HOA KỲ VÀ
PHI LUẬT TÂN TẬP TRẬN CHUNG Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: US-Philippines
in biggest drills ever aimed at China (Asia Times) US,
PH officials object to 'covert reclamation' in SCS (Manila Times) U.S.,
Philippine Leaders Vow Further Alliance Progress (DoD) The
Trump Doctrine: Peace Through Unrestrained Strength (National Interest) Austin
III Welcomes Carlito Galvez Jr. (TRANSCRIPT) US,
PH troops fire Javelins in war games (Manila Times) Japan’s
military aid will go to ‘like-minded’ Asian nations to counter China
(SCMP) Over
80% of Americans critical of China's global role: survey (Nikkei) HOA KỲ VÀ PHI
LUẬT TÂN TẬP TRẬN CHUNG Đại-Dương
Hoa
Kỳ và Phi Luật Tân đă có Hiệp ước Pḥng
thủ Hỗ tương (MDT) từ năm 1951. Tuy nhiên,
việc thi hành tuỳ thuộc mối quan hệ Hoa
Thịnh Đốn và Manila. Khi
Chính quyền Phi Luật Tân thiên tả th́ khắn khít
với Bắc Kinh hơn Chính quyền thiên hữu. Trong
vụ Phi Luật Tân kiện Trung Cộng ra trước
Toà án Trọng tài Thường trực về Luật
Biển (PCA) đă được Toà tuyên án ngày
12/7/2016 “không thực thể nào trên Biển Nam Trung Hoa
(SCS) hội đủ điều kiện Đảo;
Đường 9 Đoạn của Bắc Kinh không có
giá trị pháp lư” đă đem lại thắng
lợi to lớn cho Phi Luật Tân và các quốc gia duyên
hải Đông Nam Á. PCA
xác nhận các quyền chủ quyền và quyền tài
phán của Philippines đối với Vùng Đặc
quyền Kinh tế (EEZ) và Thềm Lục địa
của nước này, bao gồm các vùng biển lân
cận Băi Cỏ Rong (Reed Bank), Đá Vành Khăn
(Panganiban Reef), và Băi Cỏ Mây (Ayungin). Nhưng,
Tổng thống Rodrigo Duterte (2016-2022) không tôn trọng
Phán quyết của Toà án Trọng tài Thường
trực về Luật Biển nhằm làm vừa ḷng
Bắc Kinh nên Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam
Á (ASEAN) không thể đưa ra Tuyên bố lên án các
vi phạm chủ quyền và quyền-chủ-quyền và
quyền-tài-phán của Bắc Kinh trên SCS. Nhằm
làm hài ḷng Chủ tịch Tập Cận B́nh nên Duterte
công khai chống Hoa Kỳ mong nhận được 40
tỉ USD do Tập hứa. Cuối nhiệm kỳ,
Duterte chỉ nhận được khoảng phân
nửa. Lợi
dụng sự chia rẽ tất yếu của ASEAN mà
Tập Cận B́nh tăng cường sự hiện
diện trong tư thế nước chủ nhà trên
Biển Nam Trung Hoa (SCS). Việt Nam, Campuchia, Lào thực
tế ủng hộ sự hiện diện của Trung
Quốc trong mọi sinh hoạt chính trị, kinh tế,
t́nh báo, giáo dục, quân sự, ngoại giao. Liên
tiếp trong ba ngày kể từ 8 tháng 4 năm 2023,
Bắc Kinh tiến hành cuộc tập trận Joint Sword
(Liên Hợp Lợi Kiếm) để “bao vây toàn
diện” Đài Loan với 11 chiến hạm và 59 phi cơ;
kể cả điều động Tàu sân bay Sơn
Đông đến vùng biển quanh đảo Đài
Loan (hàm ư chống lại sự can thiệp từ bên
ngoài). Tại cuộc họp báo 10 tháng 4 năm 2023, Phát
ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Vương Văn
Bân tuyên bố “Sự độc lập của Đài
Loan và sự ổn định ở eo biển Đài
Loan sẽ loại trừ nhau”. Tổng
thống đương nhiệm (2022- ) Ferdinand Marcos
đảo ngược chính sách ngoại giao của
Duterte làm sống lại Hiệp ước Pḥng thủ
Hỗ tương Mỹ-Phi kư năm 1951. Đông Nam Á
đang khởi đầu các biện pháp “Thoát Trung,
Kết Mỹ”. Tổng
thống Marcos Jr quay trở lại với các đồng
minh truyền thống, đặt Philippines vào trung tâm
chiến lược “răn đe tổng hợp”
của Ngũ Giác Đài ở Ấn Độ Dương-Thái
B́nh Dương. Marcos cho phép Quân đội Hoa Kỳ
tiếp cận luân phiên và triển khai các hệ
thống vũ khí, máy bay và tàu chiến trên khắp
quốc gia Đông Nam Á. Ngày
11 tháng 4, Quân đội Mỹ và Phi đă tiến hành
cuộc tập trận, lớn nhất trong lịch
sử 30 năm của Balikatan (Vai kề Vai), kéo dài
tới 28/4/2023. Tham dự gồm có 12,200 lính Mỹ và
5,400 lính Phi và 111 lính Úc. Các loại vũ khí tối tân
như Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động
cao (HIMARS) và tên lửa chống tăng Javelin, hệ
thống tên lửa Patriot. Đại
sứ quán Mỹ tại Manila xác nhận cuộc
tập trận sẽ “kiểm tra khả năng
của các đồng minh trong bắn đạn
thật kết hợp, chia sẻ thông tin và t́nh báo, liên
lạc giữa các đơn vị cơ động,
hoạt động hậu cần, hoạt động
đổ bộ”. Hoa
Kỳ đang phân bổ 100 triệu USD cho các vị trí
chiến lược do Manila chuyển nhượng, và
viện trợ 100 triệu USD cho Quân đội Phi
Luật Tân trang bị. Hoa
Kỳ và Phi Luật Tân cũng gia tăng hoạt động
tuần tra chung trên Biển Nam Trung Hoa nhằm thu hút thêm
các quốc gia duyên hải Đông Nam Á tham gia v́
lợi ích chung. Tại
cuộc họp 2+2 ngày 13/4/2023, các Bộ trưởng
Quốc pḥng và Bộ trưởng Ngoại giao Hoa
Kỳ và Phi Luật Tân gay gắt lên án Bắc Kinh
“quấy nhiễu Băi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) do
một toán Thủy quân Lục chiến Phi Luật Tân
bảo vệ một xác Hải vận Hạm của
Manila làm mốc chủ quyền. Họ lên án Bắc
Kinh các yêu sách hàng hải bất hợp pháp và
việc quân-sự-hóa các thực thể được
khai hoang ở SCS. Họ lên án hoạt động
cải tạo đất một cách bí mật trên các
thực thể không có người ở tại Nhóm
đảo Trường Sa giàu tài nguyên khoáng sản và
khí đốt. Họ phản đối việc các tàu
Dân quân Biển Trung Quốc đă tập trung nhiều
lần trong Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ)
của Philippines làm cản trở sinh kế của dân
Phi Luật Tân. Họ nhấn mạnh rằng Phán
quyết của Toà án Trọng tài về Luật
Biển là phán quyết cuối cùng và ràng buộc
về mặt pháp lư. Các
Bộ trưởng Quốc pḥng và Ngoại giao Mỹ và
Phi xác định tầm quan trọng của chủ nghĩa
đa phương, đối thoại và hợp tác
bền vững, giải quyết ḥa b́nh các tranh
chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, góp
phần duy tŕ ḥa b́nh, ổn định ở khu
vực và trên thế giới. Donald
Trump là vị Tổng thống Mỹ duy nhất mà 4 năm
ngồi vào Toà Bạch Ốc đă không gây ra cuộc
chiến nào mà c̣n dàn xếp thành công hậu quả
chiến tranh do các vị tiền nhiệm George W. Bush và
Barack Obama lưu lại từ chiến trường
Afghanistan tới Trung Đông. Trump cũng làm giảm căng
thẳng nguyên tử trên Bán đảo Triều Tiên khi
đơn phương giải quyết trực tiếp
với Chủ tịch Bắc Triều Tiên, Kim Chính Ân.
Khi Kim theo lệnh Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh đ̣i
các điều kiện khác hơn ban đầu th́
lập tức Trump ngừng đàm phán. Nhà
nước Hồi giáo tự xưng làm mưa làm gió
ở Iraq và Syria, xung đột Israel-Palestine tăng
tốc trước sự bất lực của Barack
Obama-Joe Biden nhiều năm đă được ổn
định sau gần hai năm Trump vào Toà Bạch
Ốc. Chiến tranh tàn lụi, Israel và 4 nước
Hồi giáo Sunni kư Hiệp ước Abraham b́nh-thường-hóa
ngoại giao giữa Israel khi Chính quyền Obama tốn
bao nhiêu cuộc họp quốc tế vẫn không làm
được. Xu hướng ḥa b́nh này đổi
chiều sau khi Joe Biden trở thành Tổng thống
thứ 46 Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ. T́nh h́nh Trung
Đông ngày càng rơi vào tay Tập Cận B́nh và
Vladimir Putin. Ba
ngày sau khi Chính phủ Bashar al-Assad sử dụng vũ
khí hoá học sát hại dân lành năm 2017 đă
bị Tổng thống Donald Trump ra lệnh tấn công Căn
cứ không quân Shayrat, nơi có 3 Phi đội Chiến
đấu và nơi chứa vũ khí hoá học Sarin
bằng 59 hoả tiễn Tomahawk. Trump đă thông báo
vụ tấn công cho vợ chồng Tập Cận B́nh
đang chuẩn bị vào bàn tiệc tại tư dinh
của Tổng thống Donald Trump ở Mar-a-Lago, Florida.
Một kiểu răn đe độc đáo đối
với Tập Cận B́nh. Tổng
thống Trump quyết định cho phép sử dụng
phi cơ không người lái sát hại Thiếu tướng
Qassem Soleimani chỉ huy Lực lượng du kích ở
Trung Đông cùng nhiều thành viên lực lượng dân
quân Iraq. MQ-9 Reaper phóng tên lửa vào đoàn xe chở
họ rời sân bay quốc tế Baghdad vào ngày 3 tháng
1 năm 2020. Joe
Biden cảnh báo nó có thể đưa Trung Đông
đến “bờ vực của một cuộc xung
đột lớn”. Thực tế, mối lo này không
xảy ra v́ “chim sẻ khó có tầm nh́n xa, trông
rộng như Đại bàng”. Trump liền cảnh cáo
Iran rằng Hoa Kỳ đă nhắm vào 52 mục tiêu
của Iran nếu Tehran phản ứng bằng cách làm
hại người Mỹ sẽ “bị đánh
rất mạnh và rất nhanh”. Iran đă tăng
vọt kể từ khi Tổng thống Biden nhậm
chức và ăn miếng trả miếng với Hoa
Kỳ. Hoa
Kỳ đă theo Chủ nghĩa Jackson nên vào
cuối Thế chiến Thứ hai đă giết
chết gần một triệu dân thường Nhật
Bản, gấp đôi tổng số người Mỹ
chết trong Thế chiến. Lực lượng Hoa
Kỳ đă giết khoảng 1 triệu thường dân
Bắc Triều Tiên với tỉ lệ 30/1. Chính
sách đối ngoại của Tổng thống Trump
đă ngăn chặn sự xâm lược bằng quân
sự của Nga. Putin đă xâm lược Gruzia vào năm
2008 khi George W. Bush là tổng thống. Nga chiếm Crimea năm
2014 thời Barack Obama ở Toà Bạch Ốc. Nga
hiện đang xâm lược Ukraine khi Biden làm tổng
thống. Loài
người chưa bao giờ dứt chiến tranh
sẽ b́nh an hơn nếu có một lực lượng
quân sự, kinh tế hùng hậu và quyết đoán
để ǵn giữ nền ḥa b́nh thế giới.
Chiến tranh triền miên rất khó chấm dứt
nếu Siêu cường duy nhất rơi vào tay Trung
Cộng hoặc Nga. Đại-Dương |