Nhật Kư Biển Đông: Cuộc Chiến Syria Coi Như Chấm Dứt  

Đào Văn B́nh

Nhật Kư Biển Đông hai tuần cuối Tháng Mười Hai ghi nhận những biến chuyển quan trọng như sau:

T́nh h́nh Hoa Kỳ:  

            -AOL.com & Yahoo News ngày 18/12/2018: “Một bà mẹ 55 tuổi ở Tennessee đă bắn 34 loạt đạn, giết chết bốn đứa con nuôi người Trung Hoa, để lại thư tuyệt mệnh, sau đó quay súng tự sát. Nội dung thư tuyệt mệnh chưa được công bố. “

            Câu chuyện thật thương tâm và kinh hoàng! Gia đ́nh- một tổ ấm nuôi dưỡng, ấp ủ con người ngàn đời, nay bỗng dưng  biến thành địa ngục cũng chỉ v́ hoàn cảnh sinh sống như thế nào đó khiến con người không sao chịu đựng được. Điều này cho thấy sống chung trong một gia đ́nh, dù là vợ chồng,  không phải chuyện dễ dàng như người ta tưởng.

            -USA Today ngày 26/12/2018: “Cựu chiến binh Brian Kolfage- 37 tuổi ở Arizona bị cụt cả chân tay khi phục vụ trong binh chủng không quân tại Iraq đă quyên được 16 triệu Mỹ Kim để xây bức tường biên giới do Ô. Trump đề ra. Cuộc quyên góp dự trù lên tới 1 tỷ Mỹ Kim trong chiến dịch GoFundMe, We The People Will Fund The Wall.”

T́nh h́nh thế giới:

            -Reuters ngày 16/12/2018: “Thủ Tướng Mă Lai Mahathir Mohammad chỉ trích hành động của Úc công nhận Tây Jerusalem là thủ đô của Do Thái khi nói rằng họ không có quyền làm như vậy. Hành động của Úc diễn ra sau khi Tổng Thống Donald Trump quyết định di chuyển ṭa đại sứ Hoa Kỳ từ Tel Aviv về Jerusalem vào Tháng Năm khiến gây phẫn nộ cho người Palestines, thế giới Hồi Giáo và gây bực bội cho các đồng minh Tây Phương. Thủ tướng Úc đă đảo ngược chính sách của Úc về Palestines trong nhiều thập niên nhưng nói rằng Úc chưa có ngay kế hoạch di chuyển ṭa đại sứ về Jerusalem.”

            -Quartz ngày 17/12/2018: “Theo Bloomberg- Boeing- một hăng chế tạo máy bay xuất cảng lớn nhất của Mỹ vừa giao hàng chiếc máy  bay đầu tiên chế tạo tại Hoa Lục. Máy bay Boeing 737 đóng cho Air China, đă vừa hoàn tất và giao hàng vào ngày hôm qua tại cơ xưởng ở Zhoushan- ngoại ô Thượng Hải. Với tầng lớp trung lưu gia tăng, Hoa Lục ước tính cần tới 7,700 máy bay thương mại trong hai thập niên tới với số tiền khoảng 1.2 ngàn tỷ Mỹ Kim.”

            Trong lúc Ô. Trump dùng chiến tranh kinh tế để kiềm chế Hoa Lục th́ các công ty Boeing lại mở nhà máy chế tạo máy bay 737 và bán hàng ngay tại Trung Hoa. Chúng ta không hiểu nổi nước Mỹ ra làm sao.

            -Reuters Videos ngày 18/12/2018: “Mạc Tư Khoa vừa công bố sẽ xây thêm các căn cứ quân sự tại Quần Đảo Kurils mà Nhật và Nga cùng tuyên bố chủ quyền. Thế nhưng Thủ Tướng Nhật Abe có thể sẽ viếng thăm Nga vào tháng tới và hành động của Nga sẽ làm phức tạp thêm cho nỗ lực h́nh thành một thỏa hiệp ḥa b́nh sau Đệ II Thế Chiến.”

            Nhật Bản ở vào thế kẹt. V́ cần Mỹ che chở vể an ninh cho nên đă phải tuân lệnh Mỹ cấm vận Nga. Đây chính là trở ngại trong việc thương thảo với Nga về Quần Đảo Kurils. Theo Sputnik News tiếng Anh, Nga dự định xây một căn cứ cho Hạm Đội Thái B́nh Dương trên Đảo Matua thuộc Quần Đảo Kurils và như thế sẽ thay đổi cán cân quân sự tại vùng Bắc Á.

-AP ngày 19/12/2018: “Đặc phái viên của Hoa Kỳ đặc trách Bắc Triều Tiên khi tới Nam Triều Tiên ngày hôm nay nói rằng Hoa Thịnh Đốn đang duyệt lại việc nới lỏng hạn chế du hành tới Bắc Triều Tiên hầu dễ dàng cho việc chuyên chở hàng nhân đạo cho cho xứ này như một nỗ lực nhằm giải quyết bế tắc của cuộc thương thảo chấm dứt chương tŕnh nguyên tử với Bắc Triều Tiên.”

-Fox News ngày 19/12/2018: “Thủ Tướng Gia Nă Đại Trudeau nói rằng dù một nữ công dân thứ ba bị bắt ở Trung Quốc đang chờ bị trục xuất nhưng ông không muốn leo thang t́nh h́nh thế giới. Và những lời tuyên bố chính trị mạnh mẽ cuối cùng chỉ đem lại phản tác dụng. Leo thang và thế đứng chính trị chỉ thỏa măn nhất thời và cho bạn cảm giác là chúng ta nện tay lên bàn và làm chuyện ǵ đó có ư nghĩa, nhưng nó không mang lại kết quả ḿnh mong muốn.”

Rơ ràng Ô. Trudeau đă dịu giọng và không muốn đối đầu với Hoa Lục. Ông đang chịu áp lực chính trị trong nước đ̣i hỏi phải có phản ứng mạnh đối với Trung Quốc. Thế nhưng thực tế hai công dân bị bắt, phải tính sao đây? Tin mới nhất cho biết, Ô. Michael Kovrig - cựu nhân viên ngoại giao bị giam không có luật sư, bị thẩm vấn liên tục và đèn trong pḥng giam chiếu sáng 24/24. Đây là thủ thuật của tất cả các cơ quan an ninh, t́nh báo trên khắp thế giới để “tra tấn” nạn nhân, không chịu nổi mà phải cung khai.

Ô. Trudeau c̣n trẻ cũng giống như Ô. Macron, chưa có kinh nghiệm chính trị. Hết vấp váp chuyện đ̣i thả ngay một phụ nữ Ả Rập Sê-út bị bắt giam khiến Ông Vua Dầu Lửa trả đũa như trời giáng, nay lại vội vă trong chuyện bắt giam bà Mạnh Văn Chu khiến đẩy Gia Nă Đại vào chuyện không đâu. Bắt giam để xét xử một người vi phạm luật pháp Gia Nă Đại khác. C̣n bắt giam theo lệnh ngoại bang lại là chuyện khác. Ô. Trudeau không hiểu được tầm mức quan trọng của sự việc. Vấn đề mấu chốt ở đây là nếu Gia Nă Đại thả bà Mạnh Văn Chu, th́ Hoa Lục cũng sẽ thả hai công dân bị bắt ra, giống như trao đổi tù binh. Nhưng liệu Ô. Trudeau có dám làm như vậy không? Hay sợ mất ḷng Mỹ? Vào ngày 22/12/2018, Reuters cho biết cả hai bộ ngoại giao Gia Nă Đại và Hoa Kỳ cùng lên tiếng yêu cầu Hoa Lục phải thả ngay hai công dân Gia Nă Đại đang bị giam giữ. Trong khi đó các công ty Trung Quốc kêu gọi nhân viên tẩy chay điện thoại iPhone của Apple. Nhân viên nào mua iPhone sẽ không được tăng lương hoặc hỗ trợ tài chính. Nhân viên của ban giám đốc mua điện thoại của Huawei được bồi hoàn 50% giá tiền. C̣n các nhân viên khác được bổi hoàn 20%. C̣n các công ty du lịch sẽ miễn phí hoặc “giảm giá v́ ái quốc” (patriotic discounts)  cho du khách sử dụng điện thoại Huawei. Theo Reuters ngày 24/12/2018, Hoa Lục tố cáo “Anh và Liên Hiệp Âu Châu đạo đức giả và chơi tṛ chơi hai mặt (double standard) khi họ bày tỏ lo ngại việc bắt giam hai công dân Gia Nă Đại mà không hề lên tiếng về vụ một giám đốc cao cấp của Hoa Lục bị Gia Nă Đại bắt giam và “cái gọi là nhân quyền” của Anh và Gia Nă Đại lại có những tiêu chuẩn khác nhau tùy theo công dân của mỗi quốc gia.”

Như thế việc bắt giam bà Mạnh Văn Chu biến thành cuộc chiến v́ tự ái dân tộc và quyền lợi quốc gia, nó có thể diễn biến không sao lường hết được.

            -New York Times (Hongkong)  ngày 20/12/2018: “Chính quyền Thành Phố Lang Phường (Langfang) thuộc Tỉnh Hồ Bắc đă ban hành lệnh cấm trưng bày h́nh ảnh lễ Noel trên đường phố, trong cửa tiệm. Noel có thể là ngày lễ của Tây Phương nhưng nó đă được đưa vào Trung Hoa như một cơ hội làm ăn buôn bán với những cây trang trí đèn lấp lánh để hấp dẫn người mua sắm. Tuy nhiên ở Lang Phường, các viên chức thành phố cương quyết dẹp bỏ đèn và những trang hoàng cho ngày Noel - từ đường phố, cửa tiệm tới trường học. “

Mới đây Vua Brunei – một quốc gia Hồi Giáo đă ban hành lệnh cấm người dân tổ chức lễ Noel. Ai vi phạm sẽ bị phạt 20,000 Mỹ Kim và 5 năm tù. Brunei cho rằng tổ chức lễ Noel công khai và quá độ có thể khiến người dân Hồi Giáo trở nên sao lăng tín ngưỡng của họ. Tuy nhiên công dân của các quốc gia khác có quyền tổ chức lễ Noel nhưng phải trong ṿng riêng tư và phải thông báo cho chính quyền biết.

-AP ngày 25/12/2018: “Một người cướp xe bằng con dao đă lái chiếc xe chở hành khách lao vào những người đi bộ tại một thị trấn Longyan thuộc Tỉnh Phúc Kiến, nam Thượng Hải - Trung Quốc sau đó bị bắt . Tối thiểu đă có 5 người chết và 21 người bị thương.”

-Reuters ngày 29/12/2018: ”Vào ngày 28/12/2018, ba du khách Việt Nam và người hướng dẫn Ai Cập đă chết và tối thiểu 10 người khác bị thương khi xe của họ bị tấn công bởi một trái ḿn ven đường, cách khu du lịch kim tự tháp nổi tiếng thế giới Giza của Ai Cập khoảng 4 km. Đây là cuộc tấn công đầu tiên vào du khách ngoại quốc trong hơn năm qua tại khu du lịch vốn là nguồn thu hút ngoại tệ đă bị sút giảm sau cuộc nổi dậy năm 2011. Cảnh sát cho biết họ đă tiêu diệt 40 tên khủng  bố, một ngày sau vụ giật ḿn. Nhóm ‘thánh chiến’ có liên hệ với Nhà Nước Hồi Giáo đă thừa nhận cuộc đánh bom này.”

Chiến Tranh Lạnh Mới:

            -Reuters ngày 20/12/2018: “ Tổng Thống Putin hôm nay cáo buộc Hoa Kỳ làm gia tăng nguy cơ chiến tranh nguyên tử bằng cách đe dọa xóa bỏ thỏa hiệp hạn chế vũ khí nguyên tử và từ chối tổ chức những cuộc thương thảo về một thỏa hiệp mới v́ thỏa hiệp cũ đă đáo hạn. Trong cuộc họp báo quốc tế thường niên tại Mạc Tư Khoa kéo dài hơn ba tiếng đồng hồ, Ô. Putin đă hỗ trợ cho quyết định rút quân khỏi Syria của Ô. Trump và rằng bà Thủ Tướng Anh không c̣n lựa chọn nào khác hơn là thi hành quyết định rút lui khỏi Liên Hiệp Âu Châu (Brexit) và nền dân chủ của Âu Châu đang căng thẳng một cách nghiêm trọng.”

            -Reuters ngày 26/12/2018: “Tổng Thống Putin nói rằng năm tới Nga sẽ triển khai một trung đoàn hỏa tiễn siêu thanh mang đầu đạn nguyên tử và hành động này cho thấy đất nước Nga có một loại vũ khí chiến lược mới. Ô. Putin đă nói thế khi giám sát việc thí nghiệm trước khi triển khai loại vũ khí mới này. Vào năm tới quân đội Nga sẽ được trang bị hệ thống hỏa tiễn liên lục địa chiến lược mới Avangard với tốc độ gấp 27 lần tốc độ âm thanh khiến không thể đánh cản được.”

            -The National Interest ngày 26/12/2018: “Cơ quan thông tấn của chính phủ Trung Hoa nói rằng Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân của họ có thể theo dơi phi cơ chiến đấu tàng h́nh F-22 Raptor của Mỹ tại Biển Đông.” Bài báo cũng nói rằng liệu tuyên bố này có thật , hay chỉ là cường điệu, tuyên truyền? Nếu thật th́ chuyện “kỹ thuật tàng h́nh” kể như chấm dứt.

-The National Interest ngày 26/12/2018: Sự ra đời của phi cơ chiến đấu tối tân nhất của Hoa Kỳ F-35 làm nhớ lại và so sánh với phi cơ F-105 Thunderchief (Thiên Lôi mà Miền Bắc gọi là Thần Sấm) vừa oanh kích, vừa ném bom, nổi tiếng trong Chiến Tranh Việt Nam. Không Lực Hoa Kỳ có cả thảy 833 chiếc, bị bắn rớt không dưới 334 chiếc trên bầu trời Việt Nam từ 1965-1970. Tại Miền Bắc Mig-21 đă bắn rơi 22 chiếc F-105 và F-105 đă bắn rơi 27 Mig-21. Như thế là hai bên ḥa nhau trong không chiến.”

-Good Morning America ngày 31/12/2018: “Nhà chức trách Nga cho biết họ đă bắt giữ một công dân Hoa Kỳ tên Paul Whelan tại Mạc Tư Khoa v́ cáo buộc hoạt động gián điệp.”

            Không biết đây có phải hành vi trả đũa vụ bắt giam và truy tố cô Maria Butina- 29 tuổi với cáo buộc t́m cách thân cận với các nhân vật quyền thế (dân biểu), tổ chức có ảnh hưởng (Hội Súng Đạn Hoa Kỳ) để làm gián điệp.

T́nh h́nh Trung Đông:

            -AP ngày 16/12/2018: “Hôm nay tổng thống Susan là lănh tụ đầu tiên của Liên Đoàn Ả Rập đă viếng thăm Syria kể từ khi cuộc nội chiến bùng phát cách đây tám năm. Tổng thống Syria Assad đă đón Tổng Thống Omar al-Bashir tại phi trường trước khi họ cùng tới dinh tổng thống để hội đàm song phương. Nguyên do của cuộc viếng thăm chưa rơ ràng, nhưng với cuộc chiến Syria gần kết thúc nghiêng về phía Ô. Assad khi quân chính phủ tái chiếm các thành phố trọng yếu và đông dân, một vài viên chức trong Liên Đoàn Ả Râp đă nghĩ tới chuyện thăm ḍ việc nối lại bang giao có lúc đă gián đoạn. Được biết Tổng Thống Omar al-Bashir đă viếng thăm Bắc Kinh cách đây ba năm và thăm Nga cách đây một năm.”

            -AFP ngày 16/12/2018: “Ả Rập Sê-út công kích và coi đây như một sự can thiệp (vào chuyện của họ) khi Thượng Viện Hoa Kỳ ban hành nghị quyết chấm dứt can dự vào cuộc chiến Yemen và chỉ trích cái chết của nhà báo Khashoggi, đồng thời cảnh cáo là nó sẽ ảnh hưởng tới những mối liên hệ chiến lược với Hoa Thịnh Đốn. Vào ngày 13/12/2018, Thượng Viện Hoa Kỳ do Cộng Ḥa nắm giữ đă biểu quyết chấm dứt hỗ trợ quân sự cho cuộc chiến tại Yemen do Ả Rập Sê-út cầm đầu và buộc Thái Tử Mohammad bin Salman phải chịu trách nhiệm về cái chết của nhà báo Khashoggi. Bộ Ngoại Giao Ả Rập Sê-út cũng cảnh báo rằng họ sẽ không tha thứ cho bất cứ ai tỏ ra bất kính với những nhà lănh đạo của họ.”

            - Reuters ngày 26/12/2018: “Ba Tư đang thảo luận với Taliban trong khi chính quyền Kabul biết rơ chuyện này. Tin tức được tiết lộ sau khi Hoa Kỳ và các viên chức Taliban đă thảo luận về cuộc ngưng bắn tại A Phú Hăn và việc rút quân ngoại nhập trước cuộc thương thảo về ḥa b́nh. Theo AP ngày 21/12/2018,  “Ngũ Giác Đài đang triển khai kế hoạch rút 7000 tức nửa số quân 14,000 ra khỏi A Phú Hăn- một sự đổi thay mạnh mẽ trong bộ tham mưu của Ô. Trump đang duy tŕ chính sách buộc Taliban vào bàn hội nghị cho cuộc chiến kéo dài đă 17 năm. Các viên chức Bộ Quốc Pḥng nói rằng binh sĩ có thể rút lui vào mùa hè năm nay nhưng chưa có quyết định tối hậu.”

            -Reuters ngày 27/12/2018: “Vương Quốc Thống Nhất Ả Rập (United Arab Emirates) mở lại ṭa đại sứ tại Thủ Đô Damacus- đánh dấu một khích lệ ngoại giao cho Tổng Thống Assad. Đây là một nước Ả Rập đồng minh của Hoa Kỳ đă có lần hỗ trợ cho phiến quân và cắt đứt bang giao và trục xuất Syria ra khỏi Liên Đoàn Ả Rập.”

            -AP ngày 30/12/2018: “Tổng Thống Assad của Syria cho phép Iraq được tiến hành các cuộc không khích tiêu diệt Nhà Nước Hồi Giáo mà không cần báo trước khi hai đồng minh này cùng phối hợp để chống lại nhóm cực đoan khi Hoa Kỳ dự trù rút quân khỏi nơi đây. Trong khi đó Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thảo luận việc phối hợp sau khi Mỹ đă rút quân.”

T́nh h́nh Biển Đông:

            -South China Morning Post ngày 19/12/2018: “Tuần này Nam Dương đă cho khánh thành một căn cứ quân sự với hơn 1000 binh sĩ trú đóng tại mỏm xa tít của Biển Đông nơi mà Hoa Lục cùng một số quốc gia khác cùng tuyên bố chủ quyền. Tổng Thống Widodo hiện đang muốn tái tranh cử đă thúc giục chính quyền sẵn sàng nói rằng Đảo Natuna nơi có 169,000 dân thuộc chủ quyền của Nam Dương.”

            Theo tôi đây là hành động tốt. Nếu Nam Dương v́ làm ăn buôn bán với Hoa Lục mà “x́u x́u ển ển” th́ nguy hại cho an ninh của Đông Nam Á và cho chính Nam Dương.

            -Reuters ngày 30/12/2018: “Những gay go đang chờ đợi ở phía trước trong cuộc thương thảo về một thỏa hiệp giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á nhằm giảm bớt căng thẳng tại Biển Đông khi Việt Nam thúc đẩy những điều khoản chắc chắn gây khó chịu cho Bắc Kinh mà văn kiện đó đă được Reuters nh́n qua. Hà Nội muốn thỏa hiệp nói rằng những hành vi mà Trung Quốc thực hiện tại Biển Đông trong những năm mới đây là bất hợp pháp, bao gồm việc bồi đắp những đảo nhân tạo, phong tỏa và triển khai vũ khí trên những ḥn đảo nhân tạo này. Đó là bản dự thảo về Quy Tắc Hành Xử (Code of Conduct) mà Reuters được biết. Bản dự thảo cho thấy Hà Nội đă thúc đẩy việc cấm ban bố Vùng Nhận Dạng Pḥng Không (Air Defence Identification Zone) điều mà Bắc Kinh đă đơn phương tuyên bố vào năm 2013. Các viên chức Trung Quốc đă không lên tiếng bác bỏ một hành động tương tự như vậy tức ra lệnh cho những máy bay ngoại quốc phải hiểu rằng họ đă đi vào không phận của Hoa Lục khi bay trên Biển Đông.”

            Về Vùng Nhận Dạng Pḥng Không mà Hoa Lục tuyên bố năm 2013 đă bị Hoa Kỳ bác bỏ khi đưa pháo đài bay B-52 bay ngang vùng này.

Nhận Định:

                Theo Reuters ngày 19/12/2018,  “Theo các viên chức Hoa Kỳ ngày hôm nay, bộ tham mưu đang suy tính rút toàn bộ binh sĩ ra khỏi Syria trong lúc quân chính phủ xứ này đă đi vào giai đoạn cuối cùng tái chiếm các vùng lănh thổ do lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo chiếm giữ. Một quyết định như vậy nếu được xác nhận sẽ đảo ngược chủ trương hiện diện quân sự lâu dài tại đây mà Bộ Trưởng Quốc Pḥng James Mattis và các viên chức cao cấp đă theo đuổi nhằm bảo đảm lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo không tái phát. Theo USA Today Tổng Thống Donald Trump đă ra lệnh rút 2,000 binh sĩ Hoa Kỳ về nước càng sớm càng tốt. Ô. Trump cũng tuyên bố chiến thắng trong việc tiêu diệt Nhà Nước Hồi Giáo và minh bạch nói rằng ông không thấy lư do ǵ để quân đội Hoa Kỳ c̣n ở lại Syria nữa.” Vào ngày 20/12/2018,  Bộ Trưởng James Mattis đă xin từ chức v́ bất đồng quan điểm với Ô. Trump và Ô. Trump đă cử Thứ Trưởng Patrick Shanahan (cựu phó chủ tịch của Boeing) tạm thời giữ chức vụ quyền bộ trưởng quốc pḥng.

            Đây là quyết định táo bạo và đă dự trù từ trước của Ô. Trump, chấm dứt can thiệp vào Syria để tập trung nỗ lực giải quyết cuộc chiến A Phú Hăn. Hiện nay các đại diện Hoa Kỳ đang thương thảo với đại diện Taliban  để chấm dứt cuộc chiến kéo dài đă 18 năm qua tiến tŕnh ḥa giải dân tộc. Nếu thành công, Ô. Trump đă thực hiện đúng lời hứa trong lúc tranh cử và khiến ông có ưu thế trong cuộc tái cử vào năm 2020. Hiện ba TNS Cộng Ḥa - Lindsey Graham, Marco Rubio và Bob Corker cực lực chống đối quyết định này. Thế nhưng bà Dân Biểu Dân Chủ (Da Đen) Barbara Lee lại ủng hộ Ô. Trump. Trên Twitter ngày 20/12/2018,  Ô. Trump mạnh mẽ nói rằng, “Hoa Kỳ có muốn trở thành cảnh sát của Trung Đông, chẳng được ǵ cả mà tiêu phí sinh mạng quư báu và cả ngàn tỷ Mỹ Kim để bảo vệ cho ai và trong mọi trường hợp họ chẳng quư trọng những ǵ chúng ta đang làm. Liệu chúng ta muốn ở đó vĩnh viễn hay sao? Đây là lúc để những kẻ khác chiến đấu đến cùng.”

Với t́nh thế hiện tại, cho dù rút lui khỏi cuộc chiến Syria, với sức mạnh kinh tế và ngoại giao của ḿnh, Hoa Kỳ vẫn tạo ảnh hưởng trên vùng này chứ không phải giao phó hết  cho Nga hay Ba Tư. Syria vẫn cần khoản tiền khổng lồ để tái thiết đất nước. Không có sự ưng thuận của Hoa Kỳ, Âu Châu khó ḷng đổ tiền vào đây. Dĩ nhiên ba ông Linsey Graham, Marco Rubio và Bob Corker  không phải là ứng cử viên tổng thống của năm 2020 mà là Ô. Trump. Ô. Trump phải chứng tỏ cho cử tri thấy ông giữ đúng lời hứa. Mà hai lời hứa quan trọng để chinh phục cử tri là khôi phục kinh tế, đưa các công ty Hoa Kỳ về nước và giải quyết cuộc chiến Syria và A Phú Hăn. C̣n Nhà Nước Hồi Giáo có ngóc đầu dậy được hay không th́ hầu như vô vọng. Đánh bom tự sát lai rai th́ có. Trong cuộc họp báo quốc tế ngày hôm qua, Ô. Putin đồng ư với Ô. Trump và nói rằng tàn dư của Nhà Nước Hồi Giáo, giống như ở Iraq, sẽ trốn qua các nước lân cận chứ không thể tái tập họp lực lượng quy mô. Sau tuyên bố của Ô. Trump, Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và Tổng Thống Ba Tư Rouhani đă cam kết làm việc chặt chẽ với nhau để chấm dứt cuộc chiến và kiến tạo ḥa b́nh.  Riêng Tổng Thống Erdogan nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thay thế Mỹ trong các chiến dịch không kích chống lại tàn dư của Nhà Nước Hồi Giáo (IS). Và Ô. Erdogan sẽ hợp tác với Nga để giải quyết cuộc chiến. Tin tức mới nhất cho biết Ô. Trump sẽ viếng thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2019.

Như vậy ba Ô. Lindsey Graham, Bob Corker và Marco Rubio quá lo xa và theo tôi, sự từ chức của Ô. Mattis cũng không làm Ô. Trump thay đổi quyết định. Bộ trưởng quốc pḥng chỉ là cố vấn và thi hành mệnh lệnh của tổng thống chứ không phải người quyết định. Tổng thống là tổng tư lệnh tối cao của quân đội. Chính tổng thống chịu trách nhiệm về sự thành bại của cuộc chiến chứ không phải bộ trưởng quốc pḥng. Bộ trưởng quốc pḥng chỉ nh́n thấy khía cạnh quân sự của cuộc chiến. C̣n ông tổng thống, ngoài khía cạnh quân sự, c̣n phải nh́n  khía cạnh chính trị của cuộc chiến. C̣n Anh và Pháp phản đối quyết định của Ô. Trump th́ cứ “tự do” đem quân vào đây để thay thế quân Mỹ. Tại sao không làm mà cứ buộc Hoa Kỳ phải làm? Buộc người ta làm mà ḿnh th́ đứng đằng sau “hụ hợ” như có lần Ô. Trump nói “Âu Châu được hưởng free ride” tức không hy sinh ǵ cả mà lại hưởng lợi.
 

Cuộc chiến Syria kéo dài đă 8 năm với 7,000,000 người phải rời bỏ nhà cửa, 5,116,000 người tỵ nạn, số người chết tính tới năm 2016 lên tới 470,000. Riêng trong năm 2018 có 20,000 người chết. Hiện Hoa Kỳ có 2000 quân, ngoài nhiệm vụ trực tiếp tiêu diệt Nhà Nước Hồi Giáo c̣n huấn luyện và chiến đấu bên cạnh người Kurd và lực lượng phiến quân chống lại quân chính phủ. Theo The Fiscal Times, Bộ Quốc Pḥng Hoa Kỳ dự trù sẽ chi tiêu khoảng 15.3 tỷ Mỹ Kim cho cuộc chiến Syria trong năm 2019. Có lẽ Ô. Trump thấy đă đến lúc phải chấm dứt can dự vào cuộc chiến Syria để đối phó với những vấn đề quốc tế lớn hơn như Bắc Triều, Biển Đông, Phi Châu và Nam Mỹ. Ô. Trump không cô đơn như người ta nghĩ, vào ngày 21/12/2018, USA Today có bài viết trong đó có đoạn, “Ô. Trump đúng khi rút binh sĩ ra khỏi Syria. Chúng ta đă hoàn tất việc đánh bại Nhà Nước Hồi Giáo.” (Trump is right to withdraw US troops from Syria. We've done our job by defeating ISIS.) Và TNS. Rand Paul (Cộng Ḥa, Kentucky) nói rằng, “Tôi rất hănh diện về Tổng Thống Trump. Đây chính là điều mà ông đă hứa và tôi nghĩ rằng người dân sẽ đồng ư với ông. Dân chúng cho rằng chúng ta đă tham chiến quá lâu vào quá nhiều nơi và chúng ta cần hướng sự chú ư của chúng ta về quốc nội như đường xá, cầu cống và trường học Chúng ta có một loạt những khó khăn ở trong nước.” (I’m very proud of the president. This is exactly what he promised, and I think the people agree with him,” Paul said. “People believe that we’ve been at war too long and in too many places and that we do need to turn attention to problems we have at home here: roads, bridges, schools. We have a lot of problems in our country.) Theo AFP ngày 26/12/2018, nhân dịp Lễ Noel, Tổng Thống Donald Trump đă bất ngờ viếng thăm binh sĩ tại căn cứ không quân Al Asad mà không thông báo cho chính quyền Iraq biết. Tại đây Ô. Trump, “Bênh vực quyết định rút quân khỏi Syria và tuyên bố chấm dứt vai tṛ cảnh sát quốc tế của Hoa Kỳ.” Theo Reuters ngày 31/12/2018, sau khi ăn trưa với Tổng Thống Donald Trump, TNS. Lindsey Graham nói rằng ông tin tưởng Tổng Thống Donald Trump quyết tâm đánh bại Nhà Nước Hồi Giáo cho dù có rút quân khỏi Syria.


Cuối cùng cũng xin nhớ cho, không có quyết định quân sự hay chính trị nào mà không có rủi ro, chỉ ít hay nhiều mà thôi. 60% ăn, 40% thua là OK rồi, c̣n hơn ở lại để hao tổn tiền bạc, sinh mệnh mà chẳng được ǵ cả. Một khi Hoa Kỳ rút quân khỏi nơi đây, cuộc chiến Syria từ từ tàn lụi. Nhưng nó kết thúc như thế nào chúng ta cần chờ xem. Nếu lực lượng người Kurd chấp nhận sống trong quốc gia Syria mà không đ̣i độc lập cũng như không gây nguy hại cho Thổ Nhĩ Kỳ về an ninh ở biên giới phía nam…th́ cuộc chiến kết thúc mau chóng. Với t́nh thế mới này, lực lượng người Kurd không c̣n lựa chọn nào khác hơn. C̣n tàn quân Nhà Nước Hồi Giáo sẽ từ từ tan ră.

Đào Văn B́nh  

 

Trở lại