|
Các
cuộc chạy đua vào Ṭa Bạch Ốc
của Mỹ cực kỳ phức tạp, thường
kéo dài cả hai năm trời, kể cả thời
gian thả bong bóng thăm ḍ hậu thuẫn của ḿnh,
đi vận động đồng minh, kiếm
tiền, chuẩn bị sách lược tranh cử, t́m
người hợp tác, thảo chương tŕnh chính
trị trước khi đi rao bán, rồi vận động
nội bộ,… Thực
tế cuộc chạy đua chỉ chính thức
bắt đầu khi cả hai đảng đă
chọn xong đại diện, và cuộc đua
được bắn phát súng mở màn sau lễ Lao
Động -Labor Day- đầu tháng 9, năm nay nhằm Thứ Hai 5/9. Nghĩa là bây giờ mới bắt đầu. Tức
là bây giờ là lúc ta cần định vị hai tay
đua đang đứng ở đâu và chuyện ǵ
sẽ xẩy ra. Việc ǵ sẽ xẩy ra trong
cuộc bầu năm nay mang ư nghĩa đặc
biệt nhất v́ có nhiều yếu tố chưa
bao giờ thấy trong lịch sử chính trị
Mỹ, do đó, chẳng có anh ‘chuyên gia’ nào đoán
được ǵ. Đó là những yếu tố: 1. Dịch COVID đang tấn công mạnh
đúng mùa bầu cử, khiến ai cũng sợ, do
đó, không ai tiên đoán được sẽ có bao
nhiêu người chịu đích thân đi bầu, bao
nhiêu người bầu bằng thư; 2. Bầu bằng thư sẽ có thể có
cả mấy chục triệu người, gấp
mấy chục lần các cuộc bầu trước;
không ai biết được chuyện ǵ sẽ
xẩy ra trong thực tế. 3. Có thể nói cuộc bầu năm nay là
một trong những cuộc bầu mà dân Mỹ sẽ
có một lựa chọn rơ rệt nhất giữa hai
ư thức hệ bảo thủ và cấp tiến. Đảng
DC và ngay cả đồng minh TTDC của họ, chưa
bao giờ thiên tả như ngày nay, trong khi đảng
CH dưới TT Trump chưa bao giờ thiên hữu như
ngày nay. 4. Yếu tố độc đáo nhất
của cuộc bầu năm nay là yếu tố… Trump!
Là người gây xúc động tranh căi về cá nhân
có thể nói mạnh nhất lịch sử chính
trị Mỹ. Các vấn đề kinh bang tế
thế, chính sách bảo thủ hay cấp tiến,…
mất rất nhiều ư nghĩa, và một số
rất lớn cử tri chỉ đi bỏ phiếu v́
thích hay ghét cá nhân ông Trump thôi. Cái mà người
Mỹ gọi là ‘identity politics’, tức là chính
trị theo lư lịch cá nhân, chưa bao giờ thống
trị bầu bán như năm nay. Nh́n vào các bài báo công
kích TT Trump, kể cả báo vẹt dịch, hầu
hết chỉ đánh cá nhân, như nói láo, vô
đạo đức, tà dâm,… Chỉ v́ một lư do
rất đơn giản là công kích TT Trump về thành
quả của ông thôi quả là quá khó thôi. Tất
cả những cái ‘chưa bao giờ xẩy ra’ nêu trên
đă đảo lộn tất cả mọi suy tư,
diễn giải b́nh thường, do đó, đă như
viết, cuộc bầu năm nay là một dấu
hỏi khổng lồ chỉ có câu trả lời sau
khi đă có bầu cử. Rất có thể là cả
mấy tuần sau ngày bầu cử không chừng. Dù
vậy, ta cũng vẫn có thể nhận xét một
số chuyện quan trọng ngay bây giờ. Ta sẽ bàn
qua 3 vấn đề: các thăm ḍ dư
luận, bầu bán bằng thư, và trường
hợp rắc rối không có kết quả kịp
thời. Thăm ḍ dư luận Bây
giờ đúng là cao điểm của thăm ḍ. Quư
độc giả đọc báo thấy mỗi ngày
đều có đủ loại thăm ḍ, với đủ
loại con số, từ đủ các cơ quan ngôn
luận, đủ viện nghiên cứu, đủ trường
đại học, chẳng ai biết đâu mà ṃ. Nói
chung, cách đây không lâu, các thăm ḍ đều cho
thấy cụ Biden thắng TT Trump một cách áp đảo,
với hậu thuẫn cao hơn TT Trump từ 7% tới 15% hồi
tháng 7 khi cao trào Bờ Lờ Mờ, chống
kỳ thị da đen, với biểu t́nh gần như
thường trực mỗi ngày trên cả mấy
chục thành phố lớn của Mỹ. Nhưng
rồi gần đây, gió có vẻ đă đổi
chiều. Ngay sau khi đảng DC tổ chức đại
hội, b́nh thường là lúc hậu thuẫn lên cao
nhất khiến nhiều chuyên gia tiên đoán sẽ là
đại hội… đám ma chôn cất Trump, th́
hậu thuẫn của cụ Biden lại tuột
xuống mức thấp nhất, trung b́nh chỉ c̣n hơn
TT Trump có từ 3% tới 7%. (1) Các
tay bắt cá độ chuyên nghiệp của Las Vegas
đă chuyển hướng rơ rệt nhất. Đầu
tháng 8, hy vọng thắng của cụ Biden so
với TT Trump là 61-37; qua tới ngày 31/8 th́
hai bên ngang nhau 50/50. Quan
trọng hơn cả là thăm ḍ tại các tiểu
bang xôi đậu then chốt nhất: Florida, Pennsylvania,
Michigan, Wisconsin, North Carolina. Tại đây, cụ Biden
vẫn thắng, nhưng thắng khít nút, trong ṿng sai
lầm thống kê, nghĩa là các thăm ḍ đều
hoàn toàn vô nghĩa. (2) Thậm
chí, báo Anh Express c̣n dám khẳng định TT Trump
sẽ tái đắc cử. (3) Có
hai yếu tố quan trọng nhất có thể giải
thích sự tuột dốc gần đây của cụ
Biden. - Thứ nhất, đảng DC đă sai
lầm khi không chịu lên án các cuộc
nổi loạn bạo động, đốt nhà, cướp
tiệm, … của đám Bờ Lờ Mờ và Antifa.
Ban đầu, đảng DC chủ trương kín
đáo cổ vơ hay ít nhất không công khai chống các
phong trào này, t́m cách khai thác sự chống đối
kỳ thị và chống đối cảnh sát biến
qua chống đối TT Trump. Trong suốt bốn ngày
đại hội đảng, trong gần 100 diễn
giả, không có bất cứ một người nào dám
hé miệng nói một câu nào về các cuộc nổi
loạn đó. Nhưng đảng DC đă sai lầm
khi các cuộc bạo động lớn mạnh quá
mức họ dự đoán. Con cọp mà họ thả
ra đă hung hiểm gấp bội mọi ước tính
của họ, đă quay qua vồ họ luôn. Trong khi
đảng CH và TT Trump b́nh tĩnh đưa lá bài
‘luật lệ và trật tự’, thu hút ngay hậu
thuẫn của đa số dân Mỹ, nhất là các
phụ nữ sống trong các vùng ngoại ô các thành
phố lớn, là những người mà vấn đề
an toàn cho gia đ́nh, cho con cái, luôn luôn là ưu tiên
số một, bất cần biết đảng nào,
tổng thống nào. Lúc sau này, cụ Biden đă thức
tỉnh, lên tiếng chỉ trích chung chung các cuộc
bạo động tại Kenosha, nhưng đây là
việc làm vừa quá yếu vừa quá muộn, Mỹ
gọi là ‘too little, too late’, lại mang tính chạy
theo thời thế chứ không phải là thái độ
lănh đạo hướng dẫn dư luận. Không cần nói chi xa, nh́n vào cụ
lẩm cẩm Biden, không một ai tin cụ có khả năng
kềm chế đám khùng điên đang nổi
loạn hết. Những người ủng hộ
cụ Biden chỉ dám hy vọng cụ Biden làm tổng
thống sẽ khiến nổi loạn mất đối
tượng Trump nên các chống đối sẽ x́ hơi.
Hoặc khi TT Biden ra hàng loạt quyết định
nịnh đám nổi loạn, chẳng hạn như tăng
trợ cấp, ra luật khóa tay cảnh sát, ân xá
tất cả đám nổi loạn,… - Thứ nh́, chính cụ Biden cũng đă
sai lầm khi dùng sách lược tranh cử nhẹ nhàng,
kín đáo, Mỹ gọi là ‘low key’, trốn dưới
hầm, không đi gặp quần chúng cử tri, không
họp báo,... Một phần v́ muốn đưa ra h́nh
ảnh một chính khách điềm đạm, trái ngược
với hung thần Trump, một phần quan trọng hơn
là ông ư thức được cái tật hay nói
nhầm, nên càng nói ít càng tốt. Sách lược này
có hại trong môi trường chính trị Mỹ, là môi
trường càng ít khiêm tốn càng có lợi! Dù
thích hay không, đó là nét đặc thù của văn
hóa chính trị Mỹ, khi tất cả các ứng
cử viên chính trị đều biểu diễn
tối đa màn tự đấm ngực khoe khoang đủ
loại tài cán, cái ǵ ḿnh cũng nhất. Khiêm tốn
th́ kết quả bầu bán cũng sẽ khiêm tốn
theo thôi. Trở
lại chuyện thăm ḍ, tính chính xác của các thăm
ḍ thật ra rất thấp. Có thể v́ rất
nhiều thăm ḍ được làm v́ nhu cầu chính
trị, để phục vụ bộ máy tuyên
truyền, cố t́nh t́m cách đưa ra những con
số có lợi cho một mục tiêu nào đó. Dù
phần lớn các thăm ḍ lương thiện hơn,
nhưng kết quả vẫn không chính xác hơn v́ có
quá nhiều ‘bí số’. Thông
thường các thăm ḍ chỉ có thể thực
hiện được với trên dưới một vài
ngàn người tối đa. Số người
được tuyển chọn để trả
lời câu hỏi trên nguyên tắc phải gồm đủ
thành phần, tượng trưng cho khối cử tri
Mỹ, chẳng hạn, như tỷ lệ người
đi bầu, tỷ lệ dân da trắng, da đen,
phụ nữ, người già, tŕnh độ học
vấn, dân thành thị hay thôn quê, tỷ lệ CH hay
DC,… Tất cả những tỷ lệ đó không có
ǵ rơ ràng như 1+1=2 hết. Mỗi cơ quan thăm
ḍ có cách ước tính riêng, giải thích tại sao các
con số giữa các cơ quan thăm ḍ khác nhau một
trời một vực. Một
ví dụ cụ thể: một cơ quan thăm ḍ ước
tính có 40% dân theo đảng DC, 40% dân
theo CH và 20% dân không đảng nào, những người
được họ chọn để đặt câu
hỏi sẽ đúng theo tỷ lệ đó. Một cơ
quan thăm ḍ khác cho là có 35% DC, 20% CH, và 45% độc
lập. Dĩ nhiên kết quả thăm ḍ của hai cơ
quan đó sẽ khác nhau xa. Cách
họ đặt câu hỏi cũng sẽ đưa
đến kết quả khác nhau. Có
một yếu tố rất quan trọng trong thăm ḍ,
Mỹ gọi là ‘Bradley effect’, hiệu ứng Bradley. Ông
da đen Tom Bradley trước đây là thị trưởng
Los Angeles, trong 20 năm (1973-1993), rất uy
tín và được hậu thuẫn khá mạnh. Năm 1982,
ông ra tranh cử thống đốc Cali. Tất cả các
thăm ḍ đều cho thấy ông sẽ thắng áp
đảo, không khác ǵ bà Hillary sau này. Bất ngờ
kết quả bầu cử, ông Bradley thua đậm,
sau này được giải an ủi là tên của ông
được đặt cho phi trường Tom Bradley
International Airport của Los Angeles, mà tất cả dân
Việt đi VN từ Los đều phải đi qua. Sau
khi ông thất cử, các chuyên gia xúm vào nghiên cứu,
khám phá ra khi thăm ḍ, rất nhiều người da
trắng đă không dám nói chống ông Bradley, sợ
mang tiếng kỳ thị da đen, nhưng khi vào pḥng
phiếu th́ đă không bỏ phiếu cho ông này. Đó
là hiệu ứng Bradley, người được thăm
ḍ không dám nói thật v́ sợ mang tiếng này nọ. (4) Hiệu
ứng Bradley đă một phần nào giải thích
việc ông Trump thắng bà Hillary trong khi tất cả
thăm ḍ đều cho thấy ông Trump sẽ đại
bại. Bây
giờ, các chuyên gia cũng đă nhận thấy
một hiện tượng tương tự, nhiều
người không dám thú nhận sẽ bầu cho ‘hung
thần Trump’ v́ sợ mang tiếng ủng hộ tay
kỳ thị, tay vô đạo đức,… Ta
cũng không thể quên khối mà TT Nixon gọi là
khối ‘đa số thầm lặng’ -silent majority-,
không ồn ào tuyên bố vung vít, không xuống
đường biểu t́nh, chỉ lẳng lặng vào
pḥng bỏ phiếu. Đó là khối đă mang lại
chiến thắng áp đảo lớn nhất lịch
sử cho TT Nixon năm 1972 trong khi cả triệu
người ồn ào xuống đường biểu t́nh
chống ông. Ông đối thủ phản chiến
McGovern chỉ thắng được đúng một
tiểu bang Massachusetts và District of Columbia (thủ đô
Washington). Một
thăm ḍ thật lạ lùng: theo Đại Học
Montmouth, cụ Biden được 51% ủng hộ
so với TT Trump 42%; thế nhưng được
hỏi họ tin ai sẽ đắc cử, th́ lại có 48% tin
TT Trump sẽ thắng, so với 43% tin vào cụ
Biden. Nghĩa là đa số dân Mỹ không tin ở các
thăm ḍ. Thăm
ḍ cũng là phương cách nhào nặn hay lèo lái tư
tưởng của thiên hạ, tùy thuộc người
được hỏi và cách đặt câu hỏi. Khi
TTDC có thái độ chống Trump tới hơn 90% ngay
từ 2016, và khi hầu hết giới trí
thức đều chống Trump th́ thăm ḍ bất
lợi cho Trump từ khối TTDC và các trường
đại học như ta thấy hiện nay là hệ
quả tất nhiên. Nhưng
t́nh trạng dân trí Mỹ cao hơn nhiều, họ
đọc báo, coi TV của TTDC nhưng không dễ
bị lừa. Chỉ cần nh́n vào kết quả
bầu cử năm 2016, khi mà TTDC tiên đoán ông
Trump chỉ có 2% hy vọng thắng th́ biết. Đạo
diễn thiên tả cực đoan Michael Moore, là một
trong số rất nhỏ những người ngay
từ đầu năm 2016 đă tiên đoán ông
Trump sẽ hạ đo ván bà Hillary trong cuộc bầu
cuối năm đó, đă lên tiếng cảnh giác
đảng DC coi chừng Trump sẽ đại thắng
năm nay. Theo anh Moore, chưa khi nào cử tri CH của
TT Trump hăng say, lên tinh thần như bây giờ, và
đây là yêu tố quyết định trong tất
cả các cuộc bầu cử. [Ở
đây, xin phép được mở ngoặc: cái tinh
thần hăng say chưa từng thấy được
thể hiện rơ nét nhất trong cộng đồng
tỵ nạn Việt. Trong gần nửa thế kỷ
từ ngày dân tỵ nạn đặt chân đến nước
Mỹ, chưa bao giờ lại có t́nh trạng người
tỵ nạn Việt ào ào mở ra hàng loạt phong trào
tự phát ủng hộ TT Trump tại cả chục
tiểu bang như bây giờ, cho dù các báo lớn
của cộng đồng tỵ nạn như NV, VB, và
cả đài SBTN đều theo đuôi TTDC Mỹ đánh
Trump chết bỏ. Đến độ bên DC đă
phải hốt hoảng thành lập một nhóm dân
Việt tỵ nạn ủng hộ cụ Biden để
chống trả. Nhóm tỵ nạn Việt ủng
hộ Biden (tất cả đều là cử tri
đảng DC dĩ nhiên, trong đó có cả một bà
dân biểu liên bang Mỹ gốc tỵ nạn) đă
đưa ra bích chương quảng cáo của họ,
được viết trên nền vàng với ba sọc
đỏ trên góc, hiển nhiên sợ bị hiểu
lầm nên cố ư xác nhận họ thuộc thành
phần VNCH. Điều miả mai khổng lồ là
họ lại đi hậu thuẫn cụ Biden, một
người chống VNCH mạnh nhất, luôn luôn
biểu quyết cắt đứt mọi viện
trợ quân sự và kinh tế giúp VNCH, và chưa
một lần nào biểu quyết một xu cho ngân sách
cứu trợ dân tỵ nạn.] Về
thăm ḍ, c̣n một chuyện quan trọng nhất không
thể lơ là: tất cả thăm ḍ, bất kể
chính xác hay không, chỉ phản ảnh t́nh trạng
nhất thời của lúc thăm ḍ thôi, một vài ngày
hay một vài tuần sau là khác hết. Bây giờ
tới ngày bầu c̣n hai tháng nữa, trong chính trị
Mỹ tương đương với hai thế
kỷ, chớ nên hấp tấp tin vào thăm ḍ. Trên
nguyên tắc, ta phải quên các thăm ḍ đi. Hay ít
ra th́ cũng phải nh́n vào thăm ḍ với con
mắt dè dặt nhất. Bầu cử bằng thư Đảng
DC, với sự phụ họa của TTDC đang hô hào
cổ vơ cho việc bầu bằng thư. Trên nguyên
tắc, họ lấy cớ nguy cơ dịch COVID có
thể phát tác mạnh khi cả trăm người
xếp hàng sát nách nhau để vào pḥng phiếu như
những cuộc bầu trước đây. Trên
thực tế, đây chỉ là một mánh rẻ
tiền của đảng DC t́m cách chiếm lợi
thế. Việc
bầu bằng thư giúp cho đảng DC qua nhiều cách:
có thể gian lận, giúp DC có phiếu của cử
tri DC nhiều hơn, bầu sớm bất lợi cho TT
Trump, và có thể trễ năi kết quả đưa
đến t́nh trạng không kịp có tổng thống
đúng hạn định của Hiến Pháp. Ta
xem lại cho kỹ những việc này. Gian lận:
Không ai chối căi được bầu bằng thư
trong thời kỳ bầu sơ bộ vừa qua đă
hết sức luộm thuộm với cả trăm ngàn
phiếu bầu bị hủy bỏ, thu hồi, hay
tới chậm trễ, bất hợp lệ, đủ
kiểu. Từ đó, ai cũng có thể suy diễn ra
việc gian lận rất dễ dàng. Phiếu cử tri
ma, phiếu giả, tráo phiếu, chặn phiếu,…
cả vạn cách. Hầu hết bất lợi cho phe CH
và TT Trump khi a) Nghiệp Đoàn Nhân Viên Sở Bưu
Điện đă chính thức ra tuyên cáo ủng hộ
cụ Biden, và b) phần lớn các công chức lo
chuyện bầu bán tại các thành phố lớn là thành
viên Hiệp Hội Các Công Chức, Service
Employees International Union (SEIU),
là cánh tay nối dài của đảng DC từ cả
mấy chục năm qua. Chuyện
gian lận không phải là chuyện phịa do TT Trump
mới chế ra. Năm 2005, một
ủy ban đặc nhiệm lưỡng đảng
cầm đầu bởi cựu TT Carter bên DC, và
cựu ngoại trưởng James Baker bên CH, đă nghiên
cứu về việc bầu bằng thư và đă
kết luận rất rơ ràng bầu bằng thư
rất nguy hiểm v́ rất dễ gian lận. (5) Một
chuyên gia của đảng DC cũng đă thú nhận
có rất nhiều cảnh gian lận đă xẩy ra. (6) Một
bằng chứng cụ thể nhất mới đây:
một ông ṭa tại Iowa đă bắt thu hồi hơn 50.000 đơn
xin bầu bằng thư. Trên nguyên tắc, muốn
bầu bằng thư, cử tri phải làm đơn
xin phép trước. Các quan chức DC tại Iowa, trong
mục đích lộ liễu ép dân bầu bằng thư,
đă tự động gửi cả trăm ngàn
đơn xin bầu bằng thư cho các cử tri dù chưa
có ai yêu cầu, trong đó có 50.000 đơn
đă được điền sẵn phần
lớn, gồm tên tuổi, địa chỉ của
cử tri, được gửi tới tận nhà.
Cử tri chỉ cần đánh vào ô nêu lư do muốn
bầu bằng thư rồi gửi. Quan ṭa cho rằng
việc này vi phạm trắng trợn luật bầu
cử và ra lệnh thu hồi hết những đơn
điền sẵn này. (7) Trong
câu chuyện này, phe DC mới tung ra mánh mới: hù
dọa thiên hạ đi bỏ phiếu có thể
sẽ bất an v́ sẽ có chống phá, đánh nhau,
bạo động tại pḥng phiếu, nên tốt hơn
hết là nên ở nhà, bầu bằng thư. Tăng phiếu DC:
ai cũng biết dân CH ủng hộ TT Trump sẵn sàng
đi tới pḥng phiếu để bỏ phiếu,
đúng như BS Fauci đă nói, không có ǵ nguy hiểm hơn
đi siêu thị mua đồ ăn. Nhưng cử tri
DC nghe lời hù dọa của đảng DC và TTDC, có
khuynh hướng rét hơn, sẽ ngồi nhà nhiều
hơn, và bỏ phiếu bằng thư sẽ giúp
họ tham gia bầu cử nhiều hơn. Đă
vậy, cử tri DC, phần lớn là dân thiểu
số da đen, da nâu, và các cụ bô lăo, lười
đi bầu, nếu có bầu bằng thư th́ họ
sẽ tham gia mạnh hơn, nhất là nếu có người
đến tận nhà, giúp họ điền phiếu
rồi thu gom phiếu của ho, dưới h́nh thức
gọi là ‘ballot harvesting’. Một cái lợi lớn
cho cụ Biden dĩ nhiên. Bầu sớm bất lợi cho TT Trump: Muốn bầu bằng thư mà
được nhận kịp thời hạn th́
tốt hơn hết là bầu càng sớm càng tốt,
bắt đầu từ cả tháng trước càng
tốt. Bầu sớm sao lại bất lợi cho TT
Trump? Chỉ v́ t́nh h́nh chống dịch có vẻ ngày càng
khả quan, kèm theo t́nh h́nh kinh tế cũng tiến
triển tốt rất nhanh, nghĩa là càng chờ lâu,
t́nh h́nh càng sáng sủa hơn cho TT Trump, sẽ có
nhiều người bầu cho TT Trump hơn. Biết
đâu chờ đến đúng ngày bầu cử, khi
đó đă có thuốc ngừa rồi th́ khó hạ
được TT Trump lắm. Ngược lại, càng
bầu sớm th́ số người bất măn với
TT Trump càng nhiều hơn. V́ lư do đó, đảng DC
đang cố thuyết phục cử tri bầu bằng
thư càng sớm càng tốt. Trễ năi trong việc đếm phiếu
và công bố kết quả: việc trễ năi là chuyện ngay cả
Sở Bưu Điện đă cảnh báo rồi:
họ không đủ phương tiện máy móc và
vận chuyển, và nhân sự để có thể
nhận cả trăm triệu phiếu bầu cử,
rồi chuyển qua cơ quan kiểm phiếu nào đó,
để có thể kiểm phiếu kịp thời. Cho
tới nay, không ai biết sẽ chậm trễ bao lâu.
Tối thiểu cũng phải một tuần, tối
đa th́ có trời biết, mấy tuần, mấy tháng,…
chẳng ai biết. Chưa kể đảng DC có
thể khởi kiện cả vạn chỗ để
cố t́nh kéo dài việc công bố kết quả
cuối cùng. Trễ
năi càng lâu th́ càng bất lợi cho TT Trump. Hiến Pháp
quy định rất rơ rệt một số kỳ
hạn. Chẳng hạn đầu tháng Cháp, cử tri
đoàn phải bầu tổng thống, và tân tổng
thống phải tuyên thệ trước cuối tháng
Giêng. Đây là những kỳ hạn bất di bất
dịch không thể thay đổi được,
trừ phi Hiến Pháp được tu chính. Nếu
việc bầu bằng thư bị trễ năi quá
những kỳ hạn đó th́ TT Trump sẽ mất job
cho dù ông cuối cùng có nhiều phiếu cử tri
đoàn hơn. Nh́n
vào những hậu quả trên, th́ hiểu rơ tại
sao phe DC nhất quyết đ̣i bỏ phiếu bằng
thư. Ai sẽ là tổng thống? Đây
có lẽ là đề tài bí hiểm nhưng lại sôi
nổi nhất. Nếu
đúng theo những kỳ hạn của Hiến Pháp mà
vẫn chưa có kết quả cuối cùng, chưa có
tổng thống th́ sao? Hiến
Pháp ghi rơ trong bất cứ trường hợp nào,
tổng thống đương nhiệm cũng măn
hạn cuối tháng Giêng, lần này vào đúng 12g
trưa ngày 20/1/2021. Trong trường hợp chưa
có tân tổng thống được xác nhận, th́
chủ tịch Hạ Viện sẽ làm quyền
tổng thống cho đến khi Hạ Viện bầu
tổng thống và Thượng Viện bầu phó
tổng thống. Đưa
đến việc nhiều người cho rằng trong
trường hợp đó th́ bà ngoại Nancy Pelosi
sẽ lên làm quyền tổng thống, rồi có
thể sẽ được Hạ Viện bầu làm
tổng thống luôn, không cần được dân
bầu. Đây là kết luận hơi hấp tấp.
Có nhiều yếu tố cần phải để ư. - Nếu kết quả bầu bán bị
trễ năi, không có tổng thống, th́ làm sao có
thể có kết quả bầu cử quốc hội
được khi lá phiếu bầu qua thư cũng có
luôn cả việc bầu dân biểu, nghị sĩ,
thống đốc và cả ngàn viên chức khác? - Nếu chưa có kết quả bầu
quốc hội th́ cũng sẽ chẳng có Hạ
Viện v́ không có dân biểu nào luôn v́ theo Hiến Pháp,
nhiệm kỳ của tất cả các dân biểu
chấm dứt ngày 31/12. Nếu không có Hạ
Viện th́ cũng sẽ không có chủ tịch Hạ
Viện để làm quyền tổng thống luôn. - Theo Hiến Pháp th́ người kế
tiếp có thể làm quyền tổng thống là
chủ tịch ‘president pro-tempore’ Thượng
Viện, là thượng nghị sĩ CH của Iowa, ông
Chuck Grassley [president pro-tempore của Thượng
Viện là thượng nghị sĩ chủ tọa các
phiên họp của Thượng Viện khi không có
mặt PTT, trên nguyên tắc là chủ tịch Thượng
Viện]. Ông Grassley năm nay vẫn c̣n tại chức,
không phải bầu lại. - Cho dù có kết quả bầu Hạ
Viện, th́ sao biết trước đảng DC sẽ
chiếm đa số? Mà cho dù DC chiếm đa số,
sao biết bà Pelosi sẽ được bầu làm
chủ tịch? - Cho dù kịch bản trên xẩy ra, th́
đă chắc ǵ bà Pelosi sẽ sẵn sàng từ
chức dân biểu lâu dài để làm quyền
tổng thống trong vài ngày trước khi Hạ
Viện bầu tổng thống? Quyền hành của
chủ tịch Hạ Viện quá lớn, làm sao bà Pelosi
có thể hy sinh để nhận chức tổng
thống tạm thời trong vài ngày? - Cho dù Hạ Viện bầu tổng
thống và DC chiếm đa số tại Hạ
Viện th́ đă chắc ǵ Hạ Viện sẽ
bầu cho bà Pelosi hay một ông/bà DC nào khác làm
quyền tổng thống? Nên nhớ Hạ Viện
sẽ bầu tổng thống nhưng không phải theo
số phiếu của tổng số dân biểu, mà theo
số phiếu của tiểu bang, mỗi tiểu bang
được đúng MỘT phiếu, ai có được 26 phiếu
sẽ thắng. Hiện nay, đảng CH đang nắm
đa số tại 30 tiểu bang. Nghiă là hy
vọng tái đắc cử của TT Trump c̣n cao hơn
nữa nếu Hạ Viện bầu tổng thống. (8) Kịch
bản trễ năi qua bầu bằng thư tuy không
bảo đảm phe DC sẽ chiếm được Ṭa
Bạch Ốc, nhưng dù sao cũng cho phe DC một hy
vọng bứng TT Trump, nên họ cố bám víu vào thôi. Thực
tế mà nói, kích bản kinh hoàng nhất không phải
vấn đề ai sẽ là người giơ tay tuyên
thệ ngày 20 tháng Giêng, 2012, mà là
những chuyện ǵ sẽ xẩy ra từ ngày bầu
cử tới ngày đó. Sẽ có những trận
đấu đá, xuống đường biểu t́nh
long trời lở đất để tranh căi giành
thắng lợi ngay sau ngày bầu cử. Ta chờ xem. ------------------- Trước
những lộn xộn rối rắm trên, sẽ không
phải là chuyện đáng ngạc nhiên khi người
có tiếng nói quyết định cuối cùng sẽ là
… ông John Roberts, chánh án Tối Cao Pháp Viện. Biết
bao nhiêu câu hỏi không có câu trả lời! Cuộc
bầu tổng thống năm nay sẽ là cuộc
bầu bán ly kỳ hấp dẫn nhất lịch
sử Mỹ. Mà cũng là bài học tuyệt hảo
nhất về tính dân chủ tuyệt đối
của thể chế chính trị Mỹ cho cả
thế giới học hỏi. Dù
sao th́ bất kể ai đắc cử, như Mỹ nói,
‘life goes on’, sẽ chẳng ai chết, cũng
chẳng ai bốc phét dọn nhà đi Congo hết.
Trừ phi phe thua không chịu chấp nhận kết
quả bầu cử, nhất định chống,
biết đâu sẽ xẩy ra nội chiến thật? VŨ LINH TÀI
LIỆU DẪN CHỨNG (1) https://www.newsweek.com/donald-trump-approval-rating-1529058 (2) https://www.realclearpolitics.com/elections/trump-vs-biden-top-battleground-states/ (3) https://www.express.co.uk/news/world/1329181/us-election-2020-donald-trump-joe-biden (4) https://en.wikipedia.org/wiki/Bradley_effect (6) https://nypost.com/2020/08/29/political-insider-explains-voter-fraud-with-mail-in-ballots/ |