NỘI
CHIẾN TRONG ĐẢNG DÂN CHỦ
Vũ Linh |
Cuộc
chạy đua vào Ṭa Bạch Ốc bên phiá đảng
Dân Chủ bắt đầu sôi động thật
sự. Thời gian không c̣n bao lâu trong khi số ứng
cử viên c̣n quá nhiều, mà tỷ
lệ hậu thuẫn của cụ Joe Biden lại quá
lớn, bắt buộc các ứng cử viên
với hậu thuẫn thấp hơn phải ra tay trước
khi quá muộn. Bây
giờ không c̣n là lúc lễ phép, kính lăo đắc
thọ ǵ nữa, t́nh đồng chí đồng
rận hay t́nh bạn ǵ th́ cũng phải nhường
chỗ cho tham vọng cá nhân. Tức là đă đến
lúc phải săn tay áo đánh nhau chết bỏ
thật rồi. Cái
gương bà Harris thành công nhờ đánh dập
mặt ông ‘bạn gia đ́nh’ Joe Biden, ai cũng
thấy rơ nó hiệu quả như thế nào. Đảng DC sẽ
gặp rất nhiều vấn đề cực lớn.
Trong khi bên CH, chỉ có ông Trump độc tấu
dương cầm, khỏe ru. Vấn đề ‘đầu tiên’
dĩ nhiên vẫn là vấn đề ‘tiền đâu’?
Trong khi tất cả tiền yểm trợ bên CH đều
vào túi một ḿnh ông Trump, th́ tiền yểm trợ bên
DC bị chia ra tới hai tá ứng cử viên. Mà đảng
DC không lớn hơn đảng CH bao nhiêu, nghĩa là
số tiền hai đảng nhận được
xấp xỉ ngang ngửa nhau thôi. Tức là đại
khái ông Trump nhận được gấp hơn 20
lần trung b́nh của một ông/bà DC. Chuyện đáng phiền, v́ trong cái
thể chế bầu cử Mỹ, không có tiền là
không có ǵ hết. Không có tiền là không mua được
quảng cáo trên truyền thông, không có tiền in
truyền đơn, gửi thư xin tiền, không mua
được hậu thuẫn của các chính khách
địa phương, không thuê được nhân
viên, chuyên gia và cố vấn để giúp việc
vận động tranh cử, không mua được
thống kê, thăm ḍ dư luận, không có tiền bay
đi khắp mấy trăm thành tỉnh để
vận động, không có tiền khách sạn cho đám
tùy tùng cả mấy chục người đi chu du
khắp nước,... Nhu cầu tiền bạc để
vận động tranh cử không có ǵ là mới
lạ, nhưng lúc sau này đă trở thành sinh tử,
nhất là sau khi thiên hạ thấy một anh ‘tổ
chức cộng đồng’ vô danh có thể hạ
được cả guồng máy chính trị của nhà
Clinton, rồi cả guồng máy chính trị của
đảng CH để vào được Ṭa Bạch
Ốc, nhờ thu được và chi ra tới hơn
700 triệu đô. Dĩ nhiên, tiền bạc không
phải là tất cả khi bà Hillary chi ra gấp ba
lần ông Trump mà vẫn thua. Biết vậy, nhưng như
các cụ ta vẫn nói, “tiền không mang lại
hạnh phúc, nhưng là ch́a khoá mở cửa cho
hạnh phúc chui vào”. Dù sao, tiền bạc cũng là
chuyện nhỏ. Chuyện lớn hơn là chuyện
‘tranh cử tổng thống để làm ǵ?’ Đưa đến vấn đề
lớn thứ nh́ của đảng DC. Ai cũng thấy đảng DC đang
loay hoay, vật lộn với chính ḿnh. Cho đến
nay, ai cũng thấy là toàn đảng DC chỉ có
đoàn kết, nhất trí trong đúng có một
vấn đề: chống TT Trump.
Ngoài ra không có ‘nhất trí’ chuyện ǵ hết. Căi
nhau đủ thứ chuyện. Chuyện tranh căi nổi
đ́nh nổi đám hiện nay là chuyện xe buưt
chở học sinh đen trắng, là chuyện đă căi
nhau cách đây hơn nửa thế kỷ! Mà thật ra, ngay
cả việc chống Trump cũng chẳng có
‘nhất trí’. Người th́ đ̣i đàn hạc,
người th́ đ̣i để yên ông ta làm hết
nhiệm kỳ rồi bắt đi tù, người th́
lo đánh bại ông ta trong cuộc bầu cử
tới. Trở lại câu hỏi
“Hạ Trump bằng cách này hay cách khác, chiếm
được Ṭa Bạch Ốc, rồi th́ làm ǵ?”
Cho đến nay chưa ai có câu trả lời rơ
rệt mặc dù ai cũng thấy quà cáp các ứng
cử viên tranh nhau tặng cho cử tri. Đó có
phải là những lư do chính đáng để bầu
cho đảng DC không? Bầu cho một ông/bà DC chỉ
để nhận quà thôi sao? Thế c̣n những
chuyện như đối phó với Nga, Tàu, đồng
minh Âu Châu th́ sao? Chính sách quốc pḥng ra sao? Phát
triển kinh tế như thế nào? Giá xăng
nhớt? Lạm phát? Công ăn việc làm của dân? Qũy
tiền già? Công nợ? Thâm thủng ngân sách? Cả
triệu chuyện sao không nghe ai có chương tŕnh ǵ?
Nhất là khi những món quà cáp
đó, hầu hết những người đầu óc
c̣n chút tỉnh táo đều thấy rơ chỉ là bánh
vẽ không bao giờ thành bánh thật được.
Ngân sách cả nước hiện nay có chừng 4.000
tỷ đô trong khi các chương tŕnh hứa hẹn
đều lớn hơn cỡ 10-15 lần, nếu không
phải là bánh vẽ th́ là ǵ? Y tế miễn phí, giáo
dục miễn phí, xóa cả ngàn tỷ tiền nợ
của sinh viên, lương tối thiểu gấp hai
lần mức hiện hữu, lợi tức tối
thiểu bảo đảm cho tất cả, trợ
cấp tối đa đủ loại, bớt thuế
cả nước, chưa kể Mỹ đóng tiền
cho cả thế giới về đủ chuyện
của thế giới như hâm nóng địa cầu,
môi sinh sạch, quốc pḥng, an toàn chống khủng
bố, phát triển mậu dịch,... Thế nếu bánh vẽ đó không
thành sự thật được th́ sao? Mặt
nghệt ra chấp nhận bị gạt sao? Ở đây, vấn đề
‘tiền đâu’ cũng là cái nhức đầu
lớn cho đảng DC, nhưng không phải tiền
để vận động tranh cử, mà là để
thực hiện những lời hứa khi tranh cử.
Hay là đảng DC bất cần chuyện này mà
chỉ cốt làm sao thắng thôi? Sau đó, nếu không
thực hiện được lời hứa th́ sẽ
t́m cách ‘rằng th́ là mà’ sau? Dù sao th́ cũng đă
thắng rồi, những chuyện hứa hẹn
trở thành... chiệng nhỏ. Ai tin theo th́... “So sorry! Re-elect me and I’ll try to do better!” Xin
lỗi nhe, bầu lại cho tôi, tôi sẽ cố làm khá
hơn! Toàn
là bánh vẽ mà không có tiền mua, đó chính là
vấn nạn thứ hai của đảng DC. Vấn đề thứ ba c̣n
lớn hơn nữa là hướng đi của đảng. Điều tất cả các chuyên gia
đều nh́n thấy là đảng DC hiện đang
bị khủng hoảng ư thức hệ, bế tắc
về hướng đi lâu dài của đảng. Đảng DC từ
hồi nào đến giờ là đảng khoác cái áo
thiên tả, đưa ra những chương tŕnh
nghe có vẻ thân thiện với giới cử tri
thấp cổ bé họng như dân nghèo, dân lao động,
dân da màu,... trong khi lớn tiếng hô hào chống cường
hào ác bá, chống tài phiệt,... Sự thật có phải vậy không? Kẻ này đă viết nhiều bài
về cái gọi là ‘những huyền thoại’
của đảng DC, v́ tất cả những chính sách
có vẻ thân thiện nêu trên thật ra vẫn chỉ
là bánh vẽ ảo để che mắt giới
thấp cổ bé họng mà cũng là giới ít
hiểu biết nhất. Nói trắng ra,
đảng thiên tả DC cũng áp dụng phần nào
sách lược lừa gạt dân ngu khu đen giống
y chang mô thức của cộng sản thôi. Cái khác
biệt giữa đảng DC Mỹ và các đảng
CS là đảng DC Mỹ khôn hơn, lừa gạt
giỏi hơn với sự tiếp tay của một
hệ thống truyền thông hữu hiệu hơn,
khiến nhiều người sẵn sàng tự
nguyện làm con thiêu thân lao ḿnh vào bóng đèn, trong khi
các đảng CS ngu hơn, lừa gạt dở hơn
nên phải dùng nhà tù và súng đạn. Cái huyền thoại
đầu tiên mà cũng là lớn nhất là ‘đảng
DC là đảng của dân nghèo chống tài
phiệt’. Tại sao hô hào chống tài
phiệt? Chỉ v́ giới tài phiệt có chưa
tới 1% tổng số cử tri trong khi tất cả
99% c̣n lại, nếu không nghèo th́ cũng phải
vật lộn mỗi ngày giữa đồng lương
và đồng thuế. Bên nào nhiều phiếu hơn?
Chưa kể cái đám tài phiệt đó thật ra
chẳng bao giờ đi bầu. Có ai tưởng tượng
được ông Bill Gates đứng xếp hàng
cả nửa ngày trời để bỏ phiếu ǵ
không? Có chống tài phiệt thật không?
Thực tế, những đại tài
phiệt giàu nhất Mỹ đều là DC hết.
Từ các đại gia Bill Gates, Warren Buffett, Steve Jobs,
đến các chủ báo Jeff Bezos (Washington Post), Sulzberger
(New York Times), Jane Harman (Newsweek), Marc Benioff (TIME), các
chủ đại tập đoàn tài chánh Golden Sachs, JP
Morgan, Bank of America, các đại ca sĩ, tài tử
Hồ Ly Vọng và các đại thể tháo gia lănh vài
chục triệu một năm,... tất cả đều
là phe DC hết. Ngay cả những bà Feinstein, Pelosi cũng
đều là triệu phú mặc dù lương chỉ
có chưa tới hai trăm ngàn một năm. Thượng
nghị sĩ giầu nhất Thượng Viện trước
đây là ông John Kerry, ứng viên tổng thống
của đảng DC năm 2004. Tin báo chí cho biết cụ Biden trong
hai năm sau khi hết làm phó tông tông đă có lợi
tức 15 triệu đô, phần lớn là tiền
đi đọc diễn văn theo kiểu ông bà Clinton,
hơn 200.000 đô một bài. Trong khi các bà Warren, Harris
và cụ Sanders đều có lợi tức vài triệu
một năm hết. Ai là dân nghèo vậy? Tất cả các chính khách DC đều
miệt thị và sỉ vả tài phiệt. Nhưng tài
phiệt lại nhất tề ủng hộ DC. Tài phiệt hoan hỷ chấp
nhận các chính khách DC mạt sát họ v́ họ
hiểu quá rơ chỉ là khẩu hiệu chính trị
mỵ dân chứ không phải chính sách được
thi hành trên thực tế. Họ cứ việc chửi
tài phiệt nhưng nếu nhận tiền của tài
phiệt để thi hành những chính sách có lợi
cho tài phiệt th́ ô-kê thôi. Cứ nh́n vào số
tiền hai ông bà Clinton nhận được từ
giới tài phiệt đại ngân hàng th́ biết. Hay
nh́n vào số tiền 400.000 đô mà cựu TT Obama
được một đại ngân hàng New York trả
cho bài diễn văn đầu tiên sau khi ông rời Ṭa
Bạch Ốc th́ biết. Tại sao giới tài
phiệt lại ủng hộ các chính khách DC mà không
ủng hộ CH? Ông CH Trump là tỷ phú, làm việc không
thèm lănh lương. Ông DC Clinton trước khi làm
thống đốc Arkansas, ở căn nhà thuê, chưa
tới 100 thước vuông, rồi khi ra khỏi Ṭa
Bạch Ốc th́ như chính bà Hillary khai báo, rơi vào
t́nh trạng phá sản v́ tiền luật sư bào
chữa cho các vụ thưa kiện sách nhiễu t́nh
dục của ông Clinton. Giữa hai ông này, mua chuộc
ông nào dễ hơn? Tập thể quần chúng, 90% dân, khách
hàng của tài phiệt, từ giới nghèo đến
trung lưu, mới đúng là những người mang
tiền về cho họ. Họ cổ vơ Nhà Nước
trợ cấp cho ‘dân nghèo’ tối đa để
đám dân này có tiền làm khách hàng của họ.
Họ nịnh dân nghèo để tạo cảm t́nh, cho
dân nghèo mua hàng của họ dễ hơn. Những chuyên gia xách động chính
trị không ngừng quảng bá DC tranh đấu cho
đủ thứ quyền lợi cho “người nghèo”.
Tất cả đều như là quà của Ông Già Noel
cho vậy. Quanh năm ngày tháng đều là mùa Giáng
Sinh. Một số người nghe vậy, nghĩ
rằng bầu cho CH th́ đương nhiên sẽ
mất medicare, mất medicaid, mất tiền thất
nghiệp, mất tiền già, các nghiệp đoàn
sẽ bị giải tán, không c̣n ai tranh đấu
bảo vệ quyền lợi cho nhân công thấp cổ
bé họng nữa, nhân công sẽ bị sa thải
hết, ngồi nhà không đủ tiền uống trà
ngắm trăng. Tất cả mọi người
sẽ bị các đại gia bóp cổ chết. Nghe th́ khó tin, nhưng sự thật
lại có rất nhiều người tin. Thế
mới nói là tuyên truyền có kỹ thuật. Cái
kỹ thuật đó chỉ thuần túy dựa trên
sự thiếu hiểu biết hay lười suy nghĩ
của thiên hạ. Ta
thử nghĩ lại xem. Từ
sau Đệ Nhị Thế Chiến đến nay, chưa
khi nào medicare, medicaid, tiền già, tiền thất
nghiệp đă bị cắt, kể cả dưới
36 năm của 6 tổng thống CH. Trong thời gian
đó, cũng chẳng có một người dân Mỹ
nào chết v́ nghèo, đói, hay bệnh mà không
được chữa. Gần đây nhất, chương
tŕnh trả tiền thuốc cho người già, gọi
là Part D của Medicare, tốn kém của công quỹ
cả trăm tỷ, chính là phát minh của ông CH Bush
con. Đây là cải tổ y tế lớn nhất
từ thời TT Johnson, thập niên 1960, trước khi
có Obamacare. Nói
đảng DC lo cho dân nghèo trong khi đảng CH lo bóc
lột dân nghèo là nói mà không biết ḿnh nói ǵ v́
thiếu hiểu biết, hay biết ḿnh nói sai nhưng
vẫn nói v́ muốn lừa gạt người khác. DC
cũng như CH đều nh́n nhận trách nhiệm
của Nhà Nước đối với dân. Khác
biệt là đến mức nào. Trong khi DC rải
tiền vô hạn để rồi Nhà Nước
nợ hơn Chúa Chổm, người dân bị nô
lệ vào trợ cấp và bắt buộc phải
bầu cho đảng DC, th́ CH chủ trương có
giới hạn cho an sinh xă hội, cho tiền thất
nghiệp, chứ không thể có chuyện vài bà ăn
welfare nhưng vẫn… đầu năm con trai, cuối
năm con gái, hay vài ông nằm nhà chiều chiều nướng
barbecue uống bia coi football tháng này qua năm nọ,
với tiền của những người cong lưng
cầy xâu cuốc bẩm. Chuyện
CH là đảng của nhà giàu chủ trương
cắt thuế bạc tỷ cho các đại gia cũng
chỉ là huyền thoại nằm trong bài bản tuyên
truyền che mắt những người thiếu
hiểu biết. Vấn đề ở đây là
vấn đề lư luận về kinh tế học. DC
lư luận theo thuyết khuynh tả tân-Keynesian mà kẻ
viết này đă bàn qua trước đây, chủ trương
Nhà Nước là công cụ phát triển kinh tế,
tức là Nhà Nước đánh thuế lấy
tiền của dân để tài trợ những dự
án lớn lao của Nhà Nước, tạo công ăn
việc làm quy mô cho dân chúng, và bành trướng
tối đa guồng máy công chức. Chỉ cần nhích
thêm một bước nữa là ta sẽ thấy các
cụ Mác và Lê-nin mỉm cười ngay. CH
th́ ngược lại, cho rằng kinh tế chỉ có
thể phát triển dựa trên sáng kiến tư nhân
chứ không thể trông cậy vào mấy ông công
chức lờ mờ làm kế hoạch trong t́nh
trạng cha chung có chết cũng chẳng ai khóc. Do
đó cần phải giảm thiểu bộ máy công
quyền, không đánh thuế cắt cổ, bóp
chết hết kinh doanh, để khuyến khích khu
vực tư nhân có tiền khuyếch trương kinh
doanh, thuê nhân viên nhiều hơn. Giảm thuế cho các
đại công ty, cho các ‘nhà giàu’ th́ họ sẽ dùng
tiền đó để đầu tư mở hăng xưởng,
tạo công ăn việc làm cho thiên hạ. Hăy
thử nh́n vào Âu Châu, đất dụng vơ của các
ông tân Keynesian. Thực tế, Âu Châu bây giờ
chỉ là một khối những nước trên
bờ khánh tận. Từ Hy Lạp đến Bồ
Đào Nha, qua Anh, Pháp, Aí Nhĩ Lan, Tây Ban Nha, Bỉ, …
đang vật lộn với những khó khăn kinh
tế và chính trị không lối thoát. H́nh ảnh
mới nhất của dân áo vàng xuống đường
tại khắp nước Pháp để chống sưu
cao thuế nặng mang ư nghĩa thật rơ ràng. C̣n
nhiều huyền thoại lắm, nhưng v́ khuôn
khổ bài b́nh luận này cũng như v́ chủ đề
bài này, ta sẽ không bàn thêm nữa, mà trở về
vấn nạn của đảng DC hiện nay. Vấn
nạn này đă đưa đến phân hóa nội
bộ trầm trọng trong đảng DC. Đảng DC
đă sống quá lâu trong những huyền thoại
đó, tin tưởng người dân có thể vĩnh
viễn sống bằng bánh vẽ của họ. Cho
đến năm 2016, khi cử tri nổi loạn,
nhất là dân lao động, mang Nhà Trắng tặng
cho ông Trump, đồng thời tặng luôn cả Thượng
Viện, Hạ Viện, 30
ghế thống đốc và cả ngàn chức vụ
tiểu bang và địa phương tặng cho đảng
CH. Đảng DC bối rối, mổ
xẻ cái xác đă chết của đảng để
t́m hiểu xem chuyện ǵ đă xẩy ra. Đối
với những lăo đồng chí như cụ Biden th́
chính trị Mỹ giống như quả lắc đồng
hồ, nay chạy qua bên phải, mai chạy qua bên trái,
mốt ngược lại, cứ thế mà xoay
chuyển. Dân Mỹ chẳng qua là chán Obama sau tám năm,
muốn thay đổi, thử nếm món Trump, rồi bây
giờ sau mấy năm, bắt đầu chán món Trump
mà trở lại món Obama. Đó chính là hy vọng
của lăo đồng chí Biden. Nhưng không phải trong đảng
DC, ai cũng nghĩ vậy. Sau khi một số những
dân cử cấp tiến nhất chiếm lại
được đa số tại Hạ Viện năm 2018,
th́ thế hệ mới của đảng DC kết
luận là đảng DC cũ của các lăo đồng
chí đă không đáp ứng nhu cầu của người
dân. Và người dân đă chán những bánh vẽ cũ
mèm đă hôi mùi mốc. Bây giờ là lúc phải đổi
món. Chẳng những đổi bánh vẽ mà c̣n
phải tặng bánh vẽ lớn gấp năm gấp
mười lần những bánh vẽ trước. Cũng
như phải sáng tạo hơn, chế ra nhiều
kiểu bánh vẽ mới. Nói trắng ra, họ nh́n vào
thắng lợi của một số mấy bà dân
biểu nhí hung hăn như Ocasio-Cortez, Tlaib, Omar,... và
quyết định ‘thừa thắng xông lên’,
phải ‘tiến nhanh, tiến mạnh’ hơn, bỏ
qua cái ển ển x́u x́u của đảng DC của
thế hệ trước. Họ tính toán đúng hay
chỉ là chuyện ‘bé cái lầm’? Đó là
chuyện tương lai sẽ trả lời. Chỉ
biết trong hiện tại, đây là nhóm ồn ào
nhất, lại được TTDC ham tin giựt gân
sốt dẻo t́nh nguyện làm loa phóng thanh cho tất
cả những tuyên bố của họ, cho dù là
những tuyên bố ngông nghênh lố bịch nhất. Càng
lố bịch càng được TTDC thổi lên cho to,
nên họ càng trở nên lố bịch. Khi cô
Ocasio-Cortez tố di dân trong các trại tạm cư
phải uống nước nhà cầu th́ tên cô
được đưa lên trang nhất các mặt báo
lớn ngay cho dù trên cả nước Mỹ không có
tới ba người tin những tố giác vô lư
của cô. Thế hệ mới của đảng
DC trách cứ các đồng chí trưởng bối là
‘hiện tượng Trump’ chính là hệ quả
trực tiếp của cái chính sách ẫm ờ và
ển ển x́u x́u của đảng DC từ mấy
chục năm nay. Theo họ, các bô lăo DC đă phụ
bạc niềm tin và mong mỏi của người dân,
hay chính xác hơn, kỳ vọng của dân nghèo, dân da
màu, dân lao động,... Trong cái đám trẻ cuồng
cấp tiến đó, lại có một cụ ông
lạc vào, đó là cụ Sanders. Năm 2016,
cả đảng DC né qua một bên, nhường
chỗ cho bà Hillary. Cụ Sanders, ngủ gật từ hơn
30 năm trước, được khuyến khích
nhẩy ra tranh cử chơi để tránh cảnh
độc diễn của bà Hillary, không ngờ
được hậu thuẫn của giới trẻ
thiên tả cực đoan, không ưa bà gian tham Hillary.
Cụ tưởng bở nhẩy ra nữa. Vẫn
phất cờ xă nghiă, nhưng giải thích cờ
của cụ giống cờ của Na Uy chứ không
giống cờ của Liên Xô. Vấn đề là Na Uy
là cái nước mà tổng số dân chỉ có 5
triệu trong khi xứ Mỹ có tới gần 350
triệu dân. Tất cả miễn phí cho 5 triệu người
khác xa miễn phí cho 350 triệu người. Dù sao th́ cái mà thế hệ DC
mới mong muốn là cấp tiến thẳng thừng
cho ra cấp tiến. Cái ‘tứ diệu đế’
của đảng DC tân thời rất dễ thấy:
1) y tế miễn phí, 2) giáo dục miễn phí, 3)
mở toang biên giới, và 4) sex thả giàn bất
kể giới tính rồi phá thai thả cửa. Phải nói ngay, hiện nay đảng
DC đă bị khối cực tả chi phối hoàn toàn,
chấp nhận đánh canh bạc xả láng, nhất
chín nh́ bù. Họ sẽ thành công hay không th́ khó
ai đoán được trong giai đoạn này.
Chỉ biết là họ sẽ giúp cho dân Mỹ có
một lựa chọn rất rơ ràng. Tiếp tục là
thành đồng của tự do dân chủ, của kinh
tế tư bản? Hay là đâm đầu lao vào tân xă
hội chủ nghĩa ma-dzê in USA? Có một cách tóm lược lại
cái vấn đề gai góc lớn của đảng DC
trong vấn đề này: đảng DC hứa hẹn
thiên đường thiên tả từ hồi nào đến
giờ, nhưng thực tế chẳng bao giờ
thật sự muốn thực hiện những lời
hứa, hay cho dù muốn, cũng chẳng thể
biến bánh vẽ thành bánh thật được. Bây giờ thế hệ mới
của Đảng DC bắt ngay tẩy của các lăo
đồng chí, ép buộc các lăo đồng chí
phải thực hiện những lời hứa đó. Cái
thế hệ mới đó đưa những bà to
mồm nhất ra làm những ‘chiến sĩ xung
phong’ của cuộc cách mạng của đảng DC. Phe ‘ôn hoà’ của đang DC
chống đỡ dĩ nhiên. Nhưng lựa một
cụ ngái ngủ để dương cái cờ cũ
lên lại th́ quả là không có ǵ thất sách hơn. Ai sẽ là người
lèo lái con thuyền DC trong tương lai? Phe
cực tả của các dân biểu nhí chưa đủ
uy tín, chưa đủ kinh nghiệm, và cũng chưa
đủ tuổi để ra đóng vai lănh đạo.
Cái hai tá ứng cử viên tổng thống chính là
những người đang tranh dành cái vai thuyền trưởng
đó. Ai nổi lên là chuyện chưa ai đoán
được. Nhưng điều có thể đoán
được là trong tương lai, đảng DC
mới sẽ là đảng tả khuynh như chưa
bao giờ thấy trong lịch sử cận đại
Mỹ. Nắm được quyền hay không
cũng là chuyện khác. Vũ Linh |