Nhật Kư Biển Đông: Truyền Thông và Bạo Lực

Đào Văn B́nh

 

Nhật Kư Biển Đông hai tuần đầu Tháng Mười ghi nhận những biến chuyển quan trọng như sau:

T́nh h́nh Hoa Kỳ:

 -Yahoo News ngày 2/10/2018: “Một bà mẹ 34 tuổi bị bắt giam v́ đă để đứa con 10 tuổi xâm trổ vào thân h́nh bởi một nhà xâm trổ dưới 18 tuổi v́ bà mẹ quá mệt mỏi với việc thằng bé cứ nằng nặc đ̣i bôi mực. Một đài truyền h́nh địa phương cho biết bà mẹ bị kết tội tiểu h́nh v́ đă đặt trẻ nhỏ vào t́nh trạng hiểm nguy và thiếu vệ sinh.”

 Ở Mỹ sao nhiều chuyện điên khùng quá? Giữa chuyện thằng bé đ̣i bôi mực và xâm trổ vào thân h́nh cái nào ít hại hơn? Thế mới hay dù ở nước đại văn minh nhưng chưa chắc đă biết giáo dục con cái. Chúng ta thường ca ngợi và thán phục lối giáo dục của Tây Phương và khinh thường lối giáo dục của các nước chậm tiến. Thế nhưng nhiều bà mẹ quê lại giáo dục con cái nên người. Trong khi ở thành thị, nhà giàu có, quyền thế mà con cái hư hỏng. Bà mẹ của Mạnh Tử có học hành ǵ đâu mà giáo dục Mạnh Tử nên người? Bà lựa chọn nơi ở tốt nhất cho con. Không nói dối con dù là nói đùa. Thấy con bỏ học, đang dệt cửi mà dám chặt đứt tấm vải – phương tiện mưu sinh của cả gia đ́nh để dạy con. Bà mẹ Mạnh Tử là “bậc Mẫu Giáo” của mọi thời đại. Chúng ta đừng mù quáng v́ muốn “thoát Trung” mà không thấy những cái hay đẹp của dân tộc Trung Hoa. Cũng như chúng ta ghi nhớ những tội ác tày trời của Thực Dân Pháp đă gây ra cho dân tộc Việt Nam, nhưng không v́ thế mà chúng ta phủ nhận những cái hay cái đẹp của nền văn hóa Pháp cũng như những thành tựu của họ trong các lănh vực tư tưởng, nghệ thuật, kiến trúc, âm nhạc, hội họa, y khoa v.v…

-Washington Post ngày 13/10/2018: “Một giáo sư đă từng 30 năm tiên đoán trúng phóc kết quả của các cuộc bầu cử tổng thống nói rằng Ô. Trump có thể hướng tới thắng lợi năm 2020 một lần nữa.”

T́nh h́nh thế giới:           

-Yahoo News ngày 2/9/2018: “Một viên chức cao cấp của Nam Triều Tiên cho biết Bắc Triều Tiên có khoảng từ 20 tới 60 quả bom và đầu đạn nguyên tử.” C̣n bộ trưởng ngoại giao Bắc Triều Tiên đă nói tại diễn đàn LHQ rằng họ không bao giờ hủy bỏ vũ khí nguyên tử khi họ không tin tưởng vào Hoa Kỳ.

-Reuters ngày 2/9/2018: “Viên chức quản trị giải Nobel nói rằng một vài hành động của bà San Suu Kyi là đáng tiếc nhưng giải Nobel Ḥa B́nh của bà sẽ không bị thu hồi.” Giải đă cấp rồi, nay có thu hồi th́ cũng thế. Thà không thu hồi lại hay hơn.

-AP (Hague) ngày 3/10/2018: “Ṭa án cao nhất của LHQ ngày hôm nay đă ra lệnh cho Hoa Kỳ phải tháo bỏ lệnh trừng phạt Ba Tư bao gồm những lănh vực như hàng hóa nhập cảng nhân đạo và những sản phẩm, dịch vụ liên quan đến sự an toàn của nghành hàng không dân sự. Phán quyết của Ṭa Án Quốc Tế (International Court of Justice) có hiệu lực pháp lư nhưng cần chờ xem bộ tham mưu của Tổng Thống Donald Trump có tuân thủ hay không. Vào Tháng Năm, Ô. Trump đă khôi phục lại những cấm vận ngặt nghèo sau khi rút lui khỏi thỏa hiệp hạt nhân kư kết với Ba Tư và năm cường quốc khác. Ba Tư đă thách thức lệnh cấm vận này và nộp đơn khiếu nại tại Ṭa Án Quốc Tế vào Tháng Bảy. Đài truyền h́nh Ba Tư quảng bá ầm ỹ quyết định này của ṭa án bằng cách chạy một hàng chữ trên màn h́nh “Chiến thắng của Tehran đối với Hoa Thịnh Đốn do phán quyết của Ṭa Hague”. Chắc Hoa Kỳ sẽ khiếu nại phán quyết này trong phiên ṭa sắp tới.” Ngay sau quyết định của Ṭa Án Quốc Tế, Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Mike Pompeo tuyên bố Hoa Kỳ rút lui khỏi thỏa hiệp thân hữu Ba Tư-Hoa Kỳ kư năm 1955 quy định hai bên đồng ư để Ṭa Án Quốc Tế phân xử những tranh chấp.

-AFP ngày 6/10/2018: “Cảnh Sát Quốc Tế đă yêu cầu một sự giải thích chính thức từ Trung Cộng về nơi ở của viên chức của tổ chức Interpol sau khi có báo cáo là ông ta đă bị giữ để tra hỏi khi trở lại quê nhà tại Bắc Kinh. Hoa Lục tiếp  tục giữ im lặng về sự biến mất của Meng Hongwei (Mạnh Hoành Vĩ)  mà người ta c̣n nh́n thấy ông ta ở trụ sở của Interpol ở Lyon (Pháp) trước khi lên máy bay đi Trung Cộng. Bà vợ của ông Meng Hongwei đă tŕnh báo về việc mất tích của chồng. Cảnh sát Pháp đang điều tra vụ này.” Theo Reuters, Bắc Kinh chính thức cho biết Ô. Meng Hongwei đang bị điều tra v́ nhận hối lộ và Ô. Meng Hongwei đă xin từ nhiệm chức vụ giám đốc Interpol.

– Reuters ngày 7/10/2018: “Bà Rara – vợ Thủ Tướng Do Thái Netanyahu phải ra hầu ṭa vào ngày hôm nay trong một phiên nghị án đầu tiên về việc bà đă lạm dụng ngân quỹ quốc gia để mua đồ ăn của nhà hàng. Theo như cáo trạng, bà Sara Netanyahu cùng với một vài viên chức chính phủ đă gian lận của chính phủ hơn 100,000 Mỹ Kim cho những bữa ăn do nhà hàng cung cấp trái với luật định là khi đă có đầu bếp th́ không được dùng món ăn ở nhà hàng.” Cùng lúc đó th́ đệ nhất phu nhân Mă Lai- bà Najib Razak cũng đă bị bắt v́ tội rửa tiền, ḅn rút khoảng từ 4.5 tới 10 tỉ Mỹ Kim tẩu tán đi mười quốc gia khiến việc thu hồi vô cùng khó khăn. Ôi các “bà lớn”! Chồng làm thủ tướng, bà trở thành “siêu thủ tướng”. Chồng làm tổng thống bà trở thành “siêu tổng thống”. Ai dám căi bà? Căi ông c̣n sống. Căi bà, chết là cái chắc. Thế nhưng khi chồng rớt đài th́ vào tù, thân bại danh liệt. Muôn đời là như vậy. Cho nên một nước muốn luật lệ công minh th́ phải có một bộ phận thuộc Giám Sát Viện theo dơi việc làm ăn, buôn bán, hùn hạp của các “bà lớn”.

-The Telegraph ngày 12/10/2018: “Ṭa án của Thổ Nhĩ Kỳ đă ra lệnh phóng thích một mục sư Tin Lành Andrew Brunson người Hoa Kỳ mà sự giam giữ đă đưa tới việc xói ṃn bang giao giữa Hoa Kỳ và một đồng minh của NATO và cũng khiến nền kinh tế của Thổ khốn đốn. Trên diễn đàn Twitter, Tổng Thống Donald Trump hoan nghênh quyết định này.” Vào ngày 13/10/2018, mục sư Brunson đă gặp Tổng Thống Donald Trump tại Ṭa Bạch Ốc.

Chiến tranh lạnh mới:

-Reuters ngày 3/10/2018: “Hoa Kỳ vừa cảnh báo Ấn Độ về kế hoạch mua hệ thống hỏa tiễn pḥng không S-400 của Nga khi Tổng Thống Putin viếng Tân Delhi vào tuần này và nói răng việc mua bán này dính vào việc trừng phạt bởi luật pháp Hoa Kỳ. Ấn Độ muốn hệ thống hỏa tiễn này vừa để ngăn chặn Trung Cộng, vừa đạt lợi thế hơn đối thủ truyền kiếp Hồi Quốc v́ loại hỏa tiễn này có thể theo dơi và bắn hạ phi cơ tàng h́nh ở tầm chưa từng có.” Theo Sputnik News “Hợp đồng cung cấp hệ thống tên lửa pḥng không S-400″ Triumph” cho Ấn Độ là vụ giao kèo lớn nhất trong suốt lịch sử hợp tác kỹ thuật quân sự giữa Nga và Ấn Độ, đồng thời lớn nhất trong lịch sử hoạt động của tập đoàn Rosoboronexport.”

Không biết Mỹ có ban hành lệnh trừng phạt một số viên chức quốc pḥng Ấn Độ v́ đă mua vũ khí của Nga hay không? Nếu Mỹ làm thế th́ chỉ đẩy Ấn Độ hợp tác hơn nữa với Nga mà thôi trong lúc Mỹ rất cần Ấn Độ trong sách lược Thái B́nh-Ấn Độ Dương.

-Reuters ngày 8/10/2018: “Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đă gặp Ngoại Trưởng Vương Nghị của Trung Cộng tại Bắc Kinh trong chuyến công du bốn nước Á Châu giữa lúc căng thẳng giữa hai quốc gia gia tăng. Hai bên đều đưa ra những khiếu nại trong không khí lạnh nhạt. Ô. Vương Nghị yêu cầu Mỹ ngưng chỉ trích các chính sách của Hoa Lục, ngưng bán vũ khí và thăm viếng Đài Loan và hành động tăng thuế nhập cảng là đánh vào ḷng tin cậy giữa hai bên.”

Như thế là những cuộc gặp gỡ mà Ô. Trump nói là ngoại hạng (outstanding) như cháu nội Ô. Trump hát nhạc Tàu cho Ô. Tập Cận B́nh nghe tại Mar-a-Lago Florida,  rồi Ô. Trump dùng yến tiệc tại Tử Cấm Thành…nay biến đâu mất và chỉ c̣n lại những đối đầu căng thẳng. Biến đổi và vô thường đến nhanh như chớp mắt trong cái thế giới Ta Bà đầy Tham-Sân-Si- Mạn- Nghi- Ác Kiến này.

T́nh h́nh Trung Đông:

-AFP ngày 2/10/2018: “Nga vừa gửi hệ thống hỏa tiễn  S-300 tới Syria theo đúng với những biện pháp an ninh sau khi một máy bay quân sự của Nga bị bắn rơi bởi một hỏa tiễn của Syria thời Sô-viết. “

  Khi Syria được trang bị hệ thống hỏa tiễn này, nếu Anh, Pháp, Hoa Kỳ muốn bắn phá Syria từ các khu trục hạm hay HKMH th́ phải coi chừng, kể cả các máy bay của Do Thái.

T́nh h́nh Biển Đông:

-AP ngày 2/9/2018: “Một khu trục hạm của Hoa Lục đă hung hăng tiến đến gần chiến hạm Decatur của Hoa Kỳ tại Băi Đá Ga-ven (Gaven Reefs) thuộc Hoàng Sa sau khi tàu này tiến vào bên trong 12 hải lư và yêu cầu tàu này phải rời khu vực. Hai tàu chỉ cách nhau khoảng 30 thước khiến tàu chiến Mỹ phải lách qua hướng khác để tránh đụng chạm. Phát ngôn viên của Hạm Đội 7 Hoa Kỳ nói rằng cuộc đối đầu như thế đă làm căng thẳng giữa hai bên gia tăng. Trong khi đó Thủ Tướng Mahathir Mohamad của Mă Lai nói với BBC rằng lập trường của chúng tôi là không có tàu chiến của mọi quốc gia ở Biển Đông. Nếu các quốc gia đưa tàu chiến vào đây sẽ làm t́nh h́nh căng thẳng, xung đột và đưa tới chiến tranh.Trung Cộng có quyền muốn đi đâu th́ đi nhưng xin đừng ngăn cản các tàu đi qua Eo Biển Malacca và Biển Đông.

-Sputnik News ngày 12/10/2018: “Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc của Việt Nam hôm nay có cuộc gặp song phương với Tổng Thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte bên lề hội nghị thường niên Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) và Ngân Hàng Thế Giới (WB) tại Bali, Indonesia. Tổng thống Duterte khẳng định Philippines luôn coi Việt Nam là nước bạn bè thân thiết, mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác chiến lược và đề nghị tăng cường trao đổi các phái đoàn cấp cao.  Hai lănh đạo đă trao đổi về các lĩnh vực hợp tác quan trọng như quốc pḥng, an ninh, kinh tế, thương mại, giáo dục, hợp tác biển, năng lượng. Hai bên nhất trí sớm hoàn thiện Chương Tŕnh Hành Động Việt-Phi giai đoạn 2018- 2023, khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác về các vấn đề trên biển, tạo điều kiện cho ngư dân hai nước đánh cá hợp pháp, an toàn và lâu dài.”

-AP ngày 14/10/2018: “Bằng việc thực hiện chuyến công du thứ hai thật hiếm có tới Việt Nam, Bộ Trưởng Quốc Pḥng Hoa Kỳ Jim Mattis cho mọi người thấy cường độ mạnh mẽ của bộ tham mưu của Ô. Trump trong việc đối đầu với sức mạnh quân sự của Hoa Lục – bằng cách tạo quan hệ nồng ấm với những quốc gia nhỏ trong vùng và hy vọng họ chia xẻ với Hoa Kỳ về ư định (quân sự) của Hoa Lục. Cuộc thăm viếng vào hôm Thứ Ba 16/10/2018 tại  Sài G̣n cho thấy bang giao Việt-Mỹ tiến xa như thế nào kể từ những năm xáo trộn v́ cuộc Chiến Tranh Việt Nam. Ba tháng sau cuộc thăm viếng trước khi HKMH Carl Vinson ghé Đà Nẵng, và cuộc thăm viếng đầu tiên của KHMH này đă cho Hoa Lục thấy Hoa Kỳ gia tăng mối liên hệ với các quốc gia trong vùng để làm đối trọng với sức mạnh quân sự mỗi lúc mỗi gia tăng của Bắc Kinh.”

Dĩ nhiên chúng ta không thể biết hai bên thỏa thuận những ǵ. Nhưng điều mà chúng ta có thể  phỏng đoán được và cũng thật rơ ràng là Hoa Kỳ muốn một Việt Nam ổn định về chính trị và mạnh lên về kinh tế để cùng Hoa Kỳ đối phó với Bắc Kinh. Sự hợp tác toàn diện đă có (Comprehensive Partnership) nhưng sự hợp tác tiến xa hơn nữa về quân sự th́ chúng ta  phải chờ xem. Thế nhưng tôi vẫn cho rằng Việt Nam sẽ hợp tác quân sự với Hoa Kỳ ở mức độ không đe dọa nền an ninh của Trung Cộng ngoại trừ Hoa Lục lộ ư định tấn công Việt Nam. Nếu Việt Nam trở thành “đồng minh” quân sự của Mỹ th́ Việt Nam sẽ trở thành một “Ukraina thứ hai”.

Nhận Định:

Theo tờ Telegraph ngày 9/10/2018: Sau vụ kư giả mất tích đầy bí ẩn tại Ṭa Lănh Sự Saudi Arabia tại Thổ Nhĩ Kỳ,  “Ả Rập Saudi vừa đồng ư để cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ lục soát bên trong ṭa lănh sự tại Istanbul sau khi tấm h́nh kư giả Khashoggi đang bước vào ṭa lănh sự trước khi ông mất tích xuất hiện. Dù không tuyên bố công khai, nhưng trong riêng tư, các viên chức Thổ Nhĩ Kỳ nghi ngờ kư giả này đă bị giết rồi chặt thân thể ra thành khúc tại bên trong ṭa lănh sự.” Theo Reuters ngày 13/10/2018, một tờ báo Thổ Nhĩ Kỳ loan tin dường như các điều tra viên cho rằng kư giả Khashoggi đă thu lại cuộc tra tấn và giết hại chính ḿnh qua chiếc máy điện tử đeo tay (Apple Watch). Theo AP ngày 14/10/2018 , Vua Salman đă điện đàm với Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và cám ơn Thổ đă đồng ư để thành lập toán điều tra chung.

Vụ ám sát này vô cùng tinh vi, giống như vụ đánh độc chất Kim Jong Nam tại phi trường Mă Lai trước đây. Cũng theo The Telegraph, “Một phi cơ chở theo chín người đáp xuống Istanbul vào ngày 2/10/2018. Những người này thuê pḥng tại một khách sạn gần ṭa lănh sự và ra đi vào ngày 5/10/2018 và tất cả những người này đều ra phi trường vào cùng ngày để đi Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. C̣n chiếc máy bay thứ hai chở theo sáu người cũng đến vào chiều hôm đó. Những người này đi thẳng vào ṭa lănh sự và tối hôm đó khởi hành đi Ai Cập. Cả hai chuyến bay nói trên cuối cùng trở về Yiyadh- thủ đô Ả Rập Saudi.” Theo AP ngày 10/10/2018, báo chí Thổ phổ biến h́nh ảnh của 15 người thuộc đội ám sát của Ả Rập Saudi đă tiến hành cuộc thanh toán ghê gớm này. Cho đến  giờ này Ả Rập Saudi hoàn toan giữ im lặng và cũng không cho biết kư giả Khashoggi hiện đang ở đâu. Có lẽ chuyện thanh toán ly kỳ này sẽ được Hollywood đưa lên màn ảnh với loại phim hoạt vụ (action movie). Kư giả Khashoggi cư trú tại Hoa Kỳ, là cộng tác viên của tờ Washington Post, thường xuyên viết bài chỉ trích vương quyền Ả Rập Saudi nhất là Thái Tử Mohammed bin Salman và ngày nay đưa đến hậu quả thảm khốc.

Có một sự thực phũ phàng là không lănh đạo nào ưa thích truyền thông, kể cả lănh đạo Hoa Kỳ. Dưới thời  Tổng Thống  Johnson và Nixon, nhiều phóng viên nổi tiếng của Mỹ đă bị chụp mũ cộng sản v́ loan tin trung thực về cuộc Chiến Tranh Việt Nam. Bêu riếu người ta trên báo chí, truyền h́nh, đài phát thanh, diễn đàn…làm người ta đau đớn. Do đó ai bị lăng mạ đều hận trong ḷng và rắp tâm trả thù. Trong các nghiệp của chúng sinh, Khẩu Nghiệp là nặng nhất, tác hại nhiều nhất và độc hiểm nhất. Cho nên người có đạo đức, mở miệng nói ra điều ǵ, viết cái ǵ phải hết sức thận trọng.

Chuyện sát hại báo chí đă có từ  lâu và xảy ra khắp nơi trên thế giới. Tại Miền Nam trước 1975 có vụ ám sát nhà báo Từ Chung, bắn vào miệng nhà báo Chu Tử. Ở hải ngoại có vụ ám sát các nhà báo Lê Triết và kư giả Đạm Phong, đánh tàn phế nhà văn Duyên Anh.

Báo chí trung thực có. Điều đó rất cần cho sinh hoạt dân chủ của quốc gia. Nhưng báo chí cũng gian trá, bịa đặt tin tức, tống tiền và thiên vị hoặc làm tay sai, gián điệp cho ngoại bang. Chính v́ thế mà Ô. Trump nói rằng “truyền thông là kẻ thù của người dân”. Cho nên, để sống an toàn và đúng tư cách, báo chí phải công bằng, tức có khen có chê. Báo chí hoặc kư giả không thể cứ nhè những cái xấu, cái sai của người ta ra mà nói, trong khi làm ngơ những ǵ người ta làm đúng. Tướng Prayut-chan-Ocha – thủ tướng Thái Lan nói rằng chúng tôi không bắt quư vị khen ngợi chính quyền nhưng cần quư vị công b́nh, tức phải nói lên cả hai mặt, cái đúng, cái sai của chính quyền. Làm báo, làm truyền thông ai cũng làm được nhưng làm đúng lương tâm rất khó.

Tổng Thống Donald Trump bày tỏ lo âu về vụ này và nói chuyện với giới chức cao cấp nhất của Ả Rập Saudi, ra lệnh cho viên chức Mỹ điều tra. Thế nhưng Ô. Trump nói rằng thật điên khùng nếu hủy bỏ thỏa hiệp bán  vũ khí cho Ả Rập Saudi  và bộ trưởng thương mại Mỹ cũng không hủy bỏ cuộc họp của các nhà đầu tư tại Ả Rập Saudi. Hôm nay 15/10/2018, Ô. Trump tuyên bố sẽ gửi Bộ Trưởng Ngoại Giao Mike Pompeo tới gặp Vua Salman có lẽ để giàn xếp. Vua Salman cũng đă ra lệnh tiến hành cuộc điều tra nội bộ nhưng nói với Tổng Thống Donald Trump là ông không biết ǵ về vụ này.

Tổng thư kư LHQ cũng đă lên tiếng yêu cầu Ả Rập Saudi làm sáng tỏ và Anh, Pháp, Đức xem vụ này là thật nghiêm trọng. Chắc chắn Mỹ không thể v́ mạng sống của một ông kư giả mà đánh mất một đồng minh thân cận nhất  tại Trung Đông. Nếu Mỹ lơ đi th́ LHQ và Âu Châu cũng êm ru. Cách đây ít lâu Gia Nă Đại khốn đốn v́ những biện pháp trả đũa của Ả Rập Saudi khi Gia Nă Đại lên tiếng đ̣i thả ngay một phụ nữ hoạt động nhân quyền.

Theo tôi, với sức mạnh tài chính khổng lồ của Ả Rập Saudi nội vụ ồn ào lên rồi ch́m xuồng. Trên thế giới có hai quốc gia mà không ai dám đụng tới sợi lông chân, đó là Ả Rập Saudi và Do Thái. Ai đụng tới Do Thái, Mỹ đánh chết liền. Ai đụng tới Ả Rập Saudi, đô-la và dầu hỏa đè chết liền. Chẳng sợ Liên Hiệp Quốc, chẳng sợ Mỹ, chẳng sợ Âu Châu, ngày 14/10/2018 Ả Rập Saudi ra tuyên bố, “Vương quốc kiên quyết bác bỏ mọi đe dọa cho dù là cấm vận, áp lực chính trị hay tiếp tục vu cáo của các quốc gia khác áp đặt sau khi Tổng Thống Donald Trump cảnh báo một hậu quả nghiêm trọng sau vụ mất tích của một nhà báo người Ả Rập Saudi. Và Ả Rập Saudi sẽ trả đũa mạnh hơn bất cứ biện pháp trừng phạt nào – v́ nền kinh tế của chúng tôi có ảnh hưởng và là sự sống c̣n của kinh tế toàn cầu.” Theo AP, thị trường chứng khoán đă mất 500 điểm và giá dầu thô lên tới 72 Mỹ Kim một thùng.

Để rồi chúng ta xem lư tưởng nhân quyền thắng hay đô-la thắng. Nếu đô-la thắng th́ mọi tuyên bố ồn ào về nhân quyền chỉ là đạo đức giả. Nếu Hoa Kỳ và Âu Châu đồng loạt ban hành lệnh cấm vận Ả Rập Saudi th́ đó mới thật sự Tây Phương sống chết với lư tưởng nhân quyền.

Đào Văn B́nh

(California ngày 15/10/2018)

Trở lại