...thất
bại của bà Hillary là bà đă đi quá xa về
phiá tả...
Bà Hillary Clinton có sách mới, được tung ra
thị trường tháng Chín này, “Chuyện Ǵ Đă
Xẩy Ra?” (What Happened?). Trong lịch sử Mỹ,
đă có hơn 60 cuộc bầu tổng thống, có
nghiă là đă có ngần đó ứng viên thất
cử. Bà Hillary là người duy nhất viết sách
than khóc, giảng giải, rằng th́ là mà...
Không ai hiểu bà ra sách để làm ǵ v́ tất
cả thiên hạ, thích hay ghét bà, đều đă có
quan điểm rơ rệt về chuyện bà thất
cử rồi. Chắc chắn tất cả đều
đầu óc có sạn hết rồi, chẳng ai thay
đổi ư kiến sau khi đọc sách phân trần
của bà. Hay là bà viết sách để tự phân
trần với chính ḿnh?
Hay là v́… tiền? Vẫn là tiền! Bảo đảm
trong hơn 60 triệu người đă bỏ phiếu
cho bà, ít ra cũng có 1-2 triệu mua sách về đọc,
t́m an ủi, cho đỡ tức, đỡ buồn. Giúp
bà gom góp thêm vài triệu. Vớt vát lại việc sau
khi thất cử, thiên hạ bất th́nh ĺnh thấy bà
đọc diễn văn quá dở, không ai trả
bạc trăm ngàn đô mời bà nữa.
Theo vài nhà b́nh luận đă đọc bản
thảo, ngoài việc x́ ra một vài tin hậu trường
lặt vặt, cuốn sách lập lại tất cả
những lư cớ mà ai cũng biết, đặc
biệt xoáy vào hai chuyện mà
đứa trẻ lên ba cũng đă nghe nói:
sự can dự của Nga và FBI như là lư do chính
khiến bà thất cử. Bà
Hillary khiêm tốn, mở đầu bằng cách nh́n
nhận cá nhân bà đă phạm nhiều sai lầm, nhưng
chỉ là sai lầm về kỹ thuật tranh cử. Điều
bà không bàn là một phần cũng tại trong một
cuộc tranh luận với ông Trump, tự nhiên có
một con ruồi to tướng đậu ngay trên trán
bà, khiến bà bị mang tiếng là “chính khách
ruồi bu”, mất uy tín phần nào.
Nghiă là bà vẫn không chịu nh́n nhận những lư
do cơ bản khiến bà thất cử.
Cách đây vài tuần, hai cựu tổng thống Bush
con và Clinton cùng xuất hiện trên TV bàn chuyện làm
tổng thống. TT Clinton nói một nguyên lư thật chính
xác: việc đầu tiên là phải biết ḿnh
tại sao muốn ra làm tổng thống, để
thực hiện chuyện ǵ? Nhiều chuyên gia đă
nhận định đó chính là sai lầm cơ
bản đầu tiên của bà Hillary. Lư
do tại sao bà Hillary ra tranh cử sẽ là đề tài
các sử gia tranh căi dài dài. Không ai biết thực
sự tại sao bà ra tranh cử? Bà muốn làm ǵ cho
đất nước? Hay chỉ muốn thoả măn
tham vọng cá nhân? Đối
lại, ai cũng biết tại sao ông Trump ra tranh
cử bất kể ủng hộ hay chống ông:
chống di dân lậu, chống khủng bố thâm
nhập, giảm thuế, tái tạo công ăn việc làm,
thay thế Obamacare, và... “làm nước Mỹ vĩ
đại trở lại”.
Khó khăn lớn nhất của bà Hillary: tiếp
tục con đường Obama hay thay đổi?
Trên căn bản, bà có khuynh hướng cấp
tiến nên muốn tiếp tục chính sách của ông
này. Nhưng cái phiền là chính sách Obama đă
đưa đến những “tượng đài
thất bại” thật khó triệt hạ.
Thứ nhất, Obamacare đă thất bại
nặng khi hầu hết bệnh nhân đều
phải đổi hăng bảo hiểm, bác sĩ, nhà thương,
thuốc, cách chữa trị, trái với lời hứa
của TT Obama, trong khi bảo phí leo thang vùn vụt mà không
có triệu chứng nào là sẽ ngưng. Hiện nay có
6,5 triệu người chịu đóng phạt chứ
không mua bảo hiểm khiến hàng loạt các công ty
bảo hiểm phải khai phá sản hay rút ra khỏi
hệ thống exchanges.
Thứ nh́, chính sách kinh tế cũng thất
bại khi 8 năm của TT Obama là 8 năm tăng trưởng
èo uột lâu dài nhất lịch sử Mỹ, chưa
bao giờ đạt tới 3%, khi các tiểu bang kỹ
nghệ vùng Đại Hồ vẫn ngụp lặn
trong tŕ trệ kinh tế, với hàng triệu công nhân
mất việc hoặc có việc với lương
thấp hơn, quyền lợi bớt đi, mà
chẳng liên hệ ǵ đến cuộc khủng
hoảng gia cư của TT Bush tại Cali, Nevada,
Florida,...
Ai cũng thấy thất bại
của Obamacare và khó khăn kinh tế, nhưng không ai
thấy giải pháp của bà Hillary, v́ h́nh như bà cũng…
mù tịt.
Trong suốt cuộc tranh cử, bà Hillary chỉ biết
hứa hẹn tiếp tục Obamacare, tiếp tục chính
sách kinh tế Obama, làm như thể đây là những
thành công tuyệt đối của TT Obama không có ǵ
phải thay đổi, một chuyện không thể nào
thuyết phục hay thu hút phiếu của cả
triệu nạn nhân trong giới trung lưu và thợ
thuyền.
Bà không dám trực diện hai thất bại trên, tranh
cử với chiêu bài “thay đổi” với
những giải pháp mới, chỉ v́ như vậy là
công khai tố chính sách của TT Obama thất bại,
phải thay đổi, trong khi dân da đen, khối
cử tri rường cột của DC, vẫn c̣n tôn
thờ Đấng Tiên Tri. Đụng vào TT Obama là
mất khối cử tri da đen, tức là có quyền
ngồi nhà trông cháu ngoại. Bà chấp nhận sách lược
“Obama Nhiệm Kỳ 3” v́ không thể không có
khối da đen ủng hộ, nhưng như vậy th́
lại là lơ là ưu tư của khối thợ
thuyền da trắng vùng Đại Hồ.
Lơ là đám thợ thuyền da trắng chính là sai
lầm chiến lược khổng lồ đă
nhận ch́m cuộc chạy đua của bà, bất
kể mọi phân bua nào khác. Phải nói ngay, đây không
phải là kết luận của kẻ viết ngu ngơ
này đâu, mà đó là kết luận của chính khách
DC lăo luyện nhất chính trường Mỹ hiện
nay: cựu TT Clinton.
Trong thời gian vận động tranh cử, bà Hillary
rất ít khi đi vận động tại các
tiểu bang vùng Đại Hồ, hay có đi, th́ cũng
chỉ đến những thành phố lớn, ra
mắt trong các cuộc mít–ting vĩ đại,
bắt mắt trên TV với hàng chục ngàn sinh viên trí
thức và dân da đen, da nâu trong rừng cờ
quạt xanh đỏ. TT Clinton trong khi đó than
phiền không ngừng v́ ông cho rằng khối cử
tri cần gặp là khối thợ thuyền, là
khối cử tri truyền kiếp của đảng
DC, mà có một thời đă bỏ đảng,
chạy theo TT Reagan, và TT Clinton đă hết sức
vất vả mang về khối DC lại. Một ḿnh ông,
ông đi vào những tỉnh kỹ nghệ nhỏ, nói
chuyện với nhân công các hăng xưởng nhỏ,
hay những hăng xưởng bị khó khăn kinh
tế, để vận động, giải thích sách lược
thất bại của TT Obama, hứa thay đổi.
Bà Hillary cho rằng đây là làm chuyện lắt
nhắt, mất thời giờ, phí phạm tiền
bạc, và nhất là đi ngược lại thông
điệp ủng hộ TT Obama của bà. Bà tin là
khối lao động đương nhiên sẽ
bầu cho bà, do đó mọi nỗ lực phải
tập trung vào 1) khối sinh viên để không cho
họ chạy theo cụ xă nghiă Sanders, và 2) khối da
đen để không cho họ nản chí không đi
bầu v́ không c̣n Obama nữa.
Điều lạ lùng là những dữ kiện trong vài
năm gần đây đă phơi bày ra sự bất măn
của khối dân lao động trong các tiểu bang vùng
Đại Hồ cho tất cả thiên hạ thấy, mà
bà Hillary lại không thấy. Chuông báo động reo
ầm ĩ cả mấy năm trước mà bà Hillary
vẫn không nghe thấy ǵ.
Trong vùng Đại Hồ, có 7 tiểu bang kỹ
nghệ: Wisconsin, Michigan, Illinois, Indiana, Ohio, Iowa, và
Pennsylvania. Ngoại trừ Pennsylvania, c̣n tất cả
đều đă bầu cho một ông CH làm thống
đốc trong hai lần bầu gần nhất,
2012-2014. Ai đă bầu cho họ nếu không phải là
khối dân thợ thuyền? Tại sao bà Hillary không lưu
ư hay t́m hiểu hiện tượng 6 tiểu bang
kỹ nghệ chuyển hướng qua CH?
Lúc sau này, TTDC than phiền là ông Trump chỉ thắng
nhờ hơn bà Hillary khoảng 70.000 phiếu trong 4
tiểu bang Wisconsin, Pennsylvania, Michigan, và Ohio. Họ lư
luận nếu 40.000 cử tri, tức là hơn một
nửa, chuyển phiếu cho bà Hillary th́ bà đă
thắng cử rồi. Cái này gọi là dùng thống kê
để lừa người thiếu hiểu biết.
Nh́n vào tổng số phiếu của TT Obama năm 2008,
so với tổng số phiếu của bà Hillary năm
2016 tại bốn tiểu bang trên, ta thấy ông Obama
được nhiều hơn bà Hillary tới gần
hai triệu phiếu. Nói cách khác, chỉ riêng tại
bốn tiểu bang này, đă có gần hai triệu người
trước đây bầu cho Obama, bây giờ bỏ
đảng DC, không bầu cho bà Hillary nữa. Bà thua v́
mất hậu thuẫn của gần 2 triệu dân lao
động chứ không phải v́ 40.000 phiếu.
Trên toàn quốc, bà Hillary ít hơn
ông Obama tới 4 triệu phiếu, nghiă là trên toàn
quốc, tổng cộng có 4 triệu người đă
bỏ đảng DC, không bầu cho bà. Một phần
bầu cho ông Trump, một phần nản chí ngồi nhà
không đi bầu.
Đó mới là những con số
nói lên sự thật “chuyện ǵ đă xẩy ra”
khiến bà Hillary thua. Bốn
triệu người bỏ đảng DC và không
bầu cho bà Hillary v́ bất măn chính sách cấp
tiến của TT Obama và không tin tưởng vào bà
Hillary, chứ chẳng phải v́ nghe lời Putin hay Comey
ǵ hết. Tuyệt đại đa số những
người “bỏ đảng” này là dân lao động
hay dân tỉnh nhỏ, hay cái đám mà TTDC miệt
thị là “ít học”, chẳng bao giờ rảnh
để coi CNN hay đọc New York Times, và dĩ nhiên
chẳng biết Putin hay Comey là ai hết.
Nói đến hậu thuẫn của bà Hillary, không
thể không nói đến giới ca sĩ, tài tử
Hồ Ly Vọng, và danh hài trên TV. Khi thấy được
sự ủng hộ của khối này, bà Hillary vui
mừng hớn hở. Bà sai lầm lớn. Điều
mà bà không thấy là đối với đại đa
số dân Mỹ, nhất là dân lao động, cái đám
tài tử, ca sĩ nổi tiếng vẫn chỉ là
khối tinh hoa, triệu phú, ăn trên ngồi trước,
sống trong nhung lụa, rượu chè, trác táng, trong
thế giới ảo của phim ảnh và ca nhạc,
chẳng một chút hiểu biết hay cảm thông ǵ
cho những người phải vật lộn với
những khó khăn của cuộc sống hàng ngày.
Bà Hillary được sự ủng hộ của
những người nổi tiếng này, cuối cùng không
phải là cái lợi cho bà v́ bị giới thợ
thuyền cột bà vào khối tinh hoa luôn, trong khi
lạ lùng thay, họ lại coi ông đại tỷ phú
Trump như người thông cảm hoàn cảnh của
họ. TTDC xúm lại chửi ông Trump ăn nói hồ
đồ, thô tục, nhưng càng chửi th́ giới
thợ thuyền càng thấy ông Trump gần gũi
với họ, để rồi cuối cùng dồn
phiếu cho ông. Nhất là sau khi bà Hillary nhục mạ
khối này là đám bất hảo vô phương
cứu chữa.
Lư do cá nhân không kém quan trọng, là chính bà Hillary đă
tự hại ḿnh với tham vọng cá nhân quá lớn,
ai cũng nh́n thấy bà nghiến răng nghiến
lợi bằng mọi cách thực hiện bằng
được giấc mộng làm tổng thống, cho
dù khả năng yếu kém.
Nhiều độc giả đọc câu này sẽ
khiếu nại ngay: sao dám nói bà Hillary khả năng
yếu kém? Xin lỗi những vị nào ủng hộ bà
Hillary, nhưng sự thật phũ phàng là đúng
vậy, khả năng chính trị của bà rất
tệ. Bằng chứng? Tất cả TTDC và dân phe ta
hiện đang xúm lại chửi TT Trump u mê, ngu
dốt, khùng điên, sai lầm vấp váp đủ
chuyện. Nếu tệ dở như vậy mà vẫn
hạ được bà Hillary th́ bà Hillary thông minh,
giỏi dáng chỗ nào?
Ta thử nh́n vào thành quả tranh cử của bà. Bà
ra tranh cử tổng thống hai lần, cả hai
lần đều nắm chắc 99% hy vọng thắng,
coi như nằm trong túi. Cả hai lần đều
thua. Mà cả hai lần đều thua ứng viên
tầm thường, ít hy vọng nhất. Lần đầu,
thua một anh tổ chức cộng đồng da đen,
với hai năm kinh nghiệm nghị sĩ. Lần sau,
thua một tỷ phú ngông, chẳng một ngày kinh
nghiệm chính trị, chưa bao giờ tranh cử dù là
chức cảnh sát trưởng. Mà ông này chi tiền
chưa bằng một nửa bà Hillary. Một lần th́
hên xui may rủi, hai lần quả là quá dở, không
thể biện giải được.
Một mẫu chuyện nhỏ trong sách. Bà Hillary kể
trong mấy cuộc tranh luận trên TV, mỗi lần ông
Trump bước lại gần bà là bà rùng ḿnh sởn
da gà, nghĩ đến chuyện ông này “chộp bướm
bắt chim”. Má ơi, làm như thể ông lăo cổ
lai hy Trump có thể trước cả chục triệu
khán giả bất th́nh ĺnh nhẩy lại “chộp”
bà lăo thất tuần Hillary!!! Ngay cả mấy tờ báo
lá cải phát chùa tại chợ Bolsa cũng không nghĩ
tới những chuyện “xe cán chó” kiểu này.
Đó là khả năng suy luận của một
tổng thống sao?
Sau khi đại bại dưới tay Trump, bà Hillary
vẫn căi “tôi được hơn ba triệu
phiếu mà”. Chỉ chứng tỏ hai lần giúp
chồng và hai lần chính ḿnh tranh cử mà vẫn
chậm tiêu, không hiểu luật chơi, đi t́m
phiếu không đúng chỗ.
Ngoài ra th́ bà có thành tích nào?
- “Công tác” chính trị đầu tiên của bà
được TT Clinton trao phó là thảo luật
cải tổ y tế năm 1992. Kết quả, luật
chết trong trứng nước, bị ngay cả phe DC
chống kịch liệt, không mang ra quốc hội
thảo luận được. Sau đó, suốt hai
nhiệm kỳ Clinton, bà không làm ǵ khác ngoài việc
nuốt cục hận, đóng vai vợ hiền,
chịu khổ với ông chồng bê bối để
c̣n cơ hội ra làm tổng thống.
- Bà làm thượng nghị sĩ 8 năm, tuyệt
đối không có một luật nào được thông
qua dưới cái tên “luật Hillary Clinton”.
- Bà làm Ngoại Trưởng 4 năm, đạt kỷ
lục bay hơn một triệu dặm bằng máy bay
riêng của Nhà Nước với tiền thuế
của dân. Thời gian đó, cũng là lúc Mỹ
mất Ai Cập, là đồng minh Ả Rập lớn
nhất; Mỹ can thiệp biến Libya thành một nước
đại loạn vô chính phủ từ đó đến
nay, chủ tŕ việc đại sứ Mỹ bị
khủng bố giết chết tại Benghazi; và Syria
đi vào nội chiến triền miên khiến hơn
nửa triệu dân chết.
Bà Hillary cũng chứng tỏ là người muôn
mặt. Chống hôn nhân đồng tính, sau đó
lại ủng hộ nhiệt liệt để lấy
phiếu của dân đồng tính. Vận động
cho hiệp ước liên Thái B́nh Dương TPP, sau
đó chống để vớt vát phiếu của dân
lao động bị mất job v́ hiệp ước thương
mại NAFTA trước đó. Đi đọc diễn
văn ca tụng tài phiệt Wall Street, lănh cả
chục triệu, nhưng khi đi gặp quần chúng
th́ lại ḥ hét sỉ vả tài phiệt.
Nh́n chung, lư do quan trọng và cơ bản nhất
giải thích thất bại của bà Hillary là bà đă
đi quá xa về phiá tả.
Trên căn bản, đại đa số dân Mỹ có
khuynh hướng trung dung, ôn ḥa, nhưng hơi thiên
về bên hữu. Nhưng sau những thất bại
của TT Bush con (Iraq, khủng hoảng gia cư rồi
kinh tế,…), dân Mỹ chấp nhận thử
nghiệm chính sách thiên tả của TT Obama. Rồi
lại nếm mùi thất bại nữa.
Khi không bầu cho bà Hillary, người dân Mỹ đă
xác nhận một quan điểm mà họ đă nói lên
ngay sau hai năm đầu của TT Obama: chúng tôi không
chấp nhận chủ trương quá cấp tiến
thiên tả của ông.
Từ cuộc bầu cử giữa mùa năm 2010 đến
cuộc bầu 2016, đảng DC mất Hạ Viện,
rồi Thượng Viện, Ṭa Bạch Ốc, Tối
Cao Pháp Viện, 32 ghế thống đốc, cùng
cả trăm dân biểu và nghị sĩ tiểu bang.
Tổng cộng khoảng 1.000 viên chức DC bị
mất job trong 3 lần bầu cử liên tục. Không có
bất cứ can thiệp nào của Putin hay Comey.
Điều lạ lùng đáng nói là thất bại chính
trị lớn nhất lịch sử Mỹ này lại
xẩy ra trong khi đảng DC được hậu
thuẫn tuyệt đối phe đảng của hơn
80% các cơ quan truyền thông như TV, radio, báo chí
Mỹ. Một bằng chứng tŕnh độ dân trí
của dân Mỹ khá cao, mấy bài báo xuyên tạc
của TTDC năm này qua tháng nọ chỉ lừa
được đám đệ tử phe đảng,
không lừa được đại đa số dân
Mỹ.
Không phải là bà Hillary không ư thức được
tiếp tục con đường Obama khó hấp
dẫn thiên hạ. Bà cũng rất muốn chuyển
về phiá hữu lại phần nào. Nhưng cái đại
nạn của bà là cụ xă nghiă Sanders.
Cụ này bất th́nh ĺnh từ trong cơn mê, tỉnh
ngủ, ra lay động giới trí thức sinh viên thiên
tả, và bất ngờ được hậu thuẫn
mạnh. Đe dọa bà Hillary một cách cực kỳ
nguy hiểm.
Để chống đỡ, bà Hillary không có lựa
chọn nào khác, đành phải chạy qua phiá tả
trở lại, ủng hộ nhiều chương tŕnh
cực tả hoàn toàn viễn vông, không tưởng
của ông Sanders, như tăng lương tối
thiểu lên 15 đô một giờ, xoá cả trăm
triệu nợ cho sinh viên, tất cả hệ thống
giáo dục miễn phí, ân xá hết di dân lậu, hướng
về hệ thống y tế Nhà Nước,... Trong khi
phải bám chặt hơn nữa vào khối dân
thiểu số, mà không chú tâm hơn vào khối lao
động được. Đưa đến hậu
quả bây giờ phải ngồi viết sách phân bua và
than thở.
Chủ đề căn bản của cuốn sách
mới là việc đổ thừa Nga và ông Comey phá.
Bà Hillary tố Nga thâm nhập hệ thống emails
của Ủy Ban Quốc Gia của đảng DC,
hại bà. Chuyện này xẩy ra tháng 7, 2016, khoảng
nửa năm trước bầu cử, khi đó bà
Hillary c̣n đang tranh cử với cụ Sanders, không dính
dáng ǵ đến ông Trump hết. Kết quả bà
vẫn hạ được cụ Sanders chứ có
thiệt hại ǵ đâu?
Công bằng mà nói, ít ra cũng phải chờ kết
quả điều tra của công tố đặc
biệt Mueller. Khi đó, ta sẽ bàn thêm sau.
Bà Hillary nói “cho đến một ngày trước ngày
ông Comey tung tin mở lại cuộc điều tra
về email của bà, vào ngày 28 tháng 10, th́ bà coi như
chắc ăn, sau khi ông Comey tung tin ra, bà bị mất
hậu thuẫn luôn cho đến ngày bầu cử”.
Fake news! Một diễn đàn tổng hợp tin các báo
lớn nhất, Real Clear Politics, cho biết tỷ lệ
hậu thuẫn trung b́nh của bà Hillary lên tới cao
điểm 49% ngày 18 tháng 10. Sau đó rớt đều
đặn mỗi ngày tới ngày bầu cử, ba
tuần sau. Có nghiă là hậu thuẫn của bà đă
bắt đầu rớt từ 10 ngày trước,
chứ không phải sau khi ông Comey mở lại cuộc
điều tra.
Một điều bà Hillary né không nói tới là
tại sao lại có vụ điều tra? Nếu bà không
có gian ư đặt hệ thống email riêng tại nhà,
th́ đâu có ai điều tra ǵ, và ông Comey làm sao
hại bà được?
Cuộc điều tra là hậu quả của việc
làm gian trá của bà Hillary. Bà Hillary khôn quá mất
ngoan. Đặt hệ thống email riêng tại nhà
để không ai biết ḿnh làm ǵ, che dấu những
chuyện bất lợi để bảo đảm
thắng lợi. Rốt cuộc chính cái che dấu này
đă hại bà. Không ai biết bà đă thực
sự trao đổi những ǵ với ai v́ bà đă
xoá biến hơn 30.000 emails, nhưng chính v́ không ai
biết ǵ nên không ai tin bà nữa.
Nhắc lại chuyện xưa, TT Nixon bị ép từ
chức v́ xoá 18 phút thâu thanh cuộc thảo luận
về Watergate với các phụ tá. Cái tội của ông
chính là v́ ông xoá vết tích tội lỗi, không ai
biết ông đă nói ǵ. Dân không tin tưởng,
mất job. Bà Hillary bước vào vết xe đổ,
mạnh tay hơn, xoá tới 30.000 emails, không ai biết
bà trao đổi ǵ với ai. Dân không tin, không bầu.
Lănh tụ khối thiểu số DC tại Thượng
Viện, Chuck Schumer, kết luận rơ ràng nhất: “khi
ḿnh thua một người với tỷ lệ hậu
thuẫn chưa tới 40% th́ không thể đổ
thừa bất cứ chuyện ǵ, dù là Nga hay Comey.
Đó là lỗi của chính ḿnh”.
Nếu có một bài học có thể rút tiả
được th́ đó là bà Hillary đă thua không
phải v́ ông Trump giỏi hay được hậu
thuẫn mạnh, mà chỉ v́ chính bà đă quá tệ.
Trong hai người tệ, bà Hillary đoạt
giải... tệ hơn. (27-08-17)
Vũ Linh
|