NGÒI LỬA CHIẾN TRANH CHÂU Á

Đại-Dương

Tài liệu tham khảo:

What’s Korean About South Korea’s Indo-Pacific Strategy? (National Interest)

Japan, South Korea Wonder: How Strong Is the US Nuclear Umbrella? (Diplomat)

In 2023, Uncertainty Will Shape the Global Landscape (National Interest)

North Korea’s Strategic Build-Up (Diplomat)

Kishida and Biden to 'set course' for alliance in first talks in Washington (Japan Times)

U.S. Marines to set up unit in Okinawa for defense of remote Japanese islands (Japan Times)  

NGÒI LỬA CHIẾN TRANH CHÂU Á

Đại-Dương

Một rừng không thể có hai cọp đã thể hiện rõ ràng tại Đông Bắc Á qua nhiều giai đoạn lịch sử mà không cách nào hoá giải được.

Đế quốc Trung Hoa và Đế quốc Nhật Bản đã khuấy động tình hình Châu Á từ thế kỷ này tới thế kỷ kia khiến cho toàn bộ Châu Á-Thái Bình Dương rơi vào thảm họa chiến tranh.

Đế quốc Nhật Bản tuy nhỏ hơn Đế quốc Trung Hoa, nhưng, đã vài lần cai trị một phần hoặc toàn bộ lãnh thổ của quốc gia đông dân nhất thế giới.

Trái lại, Đế quốc Trung Hoa chưa giờ cai trị được Đế quốc Nhật Bản.

Chiến tranh Trung-Nhật thường tạo ra thảm cảnh cho các quốc gia Châu Á-Thái Bình Dương qua trực chiến hoặc chiến tranh uỷ nhiệm.

Sau Đệ nhị Thế chiến (1939-1945), Đế quốc Nhật Bản thất trận vì Hoa Kỳ hùng mạnh hơn trên Đại dương. Nhật Hoàng đầu hàng vô-điều-kiện đã đoạn tuyệt với “chiến lược xâm lăng và thống trị” để xây dựng “chiến lược hoà bình” dưới sự bảo trợ và hợp tác tích cực của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ. Thống tướng Douglas MacArthur đã cai trị Nhật Bản từ năm 1945-1951 với các biện pháp thay đổi để Nhật Bản trở thành một Quốc gia Dân chủ, Tự do, Phát triển hài hoà nên từ Bắc chí Nam dân Nhật đã sắp hàng để tiễn đưa khi Ông rời chức vụ.

Tướng MacArthur cũng đã từng đánh tan lực lượng Bắc Triều Tiên và Trung Quốc khi Quân đội Đại Hàn chỉ còn kiểm soát một tỉnh cuối cùng ở cực Nam Bán đảo Triều Tiên và tái thiết lập lằn ranh vĩ tuyến 38 ngăn cách Nam và Bắc Hàn. Tướng MacArthur dự tính đánh rốc qua Trung Cộng để trừ hậu hoạn nên bị Tổng thống Harry S. Truman cách chức.

Trong khi đó, Đảng Cộng sản Trung Quốc tiến hành kế hoạch thống trị toàn cầu mà mục tiêu đầu tiên là phải khuất phục được Nhật Bản nhằm hoàn tất điều kiện làm chủ toàn bộ Châu Á.

Đế quốc Trung Hoa bị Đế quốc Nhật Bản thống trị vì yếu thế trên Biển. Bắc Kinh phải nhượng địa cho các quốc gia Hàng hải Châu Âu cũng vì không đương đầu nổi với các chiến hạm Phương Tây.

Đế quốc Trung Hoa có hai Hạm đội Bắc Dương và Nam Dương được trang bị nhiều chiến hạm tối tân nhất thế giới nên hoả lực vượt trội Hạm đội của Nhật Bản. Tuy nhiên, trong trận Hải chiến bên ngoài cửa Sông Áp Lục năm 1894, Đô đốc Đinh Nhữ Xương được một Đại tá người Đức, một Trung uý người Anh, một Thiếu uý người Mỹ trong ban cố vấn tác chiến vẫn bị đại bại.

Hạm đội Nhật Bản có chiến hạm nhỏ hơn, tầm bắn đại bác ngắn hơn, nhưng, đã đánh bại Hạm đội Bắc Dương. Sau đó Hạm đội Nam Dương của Nhà Thanh cũng bị Hải quân Nhật Bản xóa sổ.

Ngày nay, Trung Cộng đã có số lượng chiến hạm nhiều hơn Hoa Kỳ, nhưng, xét về khả năng hải chiến còn thua quá xa (1) Kinh nghiệm hải chiến quy mô của Trung Cộng thua xa Hoa Kỳ và Nhật Bản. (2) Ba hàng không mẫu hạm hiện nay của Bắc Kinh chỉ để huấn luyện và ra oai nên khó đương đầu với các loại HKMH tối tân của Hoa Kỳ dày dạn kinh nghiệm trong các trận hải chiến khắp thế giới.

Nhật Bản tuy mới có hai chiếc Khu trục hạm Trực thăng được nâng cấp thành Hàng không mẫu hạm trang bị các phi cơ F-35 của Hoa Kỳ, tối tân nhất thế giới. Uy lực tác chiến vượt trội ba HKMH của Trung Cộng.

Tổng thống Yoon Suk-yeol nhậm chức vào tháng 5/2022 đã đảo ngược chính sách hòa hoãn với Bắc Triều Tiên của người tiền nhiệm bằng cách mở rộng Liên minh Đại Hàn-Hoa Kỳ, liên kết với Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Thực tế “Đại Hàn có thể tối đa hóa lợi ích quốc gia bằng cách mở rộng quan hệ kinh tế với Trung Quốc, đồng thời củng cố liên minh an ninh truyền thống với Hoa Kỳ”. Khoảng 90% người Đại Hàn chọn Hoa Kỳ làm đồng minh số 1.

Đại Hàn có mối quan hệ hổ tương kinh tế với Trung Quốc và Đông Nam Á. Nhưng, Hán Thành vẫn đặt an ninh quốc gia lên hàng đầu khi Tổng thống Yoon ban hành chính sách hợp tác an ninh với Hoa Kỳ và Nhật Bản, kể cả muốn được tham gia vào các cuộc tập trận hạt nhân với Mỹ. Tổng thống Joe Biden nói “không”. Hoa Kỳ đã từng rút vũ khí hạt nhân khỏi lãnh thổ Đại Hàn từ năm 1991, nhưng, vẫn bảo đảm việc làm chiếc dù che nguyên tử cho Đại Hàn.

Cố thủ tướng Nhật Bản, Shinzo Abe cho biết vào cuối tháng 2 năm 2022 “Tokyo nên phá bỏ một điều cấm kỵ lâu đời và tổ chức một cuộc thảo luận cởi mở về vũ khí hạt nhân, bao gồm cả chương trình chia sẻ hạt nhân với Hoa Kỳ.

Ở Hán Thành ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng cần phải có một cách tiếp cận mạnh mẽ hơn để đảm bảo hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên. Hiện 71% người Hàn Quốc ủng hộ việc phát triển vũ khí hạt nhân nội địa (theo một cuộc thăm dò vào năm 2022).

Đứng trước thái độ hung hăng của anh em nhà Kim Chính Ân thì Đại Hàn không còn lựa chọn nào khác ngoại trừ chủ trương hợp tác chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ trên phương diện an ninh quốc gia.

Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Tổng thống Yoon lặp lại hoặc mô phỏng chiến lược của Washington. Chính sách của Hàn Quốc áp dụng chính xác ngôn ngữ của phiên bản Mỹ: tập trung vào “tự do và trật tự quốc tế dựa trên các giá trị phổ quát”. Yoon kêu gọi “xây dựng một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, hòa bình và thịnh vượng thông qua hợp tác với các nước lớn, bao gồm ASEAN”.

Tổng thống Đại Hàn, Yoon Suk-yeol trả lời trong một cuộc phỏng vấn tờ Chosun Ilbo vào ngày 2 tháng 1 về các cuộc tập trận chung: “Vũ khí hạt nhân thuộc về Hoa Kỳ, nhưng việc lập kế hoạch, chia sẻ thông tin, tập trận và huấn luyện nên do Đại Hàn và Hoa Kỳ cùng tiến hành,” ông Yoon nói trong cuộc phỏng vấn.

Nhưng, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trả lời “không” khi được hỏi có đang thảo luận về các cuộc tập trận hạt nhân cùng nhau hay không. Thỏa thuận của các nhà lãnh đạo Đại Hàn, Bắc Triều Tiên, Hoa Kỳ về phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên không còn hiệu lực vào thời điểm này.

Năm 2022, Tư lệnh Thủy Quân Lục chiến Mỹ, Tướng David Berger đã cải tổ Lực lượng này thích hợp trong điều kiện mới. Thuỷ Quân Lục Chiến sẽ thành lập các Trung đoàn Ven biển (Marine Littoral Regiment, MLR) khoảng 2,000 binh sĩ được trang bị tên lửa và phi cơ không người lái hoạt động trong các khu vực tranh chấp. Hoa Kỳ sẽ chuyển 9,000 TQLC tới đảo Guam và Hawaii, chỉ giữ lại 10,000 quân ở Okinawa. Chính phủ Nhật Bản sẽ tăng cường các đơn vị của Lực lượng Phòng vệ ở Okinawa để bảo vệ các hòn đảo xa xôi phía Tây Nam vì Trung Quốc là “thách thức chiến lược lớn nhất”.

Lấy cớ một phái đoàn dân biểu của Đức được Trưởng ban Quốc phòng Marie-Agnes Strack-Zimmermann dẫn đầu đến thăm Đài Loan ngày 10/1/2023, Quân đội Trung Cộng đã điều động 57 chiến đấu cơ và 4 chiến hạm với nhiệm vụ thực hành các cuộc tấn công trên bộ và trên biển.

Cuối tháng 12, Bắc Kinh đã gửi kỷ lục 71 máy bay và 7 tàu tới Đài Loan trong cuộc tập trận quy mô lớn nhất vào năm 2022.

Đài Loan cũng tổ chức các cuộc tập trận quân sự kéo dài hai ngày hàng năm bắt đầu từ thứ 11/1/2023 trước Tết Nguyên Đán.

Tập Cận Bình và Joe Biden đã gặp riêng tay đôi khi đến dự Thượng đỉnh G20 tại Indonesia. Bắc Kinh mô tả Tập lấn át Biden trong khi truyền thông quốc tế chỉ phỏng đoán kết quả. Thực tế, căng thẳng trên Biển Đông Trung Hoa (ECS) và Biển Nam Trung Hoa (SCS) mà lợi thế nghiêng về phía Bắc Kinh.

Ngòi nổ ở Đông Nam Á chưa bắt lửa, nhưng, tại Đông Bắc Á đang bốc cháy phù hợp với sự phân công giữa Tập Cận Bình và Vladimir Putin tại Thế vận hội Mùa Đông năm 2022 ở Bắc Kinh.

Đại-Dương

Trở lại