NO
FREE LUNCH!
Vũ Linh |
Cái tựa bài này có
thể dịch nôm na ra là “Không
có bữa ăn trưa miễn phí”! Đó là câu nói
thông dụng của dân Mỹ để chỉ việc
trên cái cơi đời ô trọc này, không có ǵ miễn
phí hết. Cái ǵ người ta cho miễn phí bằng
tay phải th́ họ sẽ lấy lại bằng tay trái.
Tay phải gặp miếng chả gị, tay trái móc bóp
trả tiền! Cái sự thật đơn
giản hơn 1+1 = 2, phải không? Ấy vậy chứ
trong cái xứ gọi là văn minh nhất vũ trụ
này, không thiếu ǵ người chẳng những có
học mà lại c̣n đi dạy học nữa, ngây ngô
tin chuyện nếu bầu cho một tổng thống
của đảng Dân Chủ th́ ông già Noel sẽ mang
quà đến không phải đêm Giáng Sinh không, mà
mỗi ngày mỗi đêm trong cả... 4 năm trời
cho tất cả mọi người già trẻ lớn bé
chứ không phải chỉ cho con nít ngây thơ. Kẻ
này không nói ngoa đâu. Mới tuần qua, có
một cụ tỵ nạn gửi email lung tung, cổ
vơ cho cụ xă nghĩa Bernie Sanders v́ cụ này
nếu đắc cử tổng thống sẽ cho
mọi người y tế miễn phí, giáo dục
miễn phí, và rất nhiều thứ khác miễn phí.
Wá đả! Để xác nhận đây là sự
thật, cụ tỵ nạn này đă viện dẫn là
tất cả những thứ đó miễn phí thật
bên Âu Châu mà. Tại sao cả Âu Châu được hưởng
mà dân Mỹ lại không được? Cụ tỵ nạn này nên
nêu thí dụ điển h́nh của cái xứ
Khờ-Me Đỏ th́ đúng hơn v́ tất cả
mọi thứ trong thiên đàng của ‘Anh Cả Pol
Pot’ đều miễn phí hết, đến độ
tiền bạc đều bị đốt hết luôn.
Chỉ có ở cái xứ tư bản đế
quốc Mỹ này người ta mới phải trả
tiền thôi chứ trong thiên đàng xă nghiă th́ mọi
thứ đều free hết. Cũng may là dân Mỹ
sắp sửa được các cụ Sanders, Warren
đưa lên thiên đàng rồi. Chuẩn bị ra
tiệm khiêng vài thùng sâm banh free về ăn mừng là
vừa. Trước khi quư độc
giả vội vă nhẩy lên mạng t́m xem làm sao có
thể bỏ phiếu ngay cho cụ Sanders, xin quư vị
vui ḷng t́m cái ghế bành cho êm, an tọa, rồi bóp trán
suy nghĩ ba phút. Hai phút cũng đủ. Trước tiên, hăy
thử nghĩ xem h́nh như có cái ǵ không ổn
lắm khi một cụ mang danh tỵ nạn CS, trốn
chạy khỏi cái xứ xuống hố cả nước
mà bây giờ thoát nạn, lại đi cổ vơ cho
một ông Mỹ hô hào cả nước xuống
hố. Tỵ nạn thật hay giả vậy? Dĩ nhiên, cụ này
sẽ lập lại biện giải của cụ
Sanders “không, cái hố cụ Sanders muốn cả nước
chui xuống khác xa cái hố của Xít-ta-lin, hay Mao, hay
Pol Pot, hay Hồ, hay ngay cả cái hố mà Hugo Chavez
đă đào cho Venezuela. Cái hố của cụ Sanders
giống cái hố bên các xứ bắc Âu ǵ đó, là
những xứ được vài tờ báo chuyên
quảng cáo du lịch Âu Châu phong là hạnh phúc
nhất vũ trụ. Trước khi bàn vào
chuyện thực tế của bắc Âu hay Âu Châu nói
chung, ta thử lén chui vào lớp học của cụ
tỵ nạn trên để thảo luận lư
thuyết của chuyện miễn phí tất cả.
Tạm bỏ qua chuyện thiên đường xă nghĩa
tốt hay xấu chỗ nào. Bây giờ, ta chỉ
tạm coi lại chuyện ‘tất cả miễn phí’
cái đă. Y tế miễn phí hết
cho tất cả mọi người. Wá tốt! Thế
th́ các bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ, y tá,...
sống bằng ǵ nhỉ? Trước hết, họ
lấy tiền đâu trả nợ mấy năm
học hành? Không lo, cụ Sanders hứa xóa bỏ
hết nợ học hành. Chuyện nhỏ, có gần
2.000 tỷ đô thôi. Chẳng những bác sĩ, mà
tất cả các đại luật gia, đại tài
chánh gia, đại đầu tư gia, đại
computer gia, đại khoa học gia, đại chính
trị gia, đại tiến sĩ gia,... giàu sụ
nhờ trước đây mượn tiền đi
học những đại học đắt tiền
nhất, bây giờ sẽ được xù hết
nợ. Mà quư vị có biết xù nợ của ai không?
Xin thưa đó là nợ Nhà Nước đấy. Nói
cách khác, quư vị và tôi, thuộc loại tỵ
nạn cu ly, đóng thuế muốn tắc thở, Nhà
Nước lấy tiền thuế đó cho các đại
gia tương lai mượn để đi học
đại, họ học xong trở thành đại gia
đủ kiểu, bây giờ cụ Sanders đại xá
hết nợ của họ. Ai mất toi tiền nếu
không phải là đám dân cu ly như quư vị và tôi,
không mắc nợ ǵ nhưng lại đóng thuế cho
Nhà Nước xù nợ của các đại gia. Bỏ qua chuyện xù
nợ, các đại bác sĩ làm việc miễn phí
hết th́ họ lấy tiền đâu mua nhà bạc
triệu đô, mua ‘con ‘Mẹc’, mua quần áo
Versace, và nhất là mua thực phẩm để
sống qua ngày? Không sao, v́ tất cả những
thứ đó dưới chế độ xuống
hố của cụ Sanders, cũng sẽ miễn phí
hết. Ai muốn có ǵ, cứ việc ngửa tay ra là
mọi thứ rơi vào tay ngay. Vậy th́ những ông bà
lao động phục vụ họ như thợ xây nhà
cửa, sản xuất xe, may quần áo, hay nông dân
trồng trọt hay nuôi gia súc cho họ lấy tiền
đâu để sản xuất và sống nhỉ? Cũng
không sao, dưới chế độ xuống hố
của cụ Sanders, Nhà Nước sẽ cung cấp
tất cả mọi thứ miễn phí cho họ luôn. Ủa, vậy th́ Nhà Nước
lấy tiền đâu ra nuôi cả nước như
vậy? Dễ thôi, lấy thuế nhà giàu. Trong con
mắt của khối xă nghĩa, đám nhà giàu
giống như một đàn ḅ tha hồ vắt
sữa và xẻ thịt. Thật ra, có hai loại ḅ.
Ḅ khôn là loại ḅ bỏ chạy như dưới
thời ông tổng thống xă nghiă Pháp Francois Hollande, tăng
mức thuế lợi tức nhà giàu từ 55% lên 75%
khiến cả trăm đại gia bỏ của
tại Pháp, đóng cửa bi-dzi-nét chạy lấy người.
Đại tài tử Gerard Depardieu chạy qua Mạc Tư
Khoa, được Putin đón tại phi trường,
tặng ngay thẻ công dân danh dự của Nga, khỏi
phải học tiếng Nga hay thi quốc tịch ǵ cho
mệt xác. Sau 2-3 năm đại họa cho cả kinh
tế Pháp, ông tổng thống Tây phải thu hồi
luật 75% thuế. Cụ Sanders học được bài
học này chưa? Ḅ ngu là những con ḅ
nằm yên chịu trận cho người ta vắt
sữa và xẻ thịt, nhưng có hai vấn đề:
thứ nhất như thượng nghị sĩ Ted Cruz
đă nói, nước Mỹ này không có đủ ḅ
triệu phú để cung phụng cho các chương tŕnh
xă nghĩa vĩ đại, và thứ nh́, sau một
thời gian ngắn tất cả loại ḅ này hết
sữa và cũng hết thịt luôn th́ làm ǵ? Lấy
tiền ở đâu ra nữa? Đi vồ đám gà
vịt trung lưu sao? Rồi hết gà vịt th́ làm ǵ?
Đi t́m giun dế như đám tù cải tạo
ngụy đă được thử nghiệm dưới
chế độ ‘đỉnh cao’? Chưa kể việc
tất cả miễn phí hết th́ tiền bạc không
c̣n nữa đúng như giấc mộng của người
k..hùng Pol Pot, vậy th́ nhà giàu làm sao trở thành giàu
được nhỉ? Bán được cái ǵ cho ai? Mà
hết giàu th́ lấy tiền đâu ra để đóng
thuế nữa? Viết tới đây, tôi
nghĩ sẽ có người “yêu cầu ông VL đừng
viết nữa v́ vượt quá sức ḿnh”, chưa
đủ khả năng hiểu những thần bí
của phép thần thông xă nghĩa. Bức tranh tiếu lâm trên
thật ra chẳng có một ly tương quan ǵ đến
thực tế trong cái xứ mà ta đang sống. Cái
cụ tỵ nạn cổ vơ cho cụ Sanders đă không
đủ lương thiện để nói hết
sự thật, nói trọn vẹn chương tŕnh
của cụ Sanders. Ít ra th́ cụ Sanders cũng đă
‘thành thật khai báo’ trong cuộc tranh luận trên TV
trước cả triệu khán giả là cụ sẽ
phải tăng thuế cho tất cả giới ‘nhà giàu’,
và luôn cả giới gọi là trung lưu luôn. Nghiă là những cái cụ
Sanders hứa cho thiên hạ miễn phí sẽ có người
trả tiền chứ không phải hoàn toàn miễn phí
đâu. Nghe cũng ô-kê, phải không?
Tôi ăn, người khác trả tiền, wá đả,
có ǵ phải thắc mắc? Thật ra, nói về nhân cách,
trên đời này có người thế này, người
thế khác. Có người tự trọng, ăn
uống tự ḿnh trả tiền cho ṣng phẳng, không
xin ăn của ai hết; có người thích ăn nhưng
muốn người khác trả tiền. Nhưng đó vẫn là nói
chuyện nguyên tắc chung chung, chứ trên thực
tế, cũng chẳng bao giờ có chuyện người
này ăn, người kia trả tiền hết. Tôi xin dẫn chứng qua
một thí dụ nhỏ và giản dị, kinh doanh
của một tiệm phở. Ở Bolsa, tô phở
nhỏ giá cho là $8 đô, ly cà phê $3, ‘boa’ $1, vị
chi tốn $12. Giá thành tất cả là $8, lời $4;
đóng thuế 25% trên tiền lời hay $1. Bây giờ
cụ Sanders tăng thuế suất lên 35%, thuế
mới phải đóng là $1,5. Ông chủ tiệm phở
nếu ngồi yên chấp nhận đóng thêm thuế
th́ quá dốt về kinh doanh, đóng cửa tiệm
phở không sớm th́ muộn. Nếu ông khôn ngoan hơn,
sẽ tăng giá tô phở thêm 5 cắc để bù
trừ. Nếu quư vị ăn
một ngày 2 tô phở (v́ ăn một tô một ngày
sẽ đói meo), quư vị sẽ phải trả thêm
$1 một ngày, hay $365 một năm. Thưa quư vị, cái
số tiền phụ trội $365 một năm đó chính
là số tiền quư vị phải trả để
cụ Sanders ‘cho’ quư vị bảo hiểm y tế
miễn phí. Có nghiă là cụ Sanders cho quư vị bảo
hiểm y tế miễn phí bằng tay phải, nhưng
qua tay trái, nhờ ông chủ tiệm phở thu lại
cho cụ qua tăng tiền tô phở. Xin quư vị lưu ư trong
thí dụ trên, tôi chỉ giả dụ cụ Sanders tăng
thuế trên lợi tức của doanh nghiệp lên 35%,
là mức thời TT Obama trước khi TT Trump giảm
thuế. Nếu cụ Sanders theo gương các nước
Âu Châu th́ mức thuế sẽ phải tăng cao hơn
nhiều, và ông chủ tiệm phở sẽ phải tăng
giá tô phở lên cỡ 20 đô không chừng. Giá tô
phở bên Âu Châu bây giờ khoảng từ 15 tới
20 đô, cụ nào đă có dịp du lịch Âu Châu th́
biết. Đây là nói chuyện lư
thuyết tổng quát và đơn giản cho dễ
hiểu. Quư vị có thể thay thế hai tô phở
bằng hai tô cơm cá kho cũng thế thôi. Nếu ông chủ tiệm
phở mà c̣n biết tính toán như vậy, th́ thử
hỏi mấy ông đại gia của các đại
tập đoàn, họ tính toán c̣n ‘siêu’ hơn
cỡ nào. Các ứng cử viên
tổng thống ồn ào hô hoán chuyện tăng
thuế nhà giàu, nhưng trên thực tế, giới nhà
giàu là giới thừa tiền thuê những chuyên viên
thuế cao siêu nhất để cố vấn họ
tất cả những mánh để trốn thuế hay
lách thuế mà chẳng bị tội ǵ, mà lại
vẫn được trọng dụng v́ họ
biết đấm mơm đúng chỗ. Các đại tập đoàn
lớn nhất thế giới, với tiền lời
bạc chục tỷ mỗi năm, cũng là những
đại tập đoàn đóng ít thuế nhất, có
khi chẳng đóng xu thuế nào. Điển h́nh mà báo
chí đă tiết lộ mỗi năm, là những đại
tập đoàn như General Electrics, Apple, Amazon,... Chủ tịch GE trước
đây, Jeffrey Immelt là cố vấn kinh tế của TT
Obama. Sáng lập và chủ tịch của Apple trước
đây, Steven Jobs là một trong những đại gia
đóng góp nhiều tiền nhất cho TT Obama tranh
cử. Sáng lập viên và chủ của Amazon là Jeff
Bezos, cũng là chủ tờ báo thù địch với
Trump, Washington Post. Toàn là những loại vừa đánh
trống vừa ăn cướp, miệng hô “đánh
thuế nhà giàu cho tới chết luôn” (tax the rich to
death! như thị trưởng New York Bill de Blasio đă
nói trong cuộc tranh luận mới nhất trên TV), tay
giấu tiền trong ngân hàng ngoài nước để
trốn thuế. Các đại tập đoàn
và đại gia có trong túi cả vạn bùa phép để
trốn thuế hay lách thuế một cách hợp pháp mà
chẳng ai bắt được. Đă vậy, họ
c̣n một mánh cao siêu hơn nữa: đó là chuyển
hăng xưởng hay cơ sở ra ngoài nước
Mỹ. Những hăng xưởng hay cửa tiệm
ở ngoài nước có thu nhập bạc tỷ
sẽ giữ tiền ở ngoài nước và Bác Sam
chẳng bao giờ với tay tới được. Như
Apple có doanh thu bạc chục tỷ mỗi năm trên
khắp thế giới, tiền thu vào tập trung
tại đại bản doanh quốc tế ở Ái Nhĩ
Lan, đóng 15% thuế cho Ái Nhĩ Lan nhưng chẳng
đóng một xu thuế nào cho Bác Sam, cũng chẳng
mang một xu nào về Mỹ để mở hăng xưởng,
tạo công ăn việc làm cho dân Mỹ. Cho đến
khi TT Trump giảm thuế, Apple mới chịu mang vài trăm
triệu về thử cũng như để giảm
phần nào áp lực của TT Trump. TT Trump ra luật giảm
thuế công ty giúp cho Apple và nhiều đại tập
đoàn khác chuyển cả trăm tỷ về Mỹ
mở hăng xưởng lại, giúp tạo công ăn
việc làm lại cho dân Mỹ. Bây giờ cụ Sanders
tăng thuế công ty lại, bao nhiêu hăng xưởng
sẽ lại dùng chiêu đóng cửa ở Mỹ,
mở cửa ở ngoài nước để trốn
thuế lại? Nước Mỹ sẽ mất bao nhiêu
việc làm, bao nhiêu tiền thuế? Bây giờ, ta bàn qua
chuyện Âu Châu. Cái cụ tỵ nạn
gửi email tùm lum để cổ vơ cho cụ Sanders
nhắc lại Âu Châu đă cho dân miễn phí đủ
thứ như chữa bệnh, đi học, kể
cả đại học,... Trên nguyên tắc không sai,
chỉ là chuyện thấy một mà không thấy hai, v́
thực tế một lần nữa là không có ǵ
miễn phí hết. Chỉ có những người ngu ngơ
nhất trần gian mới vẫn c̣n tin là có ông già
Noel tặng quà mỗi ngày cho tất cả mọi người. Dân Âu Châu đúng là không
phải trả tiền nhiều mỗi khi đi nhà thương,
khám bác sĩ hay mua thuốc, không sai. Nhưng đó là
v́ họ đă trả trước rồi, bất
kể họ ốm đau hay khỏe mạnh, tất
cả đều đă phải trả tiền bác sĩ,
tiền nhà thương, tiền mua thuốc trước
rồi, năm này qua tháng nọ. Họ trả qua cái
gọi nôm na là... tiền thuế trên lợi tức.
Ngay cả sau khi hết ốm đau, cũng vẫn
phải trả tiếp tục như thường, cho
đến ngày về hưu cũng vẫn phải đóng
thuế trên tiền hưu. Cái khác biệt với
chế độ y tế của Mỹ là ở Mỹ,
số tiền trả trước, qua việc mua bảo
hiểm y tế tương đối nhỏ, đến
khi bị bệnh, đi bác sĩ, nhà thương, mua
thuốc phải trả nhiều hơn. Nói tóm gọn lại:
ở Mỹ trả đắt hơn nhưng chỉ
trả khi ḿnh bị bệnh; ở Âu Châu không trả
bao nhiêu khi ḿnh bị bệnh, nhưng trước và
sau đó, bất kể bệnh hay không vẫn phải
trả khoán. Bên Âu Châu, các trường
công kể cả đại học, cũng hầu như
miễn phí thật, nhưng tất cả mọi người
đều đă phải trả tiền trước,
mỗi năm cho Nhà Nước, kể cả những
người chẳng bao giờ bước chân vào
một đại học nào hết cũng vẫn
phải trả tiền cho người khác vào học
đại. Trong cả hai phương
diện, y tế và giáo dục, Nhà Nước đă
lấy tiền trước của quư vị rồi, qua
thuế, khi mức thuế lợi tức của Âu Châu
cao hơn ở Mỹ nhiều. Lấy ví dụ một gia
đ́nh tương đối ‘trung lưu’ có mức
lương chung của cả hai vợ chồng là $7.000
một tháng, hay $84.000 một năm. Tạm bỏ qua các
khấu trừ cá nhân, nói chung, đây là thuế
suất cho họ: - Mỹ: 22% - Pháp: 41% - Đức: 42% - Áo: 48% - Ḥa Lan: 52% - Phần Lan: 60% Quư độc giả có thể nh́n thấy ngay
là thuế suất của Âu Châu nói chung đều ít
nhất cũng gấp hai lần thuế suất Mỹ.
Trong thí dụ nêu trên, với lợi tức 84.000, dân
Mỹ đóng thuế 18.480, dân Pháp 34.400, và dân
Phần Lan 50.400. Những khác biệt đó chính là
tiền Nhà Nước đă thu trước mỗi năm
để trả tiền chữa bệnh và tiền
học cho thiên hạ, bất kể có ốm đau hay
khoẻ như vâm, đi học hay đi câu cá, cũng
bất
kể luôn già hay trẻ. Đó là nói chuyện dân trung lưu, c̣n dân
‘nghèo’ th́ sao? Ở Mỹ, phải có lợi tức gia đ́nh
khoảng
hơn $50.000 một năm mới thực
sự bắt
đầu phải đóng thuế, trong khi bên Pháp
chẳng hạn, phải đóng thuế từ $15.000
rồi. Cụ Sanders khẳng định cái xă nghiă
của cụ không theo mô thức Xít-ta-lin hay Venezuela, mà
theo mô thức các nước Bắc Âu. Thế th́
thuế suất của Phần Lan, 60% so sánh như thế nào với thuế
suất của Mỹ 22%? Chưa hết đâu các cụ ơi. Bên Âu Châu
người ta c̣n đánh thuế trị giá gia tăng,
hay là value-added tax -VAT-
tương đương với thuế doanh thu –sales
tax- bên Mỹ nữa. Cali là tiểu bang đánh sales tax
cao nhất, đâu 7%-8%; bên Âu Châu, trung b́nh VAT của các
xứ Liên Âu là 15%, Đức 19%. Để bù đắp
cho những thứ mà thiên hạ tưởng là
‘miễn phí’ đó các cụ ạ. Câu hỏi cho cái cụ
tỵ nạn gửi email lung tung: cụ có sẵn sàng
đóng thuế gấp hai, gấp ba lần không? Hay
cụ hỏi thử đám con cháu của cụ xem chúng
có hoan nghênh việc tăng thuế của chúng lên
gấp hai gấp ba lần không? C̣n nếu nói cụ
đă qua tuổi đi làm, bây giờ nằm nhà ăn
tiền già, ngồi gơ email nên không ‘ke’ chuyện
đóng thuế mà cũng chẳng có con cháu ǵ hết
th́… mừng cho cụ v́ cụ thuộc hạng người
đặc biệt, chuyên ăn miễn phí, người
khác trả tiền, wá sướng rồi, cụ an hưởng
tuổi già phây phây đi, đừng bàn chuyện thiên
hạ, chuyện của những người phải
cầy xâu cuốc bẩm, cong lưng trả tiền nuôi
cụ. Ngậm miệng ăn tiền nó khỏe hơn,
cụ ơi! Kính thưa quư độc
giả, Bài viết này hiển nhiên
có giọng văn không nghiêm chỉnh, xin tạ lỗi
cùng quư độc giả. Nhưng chẳng qua đó là
v́ kẻ này không thể nào giữ thái độ nghiêm
chỉnh được trước những luận
cứ cực ngớ ngẩn của khối cấp
tiến cực đoan, được vài con vẹt
tỵ nạn nhái lại. Như đă viết phần đầu bài, chỉ cần ngồi suy nghĩ hai phút thôi cũng đủ thấy cái vô lư, cái mỵ dân thô thiển của các chương tŕnh của các cụ Sanders, Warren hay ngay cả của bà Harris hay ông Beto hay Booker,… Tổng số ngân sách của nước
Mỹ hiện nay là khoảng 4.000
tỷ đô một năm, dĩ nhiên đă là lớn
nhất thế giới rồi, chẳng hạn như
lớn gấp 5 lần ngân sách của Anh.
Tổng số công nợ của Nhà Nước Mỹ
hiện nay lên tới trên 22.000 tỷ, một con số
mà nhiều người nh́n thấy đă muốn
xỉu rồi. Trong khi đó, chỉ riêng chương
tŕnh y tế miễn phí của cụ Sanders hứa
hẹn đă tốn xấp xỉ từ 30.000 tỷ
đến 40.000 tỷ, theo chính cụ Sanders lượng
giá. Chính cụ Sanders cũng nh́n nhận sẽ phải
tăng thuế cả dân ‘trung lưu’ luôn. Theo
cụ, dân với lợi tức từ 29.000 đô
sẽ phải đóng thuế ở mức 4%, trong khi
với luật thuế của TT Trump, dân với lợi
tức trên 50.000 đô mới phải đóng thuế.
Dù vậy, các chuyên gia thuế ước tính tăng
thuế của cụ Sanders chỉ đủ chu cấp
cho 1/3 chương tŕnh y tế của cụ, chưa
kể các chương tŕnh miễn phí khác. Chưa đủ đâu.
Đảng DC ngày nay c̣n ‘mát dzây’ đến độ
đ̣i mở toang cửa biên giới đón nhận
tất cả dân nghèo, dân đói, dân khổ, dân
bị áp bức, dân bị bất công, dân bất măn,
dân phạm pháp, … của cả thế giới, vào
lậu cũng ô-kê luôn. Chẳng những vậy,
tất cả c̣n được hưởng cái mà dân
Mỹ chính gốc không được, tức là…
được Nhà Nước lo cho sức khoẻ
miễn phí hết. Cái ước tính 30-40 ngàn tỷ
của cụ Sanders là chưa kể cả chục
triệu di dân sẽ tràn vào sau khi cụ mở toang
cửa biên giới đấy. Mà cái khôi hài hơn cả
là đă có không ít vị ‘trí ngủ’ tỵ nạn
nh́n vào những cái bánh vẽ vĩ đại này
lại thèm nhiễu nước miếng luôn. Lại c̣n
rủ thiên hạ cùng đi t́m bánh vẽ để
ăn nữa. Bánh vẽ không ăn được, nhưng
ăn giấy lấy no chắc cũng tạm được. Vũ Linh |