Kiểm
soát súng – ủng hộ hay chống?
|
Tin
thời sự mấy ngày qua hoàn toàn bị chuyện
tranh căi về súng đạn chi phối. Xuất
phát từ câu chuyện một anh khùng vác súng bắn
loạn đả vào học sinh một trường
trung học tại Parkland, một thành phố nhỏ cách
Miami khoảng 50 dặm về phía bắc.
Anh
Nikolas Cruz, 19
tuổi, là
cựu học sinh trường này, đă bị đuổi
học v́ vi phạm kỷ luật. Anh là người có
tâm thần ‘bất b́nh thường’, chuyên gây
gỗ kiếm chuyện, đánh lộn, bị trường
phạt liên tục, và từng công khai huyênh hoang
dọa sẽ vác súng đi bắn thiên hạ. Tuần
qua, anh làm thật. Tới trường, kéo chuông báo
động khiến học sinh ùa ra hành lang để
anh đứng tại đó, bắn ào ào,
khiến 17 người chết, 14 bị thương.
Anh Cruz bị truy tố về tội cố sát 17
lần. Chờ ngày ra ṭa. Khó
tránh án tử h́nh. Trong
vụ án này, có nhiều vấn đề đang
được tranh căi. Trước
hết, anh Cruz bị bệnh tâm thần, đi khoe khoang
chuyện giết người, bạn bè đều
biết. Ngày 5 tháng Giêng 2017, một anh biết
chuyện này, đă điện thoại báo cho FBI để
cảnh giác và yêu cầu FBI coi chừng. Tháng 9/2017,
một người khác báo cho FBI biết có một
độc giả góp ư trên một trang mạng, ngỏ
ư “muốn trở thành một người bắn
học sinh chuyên nghiệp” (professional
school shooter),
kư tên Nikolas Cruz, công khai. Tin mới nhất, FBI
đă nhận được cảnh giác về anh Cruz
tổng cộng 18 lần. FBI tuyệt đối không nhúc
nhích ǵ, không làm ǵ hết. Thật
ra, ngày 5/1/2017 đó, giám đốc FBI James Comey mắc
họp bí mật với TT Obama bàn việc Nga can
thiệp vào bầu cử tổng thống Mỹ, bàn
chuyện ǵ phải thông báo cho tân TT Trump biết,
chuyện ǵ không (đây là buổi họp ông Comey
dấu kín không khai với quốc hội, bị bà Rice
tiết lộ, đă được bàn trên diễn
đàn này tuần trước). Đúng như TT Trump
đă tố giác: FBI lo chuyện chính trị bầu
cử hơn là chuyện bảo vệ học sinh
bị chết oan. Chuyện
súng đạn ở Mỹ chẳng có ǵ mới
lạ, cũ rích, nghe qua không biết bao nhiêu lần
rồi. Mỗi lần có một tên điên khùng nào vác
súng đi bắn thiên hạ, là các chính khách dành
giựt nhau nhẩy lên sân khấu múa mép, khóc than và
cầu nguyện cho các nạn nhân, xỉa tay vào đối
thủ chính trị của ḿnh, bất kể ai, rồi
long trọng hứa “bầu cho tôi đi, tôi sẽ
giải quyết tận gốc chuyện súng đạn
này”. TTDC nhao nhao đ̣i hỏi biện pháp,… Để
rồi vài ba tuần sau, tất cả trở về t́nh
trạng … Vũ
Như Cẩn,
vẫn như cũ, không hơn không kém. Lần
này cũng y chang, tuy có một điểm mới
lạ: xỉa tay hỏi tội TT Trump. Chuyện súng
đạn điên rồ ở Mỹ là một cái
đau đầu cho cả nước ít ra là từ
thời TT Johnson cách đây nửa thế kỷ khi
một tay điên vác súng vào Texas University tại Austin
bắn loạn đả năm 1966, chẳng ông
tổng thống DC hay CH nào làm được ǵ
hết, nhưng bây giờ th́ xúm lại tố ông
Trump. Báo
phe ta Washington Post công bố ngay một thăm ḍ cho
thấy đa số dân Mỹ cho rằng TT Trump và
quốc hội CH đă không làm những chuyện
cần thiết để kiểm soát súng. Phe DC lớn
tiếng tố giác cả đảng CH và ngay cả TT
Trump đều đă trở thành con tin, hoàn toàn bị
khống chế bởi tiền của tổ chức NRA
-National Rifle Association- nên các dân biểu và nghị
sĩ CH đang kiểm soát quốc hội không dám
đụng đến chuyện kiểm soát việc bán
súng. Chỉ là chuyện giả dối b́nh thường
của TTDC và các chính khách cấp tiến. Thứ
nhất, trong
8 năm dưới TT Obama, đă xẩy ra 38 vụ
giết người tập thể, đưa đến
cái chết của 299 người. TT
Obama suốt 8 năm đó đă làm ǵ ngoài việc rơm
rớm nước mắt đi nhà thờ cầu
nguyện? Câu trả lời là… zero!
Có báo nào dám xỉa tay hỏi tội Obama như đang
hỏi tội Trump không? WaPo có làm thăm ḍ về TT
Obama không? Quư
vị ủng hộ TT Obama chớ vội đổ
thừa TT Obama bó tay v́ CH kiểm soát quốc hội.
Trong thời gian gần đây, đảng DC có hai
dịp kiểm soát tuyệt đối toàn diện
cả hành pháp lẫn cả hai viện quốc hội:
1993-1994 dưới
TT Clinton, và 2009-2010 dưới TT Obama, đă có thể
ra luật kiểm soát hay cấm bán súng, bất kể
luật ǵ cũng đều có dư phiếu tại lưỡng
viện quốc hội và có tổng thống sẵn sàng
kư. Trong 4 năm
nắm trọn quyền đó, DC đă làm ǵ để
ngăn cản việc giết người tập
thể? Vẫn là zero! Chỉ
trong bốn năm Clinton/Obama đó, đă xẩy ra 12
vụ bắn người tập thể, với
tổng cộng 85 người chết. Quư
vị ủng hộ phe DC, chửi bới TT Trump, có
thấy cái mùi giả dối khét lẹt không? Thứ
nh́, theo các thống kê chính thức, trong khoảng
thời gian từ 1990 tới 2002 (6 lần bầu
cử), các ứng cử viên quốc hội từ
cả hai đảng DC và CH đă tốn tổng
cộng 1.500 triệu đô tiền vận động
tranh cử. Cũng trong thời gian đó, NRA đă
yểm trợ cho họ tổng cộng 14 triệu,
tức là chưa tới 1%. Khó ai có thể nói các
vị dân cử quốc hội đă bị lệ
thuộc vào NRA khi số tiền yểm trợ của
NRA chưa tới 1% số tiền họ chi để
tranh cử. Chưa kể việc NRA yểm trợ
tiền cho cả hai đảng chứ không phải
chỉ có CH. Nhiều
người nhanh nhẩu chỉ trích NRA quá nhiều
tiền và quá mạnh, chi phối các chính khách Mỹ.
Câu hỏi mà họ không đặt ra là tại sao NRA
lại giàu mạnh như vậy? Họ lấy tiền
từ Nga hay Tầu hay từ dân Mỹ ủng hộ
họ? Cũng xin quư vị khoan nói NRA là của một
nhúm tài phiệt. NRA có hơn 5 triệu hội viên,
tuyệt đại đa số là dân trung lưu
Mỹ. TTDC
tung tin ông Trump nhận được 30 triệu yểm
trợ của NRA trong kỳ tranh cử vừa qua.
Vẫn là loại fake
news
của TTDC,
không có ǵ mới lạ. Thật ra, ông Trump và đảng
CH nhận được 10
triệu,
trong khi 20 triệu c̣n lại là tiền NRA dùng cho các chương
tŕnh quảng cáo chống bà Hillary. Hơn nữa,
nếu nói nhận được một chục
triệu của NRA là đă thành nô lệ của NRA th́
khi hai ông bà Clinton nhận cả trăm triệu
tiền đọc diễn văn cho các tài phiệt Wall
Street hay Quỹ
Clinton Foundation nhận được cả hai tỷ
từ các nhà độc tài Nga, Đông Âu, Phi Châu,… th́
họ có là nô lệ của ai không? Một
vị tỵ nạn phán một câu rất ‘văn hoá’:
“thật
là bất hạnh, đống phân Donald Trump lên, được
yểm trợ tối đa bởi đa số
CH, đă lần lượt vô hiệu hoá (rolled
back) những điều khoản thiện lành,
hợp lư, nhân bản dưới thời Obama, trong đó đă
gỡ bỏ background checks”.
Một là kẻ này đọc báo không kỹ nên không
biết chuyện TT Trump đă “gỡ bỏ background
checks”, hai là… fake news. Thời buổi này, ai cần
biết đâu là sự thật? Muốn chửi là
chửi thôi, nếu cần, cứ phịa ra chuyện
để chửi. Chỉ đọc “đống
phân Donald Trump” là đủ, khỏi cần đọc
tiếp. Vài vị tỵ nạn đầu óc đầy
sạn khô cứng cho dù có sống ở Mỹ mấy
chục năm hay mấy trăm năm cũng không có cách
nào hiểu được cái mà Mỹ gọi là
tự do tư tưởng, mọi người đều
có quyền nghĩ không giống người khác.
Với những người này, khác ư họ th́ không
ngu dốt cũng gian ác, không gian ác cũng là… đống
phân. Đó là cách họ hiểu ‘tự do tư tưởng’.
Ấy vậy mà cứ mở mồm là sỉ vả VC
độc tài khiến họ phải tỵ nạn chính
trị v́ lư tưởng tự do tư tưởng. Ngoài
ra, có một vấn đề đáng chú ư. TTDC luôn
tố cáo các vị dân biểu, nghị sĩ, thống
đốc và cả tổng thống CH lệ thuộc
NRA, nhưng lại không đặt rơ vấn đề
họ là ai? Xin trả lời: trong khi TTDC là một nhóm
tự phong th́ các vị dân cử CH không phải là
những chính khách tự phong, chỉ đại
diện cho chính ḿnh. Cũng y như các vị dân
cử DC, họ là những người được
bầu lên đại diện một khối dân,
tức là quan điểm của họ là quan điểm
của một khối dân. Nôm na ra, nếu họ
chống phá thai hay chống việc cấm sở
hữu súng chẳng hạn, và họ được
bầu, th́ chỉ có nghĩa là đa số dân trong khu
vực của họ chống phá thai và chống
việc cấm sở hữu súng. Nếu họ
chiếm được đa số tại Hạ
Viện, tại Thượng Viện, tại Ṭa
Bạch Ốc, và tại hơn ba chục tiểu bang,
th́ đó chính là v́ ư của đa số dân Mỹ
muốn vậy. Đó là nền tảng của thể
chế dân chủ của nước Mỹ, có phải
vậy không?
Nói
huỵch tẹt ra, những nghị sĩ, dân biểu
–dù CH hay DC- không chấp nhận cấm súng không
phải v́ đồng tiền của NRA, mà v́… ư dân,
v́ chính họ được dân bầu lên v́ quan điểm
này. Cả nửa thế kỷ nay, cả chục đời
tổng thống Mỹ, kể cả những đời
tổng thống DC, cũng chẳng ai làm ǵ khác
được cũng v́ … ư dân Mỹ muốn như
vậy. Không
ai chấp nhận Parkland, nhưng rất nhiều người
Mỹ coi như đó là cái giá phải trả để
họ có quyền giữ súng của họ để
tự bảo vệ họ. Nếu
như vụ Parkland gây xúc động mạnh, ép
tổng thống và quốc hội phải làm ǵ, th́
đó cũng chỉ là … ư dân. Đúng
ra, nếu muốn công bằng th́ không thể đổ
lỗi cho TT Trump hay ngay cả TT Obama hay TT Clinton, v́
thực tế là họ chẳng làm ǵ khác hơn
được. Vấn đề súng ống không
phải là chuyện CH hay DC, Trump hay Obama, Bush hay Clinton. Nói
tại bên này hay tại bên kia chỉ là tuyên truyền
phe đảng. Chuyện
súng đạn là vấn đề cực kỳ
phức tạp, không có giải pháp cho nên mới kéo dài
cả nửa thế kỷ mà không giải quyết
được. Không có một người đầu
óc b́nh thường nào mà không cảm thấy cần
“phải làm một cái ǵ” trước t́nh
trạng bắn giết oan mạng vô lư như thường
thấy. Chẳng có ai muốn thấy những thảm
họa kiểu này, cho dù là cấp tiến hay bảo
thủ hay chẳng để ư đến chính trị.
Vấn đề là… làm ǵ? Kẻ
này dĩ nhiên chẳng có giải pháp ǵ để
đề nghị. Chỉ xin phép tŕnh bày tóm lược
lại quan điểm của thiên hạ để quư
độc giả tự nhận định. Trước
những thảm hoạ giết người loạn
đả, giải pháp hiển nhiên mà ai cũng nghĩ
tới là cấm sở hữu súng, hay ít ra cũng
phải kiểm soát kỹ càng hơn. Trước
hết, phải nói ngay cấm bán súng hay cấm sở
hữu súng là chuyện không tưởng. Hiện
nay, người ta ước lượng có hơn 300
triệu cây súng đang nằm trong tay dân Mỹ.
Cho dù ngày mai ra luật cấm bán tất cả súng
ống, bất kể loại súng ǵ, th́ vẫn c̣n
mấy trăm triệu cây súng ngoài đường. Làm
ǵ được? Một
anh nhà báo đề nghị bắt chước Úc, cho
chính phủ mua lại súng của tất cả mọi
người. Chuyện vớ vẩn! Cả nước
Úc chỉ có một hai triệu cây súng săn là
nhiều. Chính phủ ra chương tŕnh này, một
phần được tài trợ bởi bọn bán súng
để có thể bán súng mới. Cũng kiểu như
TT Obama ra chương tŕnh đổi xe cũ lấy xe
mới, các hăng xe GM, Ford lời to, nhưng dân đóng
thuế th́ lỗ nặng. Thống
kê mới nhất cho thấy chính phủ Úc đă mua
lại khoảng một triệu cây súng cũ, nhưng
trong thời gian ngay sau đó, Úc cũng đă nhập
cảng hơn một triệu cây súng mới. Kết
số cuối cùng, Nhà Nước tốn cả trăm
triệu mua lại súng cũ, để rồi số súng
ngoài đường phố vẫn không thay đổi,
trong khi những súng sau này lại mới hơn, tốt
hơn, bắn nhanh hơn và chính xác hơn. Các tiệm
bán súng lời to, dân Úc đóng thuế lỗ nặng.
Chỉ v́ ‘sáng kiến’ của vài ông công chức
ngồi trong pḥng lạnh nghiên cứu biện pháp. Áp
dụng ở Mỹ, may ra th́ mua lại được
vài trăm ngàn cây súng, giỏi là một vài triệu,
cũng vẫn c̣n cả trăm triệu. Chưa kể
phải có bao nhiêu ngân sách để mua lại cả
trăm triệu cây súng này? Cứ bỏ rẻ một
cây súng được mua lại với giá 100 đô,
Nhà Nước Mỹ sẽ cần 30 tỷ đô.
Để rồi cả nước Mỹ có được
súng mới như dân Úc? C̣n
kiểm soát việc bán súng? Ai cũng muốn kiểm
soát súng, nhưng kiểm soát tới mức nào? Dưới
đây là tóm lược lập luận của hai bên
ủng hộ và chống kiểm soát gắt gao hơn. ỦNG
HỘ KIỂM SOÁT SÚNG ĐẠN GẮT HƠN:
CHỐNG
KIỂM SOÁT GẮT HƠN:
Nói
cách khác, những biện pháp đề nghị đều
đă chứng tỏ là vô hiệu. Vẫn không cản
được những vụ giết người
tập thể của mấy tay điên khùng. Làm ǵ hơn
được? Về
chuyện súng ống ở Mỹ, ta phải hiểu văn
hoá và lịch sử Mỹ trước khi lạm bàn. Trước
hết, nước Mỹ không phải đă có từ
mấy ngàn năm, mà mới có chỉ hơn 200 năm
thôi. Và nước
Mỹ được thành lập từ những người
đi phiêu lưu, khai phá đất hoang, một ḿnh
một ngựa và một cây súng vừa để đi
săn, vừa để tự vệ chống thú
rừng cũng như thổ dân da đỏ, và cả
tranh sống với những người cùng đi t́m
đất sống mới. Không
phải là chuyện thích súng v́ thể thao hay đi săn
đâu, mà là trong máu, trong văn hoá, trong cái lư
sống c̣n. Cái lư sống c̣n đó hiện nay c̣n
được thể hiện rất rơ trong luật
tự vệ của Mỹ. Anh
bước vào nhà tôi, tôi có quyền bắn anh để
tự vệ. Ở vài tiểu bang, c̣n có luật “vùng
an toàn cá nhân”, tức là đại khái anh đến
sát gần tôi, dưới một thước chẳng
hạn, tôi có quyền tự vệ đánh anh hay
bắn anh. Sau
đó, cái văn hóa bạo động được
Hồ Ly Vọng khai thác tối đa với những
phim bắn giết loạn đả, và đám “siêu
hi-tech” Silicon Valey ở San Jose khai thác c̣n mạnh hơn
nữa qua cả ngàn tṛ chơi điện tử máu me
be bét, là những tṛ giải trí vui nhất của
giới trẻ như cái anh Cruz đó. Cái mỉa mai và
giả dối thô bạo là những ông này cũng là
những người lên mặt xúc động mạnh
nhất v́ những vụ thảm sát như tại
Parkland. Quan
trọng hơn nữa, cũng phải hiểu sở
hữu súng là một trong những quyền cá nhân quan
trọng nhất trong Hiến Pháp Mỹ. Nước
Mỹ ra đời trong sự nổi loạn bằng
bạo lực chống chính phủ Anh v́ cái mà họ
gọi là chế độ độc tài của vương
quyền Anh.
Do đó, sau khi dành được độc lập,
họ vẫn muốn bảo đảm sẽ không bao
giờ có một chính quyền độc tài nào khác
đè cổ họ. Hiến
Pháp bảo đảm tất cả mọi công dân
đều có quyền sở hữu súng, không phải
để đi săn hay v́ tự do cá nhân, mà là để
có phương tiện chống đối, nổi
loạn chống lại những người cầm
quyền nếu họ tỏ ư độc tài. Thật
ra, vấn đề sở hữu súng không giản
dị như TTDC mô tả. Không phải CH và đám
bảo thủ chủ trương tha hồ sở
hữu súng đi bắn giết, trong khi DC và khối
cấp tiến lo cho sinh mạng dân nên chống lại
việc sở hữu súng. Nếu dễ như vậy,
đă có luật từ lâu rồi. Một
ví dụ của tính rắc rối này: cụ xă nghĩa
Bernie Sanders, thiên tả cực đoan, trên nguyên
tắc phải chống chuyện sở hữu súng
đạn, nhưng khi ra tranh cử tổng thống năm
2016, đă bị bà Hillary đánh tơi bời v́ ông
đă từng biểu quyết bác bỏ mọi
biện pháp kiểm soát súng, v́ tại tiểu bang Vermont
của ông, đi săn là một thứ ‘kỹ
nghệ’ lớn mang lại lợi tức rất
lớn cho tiểu bang, hầu hết các vị tu mi nam
tử đều có ‘thú tiêu khiển’ này, và mọi
chính khách Vermont t́m cách giới hạn sở hữu súng
sẽ chết yểu tại pḥng phiếu ngay.
Học
sinh biểu t́nh chống súng ống tại Thủ Đô
Washington D.C. Trong
cơn xúc động hiện nay, TTDC và phe DC đang khua
chiêng trống mạnh về vụ kiểm soát súng. Nhưng
vài vị dân cử DC lớn tiếng hô hào thường
là những người ngồi ghế rất vững,
c̣n đa số các vị dân cử DC khác th́ im
lặng. Kiểm soát súng không phải là một đề
tài câu cử tri trong giới lao động và trung lưu,
là giới mà DC rất cần nếu muốn chiếm
lại lưỡng viện. Vấn
đề súng đạn ở Mỹ thật ra đă
thành một đề tài đấm đá chính trị
phe đảng v́ đó là một vấn đề
hết sức nhạy cảm, nhất là khi nạn nhân
là những học sinh vô tội.
Các học sinh trường Parkland, 16-17 tuổi, sợ hăi,
xúc động, tức giận đ̣i hỏi phải có
một biện pháp nào đó, đó là chuyện
đương nhiên, chẳng những phải thông
cảm mà c̣n phải cổ vơ và cố t́m cách giúp chúng,
nhưng kích động chúng lên TV sỉ vả TT Trump
như TTDC đang làm là chuyện lợi dụng và
lừa đảo khó tha thứ. Ngay cả một
học sinh Parkland cũng đă nhận thấy và
cảnh giác TTDC đang khai thác, chính trị hóa sự
tức giận của họ. Không
một người nào với đầu óc b́nh thường
có thể hoan nghênh những vụ bắn giết điên
loạn. Vấn đề là phải t́m ra giải pháp
thực tế và hữu hiệu thay v́ lợi dụng
chuyện bắn giết để phục vụ mưu
đồ chính trị. Mang sinh mạng những học
sinh bị chết oan cũng như kích động
sự xúc động của tuổi trẻ ra làm công
cụ đấm đá chính trị đúng là hành
động phe đảng đáng phỉ nhổ
nhất. Nhất là lợi dụng chuyện đó để
đả kích ông tổng thống đương
nhiệm trong khi ít
nhất 9 ông tổng thống từ TT Johnson tới nay
đă hoàn toàn… bó tay. Một
thái độ tích cực hơn là ngồi lại, cùng
t́m một giải pháp để cứu mạng người,
thay v́ lợi dụng những cái chết oan để
chửi nhau dành ghế. Chỉ là hy vọng nhỏ bé
nhưng chắc khó thành sự thật. Vũ
Linh, Feb 24, 2018 |