TT
Obama: Thành Công Và Thất Bại:
Phần
1 –
Chính Trị Và
Xă Hội
Vũ Linh |
...chưa
có một tổng thống nào đă mang tai họa
lớn cho đảng ḿnh như TT Obama... Trong
bài diễn văn tại Đại Hội Đảng
DC vừa qua, TT Obama tuyên bố “tôi
rất lạc quan về tương lai. Làm sao tôi không
như vậy được với những thành
quả chúng ta đă đạt được?” Có
thật vậy không? Ông đă đạt thành quả ǵ?
Thành công hay thất bại? Nh́n
một cách đơn giản th́ rất dễ. Đối
với cử tri cấp tiến đă bầu cho ông, TT
Obama là một trong những tổng thống tài
giỏi, vĩ đại nhất. Đấng Tiên Tri mà!
Đối với những người bảo thủ
chống ông th́ dĩ nhiên ông là một trong những
tổng thống tồi tệ nhất, tranh chức quán
quân với TT Carter. Ông Tổ Chức Cộng Đồng
mà! Đâu là sự thật? Trước
hết, nói về cá nhân TT Obama.
Ông là người có tham vọng lớn hơn ai
hết. Leo lên ghế lănh đạo tối cao khi
mới có 47 tuổi, sau khi làm thượng nghị sĩ
liên bang có 4 năm, mà hai năm đầu đi ḷng ṿng
bắt tay làm quen đồng nghiệp, hai năm sau
đă lặn lội khắp nước, vận động
tranh cử tổng thống toàn thời. Một tay
hạ gục hai guồng máy chính trị lớn
nhất nước là hai chính đảng DC và CH. Đối
với một người da đen, cho dù là một
nửa thôi, th́ giấc mộng của ông thật là vĩ
đại. Vậy mà ông đă thành công, mà lại
nhanh hơn ai hết. Không giỏi sao được? Một
điều nữa, 8 năm dưới TT Obama cũng là
8 năm không x́-căng-đan như dưới thời
Clinton. Ông cũng may mắn không gặp những đại
họa như vụ 9/11, băo Katrina lớn nhất
lịch sử, hai khủng hoảng kinh tế 2000-2008.
Cho dù không chia sẻ quan điểm chính trị với
Obama, cũng phải công nhận ông trong sạch, thanh liêm,
có một gia đ́nh gương mẫu. Bây
giờ ta nh́n qua thành quả thực sự của TT
Obama. V́ khuôn khổ bài báo, bài viết tuần này
sẽ bàn về chính trị tổng quát và xă hội.
Sẽ có 3 bài viết nữa đề cập đến
kinh tế, Obamacare, và chính sách đối ngoại,
kể cả cuộc chiến chống khủng bố.
Trừ phi có biến cố đặc biệt cần bàn
gấp, không th́ loạt bài này sẽ được
đăng liên tục trong 4 tuần trước ngày TT
Obama vui thú điền viên. Loạt
bài hơi dài, khác xa với những tâng bốc của
TTDC, sẽ gây “sóng gió loạn giang hồ”! Kẻ này
hoan nghênh mọi phản biện nghiêm chỉnh.
Sẽ… “căi” lại nếu cần. 1.
ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC Ứng
viên Obama đắc cử, lư
do quan trọng nhất v́ ông hứa hẹn “đại
đoàn kết dân tộc”,
không có nước Mỹ bảo thủ hay cấp
tiến, trắng hay đen, giàu hay nghèo, mà chỉ có
một Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Dân Mỹ mê
mẩn và ngây ngô tin tưởng vào một người
có viễn kiến có thể làm chuyện đổi
đời. Ông tổ chức công đồng sẽ dư
thừa khả năng tổ chức quốc gia. Đến
gần cuối hai nhiệm kỳ, ông đă đạt
thành quả nào? Miả
mai thay, theo báo phe ta Washington Post, TT Obama là tổng
thống tạo phân hoá lớn nhất lịch sử
cận đại Mỹ. Hầu
hết các luật lớn nhỏ đều được
biểu quyết theo đúng tỷ lệ phiếu
của hai đảng trong quốc hội, không có
một đồng thuận nào giữa hai chính đảng. TT
Obama làm tổng thống đúng 2 năm, ra được
3 bộ luật lớn: kích cầu kinh tế, cải
tổ ngân hàng, và Obamacare, c̣n 6 năm sau… bận đánh
gôn. Cả ba luật lớn được biểu
quyết tuyệt đối theo lằn ranh hai đảng
tại Hạ Viện: kích cầu kinh tế: 0 phiếu
CH, cải tổ ngân hàng: 3 phiếu CH, Obamacare: 1
phiếu CH (db Cao Quang Ánh). Ta sẽ xét lại những
luật này trong những bài tới. Có
một điều ít người để ư. Nếu nước
Mỹ theo thể chế đại nghị, với lănh
đạo được bầu theo đa số
tại Hạ Viện như Âu Châu th́ TT Obama đă
về vườn từ đầu 2011 khi Hạ
Viện lọt vào tay CH. Chính
quyền đổ lỗi cho đảng đối
lập là “the party of no”, mà quên mất các dân cử
đối lập cũng đều do dân bầu và
chỉ làm bổn phận được dân giao phó. Việc
nước Mỹ có hai chính đảng đối
lập chống nhau đă có từ ngày khai quốc. Cái
tài giỏi của người lănh đạo là khai thông
mâu thuẫn, tạo đồng thuận bằng tương
nhượng. Không làm
được việc này th́ chỉ là do người
lănh đạo không muốn hay không có khả năng.
Không thể khư khư làm theo ư ḿnh rồi đ̣i
hỏi đối lập phải dạ vâng như trong
chế độ ma-dzê in Việt Nam. Hai
ví dụ cụ thể. TT Bush con, ngay sau khi đắc
cử, năm 2001 đă hợp tác chặt chẽ
với TNS cấp tiến Ted Kennedy để ra luật
cải tổ giáo dục No Child Left Behind, được
cả hai phe thông qua dễ dàng. Cuối 2008, cần ra
luật cứu nguy ngân hàng: bộ trưởng Tài Chánh
của TT Bush con, Hank Paulson, quỳ gối trước
mặt bà chủ tịch Hạ Viện Nancy Pelosi trước
mặt cả chục dân biểu và nhà báo, năn
nỉ phe DC biểu quyết luật cứu nguy ngân hàng.
Có khác với thái độ của TT Obama đối
với ông Cantor không? Tất cả các luật của
TT Bush con, từ kích cầu, cứu nguy kinh tế, đến
cải tổ giáo dục, giảm thuế, an ninh
quốc gia,... đều có phiếu của cả hai
đảng. V́
bế tắc chính trị, nhiều vấn đề
lớn cho đến nay vẫn chẳng có giải pháp
ǵ bất chấp những hứa hẹn đ́nh đám
của ứng viên Obama. Hàng
loạt vụ giết người tập thể
vẫn chưa đưa đến biện pháp kiểm
soát súng đạn nào sau gần 8 năm vơ miệng.
Ưu tư lớn của khối cấp tiến, hâm nóng
địa cầu và môi trường sạch: chẳng
có ǵ xẩy ra, ngoài chuyện ngăn cản việc
thiết lập ống dẫn dầu từ Canada qua
Texas, khiến mất cơ hội tạo việc làm cho
mấy chục ngàn người. Vấn nạn di dân
lậu Nam Mỹ vẫn y nguyên, nếu không muốn nói
là trầm trọng hơn khi cả ngàn trẻ con Nam
Mỹ mỗi ngày vẫn được lùa qua Mỹ làm
mỏ neo cho bố mẹ chúng qua đoàn tụ gia đ́nh
sau. Trong
cái thất bại đó, nước Mỹ gánh
chịu những tai họa nặng nề nhất.
Một số không nhỏ dân Mỹ tức giận, lo
sợ đủ chuyện, sợ bị nhà giàu bóc
lột, sợ bị cảnh sát bắn, sợ mất
job cho di dân La-tinh, sợ khủng bố tràn ngập,
sợ đóng thuế tới phá sản, sợ giá
trị gia đ́nh, văn hoá và tôn giáo bị đảo
lộn. Đưa đến sự ra đời của
những nhóm cực tả (Occupy Wall Street) và cực
hữu (Tea Party). Nước
Mỹ từ những ngày nội chiến thời TT
Lincoln cách đây hơn 100 năm, chưa khi nào phân hoá,
nhóm này chống khối kia nặng nề như ngày
nay. Nh́n vào phản ứng của cử tri của bà
Hillary sau khi ông Trump đắc cử th́ rơ, một
phản ứng cuồng tín chưa bao giờ thấy
trong lịch sử Mỹ. 2.
MÂU THUẪN MÀU DA TT
Obama đắc cử một phần không nhỏ v́
cả nước hy vọng một tổng thống
với hai ḍng máu như ông sẽ là cầu nối
giữa hai khối da trắng và da đen, giải
quyết tận gốc vấn nạn kỳ thị
của xứ Mỹ này. Gần 70 triệu người,
tuyệt đại đa số là da trắng, ngất
ngây bầu cho ông v́ “hy vọng”. Thực
tế, hy vọng biến thành ảo vọng.
TT Obama thất bại nặng nề, khi chưa bao
giờ nước Mỹ từ những ngày rối
loạn của thập niên 1960 lại gặp xung
khắc màu da nặng như bây giờ. Người
ta đặt câu hỏi đâu là nguyên nhân xung
khắc? Da trắng thấy
có tổng thống da đen nên đâm ra ghét da đen
nhiều hơn? Hay da đen có tổng thống cùng
mầu da bênh ḿnh nên ngang ngược hơn? Đă có
ai đặt câu hỏi tại sao trong lịch sử
cận đại Mỹ, dân da đen không bao giờ
biểu t́nh, đốt phá dưới thời các
tổng thống CH Eisenhower, Nixon, Ford, Bush cha và Bush con, mà
chỉ dưới thời tổng thống DC Kennedy,
Johnson, Carter và Obama? Có
phải v́ dân da đen lạm dụng các tổng
thống DC không? Truyền
thông phe ta ồn ào tố nước Mỹ kỳ
thị nhất. Lạ nhỉ! Cái xứ này là xứ
duy nhất ngoài Phi Châu đă hai lần bầu cho
một ông đen làm tổng thống khi dân da đen
chỉ có hơn một phần mười dân số.
Vậy mà lại là xứ kỳ thị nhất thế
giới sao? Khi
95% dân da đen bỏ phiếu cho TT Obama th́ không ai dám nói
đó là v́ cùng màu da. Nhưng khi có ai chỉ trích ông
[kể cả kẻ này] th́ có ngay vài tiếng lao nhao
“kỳ thị”! Trong
vấn đề hàn gắn trắng đen, TT Obama cũng
thất bại hoàn toàn, vừa không đạt
được mục tiêu cá nhân, vừa di hại
lớn cho nước Mỹ. 3.
CHUYỂN HƯỚNG QUA CẤP TIẾN Khi
c̣n vận động tranh cử năm 2008 th́ ông Obama
tương đối ôn hoà, chống lại bà Hillary mà
ông tố là thiên tả cực đoan. Nhưng ngay sau
khi đắc cử th́ quan điểm cấp tiến
cực đoan hiện rơ ngay. Những
cải cách theo hướng cấp tiến có hậu
quả lớn và lâu dài nhất gồm có việc áp
đặt chính sách kinh tế nợ ngập đầu
với mục đích tái phân phối lợi tức, và
gia tăng đủ loại trợ cấp an sinh mà ta
sẽ bàn trong bài tới. Trên
phương diện văn hóa, chính sách cấp
tiến, “phải đạo chính trị”, được
thể hiện qua việc tích cực tranh đấu cho
nữ quyền, hôn nhân đồng tính, quyền
lợi của khối lưỡng tính và chuyển
giới. Rồi đến những quyết định
xoá bỏ những vết tích Nam quân của thời
nội chiến vẫn làm dân da đen sợ hăi cả
trăm năm sau, dẹp
bỏ những biểu tượng của Thiên Chúa giáo
bây giờ bị tố quá tàn nhẫn đối
với Hồi giáo trong thời Thập Tự Chinh cách
đây mấy trăm năm, để ca tụng
Hồi giáo như tôn giáo của hoà b́nh và t́nh thương
bất kể khủng bố đang đánh bom tứ
phiá, mở cửa đón di dân Hồi, cổ vơ
việc ân xá di dân lậu gốc Nam Mỹ, nhân danh
một nước Mỹ đa dạng và nhân bản,
trong khi âm thầm đếm số cử tri tương
lai. Việc
TT Obama nâng đỡ các khối dân thiểu số là
điều đáng ca ngợi, nhưng khi ông quá chú tâm
vào khối thiểu số này, lơ là khối dân da
trắng lao động và nhất là trung lưu, bỏ
mặc họ vật lộn với thất nghiệp, lương
thấp, chi phí y tế cao, giáo dục con cái bết bát,
đời sống tinh thần đảo lộn, an ninh
cá nhân bị đe dọa,… th́ chính ông đă tạo
ra những bất măn lớn, đưa đến
sự ra đời của các hiện tượng
cực đoan Sanders và Trump. Và sự thất bại
của bà Hillary, mà chẳng cần đến bàn tay lông
lá của Putin xiá vào. Trong
việc chuyển hướng qua cấp tiến, TT Obama
đă thành công lớn trên phương diện cá nhân
v́ đă đạt được mục đích. Nước
Mỹ chưa bao giờ cấp tiến rơ nét như bây
giờ, kể từ thời TT Johnson. 4.
KẾT Sau
cuộc bầu cử, thiên hạ đă bàn quá
nhiều về hai yếu tố: những điểm
yếu của cá nhân bà Hillary, và cuộc nổi
loạn của dân lao động các tiểu bang kỹ
nghệ. Nhưng có một yếu tố nữa không
thể bỏ qua. Dân Mỹ bác bỏ toàn diện chính
sách cấp tiến của TT Obama. Bằng chứng? Các
tiểu bang xôi đậu trước đây bầu cho
TT Obama như Florida, North Carolina và Iowa: tại đây,
chẳng có dân lao động nổi giận v́ mất
job ǵ hết, nhưng họ vẫn không bỏ phiếu
cho bà Hillary, tức là bác bỏ Obama nhiệm kỳ 3.
Một sai lầm nữa của bà Hillary là đă ôm TT
Obama quá chặt. TTDC
gân cổ căi bà Hillary thắng gần 3 triệu
phiếu phổ thông theo kết quả cuối cùng, mà
ém nhẹm thắng lợi này trên căn bản chỉ
dựa trên hai tiểu bang khổng lồ là Cali và
Nữu Ước. Ngoài hai tiểu bang này ra, trên
tổng số của 48 tiểu bang c̣n lại, bà Hillary
thua 3 triệu phiếu. Những đổ thừa cho
Putin và wikileaks x́ emails đều không giải thích
được thảm bại te tua của DC trên
khắp nước, không dính dáng ǵ đến bà
Hillary. Thất bại lớn của TT Obama là đă không tạo được một hậu thuẫn chính trị vững mạnh và lâu dài, không “cấy” được người thừa kế để bảo vệ gia tài cấp tiến của ông. TT Reagan đă để lại dấu ấn, mang nước Mỹ vào khung bảo thủ trong 20 năm sau khi ông măn nhiệm. TT Obama ra đi, để lại một gia tài mà TT Trump sẽ xóa gần hết trong ṿng một năm. (25-12-16) |