Hàn đă nói chuyện nhiều
lần, hủy bỏ hàng trăm đồn biên
giới, tham gia Thế Vận Hội chung, đồng
thời nhiều công dân Mỹ đă được BH
trả tự do mà vẫn khoẻ mạnh, không bị
đánh đến gần chết rồi mới cho
về như anh Otto Warmbier dưới thời Đấng
Tiên Tri. Đều là những nhượng bộ
lớn của BH trong khi Mỹ chưa làm bất cứ
ǵ để giải tỏa cấm vận. Với kinh nghiệm
của một doanh gia, TT Trump đă đạt được
nhiều thành quả cụ thể nhất trên phương
diện kinh tế. Sau khi luật thuế
mới ra đời, trái với mọi tiên đoán
của các ‘chuyên gia kinh tế’ cấp tiến kể
cả một ông Nobel kinh tế, kinh tế tăng trưởng
như nước gặp đê vỡ. Trong khi trong tám năm
dưới Đấng Tiên Tri, tăng trưởng kinh
tế năm th́ mười họa mới ḅ lên
gần tới 3% c̣n th́ èo uột dưới 2%, th́ dưới
thời Trump, tăng trưởng đă vượt qua
mức này liên tiếp ba tam cá nguyệt liền, đến
độ các chuyên gia kinh tế của Ngân Hàng Dự
Trữ Liên Bang rét run, kéo thắng tay mạnh, tăng lăi
suất liên tục. Các thống kê về công ăn
việc làm leo thang không ngừng với cả trăm ngàn
việc mới mỗi tháng trong khi số người
sống bám vào trợ cấp rớt ào ào. TT Trump chẳng những
đảo lộn kinh tế trong nước, ông cũng
t́m cách thay đổi cuộc diện mậu dịch
quốc tế, công khai ban hành chính sách mậu dịch
“Nước Mỹ Trước Tiên”. Ông cho rằng nước
Mỹ đă bị ăn hiếp quá mức và các
tổng thống Mỹ cận đại đă quá
yếu đuối, bị cú đầu mà vẫn nín
khe. Thời đại đó đă qua rồi. Bây
giờ TT Trump sẽ là người áp đặt
một chính sách mậu dịch công bằng với
Mỹ hơn, bảo vệ quyền lợi của dân
lao động và kỹ nghệ Mỹ mạnh hơn.
Hai việc TT Trump đă hay đang làm: 1.
Phá vỡ chính sách mậu dịch
của tân đế quốc đỏ Trung Cộng, t́m
cách tái lập cân bằng thương mại Mỹ-TC,
hay ít nhất cũng cắt giảm tối đa thâm
thủng mậu dịch gần 500 tỷ mỗi năm
của Mỹ. TT Trump đe dọa tăng thuế
nhập cảng hàng TC, và TC đe dọa trả
đũa lại. Chưa thấy kết quả cụ
thể ǵ, nhưng ít ra th́ hai bên cũng đang điều
đ́nh, và trong tương lai, Mỹ sẽ không c̣n lănh
căi thâm thủng mấy trăm tỷ đó nữa. 2.
Điều đ́nh lại với hai anh
láng giềng Canada và Mexico, thu hồi thỏa ước
mậu dịch NAFTA để thay thế bằng một
thỏa ước có lợi nhiều hơn -hay có
hại ít hơn- cho Mỹ. Cuối cùng đă khai sanh ra
thỏa ước mới USMCA. Câu hỏi lớn:
tại sao các chính quyền Mỹ trước Trump có
thể cúi đầu chấp nhận ‘xâm lăng thương
mại’ của TC cũng như những lợi
dụng của hai anh láng giềng quá dễ dàng mà không
có biện pháp đối phó hay ngăn chặn ǵ
hết như vậy được? Phải đợi
đến Trump mới dám làm. Như vậy có phải
TT Trump đă có biện pháp bảo vệ nước
Mỹ tốt hơn các vị tiền nhiệm không? Như
vậy tại sao lại chống Trump? Chống Trump
để được cái ǵ? Để chịu
thiệt tḥi như trước sao? Trong cuộc chiến
mậu dịch với TC này, có điều thật
lạ lùng mà kẻ này không hiểu nổi: tại sao
có các cụ tỵ nạn Việt có thể một
mặt gân cổ chửi Tầu Cộng, mà mặt
khắc lại chửi Trump đánh TC một cách cụ
thể và hữu hiệu nhất như vậy
được? Các cụ không thấy nổi cái mâu
thuẫn v́ chống Trump quá hóa mù quáng sao? Thành quả lớn
nhất cũng là vô h́nh nhất của TT Trump là
việc thu hồi cả ngàn luật lệ thủ
tục kinh doanh, xóa bỏ gia tài lớn nhất của
TT Obama, giúp việc phục hồi và tăng trưởng
kinh tế lên mạnh nhất đồng thời
giảm thiểu guồng máy công chức lè phè. Một tin vui cho những
người không thích chiến tranh: TT Trump sẽ mang
2.000 lính Mỹ từ Syria về, cùng với 7.000 lính
từ Afghanistan về, sau khi ISIS đă bị đánh
đến gần như tan hàng hết rồi. Không
biết trong số này có bao nhiêu lính Mỹ gốc
Việt, chỉ hy vọng những người này
sẽ về kịp để ăn Tết Nguyên Đán
với gia đ́nh. Các cụ tỵ nạn có con cháu
đi ra mặt trận Trung Đông có dám hoan hô TT Trump
không? Quyết định này
đă bị khối bảo thủ cực đoan đả
kích, v́ họ cho là có thể giúp ISIS sống lại
để đe dọa an ninh vùng Trung Đông lại.
Chỉ trích này có vẻ không vững lắm. Tại
Syria, ISIS vẫn đang bị TT Assad với sự giúp
đỡ của Nga truy lùng, khó sống lại
được, trong khi quân số 2.000, phần lớn là
lính hậu cần và văn pḥng để hỗ
trợ cho các phi vụ đánh bom, không thể mang tính
quyết định quan trọng. Tại Afghanistan,
Mỹ vẫn c̣n duy tŕ 7.000 người, đóng vai tṛ
chính là cố vấn và huấn luyện cho quân đội
Afghannistan. Riêng đối với công
đồng tỵ nạn Việt, trong khi đại
đa số ủng hộ TT Trump từ đầu , th́
mới đây đă nổ ra ‘phong trào ‘ chống
Trump khá mạnh, v́ đánh đúng vào ‘tử
huyệt’, điểm lo ngại của rất
nhiều dân tỵ nạn thiếu hiểu biết,
bị lừa gạt quá dễ. Đó là vấn đề
trục xuất dân tỵ nạn phạm pháp về VN. Diễn Đàn này đă bàn chi tiết
rồi (xin xem trang
Trục Xuất và Extradition), khỏi cần đào
bới thêm. Chỉ cần nhắc lại điểm chính
yếu: Với chính quyền CSVN, TT Clinton kư thỏa
ước năm 1995, TT Bush kư thoả ước năm
2008, TT Obama mạc nhiên chấp nhận gia hạn
thỏa ước 2008 về vấn
đề này. Trong cả 2 văn kiện, không có
một điều khoản nào cấm trục xuất dân
tỵ nạn phạm pháp về VN nếu họ đă
qua Mỹ trước tháng 7 tháng 1995. Kẻ này công khai
thách thức tất cả những người nào
tố TT Trump phản lại hay lật ngược hai
thỏa ước này dám đưa ra bằng chứng
cụ thể, trích dẫn điều khoản đặc
biệt nào trong hai thỏa ước đó ghi rơ
‘cấm không được trục xuất di dân
Việt phạm pháp nếu vào Mỹ trước
12/7/1995’. Nếu không làm được, coi như
những người đó đă công khai lừa
bịp dân tỵ nạn, hay nhẹ nhất cũng là
tiếp tay phổ biến fake news. Điều đáng nói là
phản ứng của các cụ tỵ nạn bị
bệnh Dị Ứng Trump. Thay v́ tố cáo những người
phạm pháp là những con sâu làm rầu nồi canh như
trong tất cả mọi cộng đồng trong
mọi xă hội trên thế giới, th́ các cụ
vẫn lo đánh Trump. Một cụ dơng dạc phán
“việc trục xuất dân tỵ nạn gây tổn ḷng
tin của dân tỵ nạn”. Thưa cụ, chính là
những xuyên tạc của truyền thông và của
cụ đă “gây tổn ḷng tin”. Chưa bao giờ và
sẽ không bao giờ có chuyện “trục xuất dân
tỵ nạn” hết. Chỉ là trục xuất dân
tỵ nạn phạm pháp
thôi. Các cụ cũng chỉ là chơi cái tṛ lập
lờ đánh lận con đen giống như TTDC
viết về di dân bấp hợp pháp Mễ mà luôn luôn
“quên” cái “bất hợp pháp”. Năm 2018, cũng như
năm 2017, đă là một trong những năm sóng gió
nhất trong lịch sử cận đại Mỹ.
Chỉ v́ ông Thần Trump làm tổng thống, một
tổng thống năng động hơn tất cả
các tổng thống khác, thật sự muốn đảo
lộn cả nước, từ chính trị đến
văn hoá, quân sự đến ngoại giao, y tế
đến giáo dục,... Năm tới 2019, có thể sẽ c̣n sóng gió hơn nhiều. Quư độc giả nhớ cột ... seat belt cho chặt.
|