...Ít
người tin TT Trump có thể vứt bỏ trọn
vẹn Obamacare...
Lần này, ta bàn chuyện Obamacare. Đây là tác
phẩm để đời của TT Obama.
Hiển nhiên Obamacare có mục đích nhân đạo
khi t́m cách cung cấp bảo hiểm y tế cho toàn dân,
hoàn toàn đáng hoan nghênh, nhưng cái giá phải
trả quá lớn. Từ thời TT Nixon cho đến TT
Clinton, các kế hoạch cải tổ y tế, mang
bảo hiểm lại cho toàn dân đều thất
bại, không phải v́ chẳng có tổng thống nào
lo cho dân, mà chỉ v́ ai cũng thấy cái giá phải
trả quá đắt, nước Mỹ không gánh
nổi, dân chúng sẽ không chấp nhận và quốc
hội sẽ không thông qua, kể cả TT Clinton khi
kế hoạch cải tổ do bà Hillary đề xướng
bị ch́m xuồng không đưa ra quốc hội
nổi năm 1993. TT Obama là người duy nhất
bất chấp hết, kể cả nói láo, để có
được Obamacare v́ tư tưởng cấp
tiến cực đoan của ông, cũng như tham
vọng cá nhân muốn để lại dấu ấn
lịch sử.
Điểm chính yếu trong Obamacare là toàn dân phải có
bảo hiểm y tế, kể cả những người
đă có bệnh nặng từ trước. Phải nh́n
nhận đây là một bước tiến vĩ đại
trong ngành y tế Mỹ mà không ai có thể chê bai hay
chống đối được, ít nhất cũng v́
lư do nhân đạo.
Dĩ nhiên biện pháp bắt buộc tất cả
mọi người phải có bảo hiểm y tế
mang tính nhân đạo khó chối căi, nhưng thực
tế không phải chỉ v́ nhân đạo không thôi.
Mục đích nữa là nhắm ép tất cả
phải mua bảo hiểm để các hăng bảo
hiểm thu đủ tiền bù đắp sở phí cao
do việc bảo hiểm những người bị
bệnh từ trước.
Đặc biệt là buộc giới trẻ phải mua
bảo hiểm. Có hai cái lợi lớn: số tiền
bảo phí thu được sẽ tăng, nhưng quan
trọng hơn nữa, giới trẻ ít bệnh
hoạn nên không có chi phí nhiều, thành ra tính qua tính
lại, bảo hiểm cho khối này sẽ lời to,
tiền bảo phí thu vào th́ lớn trong khi chi phí y
tế không bao nhiêu. Cái “lời” này hết sức
cần thiết để bù đắp cái “lỗ”
từ việc bảo hiểm những người già và
những người bệnh nặng. Yếu tố
trụ cột để chống đỡ Obamacare chính
là khối trẻ này.
Obamacare cũng lập ra cái gọi là trung tâm phối
hợp –exchanges- trong đó các hăng bảo hiểm cung
cấp bảo hiểm rẻ hơn b́nh thường, nhưng
dĩ nhiên với nhiều giới hạn khắt khe hơn,
thêm vào đó, được Nhà Nước trợ
cấp tiền bảo phí. Trên căn bản, tương
tự như một hệ thống bảo hiểm song
song với hệ thống tư nhân, để cạnh
tranh và giúp giảm giá cả.
Đó là nền tảng lư luận của Obamacare. Nhưng
trên thực tế Obamacare thất bại hoàn toàn.
Thất bại khi chi phí y tế tăng, trong khi thu
hoạch của các hăng bảo hiểm giảm
đưa đến lỗ lă nặng cho họ.
Trên căn bản, Obamacare thất bại v́ khởi
đi và dựa trên ba câu nói láo:
- “Quư vị thích bảo hiểm đang có, sẽ
giữ được nguyên trạng”: thực tế,
tất cả mọi người đều mất
bảo hiểm, bác sĩ, nhà thương đang có.
- “Nếu không có bảo hiểm, phải đóng
tiền phạt, đó không phải là thuế”:
Tối Cao Pháp Viện phán quyết đấy chính là
thuế trá h́nh.
- “Obamacare sẽ giảm chi phí y tế trung b́nh $ 2.500
một năm cho mỗi gia đ́nh”: tất cả
dữ liệu mới nhất cho thấy trung b́nh,
mỗi gia đ́nh tốn thêm $ 4.000.
CHI PHÍ Y TẾ TĂNG – PHẨM CHẤT KÉM
Khi rao bán Obamacare, TT Obama long trọng hứa cả ba
điều trên. Cả ba đều là hứa hăo.
Ngoại trừ những người giàu nhất dư
tiền mua bảo hiểm theo ư ḿnh, tất cả
mọi người đều phải đổi
bảo hiểm, phần lớn đổi luôn cả bác
sĩ và thuốc, rồi nhà thương luôn. Chi phí mua
bảo hiểm, phần đóng góp –copay- của
mỗi người, tiền túi bệnh nhân phải
trả trước –deductibles- và tiền chữa
trị, thuốc men, nhà thương đều tăng
đồng loạt.
Quan trọng hơn nữa, tiền mua bảo hiểm,
kể cả bảo hiểm trong exchanges cũng tăng
nhất loạt trong những năm qua, từ 10% đến
40% tùy tiểu bang, tùy hăng, và tùy trường hợp.
Năm nay, 2017 hứa hẹn bảo phí sẽ tăng
mạnh hơn nữa.
Nói chung, Obamacare cũng không khác ǵ tất cả các
luật khác, có người được lợi, có
người chịu thiệt tḥi. Những người
bị bệnh nặng không mua bảo hiểm được
sẽ có bảo hiểm, trong khi đại đa số
giới trung lưu và thợ thuyền bị thiệt
hại nặng, vừa thấy chi phí y tế tăng
mạnh, vừa phải đổi nhà thương, bác
sĩ, thuốc men, vừa phải chờ lâu hơn
để lấy hẹn. Thiệt tḥi nặng nhất là
giới trẻ dù c̣n sức khoẻ nhưng vẫn
đóng bảo phí nặng để tài trợ cho
bảo hiểm của người cao niên, và người
đă có bệnh trước.
Có một điểm đặc biệt chỉ có trong
nền y tế Mỹ mà Obamacare cũng như TTDC
tuyệt đối tránh đề cập. Lư do chính
tại sao chi phí y tế Mỹ cao nhất thế
giới chính là v́ tiền bảo hiểm các nhà thương,
hăng thuốc và bác sĩ phải đóng đề pḥng
bị kiện v́ sai lầm chữa trị -malpractice
insurance. Ai cũng biết mỗi lần một bệnh
nhân bị tai nạn chữa trị là họ sẽ thưa
kiện ngay, và hầu hết đều thắng
kiện, được bồi thường bạc
triệu như chơi. Hậu quả trực tiếp là
hai việc: tiền bảo hiểm sai lầm chữa
trị rất cao, và các bác sĩ và nhà thương
phải rất kỹ lưỡng, bắt bệnh nhân
phải qua đủ thứ thử nghiệm hết
sức tốn kém mà phần lớn không cần
thiết trước khi chẩn bệnh, chữa trị
và cho thuốc. Thử nghiệm đủ loại chính
là lá bùa hộ mạng của họ.
Đây là lư do quan trọng nhất tại sao chi phí y
tế Mỹ quá cao. Nếu không giải quyết
được vấn đề này th́ không có cách nào
giảm chi phí y tế được. Obamacare đă
tuyệt đối không đả động đến
chuyện này.
Phe CH kêu gọi cải tổ, giới hạn bồi thường
ở mức phải chăng để giảm tiền
bảo hiểm và tiền thử nghiệm. Phe DC
chống hoàn toàn. Trong ngành luật ở Mỹ,
những luật sư chuyên về tố tụng
kiểu này –tort litigation- là những người giàu
nhất, cũng là những người đóng tiền
yểm trợ mạnh nhất cho đảng DC.
BẢO HIỂM LỖ NẶNG
Hầu như tất cả các hăng bảo hiểm đều
lỗ lă nặng. Ngay cả trong Obamacare, tức là trong
hệ thống exchanges của liên bang hay tiểu bang,
kết quả khác xa dự đoán của TT Obama. Con
số người ghi tên kém rất xa những dự
đoán bi quan nhất. Theo Washington Post, việc ghi danh vào
Obamacare mùa thu năm nay đă sụt giảm xuống dưới
một nửa số người tiên liệu. Thiên
hạ thà bỏ tiền nhiều hơn để mua
bảo hiểm ngoài Obamacare.
Hầu hết các hăng bảo hiểm trong hệ
thống Obamacare lỗ nặng, khiến họ phải rút
ra khỏi hệ thống trong nhiều vùng, nhiều
tiểu bang. Những công ty bảo hiểm lớn
nhất nước, United Healthcare, Blue Cross Blue Shield,
Aetna,… rút ra. Chẳng hạn Aetna mới thông báo
giữa tháng Tám vừa qua đă rút ra khỏi hệ
thống phối hợp của 11 tiểu bang, để
chỉ c̣n giữ lại 4.
Trên khắp xứ Mỹ, cứ 3 quận –county- th́
lại có một quận chỉ c̣n đúng một hăng
bảo hiểm tham gia vào Obamacare qua năm tới 2017.
Đưa đến t́nh trạng độc quyền,
tức là hăng này lộng hành tự ư ấn định
giá bảo phí cũng như chỉ định nhà thương,
bác sĩ và thuốc men, luôn cả cách chữa trị.
Chẳng c̣n ǵ có thể gọi là “exchange” nữa v́
chỉ c̣n đúng một hăng.
Tại Minnesota, tất cả 5 hăng bảo hiểm đều
dọa rút ra khỏi Obamacare nếu không cho họ tăng
bảo phí từ 50% đến 67%. Tiểu bang đang báo
động và t́m cách lưu giữ ít nhất một hăng
lại.
Trong khi cả chục hăng nhỏ khai phá sản v́ có rút
ra cũng không cạnh tranh được với các hăng
lớn.
NHỮNG SAI LẦM CỦA OBAMACARE
Lư do quan trọng nhất Obamacare không được
ủng hộ mạnh là v́ có giới hạn rất
khắt khe về việc lựa chọn bác sĩ, nhà
thương, giống như chương tŕnh HMO.
Để ư kỹ, mọi người sẽ thấy
bảo phí càng rẻ th́ sự lựa chọn càng ít,
và nhất là phần lớn các bác sĩ và nhà thương
trong danh sách lựa chọn đều thuộc hạng
hai, hạng ba. Chẳng hạn như tại Florida,
phần lớn các bác sĩ trong danh sách Obamacare,
giống như trong HMO là bác sĩ... di dân, tốt
nghiệp các trường y khoa Mexico, Nicaragua, Haiti,...
Tuyệt đối không có bác sĩ tốt nghiệp
Harvard Medical School. Ngay cả trong cộng đồng
tỵ nạn, ta cũng thấy các bác sĩ Việt
trẻ (thế hệ tỵ nạn thứ nh́, tốt
nghiệp các đại học y khoa Mỹ, khác với
các bác sĩ tỵ nạn thế hệ thứ
nhất, tốt nghiệp y khoa trước năm 75
tại VN) cũng ít chịu tham gia vào Obamacare hay HMO.
Lư do thứ hai là thiên hạ mánh mung. Một số người
không mua bảo hiểm cho đến khi bị bệnh
mới mua và khi đó hăng bảo hiểm theo luật
mới, không có quyền từ chối họ. Họ
chữa trị xong, lại không đóng bảo hiểm
nữa. Dĩ nhiên là hăng bảo hiểm lỗ nặng
v́ có chi lớn mà không có thu.
Lư do thứ ba, khiến các hăng bảo hiểm lỗ lă
là v́ giới trẻ, cột trụ tài chánh của
Obamacare, không tham gia, chấp nhận đóng tiền
phạt. Tiền phạt dễ đóng hơn v́ ít hơn
tiền bảo phí. Đặc biệt, tiền phạt
đi vào túi Nhà Nước chứ không bù đắp
chi phí cho các hăng bảo hiểm, do đó chẳng giúp
ǵ các hăng này.
Thật ra, bất cứ ai có một tư suy nghĩ cũng
thấy khi mà hệ thống bảo hiểm y tế tăng
một lúc thêm cả mấy chục triệu người,
kể cả mấy triệu người đă có
bệnh từ trước, th́ không thể nào mọi
sự vẫn như cũ được. Những chuyên
gia cao cấp đầy kinh nghiệm của TT Obama và
ngay cả chính TT Obama cũng không thể nào không
biết là bắt buộc sẽ có thay đổi
lớn, với chi phí cao hơn. Bài toán giản dị hơn
1+1= 2.
Những người bênh vực TT Obama cho rằng TT
Obama không có ư “lừa dân” khi ông hứa sẽ không
có ǵ thay đổi. Một trong những kiến trúc sư
của Obamacare, GS Gruber, đă “thành thật khai báo”
nếu không nói láo, “lợi dụng sự ngu xuẩn
của cử tri” th́ không có cách nào Obamacare được
thông qua bởi quốc hội, cho dù đảng DC
kiểm soát cả hai viện. Huỵch tẹt ra, đúng
như GS Gruber nói, TT Obama đă cố t́nh gạt dân.
Kết quả cụ thể của Obamacare là số người
được bảo hiểm không tăng bao nhiêu. Năm
2012, có khoảng 15% hay 45 triệu người không có
bảo hiểm y tế. Bây giờ, 5 năm sau, cuối
2016, vẫn c̣n 11% hay 33 triệu người không có
bảo hiểm y tế. Nghiă là Obamacare trong 5 năm qua
chỉ giúp cấp bảo hiểm cho thêm 12 triệu người.
Tóm lại, Obamacare đă cung cấp bảo hiểm cho hơn
một chục triệu người, nhưng lại
khiến cả 300 triệu người bị thiệt
tḥi, đối diện với tăng bảo phí, tăng
chi phí y tế, đại đa số lại là dân
trung lưu và lao động. Đó chính là lư do tại
sao gần 60% dân Mỹ vẫn chống Obamacare. Bà Hillary
hiểu rơ hơn ai hết khi bà tuyệt đối không
đả động đến Obamacare trong cả năm
đi vận động tranh cử.
Obamacare cũng đă gặp đủ thứ khó khăn
thực tế khác. Lư do quan trọng cũng vẫn là lư
do đă khai tử tất cả các chế độ xă
hội chủ nghiă. Obamacare được vẽ ra
bởi một đám công chức ngồi trong pḥng máy
lạnh tính toán những giả thuyết và kịch
bản không tưởng, không thực tế, rồi cưỡng
ép lên thiên hạ, chưa kể cố t́nh nói láo thiên
hạ như GS Gruber đă nh́n nhận.
TƯƠNG LAI
Khó ai có thể phản đối mục tiêu rất
tốt của cải tổ y tế, giúp những người
bệnh nặng có được bảo hiểm và giúp
toàn dân có bảo hiểm. Nhưng cách thức thực
hiện đă sai trật, quá gấp rút v́ muốn
để lại dấu ấn lớn trong nhiệm
kỳ của TT Obama. Đưa đến những
lủng củng lớn, từ hệ thống điện
toán rối bù, đến đủ loại kẽ
hở giúp lạm dụng khai gian lănh trợ cấp, thiên
hạ chơi tṛ mánh mung, rồi các hăng bảo
hiểm lỗ lă nặng, chi phí bảo hiểm và
dịch vụ y tế tăng vùn vụt, thiên hạ
phải đổi bác sĩ nhà thương, hăng
bảo hiểm tứ tung. Tóm lại, các kiến trúc sư
của Obamacare tính sai bét hết.
Những người ủng hộ TT Obama bào chữa
hệ thống mới tất nhiên phải gặp khó khăn
thời gian đầu. Dĩ nhiên, nhưng cho đến
nay, 6 năm qua, ít ai nh́n thấy tiến bộ, trái
lại những khó khăn ngày càng chồng chất khi
chi phí mỗi năm mỗi tăng, càng nhiều hăng
bảo hiểm tháo chạy.
Ở đây, có một ḍng tư tưởng khá
lạ, đáng suy nghĩ. Một số chuyên gia cho
rằng những khó khăn, sai lầm của Obamacare là
có chủ ư. TT Obama cố t́nh đưa ra mô thức
luộm thuộm này, tạo t́nh trạng khó khăn tài
chánh, lỗ lă cho hàng loạt các hăng bảo hiểm như
đă bàn ở trên, tạo khó khăn cho dân chúng
phải đổi bác sĩ, nhà thương, khiến
họ bất măn với chế độ tự do
cạnh tranh trong ngành y tế, tất cả với
chủ đích tối hậu là giết các hăng bảo
hiểm tư nhân, đưa nước Mỹ vào
chế độ Nhà Nước độc quyền bao
thầu toàn bộ hệ thống bảo hiểm và
dịch vụ y tế, theo mô thức xă hội Âu Châu.
Nghe có vẻ hơi xa vời, nhưng rất hợp
với khuynh hướng thiên tả của TT Obama.
Nếu như bà Hillary đắc cử, có nhiều
triển vọng bà sẽ đi tiếp đoạn
đường này. Nhưng với sự đắc
cử của ông Trump, con đường này coi như
bị đứt quăng rồi.
Nhiều người hoan nghênh mô thức Âu Châu v́
tất cả nhà thương, thuốc men, bác sĩ,
hầu như miễn phí hết. Quá sướng! Dĩ
nhiên đây là cách nh́n thiển cận. Trên đời
này không có cái ǵ miễn phí hết. Một chế
độ y tế mà bệnh nhân không phải trả
tiền trực tiếp, th́ bắt buộc phải thu
tiền từ chỗ nào khác, tức là thuế! Mô
thức Âu Châu đánh thuế toàn diện trên cả nước,
bất kể giàu nghèo, bất kể bệnh hay không. Có
nghiă là những người không ốm đau bệnh
hoạn ǵ cũng bị bắt buộc phải đóng
tiền chữa trị cho những người có
bệnh, không hơn không kém.
Đại khái quư độc giả có thể h́nh dung
một t́nh trạng như sau. Ở Mỹ, ai muốn
mua quần áo nào th́ ra tiệm tự lựa, tự
trả tiền; không mua th́ dĩ nhiên không phải
trả tiền ǵ hết. Ở Âu Châu, tất cả
mọi người đều phải đóng thuế
cho Nhà Nước may quần áo sẵn cho mọi người.
Nếu cần quần áo, th́ mỗi người
được lấy một số quần áo nhất
định, khỏi trả tiền, không lấy,
mất tiền ráng chịu, Nhà Nước không hoàn
lại tiền. Muốn quần áo đẹp hơn,
tốt hơn cũng không có. Giống như cả
triệu dân Tầu mặc đồng phục Hồng
Quân thời Mao Sếng Sáng thôi.
Trong khi bên Mỹ gần một nửa dân không đóng
một xu thuế nào, và dân trung lưu trung b́nh đóng
thuế khoảng 15%-20% lợi tức, th́ bên Âu Châu, ít
ai đóng dưới 40%. Quư độc giả có thân
nhân, bạn bè bên Âu Châu, cứ việc hỏi họ
đóng bao nhiêu thuế lợi tức th́ biết ngay.
Một sự kiện rất lư thú: Obamacare dựa trên
việc áp đặt tất cả mọi người
phải có bảo hiểm. Đây chính là quan điểm
của bà Hillary khi bà tranh cử tổng thống năm
2008. TNS Obama khi đó chống kịch liệt. Ông
chỉ muốn áp đặt bảo hiểm trên các
trẻ em thôi, c̣n áp đặt trên toàn dân th́ ông nghĩ
không thực tế, không thể thực hiện
được v́ có nhiều người không có
khả năng mua bảo hiểm quá đắt. Bắt
họ mua sẽ là trừng phạt họ một cách
bất công.
Trong một cuộc tranh luận về bảo hiểm y
tế toàn dân với bà Hillary năm 2008, TNS Obama đă
vạch ra tất cả những sai lầm của chính
sách áp đặt bảo hiểm lên toàn dân của bà
Hillary. Xin mời quư độc giả nghe chính TNS Obama
chỉ trích Hillarycare trong 15 phút đầu của
cuộc tranh luận:
https://www.youtube.com/watch?v=nw2eVBMURVU&feature=youtu.be&t=363
Nhưng ngay sau khi đắc cử, TT Obama lấy ngay
Hillarycare hoá phép thành Obamacare, ép buộc tất cả
mọi người phải mua bảo hiểm y tế.
Tại sao? Có hai giả thuyết. Một là TNS Obama
giả dối, khi ra tranh cử đóng vai ôn hoà để
đả kích bà Hillary quá cực đoan; hai là TT Obama
ôm lấy Hillarycare là cái giá ông phải trả để
cuối cùng được hậu thuẫn của bà
Hillary để ông ra tranh cử và hạ TNS John McCain.
xxx
Tương lai Obamacare ra sao? Với sự đắc
cử của ông Trump, chắc chắn sẽ có thay
đổi. Ít người tin TT Trump có thể vứt
bỏ trọn vẹn Obamacare. Ta đừng nên quên ông
Trump trên căn bản ủng hộ chế độ
bảo hiểm toàn dân, chỉ chống lại cách làm
của TT Obama thôi. Những hô hoán TT Trump sẽ chấm
dứt bảo hiểm y tế cho hai chục triệu người
là loại tin phiạ -fake news- lếu láo nhất.
Tối thiểu ông sẽ phải giữ lại
việc cấm các hăng bảo hiểm từ chối
nhận người đă có bệnh từ trước.
Chỉ có thể thay đổi hay hủy bỏ một
số chi tiết, chẳng hạn như việc tính
tiền ngừa thai hay phá thai, hay tiền mổ đổi
giới tính, trong bảo phí bắt tất cả
mọi người phải trả, hay giảm tiền
trợ cấp bảo phí, giảm hay bỏ tiền
phạt v́ không có bảo hiểm, hủy bỏ các
exchanges, …
Quan trọng nhất là khối CH có sự đồng
thuận tới đâu trong việc sửa đổi
Obamacare. Có khi đánh nhau vỡ đầu để
rồi cuối cùng chẳng sửa được ǵ
hết.
Cải tổ Obamacare không thể tránh được.
Cho dù TT Trump không làm ǵ th́ về lâu dài, Obamacare dưới
h́nh thức hiện tại cũng sẽ tự hủy
khi không c̣n hăng bảo hiểm nào tham gia nữa.
Để kết luận, có lẽ không có ǵ đáng nói
bằng trích lại một ư kiến về Obamacare: “Điên
rồ! Không có nghiă lư ǵ hết! Có lợi cho một
ít người lợi tức thấp được
trợ cấp, nhưng giết giới tiểu thương
và tất cả những người có lợi tức
cao hơn mức nhận trợ cấp... Đây là
việc làm điên rồ nhất thế giới!”.
Đó là nguyên văn nhận định của TT
Clinton về Obamacare ngày 3/10/2016 tại Michigan.
(08-01-17)
Vũ Linh
|