LẠM
PHÁT BIDEN GIẾT DÂN NGHÈO
Vũ Linh |
Đă có không ít tranh căi về nguyên nhân và
hậu quả của lạm phát Biden, một cuộc
tranh căi dựa trên tính phe đảng chủ quan
nhiều hơn là dựa trên những dữ kiện khách
quan hay lư luận khoa học. Tuần này, ta thử nh́n toàn bộ vấn
đề cho rơ hơn. Không
đầy một năm dưới tài kinh bang tế
thế siêu việt của cụ Biden, vật giá đă
leo thang tới mức kỷ lục chưa từng
thấy trong suốt 40 năm qua, từ ngày c̣n gia tài
cụ Carter để lại cho hậu thế. Đă có không ít tranh căi về nguyên nhân và
hậu quả của lạm phát Biden, một cuộc
tranh căi dựa trên tính phe đảng chủ quan
nhiều hơn là dựa trên những dữ kiện khách
quan hay lư luận khoa học. Tuần này, ta thử nh́n toàn
bộ vấn đề cho rơ hơn. Thống
kê chính thức của Nhà Nước Biden cho biết
trong một năm qua, từ tháng 11/2020 tới tháng
11/2021, vật giá đă gia tăng 6,8%. Đây là kỷ
lục cao nhất từ đầu năm 1982, một năm
sau khi TT Reagan lên cầm quyền, hay chính xác hơn, lên
lănh đạn sau khi TT Carter bị dân Mỹ cho về
nhà trồng đậu phộng tiếp tục. Trong 4 năm
Carter, lạm phát đă tăng từ 5,2% đầu năm
1977 khi ông nhậm chức; lên tới 6,8% đầu năm
1978; rồi 9,3% đầu năm 1979; rồi 13,9% đầu
năm 1980; và cuối cùng 13,5% cuối năm 1980 trước
khi ông bàn giao cho tân TT Reagan.
Tỷ lệ lạm phát hàng tháng
dưới 4 năm Carter (1977-80) và 8 năm Reagan (1981-88) Nh́n vào bảng thống kê trên, ta thấy
rất rơ ràng lạm phát bộc phát mạnh từ khi
ông Carter bắt đầu nắm quyền, để
rồi tiếp tục leo thang không ngừng nghỉ, và
chỉ giảm hạ khi TT Reagan lên thay thế đầu
1981. Quư độc giả tinh ư sẽ thấy tháng
11/1977, 10 tháng sau khi ông Carter nhậm chức, lạm phát
leo lên tới 6,7%; trong khi tháng 11/ 2021, 10 tháng sau khi
cụ Biden nhậm chức, tỷ lệ lạm phát cũng
ở ngay mức tương tự tuy cao hơn một
chút, 6,8%. Những tỷ lệ của Carter là
những tỷ lệ cao kỷ lục mà 6 đời
tổng thống CH cũng như DC sau đó đều
không đạt được. Chỉ có cụ Biden
mới có hy vọng có được biệt tài
bắt kịp. Muốn thấy tỷ lệ lạm phát
cao hơn thời Carter, phải trở lại những năm
ngay sau khi Thế Chiến Thứ Hai chấm dứt,
1946-1947. Đó chính là lư do tại sao ông Carter
chỉ làm tổng thống có một nhiệm kỳ. Và
với sự tài ba của cụ Biden, ngay cả CNN cũng
phải tính chuyện cụ Biden chỉ thọ một
nhiệm kỳ. T́nh trạng hiện hữu Như trên đă viết, nói chung vật
giá tháng 11 vừa qua so với cùng kỳ năm ngoái,
đă tăng 6,8%, cao kỷ lục trong
bốn thập niên qua. Tháng 10 trước đó,
tỷ lệ lạm phát đă là 6,2%. Đó là chỉ dấu hàng tiêu thụ. C̣n
về giá sản xuất th́ tháng 11 vừa qua đă tăng
9,6% so với năm ngoái, nghĩa là trong
những tháng tới, chỉ dấu lạm phát hàng tiêu
thụ sẽ tăng nữa. Lạm phát trong 20 năm qua Dưới đây là bảng thống kê giá
cả gia tăng trong năm qua của một vài món nhu
yếu phẩm quan trọng nhất. Nh́n vào các con số trên, thực tế mà
nói, người dân khó có thể mường tượng
được toàn bộ câu chuyện lạm phát như
vậy nghĩa là ǵ. Một kinh tế gia cấp
tiến đă ‘diễn dịch’ tỷ lệ 6,8%
đó ra vài con số khác mà nhiều sẽ hiểu rơ
hơn: có nghĩa là trung b́nh, mỗi gia đ́nh trung lưu
Mỹ năm nay sẽ phải tốn thêm khoảng 4.000
đô một năm hay gần 350 đô một tháng cho
các chi tiêu gia đ́nh, trong khi lương chỉ tăng
chưa bằng một nửa. Tất cả mọi người
đều lỗ to! Cái ác là lạm phát đó đánh
mạnh nhất vào 3 trọng điểm lớn
nhất trong ngân sách gia đ́nh, nhất là gia đ́nh
trung lưu và nghèo: xăng, tiền nhà và thực
phẩm. https://www.cnbc.com/2021/12/10/inflation-is-hitting-the-3-big-areas-of-household-budgets.html Tất cả quư bà đi chợ Việt cũng
đều thấy giá gạo, giá nước mắm,…
tăng như thế nào, nhưng tôi không viết lên
đây được v́ không có các con số chính
thức. Chỉ biết giá thực phẩm Á Đông tăng
khá mạnh v́ toàn là nhập cảng qua Thái B́nh Dương
và phần lớn hàng đă hoặc c̣n đang bị
kẹt tại các bến tầu Cali. Nguyên nhân Như tất cả mọi vấn nạn nào
khác, đă có không biết bao nhiêu nguyên nhân được
nêu ra, và dĩ nhiên, tất cả đều bị
tranh căi tới bến. § Gia tài của Trump hay gói
quà 1.900 tỷ của cụ Biden? Nhiều người nặng tính phe đảng
dĩ nhiên đă biện giải cụ Biden thừa hưởng
gia tài của Trump thôi. Anh nhà báo vẹt Mai Phi Long
viết rất oai: “Nh́n con số $6.1 ngàn tỷ mà Tổng Thống
Trump chi tiêu với $1.9 ngàn tỷ của Tổng
Thống Biden kư, để nói rằng lạm phát tăng
là do Biden th́ quả là ấu trĩ v́ sự so sánh quá
khập khiễng và…trật lất!” Trước hết, kẻ này không có
thời giờ đi kiểm chứng các con số
của MPLong, nhưng thôi th́ cứ chấp nhận
những con số đó là đúng đi. Chỉ đọc
câu viết trên th́ thấy anh vẹt này không phải
kinh tế gia mà vẫn thích bàn chuyện kinh tế. Có thể TT Trump đă tung hơn 6.000
tỷ, gấp 3 lần số tiền 1.900 tỷ của
cụ Biden, nhưng phải hiểu hai hoàn cảnh hoàn
toàn khác nhau. Dưới thời Trump, không kể
một nửa số tiền là để cứu
trợ COVID, số tiền c̣n lại là cần
thiết để nuôi kinh tế, trong khi số tiền
của cụ Biden mang tiếng là để cứu
trợ COVID nhưng hậu quả là tiền bơm vào
kinh tế trong khi kinh tế đóng cửa. Để
hiểu vấn đề cho rơ hơn, kinh tế như
chiếc xe hơi, phải đổ xăng để
chạy dưới thời Trump, và đó chính là lư do
chi tiêu hơn 6.000 tỷ, để cả vạn hăng xưởng
mở cửa lại, để hàng chục triệu người
có công ăn việc làm lại. Sau khi COVID tấn công
th́ chiếc xe bị khựng lại, không chạy
nữa, kinh tế đóng cửa, mà cụ lờ
mờ Biden vẫn tiếp tục đổ xăng vào,
khiến xăng tràn ra ngoài, tức là lạm phát.
Chẳng những vậy mà quái lạ thay, cụ Biden
vẫn nhất quyết tiếp tục đổ xăng
nữa, qua gói quà gần 2.000 tỷ mà cụ đang
vận động quốc hội phê chuẩn. Anh vẹt MPLong viết lư luận gói quà
1.900 tỷ của cụ Biden gây lạm phát là … “ấu trĩ, khập khiễng và
trật lất” th́ xin anh nếu đủ
khả năng th́ đi tranh căi với các ông Steven
Rattner và Larry Summers đi. Gói quà 1.900 tỷ hoàn toàn thừa
thăi, chỉ đưa đến kết quả là tung
tiền vào thị trường, đẻ ra nạn
vật giá leo thang khi số tiền lưu hành có quá
nhiều so với t́nh trạng ứ đọng kinh
tế v́ COVID đóng cửa kinh doanh cũng như gián
đoạn đường giây cung ứng hàng hóa.
Đó chính là nhận định của hai ông Steven
Rattner và Larry Summers. Ông Rattner là người chịu trách
nhiệm cứu toàn bộ kỹ nghệ xe hơi
Mỹ dưới thời TT Obama, và ông Summers là chủ
tịch Hội Đồng Cố Vấn Kinh Tế
của TT Obama, trước đó là bộ trưởng
Ngân Khố của TT Clinton. Hai ông này … “ấu trĩ và trật lất”, chỉ
có MPLong là trưởng thành và đúng??? Biểu đồ dưới đây sẽ
cho quư độc giả thấy rơ lạm phát hiện
hữu bắt đầu từ khi nào: Biểu đồ trên cho thấy rơ nguyên nhân
tức th́ và trực tiếp của lạm phát
hiện hữu không ǵ khác hơn là gói quà cứu
trợ COVID 1.900 tỷ cụ Biden tặng cho dân Tháng Ba
năm nay, ngay sau khi cụ vừa nhậm chức, đúng
như nhận định của hai ông Rattner và Summers. Người
ta nói “quản trị tức là tiên liệu”.
Biểu đồ trên chứng minh rơ ràng chính quyền
Biden mù tịt, chẳng tiên đoán nổi một
tiếng đồng hồ nữa chuyện ǵ sẽ
xẩy ra chứ đừng nói tới chuyện mấy
tháng nữa hay một vài năm nữa. Khi thuốc ngừa được chích vào
cả mấy trăm triệu người th́ tất nhiên
là dịch sẽ giảm, kinh tế có thể mở
cửa lại và dân chúng có nhu cầu đi mua
những thứ họ cần mà không có được
trong cả năm trời. Trong khi đó, hàng hóa tạm
ngưng sản xuất cả năm trời, tất nhiên
sẽ thiếu hụt, và sự thất cân bằng này
tất nhiên sẽ khiến vật giá leo thang. Lửa
lạm phát bốc cháy. Khi lửa đang cháy, người
ta cần phải đổ nước lên để
dập tắt lửa. Nhưng thay v́ vậy, cụ Biden
đổ 1.900 tỷ thùng dầu và ép Ngân Hàng Dự
Trữ Liên Bang bồi thêm cả trăm tỷ khúc
gỗ vào để làm ǵ? Hệ quả sẽ ra sao,
trẻ con mẫu giáo cũng biết. Ở đây, phải nói ngay, chỉ là kinh
tế học mẫu giáo mà tất cả các cố
vấn và phụ tá của cụ Biden cũng như các
quan chức trong ngân hàng trung ương đều
biết rơ. Nhưng họ đă bất chấp hậu
quả kinh tế v́ họ quyết định theo nhu
cầu chính trị tặng quà cho dân để kiếm
hậu thuẫn chính trị, chứ không phải để
đáp ứng nhu cầu kinh tế. § Kẹt cung ứng trong
khi bộ trưởng Giao Thông bận thay tă cho con Cả triệu tấn hàng hóa đang
kẹt cứng tại các bến tàu, các nhà ga xe
lửa, các kho hàng, không đến tay người tiêu
thụ được, phần lớn v́ không có đủ
nhân viên chuyển hàng, không có đủ tài xế xe
chở hàng. Tiền vào tay dân ào ào trong khi không có hàng
để mua, hệ quả tất nhiên là vật giá
leo thang. Hiển nhiên đây là vấn đề giao
thông vận tải. Là lănh vực trách nhiệm của
ông bộ trưởng Buttigieg. Ông này đă làm ǵ? Trong khi khủng hoảng kẹt đường
giây cung ứng hàng hoá lên tới cao điểm th́ ông
Buttigieg đang nghỉ phép ba tháng để cùng ‘ông
chồng’ lo cho hai đứa con song sinh vừa ra đời
qua một bà được thuê mang thai giùm. H́nh
chụp hai ‘vợ chồng’ ông Buttigieg cùng ngồi trên
giường hớn hở ôm hai đứa con, tuyệt
đối chẳng có một ly ưu tư nào về
nạn kẹt hàng. Phát ngôn viên Ṭa Bạch Ốc ca
tụng ông Buttigieg đă là một gương sáng
về tinh thần trách nhiệm của một ông
bố lo cho con. Bị chỉ trích là rảnh hơi lo
thay tă cho con, ông Buttigieg hùng hổ căi “bộ tưởng trông con mới sanh dễ
lắm sao? Đó là ‘làm việc’ mà làm việc
rất cực!”. Thưa ông, không ai nói nuôi con dễ hay khó ǵ
hết, vấn đề là chúng tôi đóng thuế
trả lương cả trăm ngàn cho ông không
phải để ông lo cái chuyện lăng nhăng
vớ vẩn trong đời sống riêng tư của
ông, mà là để ông lo cho chúng tôi không thấy
cảnh giao thông kẹt cứng, không có nhu yếu
phẩm cho chúng tôi. Những bào chữa Trước đại họa lạm phát,
chính quyền Biden, với sự hỗ trợ tích
cực của những cái loa phường CNN, Washington
Post, New York Times, … và đám vẹt tị nạn u mê,
đă vặn trẹo lưng để bào chữa,
phần lớn là ngụy biện, phần nhỏ là
lừa bịp, và phần phụ nữa là tiếu lâm. § Lạm phát như
hiện tượng nhất thời Trước hết, chính quyền Biden
cố trấn an bằng cách khẳng định
lạm phát hiện nay chỉ là hiện tượng
nhất thời, có tính cách ‘chuyển tiếp’, và
sẽ qua thôi. Theo lập luận này, kinh tế phục
hồi quá nhanh dưới sự lănh đạo tài ba
của cụ Biden khi cầu vượt xa cung. Cầu lên
mạnh v́ dân có tiền xài, trong khi cung ứng không
theo kịp v́ các hăng xưởng không sản xuất
kịp v́ nhân công trước đó bị nghỉ làm
quá nhiều để tránh COVID, cũng như hàng
nhập cảng bị kẹt tại các bến tầu
v́ thiếu nhân công chuyển hàng. Tất cả chỉ
là hệ quả nhất thời của việc kinh doanh
mở cửa lại. Trên căn bản, lư luận ‘lạm phát
nhất thời’ kiểu này không sai lắm. Dĩ nhiên,
trên cơi đời này, hầu như chuyện ǵ cũng
chỉ là nhất thời thôi, tất cả rồi cũng
qua. Ngay cả cuộc sống cũng chỉ là nhất
thời, ai sinh ra rồi cũng chết thôi. Vấn đề là sớm hay muộn, và
khi vấn nạn chưa qua th́ ta có chịu nổi không. Một cách cụ thể, giá thịt ḅ có
gia tăng 100% mỗi năm trong 100 năm liền th́ ông
tỷ phú Bill Gates cũng vẫn có thể ăn
thịt ḅ kobe của Nhật một ngày ba lần cho
tới đời cháu chắt nội ngoại, chứ
gạo tăng ví dụ 1% mỗi tháng trong 6 tháng thôi,
th́ dân tị nạn cũng đủ ră rời tứ
chi rồi. § Lạm phát như
vấn đề của giai cấp thượng lưu Ông Ron Klain, chánh văn pḥng cụ Biden,
rất oai hùng, trấn an dân khố rách áo ôm không có ǵ
phải lo sợ lạm phát hết v́ lạm phát
chỉ là một vấn đề của giai cấp thượng
lưu. Công bằng mà nói, ông Klain chỉ là
lập lại nguyên văn nhận định của
một giáo sư Harvard, ông Jason Furman. Theo ông Furman, giá
cả gia tăng v́ dân có công ăn việc làm, có
tiền trợ cấp, có sung túc, nên mới có tiền
mua hàng quá nhiều, đưa đến t́nh trạng
giá cả gia tăng. Đây rơ ràng là lư luận của loại
‘học giả’ -chứ không phải học
thật-, chỉ biết ăn ngon mặc đẹp
ngủ kỹ, làm việc trong pḥng máy lạnh, qua
việc đọc sách đọc báo mỗi ngày. Không
bao giờ rảnh ra cửa sổ nh́n ra bên ngoài xem
chuyện ǵ đang xẩy ra. Xin lỗi ông Furman và ông Klain, chứ tôi
đi làm cật lực, lương không tăng mà
đổ xăng mỗi tuần 60 đô thay v́ 40 đô
như trước đây, th́ đó là vấn nạn
cực lớn, trong khi đối với ông Bill Gates
chỉ là chuyện muỗi đốt gỗ, sao có
thể nói đó là “vấn đề của giai
cấp thượng lưu”? Quư ông nói những người
có lợi tức thấp hay lănh tiền già cố định
sẽ được Nhà Nước lo, xin hỏi quư ông
khi giá xăng tăng 60%, Nhà Nước có tăng
trợ cấp hay tiền già lên 60% không? Tôi là người
sống bằng tiền già, Nhà Nước sẽ tăng
thêm 6% tiền già SSA cho năm tới, như vậy có
đủ trả tiền xăng phụ trội không? Chưa
kể Nhà Nước cho tay này, lấy lại tay kia khi
tăng tiền đóng góp vào bảo hiểm y tế
Medicare. Cái thực tế hiển nhiên
nhất là lạm phát chỉ giết đám dân nghèo thôi.
Càng nghèo càng chết nhanh, chứ đám thượng lưu
sẽ chẳng có ma nào chết v́ xăng tăng giá lên
một hai đô một ga-lông hay tiền thuê nhà tăng
một hai trăm đô một tháng. Các đại gia
vẫn ung dung đi chơi bằng máy bay riêng như thường,
bất kể giá xăng tăng bao nhiêu. § Lạm phát như công
thức b́nh đẳng Anh b́nh loạn gia Andrew Sorkin của đài
tivi CNBC phùng mang tung hô lạm phát là h́nh thức
tạo công bằng, san bằng bớt bất công giai
cấp. Thú thật kẻ này không hiểu cái lư này,
ngoại trừ lư do lạm phát khiến tất cả
mọi người nghèo đi, đưa đến t́nh
trạng ‘lư tưởng’ của xă nghĩa là
tất cả đều ‘công bằng trước chén bo bo’. Xin lỗi, kẻ này vắt chân lên cổ
trốn chạy cái xứ ‘đỉnh cao của
khỉ Trường Sơn’ chính v́ không muốn
sống trong t́nh trạng công bằng trước chén
bo bo này. § Lạm phát v́ các
tổ hợp sản xuất Lư cớ bào chữa mới nhất: phát ngôn
viên Ṭa Bạch Ốc đổ thừa giá thịt thà
tăng v́ các tổ hợp sản xuất thịt cùng
nhau thông đồng tăng giá. Vâng, cũng như xăng
tăng giá vi các hăng sản xuất dầu xăng thông
đồng, giá xe cũ tăng v́ các công ty sản
xuất xe thông đồng, giá nước mắm tăng
v́ dân đánh cá Phan Thiết thông đồng,…
Tất cả là lỗi của… bốn phương tám
hướng. Vẫn cái tật đổ thừa bốn
phương tám hướng. Mỹ có luật rất
gắt chống các tổ hợp thông đồng giá
cả [anti-cartel laws hay anti-gouging prices laws], sao bộ Tư
Pháp chưa truy tố các tổ hợp đó đi? Biện pháp Trước hiện tượng lạm phát
giết dân, chính quyền Biden đă, đang, và dự
tính làm ǵ? § Về tăng giá xăng Những trí thức cấp tiến cuồng
nhất t́m cách biện giải cho việc tăng giá xăng.
Họ cho đó là việc tốt v́ thiên hạ sẽ
bớt xài xăng, bớt gây ô nhiễm khí hậu,
bớt hâm nóng địa cầu. Và giải pháp
rất dễ cho mọi người tất nhiên là
đi xe điện, đừng đi xe hơi đổ
xăng nữa. Xin lỗi quư vị trí không thức, đây
là loại lư luận của các vị trưởng
giả, thừa giấy vẽ voi. Tôi là thứ dân
hạng bét, cần có xe đi làm lao động lănh lương
xấp xỉ cỡ dưới tối thiểu, có
được mức tối thiểu 15 đô một
giờ th́ coi như đă trúng số rồi. Có
tiền lương vào để có gạo ăn
mỗi ngày là phúc đức rồi, làm sao tôi rảnh
hơi nghĩ chuyện trái đất bị hâm nóng vài
trăm thế kỷ nữa? Cụ Al Gore chê cái xe Toyota
tôi mua thời ông Reagan c̣n làm tổng thống, là
thải khí hại nhiều quá trong khi một chuyến
đi đánh gôn bằng máy bay tư của ông Al Gore
đă thải khí độc bằng tôi lái xe đi làm
cả năm. Mua xe điện ư? Tôi c̣n cái xe
thời Reagan là đă quá ngon rồi, tiền đâu
bảo tôi mua xe điện bạc trăm ngàn của
tỷ phú Elon Musk? Rơ là vớ vẩn! § Về kẹt cung
ứng Kẹt hàng là một vấn nạn cực
kỳ lớn lao, lớn hơn xa tầm tay của ông
Buttigieg mà yếu tố chính được bổ
nhiệm làm bộ trưởng là … cái ‘can đảm’
dám công khai hôn ông chồng đồng tính. Trên nguyên tắc, bộ Giao Thông ở
Mỹ là cái bộ nhàn rỗi nhất, chẳng có ǵ
để làm v́ phần lớn vấn đề giao thông
trên các xa lộ, đường phố,… thuộc
thẩm quyền tiểu bang hay thị trưởng,
quận trưởng, trong khi các ngành hàng không, giao thông
biển đều đă có thủ tục luật
lệ thông dụng từ hồi nào tới giờ. Do
đó, cụ Biden muốn lấy điểm với dân
đồng tính, đă bổ nhiệm anh Buttigieg làm
bộ trưởng Giao Thông, với ư nghĩ chẳng có
hại ǵ cho dù anh này kinh nghiệm chẳng có ǵ, ngoài
việc làm thị trưởng một thành phố
nhỏ tí không ai biết ở đâu. Cái không may hay chính xác hơn, cái dở
của cụ và anh Buttigieg là không tiên đoán trước
được COVID sẽ đánh mạnh vào đường
giây cung ứng như thế nào, nên bổ nhiệm
một anh lờ mờ lo chuyện tải hàng. Bà bộ trưởng Thương Mại
Gina Raimondo c̣n siêu hơn nữa. Bà rất ‘hoành tráng’
tuyên bố chuyện giải quyết nạn kẹt hàng
không phải trách nhiệm của chính quyền, mà
đó là chuyện của khu vực tư doanh. Ủa
vậy sao? Vậy th́ xứ Mỹ này có bộ trưởng
Thương Mại, bộ trưởng Giao Thông để
làm ǵ? Để làm cảnh như cả lô ủy viên
linh tinh ngáp gió trong các hội đoàn trong cộng đồng
tị nạn ta sao? Một vài anh chị cấp tiến bóp trán
t́m cách biện giải, đă chế ra một cách bào
chữa rất sáng tạo. Họ cho rằng nguyên do sâu
xa của vấn đề là dân Mỹ ăn xài quá
lố, do đó, dân Mỹ nên tập ăn xài bớt
đi, mua hàng bớt đi, sẽ hết kẹt cung
ứng ngay và vật giá sẽ hết leo thang ngay.
Phải rồi, dân Mỹ nên tập sống theo dân
Zimbabwe hay dân Việt ta thời khỉ bao cấp, cái ǵ
cũng không có, mua ǵ cũng không được, để
rồi giải thích tất cả đều là dư
thừa không cần thiết. Triết lư ‘dân giàu nước
mạnh’ ngày nay đă bị coi như triết lư
hủ lậu, mà nhân sinh quan mới phải là ‘dân nghèo
nước yếu’ th́ mới là hợp thời trang.
Dân Mỹ đă cố t́nh bầu cho cụ Biden để
được nghèo và yếu đi mà, phải không? § Về gói quà BBB Lúc đầu, cụ Biden trấn an dân, nói
lạm phát là chuyện nhất thời thôi. Nhưng
rồi sau đó, các chuyên gia thứ
thiệt như bà bộ trưởng Ngân Khố Yellen và
cả ông chủ tịch ngân hàng trung ương Powell,
đều đă đổi giọng, nh́n nhận
lạm phát sẽ kéo dài khá lâu. Cụ Biden bèn đổi
chiến thuật, không c̣n nhấn mạnh lạm phát
chỉ là tai nạn ngắn hạn, mà xoáy mạnh vào
lập luận mới: lạm phát có thể kéo dài
thật, nhưng cụ Biden đă có sẵn vũ khí
cực hữu hiệu để chống lạm phát:
đó chính là gói quà BBB hơn 2.000 tỷ. Thượng viện, dưới áp lực
của cụ Biden, đang điều đ́nh, trả giá,
đổi chác ǵ đó trong hậu trường để
thông qua gói quà cụ Biden gọi là luật ‘Tái Xây
Dựng Lại Tốt Đẹp Hơn’ -Build Back Better
hay BBB. Trước hết, phải nói ngay, gói quà
này c̣n trong ṿng trả giá nên chưa ai biết cuối
cùng sẽ là bao nhiêu, có ǵ trong đó. Tuy nhiên dựa
trên đề nghị của cụ Biden và gói quà
hạ viện đă phê chuẩn, có thể sẽ lên
tới trên dưới 2.000 tỷ (so với 3.500 tỷ
như đề nghị ban đầu), và gồm
rất nhiều loại trợ cấp và chi tiêu của
Nhà Nước. Theo cụ Biden, BBB sẽ có đủ
thứ lợi như gia tăng việc làm, phục
hồi kinh tế, cắt giảm lạm pháp, mang
lại phúc lợi cho dân, … Một loại thuốc
đặc biệt trị bá bệnh mà Hoa Đà
chỉ có thể mơ ước trong mộng. Mà đặc
biệt như cụ Biden quảng bá, hoàn toàn từ trên
trời rơi xuống như món quà của ông Già Noel
tân thời, tất cả miễn phí, không ai phải
trả xu nào, không tăng thuế, không vay mượn,…
Quá hay, quá tốt, đến độ mà Mỹ
gọi là ‘too good to be true’, quá tốt đến
độ không thể có thật được. Tất cả những kết quả
tuyệt hảo đó được cụ Biden long
trọng hứa hẹn, nhưng đáng tiếc thay,
chỉ có những người phe đảng mù quáng
nhất mới tin. Mặt trái của gói quà đó là cái giá dân
Mỹ sẽ phải trả mà cụ Biden không đủ
lương thiện để nói thẳng ra: đổ
dầu và thêm gỗ vào đám lửa lạm phát, tăng
thâm thủng ngân sách, tăng công nợ, giảm giá
trị đồng đô, tăng thâm thủng cán cân
ngoại thương. Theo Văn Pḥng Ngân Sách Quốc
Hội -Congressional Budget Office- không thuộc đảng nào,
gói quà như cụ Biden đề nghị sẽ
đưa đến thâm thủng ngân sách khoảng
3.000 tỷ đô trong một thập niên tới. Điểm tiếu lâm nhất là trong khi
tất cả các chuyên gia kinh tế đều nh́n
nhận gói quà khổng lồ này sẽ không khác ǵ
dầu hỏa và gỗ bỏ vào đám lửa lạm
phát, th́ cụ Biden khư khư khẳng định
tung tiền ra như vậy sẽ là biện pháp
hữu hiệu nhất để giảm lạm phát.
Trong 5 người dân Mỹ, chỉ có 1 người tin
cụ Biden. Trong đó có vài con vẹt tị nạn
bảo hoàng hơn vua! https://www.foxbusiness.com/politics/biden-spending-bill-deficit-permanent-cbo-analysis Kết Nói lạm phát nghe có tính cách trừu tượng,
chuyên môn kinh tế, nhiều người sẽ không
hiểu rơ hệ quả của lạm phát đối
với chính ḿnh. Nói một cách giản dị và
dễ hiểu hơn, đó là t́nh trạng ‘người dân nghèo
đi’, hay nói cách khác cụ thể hơn,
là trong một năm
với cụ Biden, tất cả mọi người
đều đă bị trừ lương hay bị
cắt bớt tiền già, không hơn không
kém. Tuy số tiền nhận được không
giảm, có thể gia tăng chút đỉnh, nhưng cùng
với số tiền đó mà mua được ít hàng
hơn, ăn được ít hơn, sắm được
ít quần áo hơn, đi lại ít hơn, đổ
được ít xăng hơn, … th́ đó nếu không
phải là nghèo đi th́ là ǵ? Nếu đúng như cụ Biden khẳng
định, lạm phát chỉ là hiện tượng
nhất thời, cho là kéo dài hai ba tháng, th́ công
bằng mà nói, khó ai có thể trách cụ Biden
được. Nhưng nếu lạm phát trầm
trọng hơn hay kéo dài hai ba năm, th́ đừng ai
lấy làm lạ nếu cụ Biden chỉ là tổng
thống một nhiệm kỳ giống như TT Carter thôi. Đối với kẻ này, thú thật
chuyện cụ Biden làm một nhiệm kỳ hay
nửa nhiệm kỳ hay ba nhiệm kỳ chẳng có ǵ
phải đau đầu quá nhiều, mà cái đáng
đau đầu là khi nào th́ tiền già không c̣n đủ
để mua thịt cá, để phải bị ăn
chay trường bất đắc dĩ. ĐỌC THÊM Lư do vật giá gia tăng – New
York Magazine: Ṭa Bạch Ốc coi thường
lạm phát – Spectator World: https://spectatorworld.com/newsletter/why-wont-the-white-house-take-inflation-seriously/ Thượng lưu mù quáng – Real
Clear Politics: Thống kê chính thức của Nhà Nước
Biden cho biết trong một năm qua, từ tháng 11/2020
tới tháng 11/2021, vật giá đă gia tăng 6,8%. Đây
là kỷ lục cao nhất từ đầu năm 1982,
một năm sau khi TT Reagan lên cầm quyền, hay chính
xác hơn, lên lănh đạn sau khi TT Carter bị dân
Mỹ cho về nhà trồng đậu phộng tiếp
tục. Trong 4 năm Carter, lạm phát đă tăng
từ 5,2% đầu năm 1977 khi ông nhậm chức; lên
tới 6,8% đầu năm 1978; rồi 9,3% đầu năm
1979; rồi 13,9% đầu năm 1980; và cuối cùng
13,5% cuối năm 1980 trước khi ông bàn giao cho tân
TT Reagan. Tỷ lệ lạm phát hàng tháng
dưới 4 năm Carter (1977-80) và 8 năm Reagan (1981-88) Nh́n vào bảng thống kê trên, ta thấy
rất rơ ràng lạm phát bộc phát mạnh từ khi
ông Carter bắt đầu nắm quyền, để
rồi tiếp tục leo thang không ngừng nghỉ, và
chỉ giảm hạ khi TT Reagan lên thay thế đầu
1981. Quư độc giả tinh ư sẽ thấy tháng
11/1977, 10 tháng sau khi ông Carter nhậm chức, lạm phát
leo lên tới 6,7%; trong khi tháng 11/ 2021, 10 tháng sau khi
cụ Biden nhậm chức, tỷ lệ lạm phát cũng
ở ngay mức tương tự tuy cao hơn một
chút, 6,8%. Những tỷ lệ của Carter là
những tỷ lệ cao kỷ lục mà 6 đời
tổng thống CH cũng như DC sau đó đều
không đạt được. Chỉ có cụ Biden
mới có hy vọng có được biệt tài
bắt kịp. Muốn thấy tỷ lệ lạm phát
cao hơn thời Carter, phải trở lại những năm
ngay sau khi Thế Chiến Thứ Hai chấm dứt,
1946-1947. Đó chính là lư do tại sao ông Carter
chỉ làm tổng thống có một nhiệm kỳ. Và
với sự tài ba của cụ Biden, ngay cả CNN cũng
phải tính chuyện cụ Biden chỉ thọ một
nhiệm kỳ. T́nh trạng hiện hữu Như trên đă viết, nói chung vật
giá tháng 11 vừa qua so với cùng kỳ năm ngoái,
đă tăng 6,8%, cao kỷ lục trong
bốn thập niên qua. Tháng 10 trước đó,
tỷ lệ lạm phát đă là 6,2%. Đó là chỉ dấu hàng tiêu thụ. C̣n
về giá sản xuất th́ tháng 11 vừa qua đă tăng
9,6% so với năm ngoái, nghĩa là trong
những tháng tới, chỉ dấu lạm phát hàng tiêu
thụ sẽ tăng nữa. Lạm phát trong 20 năm qua Dưới đây là bảng thống kê giá
cả gia tăng trong năm qua của một vài món nhu
yếu phẩm quan trọng nhất. Nh́n vào các con số trên, thực tế mà
nói, người dân khó có thể mường tượng
được toàn bộ câu chuyện lạm phát như
vậy nghĩa là ǵ. Một kinh tế gia cấp
tiến đă ‘diễn dịch’ tỷ lệ 6,8%
đó ra vài con số khác mà nhiều sẽ hiểu rơ
hơn: có nghĩa là trung b́nh, mỗi gia đ́nh trung lưu
Mỹ năm nay sẽ phải tốn thêm khoảng 4.000
đô một năm hay gần 350 đô một tháng cho
các chi tiêu gia đ́nh, trong khi lương chỉ tăng
chưa bằng một nửa. Tất cả mọi người
đều lỗ to! Cái ác là lạm phát đó đánh
mạnh nhất vào 3 trọng điểm lớn
nhất trong ngân sách gia đ́nh, nhất là gia đ́nh
trung lưu và nghèo: xăng, tiền nhà và thực
phẩm. https://www.cnbc.com/2021/12/10/inflation-is-hitting-the-3-big-areas-of-household-budgets.html Tất cả quư bà đi chợ Việt cũng
đều thấy giá gạo, giá nước mắm,…
tăng như thế nào, nhưng tôi không viết lên
đây được v́ không có các con số chính
thức. Chỉ biết giá thực phẩm Á Đông tăng
khá mạnh v́ toàn là nhập cảng qua Thái B́nh Dương
và phần lớn hàng đă hoặc c̣n đang bị
kẹt tại các bến tầu Cali. Nguyên nhân Như tất cả mọi vấn nạn nào
khác, đă có không biết bao nhiêu nguyên nhân được
nêu ra, và dĩ nhiên, tất cả đều bị
tranh căi tới bến. § Gia tài của Trump hay gói
quà 1.900 tỷ của cụ Biden? Nhiều người nặng tính phe đảng
dĩ nhiên đă biện giải cụ Biden thừa hưởng
gia tài của Trump thôi. Anh nhà báo vẹt Mai Phi Long
viết rất oai: “Nh́n con số $6.1 ngàn tỷ mà Tổng Thống
Trump chi tiêu với $1.9 ngàn tỷ của Tổng
Thống Biden kư, để nói rằng lạm phát tăng
là do Biden th́ quả là ấu trĩ v́ sự so sánh quá
khập khiễng và…trật lất!” Trước hết, kẻ này không có
thời giờ đi kiểm chứng các con số
của MPLong, nhưng thôi th́ cứ chấp nhận
những con số đó là đúng đi. Chỉ đọc
câu viết trên th́ thấy anh vẹt này không phải
kinh tế gia mà vẫn thích bàn chuyện kinh tế. Có thể TT Trump đă tung hơn 6.000
tỷ, gấp 3 lần số tiền 1.900 tỷ của
cụ Biden, nhưng phải hiểu hai hoàn cảnh hoàn
toàn khác nhau. Dưới thời Trump, không kể
một nửa số tiền là để cứu
trợ COVID, số tiền c̣n lại là cần
thiết để nuôi kinh tế, trong khi số tiền
của cụ Biden mang tiếng là để cứu
trợ COVID nhưng hậu quả là tiền bơm vào
kinh tế trong khi kinh tế đóng cửa. Để
hiểu vấn đề cho rơ hơn, kinh tế như
chiếc xe hơi, phải đổ xăng để
chạy dưới thời Trump, và đó chính là lư do
chi tiêu hơn 6.000 tỷ, để cả vạn hăng xưởng
mở cửa lại, để hàng chục triệu người
có công ăn việc làm lại. Sau khi COVID tấn công
th́ chiếc xe bị khựng lại, không chạy
nữa, kinh tế đóng cửa, mà cụ lờ
mờ Biden vẫn tiếp tục đổ xăng vào,
khiến xăng tràn ra ngoài, tức là lạm phát.
Chẳng những vậy mà quái lạ thay, cụ Biden
vẫn nhất quyết tiếp tục đổ xăng
nữa, qua gói quà gần 2.000 tỷ mà cụ đang
vận động quốc hội phê chuẩn. Anh vẹt MPLong viết lư luận gói quà
1.900 tỷ của cụ Biden gây lạm phát là … “ấu trĩ, khập khiễng và
trật lất” th́ xin anh nếu đủ
khả năng th́ đi tranh căi với các ông Steven
Rattner và Larry Summers đi. Gói quà 1.900 tỷ hoàn toàn thừa
thăi, chỉ đưa đến kết quả là tung
tiền vào thị trường, đẻ ra nạn
vật giá leo thang khi số tiền lưu hành có quá
nhiều so với t́nh trạng ứ đọng kinh
tế v́ COVID đóng cửa kinh doanh cũng như gián
đoạn đường giây cung ứng hàng hóa.
Đó chính là nhận định của hai ông Steven
Rattner và Larry Summers. Ông Rattner là người chịu trách
nhiệm cứu toàn bộ kỹ nghệ xe hơi
Mỹ dưới thời TT Obama, và ông Summers là chủ
tịch Hội Đồng Cố Vấn Kinh Tế
của TT Obama, trước đó là bộ trưởng
Ngân Khố của TT Clinton. Hai ông này … “ấu trĩ và trật lất”, chỉ
có MPLong là trưởng thành và đúng??? Biểu đồ dưới đây sẽ
cho quư độc giả thấy rơ lạm phát hiện
hữu bắt đầu từ khi nào: Biểu đồ trên cho thấy rơ nguyên nhân
tức th́ và trực tiếp của lạm phát
hiện hữu không ǵ khác hơn là gói quà cứu
trợ COVID 1.900 tỷ cụ Biden tặng cho dân Tháng Ba
năm nay, ngay sau khi cụ vừa nhậm chức, đúng
như nhận định của hai ông Rattner và Summers. Người ta nói “quản trị tức là
tiên liệu”. Biểu đồ trên chứng minh rơ ràng
chính quyền Biden mù tịt, chẳng tiên đoán
nổi một tiếng đồng hồ nữa
chuyện ǵ sẽ xẩy ra chứ đừng nói
tới chuyện mấy tháng nữa hay một vài năm
nữa. Khi thuốc ngừa được chích vào
cả mấy trăm triệu người th́ tất nhiên
là dịch sẽ giảm, kinh tế có thể mở
cửa lại và dân chúng có nhu cầu đi mua
những thứ họ cần mà không có được
trong cả năm trời. Trong khi đó, hàng hóa tạm
ngưng sản xuất cả năm trời, tất nhiên
sẽ thiếu hụt, và sự thất cân bằng này
tất nhiên sẽ khiến vật giá leo thang. Lửa
lạm phát bốc cháy. Khi lửa đang cháy, người
ta cần phải đổ nước lên để
dập tắt lửa. Nhưng thay v́ vậy, cụ Biden
đổ 1.900 tỷ thùng dầu và ép Ngân Hàng Dự
Trữ Liên Bang bồi thêm cả trăm tỷ khúc
gỗ vào để làm ǵ? Hệ quả sẽ ra sao,
trẻ con mẫu giáo cũng biết. Ở đây, phải nói ngay, chỉ là kinh
tế học mẫu giáo mà tất cả các cố
vấn và phụ tá của cụ Biden cũng như các
quan chức trong ngân hàng trung ương đều
biết rơ. Nhưng họ đă bất chấp hậu
quả kinh tế v́ họ quyết định theo nhu
cầu chính trị tặng quà cho dân để kiếm
hậu thuẫn chính trị, chứ không phải để
đáp ứng nhu cầu kinh tế. § Kẹt cung ứng trong
khi bộ trưởng Giao Thông bận thay tă cho con Cả triệu tấn hàng hóa đang
kẹt cứng tại các bến tàu, các nhà ga xe
lửa, các kho hàng, không đến tay người tiêu
thụ được, phần lớn v́ không có đủ
nhân viên chuyển hàng, không có đủ tài xế xe
chở hàng. Tiền vào tay dân ào ào trong khi không có hàng
để mua, hệ quả tất nhiên là vật giá
leo thang. Hiển nhiên đây là vấn đề giao
thông vận tải. Là lănh vực trách nhiệm của
ông bộ trưởng Buttigieg. Ông này đă làm ǵ? Trong khi khủng hoảng kẹt đường
giây cung ứng hàng hoá lên tới cao điểm th́ ông
Buttigieg đang nghỉ phép ba tháng để cùng ‘ông
chồng’ lo cho hai đứa con song sinh vừa ra đời
qua một bà được thuê mang thai giùm. H́nh
chụp hai ‘vợ chồng’ ông Buttigieg cùng ngồi trên
giường hớn hở ôm hai đứa con, tuyệt
đối chẳng có một ly ưu tư nào về
nạn kẹt hàng. Phát ngôn viên Ṭa Bạch Ốc ca
tụng ông Buttigieg đă là một gương sáng
về tinh thần trách nhiệm của một ông
bố lo cho con. Bị chỉ trích là rảnh hơi lo
thay tă cho con, ông Buttigieg hùng hổ căi “bộ tưởng trông con mới sanh dễ
lắm sao? Đó là ‘làm việc’ mà làm việc
rất cực!”. Thưa ông, không ai nói nuôi con dễ hay khó ǵ
hết, vấn đề là chúng tôi đóng thuế
trả lương cả trăm ngàn cho ông không
phải để ông lo cái chuyện lăng nhăng
vớ vẩn trong đời sống riêng tư của
ông, mà là để ông lo cho chúng tôi không thấy
cảnh giao thông kẹt cứng, không có nhu yếu
phẩm cho chúng tôi. Những bào chữa Trước đại họa lạm phát,
chính quyền Biden, với sự hỗ trợ tích
cực của những cái loa phường CNN, Washington
Post, New York Times, … và đám vẹt tị nạn u mê,
đă vặn trẹo lưng để bào chữa,
phần lớn là ngụy biện, phần nhỏ là
lừa bịp, và phần phụ nữa là tiếu lâm. § Lạm phát như
hiện tượng nhất thời Trước hết, chính quyền Biden
cố trấn an bằng cách khẳng định
lạm phát hiện nay chỉ là hiện tượng
nhất thời, có tính cách ‘chuyển tiếp’, và
sẽ qua thôi. Theo lập luận này, kinh tế phục
hồi quá nhanh dưới sự lănh đạo tài ba
của cụ Biden khi cầu vượt xa cung. Cầu lên
mạnh v́ dân có tiền xài, trong khi cung ứng không
theo kịp v́ các hăng xưởng không sản xuất
kịp v́ nhân công trước đó bị nghỉ làm
quá nhiều để tránh COVID, cũng như hàng
nhập cảng bị kẹt tại các bến tầu
v́ thiếu nhân công chuyển hàng. Tất cả chỉ
là hệ quả nhất thời của việc kinh doanh
mở cửa lại. Trên căn bản, lư luận ‘lạm phát
nhất thời’ kiểu này không sai lắm. Dĩ nhiên,
trên cơi đời này, hầu như chuyện ǵ cũng
chỉ là nhất thời thôi, tất cả rồi cũng
qua. Ngay cả cuộc sống cũng chỉ là nhất
thời, ai sinh ra rồi cũng chết thôi. Vấn đề là sớm hay muộn, và
khi vấn nạn chưa qua th́ ta có chịu nổi không. Một cách cụ thể, giá thịt ḅ có
gia tăng 100% mỗi năm trong 100 năm liền th́ ông
tỷ phú Bill Gates cũng vẫn có thể ăn
thịt ḅ kobe của Nhật một ngày ba lần cho
tới đời cháu chắt nội ngoại, chứ
gạo tăng ví dụ 1% mỗi tháng trong 6 tháng thôi,
th́ dân tị nạn cũng đủ ră rời tứ
chi rồi. § Lạm phát như
vấn đề của giai cấp thượng lưu Ông Ron Klain, chánh văn pḥng cụ Biden,
rất oai hùng, trấn an dân khố rách áo ôm không có ǵ
phải lo sợ lạm phát hết v́ lạm phát
chỉ là một vấn đề của giai cấp thượng
lưu. Công bằng mà nói, ông Klain chỉ là
lập lại nguyên văn nhận định của
một giáo sư Harvard, ông Jason Furman. Theo ông Furman, giá
cả gia tăng v́ dân có công ăn việc làm, có
tiền trợ cấp, có sung túc, nên mới có tiền
mua hàng quá nhiều, đưa đến t́nh trạng
giá cả gia tăng. Đây rơ ràng là lư luận của loại
‘học giả’ -chứ không phải học
thật-, chỉ biết ăn ngon mặc đẹp
ngủ kỹ, làm việc trong pḥng máy lạnh, qua
việc đọc sách đọc báo mỗi ngày. Không
bao giờ rảnh ra cửa sổ nh́n ra bên ngoài xem
chuyện ǵ đang xẩy ra. Xin lỗi ông Furman và ông Klain, chứ tôi
đi làm cật lực, lương không tăng mà
đổ xăng mỗi tuần 60 đô thay v́ 40 đô
như trước đây, th́ đó là vấn nạn
cực lớn, trong khi đối với ông Bill Gates
chỉ là chuyện muỗi đốt gỗ, sao có
thể nói đó là “vấn đề của giai
cấp thượng lưu”? Quư ông nói những người
có lợi tức thấp hay lănh tiền già cố định
sẽ được Nhà Nước lo, xin hỏi quư ông
khi giá xăng tăng 60%, Nhà Nước có tăng
trợ cấp hay tiền già lên 60% không? Tôi là người
sống bằng tiền già, Nhà Nước sẽ tăng
thêm 6% tiền già SSA cho năm tới, như vậy có
đủ trả tiền xăng phụ trội không? Chưa
kể Nhà Nước cho tay này, lấy lại tay kia khi
tăng tiền đóng góp vào bảo hiểm y tế
Medicare. Cái thực tế hiển nhiên
nhất là lạm phát chỉ giết đám dân nghèo thôi.
Càng nghèo càng chết nhanh, chứ đám thượng lưu
sẽ chẳng có ma nào chết v́ xăng tăng giá lên
một hai đô một ga-lông hay tiền thuê nhà tăng
một hai trăm đô một tháng. Các đại gia
vẫn ung dung đi chơi bằng máy bay riêng như thường,
bất kể giá xăng tăng bao nhiêu. § Lạm phát như công
thức b́nh đẳng Anh b́nh loạn gia Andrew Sorkin của đài
tivi CNBC phùng mang tung hô lạm phát là h́nh thức
tạo công bằng, san bằng bớt bất công giai
cấp. Thú thật kẻ này không hiểu cái lư này,
ngoại trừ lư do lạm phát khiến tất cả
mọi người nghèo đi, đưa đến t́nh
trạng ‘lư tưởng’ của xă nghĩa là
tất cả đều ‘công bằng trước chén bo bo’. Xin lỗi, kẻ này vắt chân lên cổ
trốn chạy cái xứ ‘đỉnh cao của
khỉ Trường Sơn’ chính v́ không muốn
sống trong t́nh trạng công bằng trước chén
bo bo này. § Lạm phát v́ các
tổ hợp sản xuất Lư cớ bào chữa mới nhất: phát ngôn
viên Ṭa Bạch Ốc đổ thừa giá thịt thà
tăng v́ các tổ hợp sản xuất thịt cùng
nhau thông đồng tăng giá. Vâng, cũng như xăng
tăng giá vi các hăng sản xuất dầu xăng thông
đồng, giá xe cũ tăng v́ các công ty sản
xuất xe thông đồng, giá nước mắm tăng
v́ dân đánh cá Phan Thiết thông đồng,…
Tất cả là lỗi của… bốn phương tám
hướng. Vẫn cái tật đổ thừa bốn
phương tám hướng. Mỹ có luật rất
gắt chống các tổ hợp thông đồng giá
cả [anti-cartel laws hay anti-gouging prices laws], sao bộ Tư
Pháp chưa truy tố các tổ hợp đó đi? Biện pháp Trước hiện tượng lạm phát
giết dân, chính quyền Biden đă, đang, và dự
tính làm ǵ? § Về tăng giá xăng Những trí thức cấp tiến cuồng
nhất t́m cách biện giải cho việc tăng giá xăng.
Họ cho đó là việc tốt v́ thiên hạ sẽ
bớt xài xăng, bớt gây ô nhiễm khí hậu,
bớt hâm nóng địa cầu. Và giải pháp
rất dễ cho mọi người tất nhiên là
đi xe điện, đừng đi xe hơi đổ
xăng nữa. Xin lỗi quư vị trí không thức, đây
là loại lư luận của các vị trưởng
giả, thừa giấy vẽ voi. Tôi là thứ dân
hạng bét, cần có xe đi làm lao động lănh lương
xấp xỉ cỡ dưới tối thiểu, có
được mức tối thiểu 15 đô một
giờ th́ coi như đă trúng số rồi. Có
tiền lương vào để có gạo ăn
mỗi ngày là phúc đức rồi, làm sao tôi rảnh
hơi nghĩ chuyện trái đất bị hâm nóng vài
trăm thế kỷ nữa? Cụ Al Gore chê cái xe Toyota
tôi mua thời ông Reagan c̣n làm tổng thống, là
thải khí hại nhiều quá trong khi một chuyến
đi đánh gôn bằng máy bay tư của ông Al Gore
đă thải khí độc bằng tôi lái xe đi làm
cả năm. Mua xe điện ư? Tôi c̣n cái xe
thời Reagan là đă quá ngon rồi, tiền đâu
bảo tôi mua xe điện bạc trăm ngàn của
tỷ phú Elon Musk? Rơ là vớ vẩn! § Về kẹt cung
ứng Kẹt hàng là một vấn nạn cực
kỳ lớn lao, lớn hơn xa tầm tay của ông
Buttigieg mà yếu tố chính được bổ
nhiệm làm bộ trưởng là … cái ‘can đảm’
dám công khai hôn ông chồng đồng tính. Trên nguyên tắc, bộ Giao Thông ở
Mỹ là cái bộ nhàn rỗi nhất, chẳng có ǵ
để làm v́ phần lớn vấn đề giao thông
trên các xa lộ, đường phố,… thuộc
thẩm quyền tiểu bang hay thị trưởng,
quận trưởng, trong khi các ngành hàng không, giao thông
biển đều đă có thủ tục luật
lệ thông dụng từ hồi nào tới giờ. Do
đó, cụ Biden muốn lấy điểm với dân
đồng tính, đă bổ nhiệm anh Buttigieg làm
bộ trưởng Giao Thông, với ư nghĩ chẳng có
hại ǵ cho dù anh này kinh nghiệm chẳng có ǵ, ngoài
việc làm thị trưởng một thành phố
nhỏ tí không ai biết ở đâu. Cái không may hay chính xác hơn, cái dở
của cụ và anh Buttigieg là không tiên đoán trước
được COVID sẽ đánh mạnh vào đường
giây cung ứng như thế nào, nên bổ nhiệm
một anh lờ mờ lo chuyện tải hàng. Bà bộ trưởng Thương Mại
Gina Raimondo c̣n siêu hơn nữa. Bà rất ‘hoành tráng’
tuyên bố chuyện giải quyết nạn kẹt hàng
không phải trách nhiệm của chính quyền, mà
đó là chuyện của khu vực tư doanh. Ủa
vậy sao? Vậy th́ xứ Mỹ này có bộ trưởng
Thương Mại, bộ trưởng Giao Thông để
làm ǵ? Để làm cảnh như cả lô ủy viên
linh tinh ngáp gió trong các hội đoàn trong cộng đồng
tị nạn ta sao? Một vài anh chị cấp tiến bóp trán
t́m cách biện giải, đă chế ra một cách bào
chữa rất sáng tạo. Họ cho rằng nguyên do sâu
xa của vấn đề là dân Mỹ ăn xài quá
lố, do đó, dân Mỹ nên tập ăn xài bớt
đi, mua hàng bớt đi, sẽ hết kẹt cung
ứng ngay và vật giá sẽ hết leo thang ngay.
Phải rồi, dân Mỹ nên tập sống theo dân
Zimbabwe hay dân Việt ta thời khỉ bao cấp, cái ǵ
cũng không có, mua ǵ cũng không được, để
rồi giải thích tất cả đều là dư
thừa không cần thiết. Triết lư ‘dân giàu nước
mạnh’ ngày nay đă bị coi như triết lư
hủ lậu, mà nhân sinh quan mới phải là ‘dân nghèo
nước yếu’ th́ mới là hợp thời trang.
Dân Mỹ đă cố t́nh bầu cho cụ Biden để
được nghèo và yếu đi mà, phải không? § Về gói quà BBB Lúc đầu, cụ Biden trấn an dân, nói
lạm phát là chuyện nhất thời thôi. Nhưng
rồi sau đó, các chuyên gia thứ
thiệt như bà bộ trưởng Ngân Khố Yellen và
cả ông chủ tịch ngân hàng trung ương Powell,
đều đă đổi giọng, nh́n nhận
lạm phát sẽ kéo dài khá lâu. Cụ Biden bèn đổi
chiến thuật, không c̣n nhấn mạnh lạm phát
chỉ là tai nạn ngắn hạn, mà xoáy mạnh vào
lập luận mới: lạm phát có thể kéo dài
thật, nhưng cụ Biden đă có sẵn vũ khí
cực hữu hiệu để chống lạm phát:
đó chính là gói quà BBB hơn 2.000 tỷ. Thượng viện, dưới áp lực
của cụ Biden, đang điều đ́nh, trả giá,
đổi chác ǵ đó trong hậu trường để
thông qua gói quà cụ Biden gọi là luật ‘Tái Xây
Dựng Lại Tốt Đẹp Hơn’ -Build Back Better
hay BBB. Trước hết, phải nói ngay, gói quà
này c̣n trong ṿng trả giá nên chưa ai biết cuối
cùng sẽ là bao nhiêu, có ǵ trong đó. Tuy nhiên dựa
trên đề nghị của cụ Biden và gói quà
hạ viện đă phê chuẩn, có thể sẽ lên
tới trên dưới 2.000 tỷ (so với 3.500 tỷ
như đề nghị ban đầu), và gồm
rất nhiều loại trợ cấp và chi tiêu của
Nhà Nước. Theo cụ Biden, BBB sẽ có đủ
thứ lợi như gia tăng việc làm, phục
hồi kinh tế, cắt giảm lạm pháp, mang
lại phúc lợi cho dân, … Một loại thuốc
đặc biệt trị bá bệnh mà Hoa Đà
chỉ có thể mơ ước trong mộng. Mà đặc
biệt như cụ Biden quảng bá, hoàn toàn từ trên
trời rơi xuống như món quà của ông Già Noel
tân thời, tất cả miễn phí, không ai phải
trả xu nào, không tăng thuế, không vay mượn,…
Quá hay, quá tốt, đến độ mà Mỹ
gọi là ‘too good to be true’, quá tốt đến
độ không thể có thật được. Tất cả những kết quả
tuyệt hảo đó được cụ Biden long
trọng hứa hẹn, nhưng đáng tiếc thay,
chỉ có những người phe đảng mù quáng
nhất mới tin. Mặt trái của gói quà đó là cái giá dân
Mỹ sẽ phải trả mà cụ Biden không đủ
lương thiện để nói thẳng ra: đổ
dầu và thêm gỗ vào đám lửa lạm phát, tăng
thâm thủng ngân sách, tăng công nợ, giảm giá
trị đồng đô, tăng thâm thủng cán cân
ngoại thương. Theo Văn Pḥng Ngân Sách Quốc
Hội -Congressional Budget Office- không thuộc đảng nào,
gói quà như cụ Biden đề nghị sẽ
đưa đến thâm thủng ngân sách khoảng
3.000 tỷ đô trong một thập niên tới. Điểm tiếu lâm nhất là trong khi
tất cả các chuyên gia kinh tế đều nh́n
nhận gói quà khổng lồ này sẽ không khác ǵ
dầu hỏa và gỗ bỏ vào đám lửa lạm
phát, th́ cụ Biden khư khư khẳng định
tung tiền ra như vậy sẽ là biện pháp
hữu hiệu nhất để giảm lạm phát.
Trong 5 người dân Mỹ, chỉ có 1 người tin
cụ Biden. Trong đó có vài con vẹt tị nạn
bảo hoàng hơn vua! https://www.foxbusiness.com/politics/biden-spending-bill-deficit-permanent-cbo-analysis Kết Nói lạm phát nghe có tính cách trừu tượng,
chuyên môn kinh tế, nhiều người sẽ không
hiểu rơ hệ quả của lạm phát đối
với chính ḿnh. Nói một cách giản dị và
dễ hiểu hơn, đó là t́nh trạng ‘người dân nghèo
đi’, hay nói cách khác cụ thể hơn,
là trong một năm
với cụ Biden, tất cả mọi người
đều đă bị trừ lương hay bị
cắt bớt tiền già, không hơn không
kém. Tuy số tiền nhận được không
giảm, có thể gia tăng chút đỉnh, nhưng cùng
với số tiền đó mà mua được ít hàng
hơn, ăn được ít hơn, sắm được
ít quần áo hơn, đi lại ít hơn, đổ
được ít xăng hơn, … th́ đó nếu không
phải là nghèo đi th́ là ǵ? Nếu đúng như cụ Biden khẳng
định, lạm phát chỉ là hiện tượng
nhất thời, cho là kéo dài hai ba tháng, th́ công
bằng mà nói, khó ai có thể trách cụ Biden
được. Nhưng nếu lạm phát trầm
trọng hơn hay kéo dài hai ba năm, th́ đừng ai
lấy làm lạ nếu cụ Biden chỉ là tổng
thống một nhiệm kỳ giống như TT Carter thôi. Đối với kẻ này, thú thật
chuyện cụ Biden làm một nhiệm kỳ hay
nửa nhiệm kỳ hay ba nhiệm kỳ chẳng có ǵ
phải đau đầu quá nhiều, mà cái đáng
đau đầu là khi nào th́ tiền già không c̣n đủ
để mua thịt cá, để phải bị ăn
chay trường bất đắc dĩ. ĐỌC THÊM Lư do vật giá gia tăng – New
York Magazine: Ṭa Bạch Ốc coi thường
lạm phát – Spectator World: https://spectatorworld.com/newsletter/why-wont-the-white-house-take-inflation-seriously/ Thượng lưu mù quáng – Real
Clear Politics: Vũ Linh – 18/12/2021 |