...thắc
mắc cộng sản có ǵ ghê gớm đâu mà sao
bố mẹ chống dữ vậy...
Đọc những góp ư trên Việt Báo, thỉnh
thoảng có vài độc giả “thành thật khai báo”
có khác biệt quan điểm chính trị lớn trong
gia đ́nh, thể hiện qua việc con cái khác ư
với bố mẹ, nhất là khi bàn về cuộc
bầu tổng thống Mỹ vừa qua. Một số
lớn bố mẹ ủng hộ ông Trump, trong khi
hầu hết con cái không ưa ông ta.
Đây là vấn đề quan trọng có lẽ
cần t́m hiểu thêm nếu muốn tránh gia cang xào xáo.
Chuyện thế hệ tỵ nạn đầu
chống hay ủng hộ đảng nào đă
được bàn quá nhiều, bài này sẽ chú tâm vào
thế hệ hai.
Trước tiên, phải nói ngay, mặc dù hầu
hết dân tỵ nạn thế hệ hai không biết
chiến tranh là ǵ, một số lớn sanh ra tại
Việt Nam nhưng lớn lên trong các trại tỵ
nạn, thậm chí sanh ra sau khi chế độ CS đă
xụp đổ toàn diện khắp thế giới, và
cả sau khi CSVN đă “đổi mới”. Chúng
chẳng biết cuộc chiến quốc-cộng là ǵ,
có khi nói tiếng Việt không chạy. Nhưng nhờ
bố mẹ và cộng đồng, nhất là tại các
cộng đồng tỵ nạn lớn ở Cali, Texas,
Washington DC,…, một số lớn giới trẻ đó
vẫn hăng hái bảo vệ chính nghiă quốc gia,
đă và đang tích cực đứng ra tranh đấu
cho tự do, dân chủ, nhân quyền trong nước.
Một điểm son cho thế hệ tương lai
của chúng ta. Nhất là khi ta biết hầu hết các
trường Mỹ diễn giải cuộc chiến
quốc-cộng VN một cách hoàn toàn bất lợi cho
“bên thua cuộc”.
Bù lại, tại những nơi tương đối
thưa thớt dân tỵ nạn, cũng có nhiều người
thuộc thế hệ hai có quan điểm hững
hờ hơn, có khi sai lầm nặng. Một số
đi “du lịch” VN, găi đầu găi tai, thắc
mắc cộng sản có ǵ ghê gớm đâu mà sao
bố mẹ chống dữ vậy? Đọc báo
Mỹ toàn thấy ca tụng phở, bánh ḿ thịt, và
danh lam thắng cảnh VN, cao ốc trọc trời
chẳng thua ǵ Singapore, ca sĩ hét nhạc rap với TT
Obama, kẹt xe hàng giờ chứng tỏ dân ta giàu có,
không xe hơi th́ cũng xe gắn máy. Kinh tế tăng
trưởng cao nhất nh́ thế giới. Đi VN
chỉ thấy dân chúng phè phỡn nhậu nhẹt, vui
vẻ ka-ra-ô-kê cả ngày. Dân VN đi Mỹ như
đi chợ, quan chức CSVN đều gửi con du
học Mỹ, cả thủ tướng cũng mua nhà
ở Mỹ,… Sao phải đ̣i lật đổ CS?
Đó là cách nh́n dĩ nhiên sai lầm và thiếu sót
nghiêm trọng, cần giải thích. Mà chỉ có
thể giải thích bằng cách thuyết phục mà ta
sẽ bàn thêm trong phần dưới.
Một số khác có cái nh́n… ba phải, cả hai bên
đều có điểm tốt và xấu, với
chủ ư giúp cho cái gọi là “ḥa hợp ḥa giải
dân tộc”.
Trong vấn đề chấp nhận hay không chấp
nhận CS, trách nhiệm lớn nhất là của
thế hệ bố mẹ. Con cái không hiểu rơ hay không
chấp nhận cuộc chiến của chúng ta, th́
đó là lỗi của phụ huynh, không trách đám
con cái được.
Đó là bàn về chuyện quốc-cộng. C̣n bàn
về nước Mỹ, chuyện đảng DC và CH,
th́ hố cách biệt giữa hai thế hệ dường
như khá sâu. Trong khi phần lớn bố mẹ
ủng hộ CH th́ đại đa số giới
trẻ tỵ nạn ủng hộ DC, đặc
biệt là mê mẩn TT Obama trong khi chống TT Trump
kịch liệt. Lư do không cần t́m hiểu đâu xa:
trường học và trường đời.
Trước hết phải nói ngay, tất cả là
từ trường học: từ tiểu học, đến
trung học, đến đại học, không c̣n bí
mật ǵ nữa, các trường học Mỹ đều
là những ổ ươm cây cấp tiến của các
nghiệp đoàn giáo chức thiên tả. Tất cả
cách diễn giải, lập luận trong các môn học
liên quan đến nhân văn như văn hóa, văn chương,
lịch sử, chính trị, kinh tế, xă hội,…
đều theo đúng bài bản cấp tiến. Càng
cao càng thiên tả. Đến cấp đại học
th́ gần như tất cả các trường lớn
đều là thành đồng cấp tiến hết.
Từ Harvard, Yale đến Berkeley, Stanford, Columbia, đến
MIT, Duke, USC, UNC,…
Rất nhiều thăm ḍ cho thấy giới trẻ có
học cao thường thiên tả, trong khi cũng
giới trẻ nhưng không có cao học th́ lại
bảo thủ hơn. Chỉ chứng minh ảnh hưởng
thiên tả của các đại học Mỹ. Không ai
phủ nhận giá trị kỹ thuật tuyệt đỉnh
của các đại học Mỹ, nhưng khi nói
về khía cạnh nhân văn, th́ tất cả là
một câu hỏi thật lớn. Cho đến giờ
này, gần 30 năm sau khi các chế độ CS
rụng như sung mà sinh viên đại học Berkeley
vẫn c̣n biểu t́nh trương biểu ngữ hoan hô
cộng sản. Một h́nh ảnh mang thật nhiều
ư nghiă về tính u mê của đại học Berkeley nói
riêng và đại học Mỹ nói chung.
Nếu có đại học hay trường trung học
nào có khuynh hướng bảo thủ th́ y như
rằng, đó chỉ là một trường nhỏ, tư
nhân, phần lớn là của các tổ chức công giáo
hay tin lành. Ở đây, phải hiểu thêm đó cũng
là lư do phe bảo thủ khuyến khích phụ huynh cho
con học trường tư, vừa để nhận
được cách giáo dục có giá trị hơn,
vừa để bớt bị ảnh hưởng
của giáo chức thiên tả của các trường
công.
Không có thống kê chính xác, nhưng ai cũng biết
ít ra ba phần tư trí thức, giáo sư, học
giả đều có khuynh hướng cấp tiến,
giảng dạy tư tưởng cấp tiến theo ư
họ. Ta phải hiểu rơ cách giáo dục của
Mỹ. Không có một chương tŕnh giáo khoa nào do
bộ Giáo Dục liên bang hay tiểu bang, hay do trường
đặt ra chung cho tất cả mọi giáo sư, mà
trái lại, các giáo sư đều toàn quyền
giảng dạy đề tài ḿnh muốn, diễn
giảng theo ư ḿnh muốn.
Về chính trị Mỹ, bức tranh họ đưa
ra rất rơ nét. Đảng DC là đảng của nhân
bản, văn minh, tiến bộ, của cởi mở,
đa dạng, hoà nhập, của t́nh thương, công
bằng, nhân đạo giúp đỡ người nghèo
yếu, yêu chuộng ḥa b́nh,... Trong khi đảng CH là
dư âm của thời đồ đá, lo ôm chặt
những tục lệ ngàn xưa, những tôn giáo
của mấy ngàn năm trước, nếu không th́ cũng
lo bảo vệ quyền thế của tài phiệt làm
giàu bằng bóc lột lao động, khai thác nô lệ
da đen, hung hăn hiếu chiến,... Đặc biệt
là kỳ thị nặng đủ thứ, từ màu da
đến giới tính. Đảng của dân ruộng,
ít học. Đó là bức tranh tổng quát thô
thiển và khác xa sự thật, nhưng lại in sâu
trong đầu giới trẻ tỵ nạn do nhà trường
nhồi nhét.
Báo đăng một giáo sư tại Orange Coast College
(Costa Mesa, CA) giảng giải cho sinh viên cuộc bầu
tổng thống vừa qua là “một hành động
khủng bố” (terrorist act) của đám Mỹ
ruộng. Một sinh viên thu nguyên bài giảng, phổ
biến lên mạng. Phản ứng của nhà trường:
khiển trách giáo sư? Dĩ nhiên là không, v́ giáo sư
là một phụ nữ, đồng tính, lại gốc
Mễ, toàn là những tiêu chuẩn cần “bảo
vệ” cho phải đạo chính trị. Anh sinh viên
Mỹ trắng bị treo gị, bắt viết bài xin
lỗi.
Tại một trường tiểu học ở New
Jersey, một ông bố xem qua bài làm của con gái,
với ư định giúp con, bất ngờ thấy trong
đó có những câu hỏi mà câu trả lời đúng
phải là... bôi bác Trump và ca tụng Obama.
Nh́n vào đó th́ hiểu ngay tại sao đa số
giới trí thức trẻ Việt ủng hộ đảng
DC. Đi học th́ làm sao tránh được ảnh hưởng
những thầy cô giảng giải kiểu này trong
gần hai chục năm khi mới bắt đầu
biết đọc cho đến ra đời?
Câu hỏi lớn là tại sao giới học đường
khoa bảng Mỹ lại ngả về phiá tả như
vậy? Câu trả lời khá giản dị.
Các lư thuyết cấp tiến, từ xă hội chủ
nghiă hồng nhạt của Tây Âu đến chủ
nghiă cộng sản đỏ xẫm, đều
dựa trên những tư tưởng có thể nói là
rất nhân bản, khó ai có thể bác bỏ. Chủ
nghiă CS chiếm rồi thống trị được
gần một nửa thế giới trong hơn 70 năm
không phải là ngẫu nhiên, cũng không phải
chỉ nhờ họng súng và nhà tù không. Họng súng và
nhà tù là công cụ giữ quyền của các chế
độ độc tài CS thật, nhưng trước
đó khi chưa có quyền, th́ họ đă thắng
bằng ǵ nếu không phải bằng cách tuyên
truyền quảng bá những lư thuyết rất nhân
bản, rất lôi cuốn những người có
thiện tâm, bất kể bằng thuyết phục hay
lừa gạt? Nền tảng của những lư
thuyết thiên tả thật ra rất vững, như công
bằng xă hội, b́nh đẳng nam-nữ, trắng-đen,...,
không c̣n cảnh quyền thế đàn áp thấp
cổ bé họng, lao động bị khai thác c̣n da
bọc xương bởi các đại gia mập ú,
v.v...
Bất kể sự xụp đổ của các chế
độ CS, trí thức Mỹ ngày nay vẫn ôm
chặt lấy những tư tưởng thiên tả
đó. Họ biện giải nhân sinh quan xă hội
chủ nghiă vẫn là tuyệt hảo. Các chế độ
CS xụp đổ chẳng qua v́ các chế độ
đó thật sự là mạo danh, không phải xă
hội chủ nghiă chân chính, mà chỉ là lợi
dụng xă hội chủ nghiă để áp đặt
những chế độ độc tài bất nhân không
tưởng thôi. Theo họ, các chế độ
sắt máu của Stalin hay Mao hay Pol Pot không phản ánh lư
tưởng xă hội chủ nghiă thuần khiết ǵ
hết.
Kiểu ngụy biện này vẫn thịnh hành trong
giới trí thức khoa bảng thiên tả Mỹ (và
cả Âu Châu). Rồi họ dạy lại cho học tṛ
của họ. Chúng dĩ nhiên bị ảnh hưởng,
không nhiều th́ ít, nh́n hai đảng DC và CH dưới
lăng kính cấp tiến DC là nhân bản và bảo
thủ CH là hủ lậu.
Sau học đường ra đến trường
đời, giới trẻ đó t́m hiểu chuyện
chung quanh ḿnh bằng cách nào? Dĩ nhiên qua truyền thông:
báo chí, TV, internet. Và bạn bè cùng lứa và gia đ́nh.
Nói về truyền thông ở Mỹ th́ phải
hiểu cho rơ có hai loại: một cái gọi là
truyền thông ḍng chính (TTDC), là các cơ quan ngôn
luận lớn như các đài truyền h́nh ABC, CBS,
NBC, CNN, FOX,... và các báo phổ biến trên toàn quốc
như New York Times, Washington Post, Time, Newsweek; và một cái
gọi là truyền thông địa phương, gồm
các đài truyền h́nh và báo điạ phương
của tiểu bang hay tỉnh.
Truyền thông địa phương v́ phục vụ
giới trung lưu địa phương, nên có khuynh hướng
thực tế và bảo thủ hơn, nhưng tiếng
nói cũng giới hạn hơn nhiều.
TTDC phần lớn thuộc sở hữu của
giới đại tài phiệt tư bản như ABC
của Disney hay Washington Post của Jeff Bezos, đáng lư ra
phải có khuynh hướng bảo thủ, nhưng v́
phục vụ các thị trường cấp tiến trí
thức thiên tả của các thành phố lớn, nên
phải ôm lấy quan điểm cấp tiến để
có khách hàng. Cuối cùng th́ cũng vẫn chỉ là
chuyện tiền bạc. Ở cấp thấp hơn,
giới nhà báo, kư giả cũng có khuynh hướng
thiên tả không khác ǵ giới trí thức học
đường. Theo nghiên cứu của chính báo
Washington Post, trong 100 nhà báo của TTDC, chỉ có 7 người
là ủng hộ CH! Đó là kể cả đài TV
bảo thủ Fox, nếu không kể Fox th́ chắc
chỉ c̣n 1-2 anh CH trong 100 nhà báo Mỹ! Lư tưởng
nhân bản của xă hội chủ nghiă vẫn là cái
ǵ trí thức mơ tưởng, kể cả các nhà báo.
Đă vậy, các nhà báo thường có bệnh tự
tôn, tự phong cho ḿnh một thứ “thiên mệnh”,
trách nhiệm cứu dân độ thế, nhất là dân
nghèo, không có tiếng nói, nên mấy anh nhà báo hay t́nh
nguyện làm cái loa, khiếu nại dùm cho dân thấp
cổ bé họng.
Giới trẻ tỵ nạn, nếu là sinh viên, trí
thức, tất nhiên “phải” coi CNN, đọc New
York Times, hay Newsweek, hay Time,... Tất cả đều ra
rả bôi bác sỉ vả CH, từ cao bồi Reagan
đến anh ngốc của làng W Bush và bây giờ là
tay độc tài vô lại Trump, để tung hô các
đại trí thức nhân bản Kennedy, Clinton, rồi
Obama.
Giới trẻ nếu thuộc thành phần lao động
th́ không rảnh đọc báo hay coi TV, nhưng lại
bị ảnh hưởng của các nghiệp đoàn
hầu hết thiên tả, hay ít ra cũng thiên về
đảng DC.
Đúng kỹ thuật tuyên truyền, nói măi sẽ thành
sự thật. Đối với giới trẻ
Việt, TT Obama là người yêu chuộng ḥa b́nh,
được giải Nobel mà. Ông cũng là hiện thân
cho những tư tưởng cấp tiến: tốt
bụng, cởi mở, ḥa đồng, bảo vệ và
tranh đấu cho các khối thiểu số như
phụ nữ, dân nghèo, dân da màu kể cả da nâu và
da vàng, dân đồng tính,…
Ông Trump thắng cử phần lớn v́ kinh tế Obama
thất bại, đẩy hàng triệu người vào
thất nghiệp hay lương thấp, cũng như v́
thất bại không giải quyết được
nạn di dân lậu. Nhưng TTDC đă biến chiến
thắng của ông thành chiến thắng của kỳ
thị chủng tộc, bài ngoại của dân da
trắng. Và giới trẻ tỵ nạn cũng theo
bạn Mỹ, nhẩy dựng lên chống cái tay kỳ
thị này ngay. Dù sao chúng cũng là di dân mà.
Giới trẻ đó đang bào chữa, chúng chống
Trump không phải v́ thua đau mà v́ lo sợ tương
lai nước Mỹ sẽ biến thành Quốc Xă,
phải chặn tay độc tài kỳ thị này
từ trong trứng nước. Nếu không ngăn
chặn Trump ngay từ đầu, sẽ biến thành
một Hitler, chằm hăm lo “bạch hóa” nước
Mỹ, đuổi hết dân da màu ra khỏi xứ,…
Tay “chuẩn độc tài” này thắng cử v́ dân
Mỹ quá nhiều người ngu, giới trí thức
phải có trách nhiệm cứu khối dân đó
khỏi tay Hitler này, bất cần kết quả
bầu cử.
Rồi đám trẻ đó nh́n lại chung quanh,
thấy đám học sinh, sinh viên bạn bè cùng trường
thuộc đủ loại người, da trắng, da
đen, da nâu, da vàng, đồng tính, chuyển giới,
đủ loại, mà chúng chẳng thấy có ǵ khác
biệt, có cả sinh viên Iran, Iraq, chẳng có vẻ ǵ
là ISIS hết, vậy sao lại kỳ thị người
này, chống báng hay cấm cửa người kia.
Tất cả những quan điểm của chúng đều
tương tự, chúng trao đổi với nhau cả
ngày qua tụ tập tại Starbuck, nhắn tin iPhone,
email, Facebook, Twitter,… Chỉ củng cố tư tưởng
cho nhau thôi.
Rồi đám trẻ về nhà.
Phải thẳng thắn nh́n nhận ảnh hưởng
của bậc cha mẹ ngày nay khác rất xa ngày xưa.
Đám trẻ bây giờ không như thế hệ trước,
bố mẹ nói ǵ răm rắp cúi đầu nghe, không
dám căi. Bây giờ không c̣n như vậy nữa. Bố
mẹ nói có lư th́ chúng nghe, không có lư là chúng căi. Có
khi đổ thừa bố mẹ coi FOX nhiều quá,
chứ không phải v́ chúng đă coi CNN nhiều quá!
Tệ hơn nữa, nhiều đứa trong thâm tâm coi
thường bố mẹ như một đám già
hủ lậu, ít hiểu biết, có bất đồng
ư, cũng chẳng thèm căi, mất công mang tiếng
hỗn, bỏ đi chơi game.
Ngược lại, một số lớn bố mẹ cũng
không “nói chuyện” được với con cái. Có
thể v́ vẫn quá khích với tính chủ quan độc
đoán của phụ huynh Á Đông, không chịu t́m
hiểu cách suy nghĩ của con cái, cứ mở
miệng là chửi tối mắt thay v́ thuyết
phục với lập luận vững chắc. Có
thể học vấn, hiểu biết thua kém con cái, căi
không lại. Có thể v́ đầu tắp mặt
tối lo đi làm không có thời giờ ngồi nói
chuyện với con cái.
Việc ta gọi là “dậy bảo con cái” cũng
mang một ư nghiă rất khác, rất giới hạn ngày
nay trên đất Mỹ. Ta chỉ cần nhớ
lại tên một bài hát của Madonna, thần tượng
của giới trẻ Mỹ: “Papa, Dont Preach!”,
“Bố, Đừng Giảng Đạo!” Làm sao t́m
được thế cân bằng, nói chuyện mà không
giảng đạo với con cái?
Không phải là nói chuyện với con cái sẽ
thuyết phục được chúng đâu, nhưng ít
nhất là sẽ tạo thông cảm, giảm xung đột.
Thật ra, việc đám con cái ủng hộ tư tưởng
cấp tiến không phải là chuyện buồn hay
chuyện xấu ǵ. Trái lại, đám con cái có quan
điểm cấp tiến v́ có thiện tâm, v́
chuộng công bằng, muốn nâng đỡ những
kẻ cô thế, chẳng hạn như hoan nghênh
Obamacare, chấp nhận trả thêm ít tiền bảo
hiểm để những người nghèo, người
già và bệnh hoạn có được bảo hiểm
y tế, hay như trong t́nh trạng hiện tại, giúp
đỡ di dân lậu Mễ, dân tỵ nạn Trung
Đông, hay dân thiểu số chuyển giới, …
Bậc phụ huynh cần cảm thấy hănh diện có
con là người tốt, có ḷng tốt. Chỉ đáng
tiếc là ḷng tốt của chúng bị chi phối
bởi lư tưởng mơ hồ của tuổi
trẻ, chưa đụng chạm vào thực tế, nên
có thể đă đặt không đúng chỗ hay không
đúng mức, để rồi bị khai thác.
Tất cả những yếu tố này gom vào đă
để lại dấu ấn lớn trong giới
trẻ tỵ nạn thế hệ hai. Đại đa
số -không phải tất cả- ủng hộ tư tưởng
cấp tiến và đảng DC.
Có một vị độc giả thắc mắc “sao
cả Âu Châu yêu mến ông Obama?”
Tây Âu, kể cả Canada và Úc, là khối các nước
có tư tưởng cấp tiến, theo chế độ
xă hội chủ nghiă hết, kể cả các đồng
minh Anh, Pháp, và Đức. Do đó, họ ủng
hộ một tổng thống cấp tiến như
Obama là chuyện đương nhiên, với hệ
quả tất yếu là chống Trump. Đó là chưa
kể dân Âu Châu chỉ biết nước Mỹ qua các
báo Time, Newsweek, International Herald Tribune (là phiên bản
quốc tế của New York Times), và qua CNN là đài TV
có thể coi được trên khắp thế
giới. Toàn là những cơ quan ngôn luận cấp
tiến suốt ngày lo công kênh TT Obama. Trong những
điều kiện đó, làm sao dân Âu Châu không
ủng hộ TT Obama được? Kể cả đa
số dân Việt tỵ nạn tại Âu Châu.
Mâu thuẫn giữa các thế hệ là chuyện đă
có chắc từ thời ông Bành Tổ. Riêng đối
với dân tỵ nạn chúng ta, vấn đề
trở nên khó khăn hơn v́ cộng vào khác biệt
tuổi tác, lại có thêm khác biệt văn hoá khi
giới trẻ lớn lên trong văn hoá Mỹ khác xa văn
hoá Việt, được giảng dạy về
cuộc chiến quốc-cộng cũng như khác
biệt cấp tiến-bảo thủ dưới
một khiá cạnh khác. Đă vậy, nhờ truyền
thông đại chúng, cái hố phân cách c̣n bị đào
xâu thêm v́ được tranh luận mạnh hơn.
Thôi th́ chỉ cần đồng ư với nhau là đă
có sự bất đồng ư về chuyện ngoài
đời, trong khi trong nhà với nhau th́ như người
Mỹ hay nói, blood is thicker than politics, t́nh máu mủ
ruột thịt sâu đậm hơn chính trị chính
em, là mọi sự sẽ ổn thỏa.
Xin quư độc giả ghi nhận bài này do một dân
tỵ nạn thế hệ đầu, thuộc dạng
“cổ lai hy” viết. Với hy vọng sẽ giúp kích
động được những cuộc “nói
chuyện” giữa hai thế hệ tỵ nạn, trên
các diễn đàn công cộng như mặt báo này, hay
ngay cả trong những bữa ăn trong nhà, để
tạo cảm thông nhiều hơn trong gia đ́nh
Mỹ gốc… tỵ nạn. (12-03-17)
Vũ Linh
|