NHU CẦU
TÁI LẬP TRẬT TỰ THẾ GIỚI Đại-Dương |
Michael Beckley, Enemies of My Enemy –
How Fear of China Is Forging a New World Order ( Foreign Affairs) Chinese property developers see hope in
Politburo policy shift (Nikkei) Xi Jinping’s New World Order (Council
Pacific Affairs) NHU CẦU TÁI
LẬP TRẬT TỰ THẾ GIỚI Đại-Dương Đệ
nhất Thế chiến xuất phát từ Châu Âu
từ năm 1914 đến 1918 giữa phe Hiệp ước
(Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Brazil) và phe Liên minh Trung tâm (Đức,
Áo-Hung, Bulgaria và Ottoman). Phe Liên minh Trung tâm đại
bại nên Cộng đồng quốc tế thành
lập Hội Quốc Liên (1920-1946) nhằm duy tŕ
nền hoà b́nh thế giới. Hội
Quốc Liên không duy tŕ được nền hoà b́nh
thế giới v́ hai lư do chính: Hoa Kỳ không gia
nhập, và thất bại trong nhiệm vụ giải
trừ quân bị. Đệ
nhị Thế chiến (1939-1945) với sự tham
chiến của 30 quốc gia, kể cả các cường
quốc quân sự cùng hai phe Đồng Minh (Hoa Kỳ,
Liên Xô, Anh Quốc, Trung Quốc) và Phe Trục (Đức
Quốc Xă, Đế quốc Nhật, Vương
quốc Ư). WWII tàn bạo nhất trong lịch sử nhân
loại nên Liên Hiệp Quốc h́nh thành từ năm
1945 tồn tại cho đến hôm nay nhờ: (1) Không
phân biệt đối xử dù với phe bại
trận nên oán thù tan biến và hợp tác chân t́nh giúp
cho loài người đồng tiến. (2) Ḱm chế
việc sử dụng vũ khí giết người hàng
loạt. (3) Ngăn chặn được chiến tranh
thế giới. Chiến
tranh Lạnh (1947-1991) mang tính chất ư thức hệ
giữa Hoa Kỳ (Chủ nghĩa Tư bản) và Liên Xô
(Chủ nghĩa Xă hội) với mối đe dọa vũ
khí hạt nhân. Dù có những vụ xung đột vũ
trang gay cấn, nhưng, chưa bao giờ vũ khí
hạt nhân được sử dụng trong giai đoạn
này. Phe
Tư bản cải tổ xă hội thường xuyên
dựa trên nguyên tắc tự do và b́nh đẳng nên
duy tŕ được nền tảng xă hội hài hoà và
cùng phát triển, tuy ở nhiều mức độ khác
nhau. Phe Cộng sản phạm nhiều tội ác
chống nhân loại trong khi cố duy tŕ quyền lănh
đạo độc tôn. Sau
năm 1991, Phe Tư bản trở nên kiêu ngạo
về sức lan tỏa của “ư thức hệ dân
chủ” nên đă mắc một sai lầm thời
đại khi tận t́nh giúp đỡ Cộng ḥa Nhân
dân Trung Hoa (PRC). Trật
tự Thế giới h́nh thành và triển vọng
đưa nhân loại vào thời đại thanh b́nh,
an ninh, phát triển trong môi trường chung sống hoà
b́nh và hợp tác quốc tế. Môi
trường “đơn cực” làm cho nhiều
quốc gia cảm thấy g̣ bó trong một khuôn khổ
bị áp đặt nên quyết cải tổ mọi
quy định đă có tuỳ theo sức mạnh và
tiềm năng quốc gia. Đặc biệt, đối
với các cường quốc quân sự, kinh tế. Với
nền kinh tế tiên tiến và bao trùm nên Tây Phương
và Nhật Bản sử dụng đ̣n bẩy kinh
tế để làm thay đổi ư thức hệ
độc tài cũng như Chủ nghĩa Cộng
sản. Từ đó, chiến trường súng đạn
nhường chỗ cho sức mạnh kinh tế.
Thế giới Tự do lấn át hoặc làm ngơ làn
sóng chính trị độc tài do niềm tin kinh tế
sẽ làm thay đổi mọi ư thức hệ đối
nghịch. Giới
chính trị gia thế giới đă quên một điều
căn bản: Chủ nghĩa Cộng sản thoát thai
từ Chủ nghĩa Xă hội ở Châu Âu. Karl
Marx (1818-1883), triết gia Đức thuộc gia đ́nh
khá giả, nhận bằng Tiến sĩ Triết
học năm 23 tuổi chuyên nghiên cứu triết
học. Marx gặp mặt Friedrich Engels (1820-1895)
ở Paris năm 1842 và trở thành cặp đôi trên
đường xây dựng Chủ nghĩa Cộng
sản. Năm 1845, Marx bị Pháp trục xuất nên
đến Bỉ cũng bị trục xuất. Marx cùng
Engels trở về thành phố nhỏ ở Đức
năm 1848 và làm Tổng biên tập cho một tờ báo
rồi bị đóng cửa năm 1949 nên hai nhà “xách
động quần chúng” này phải sang Anh Quốc cho
đến lúc Marx qua đời. Học
thuyết của cặp đôi này đă tạo ra
một cuộc đối đầu trực diện
giữa Chủ nghĩa Tư bản và Chủ nghĩa
Cộng sản dai dẳng và chưa thấy hồi
kết. Bên cạnh đó c̣n có Chủ nghĩa Xă
hội nay nghiêng bên này mai ngă bên kia khiến cho
trận đấu giữa Cộng sản và Tư
bản chưa có cơ hội dứt điểm. Tổng
thống Richard Nixon (1969-1974) áp dụng Chiến lược
“hai đánh một không chột cũng què” nhằm kéo
Trung Quốc khỏi ṿng tay Liên Xô tạo điều
kiện cho TT Ronald Reagan (1981-1989) đưa đám
Quốc tế Cộng sản (1919-1991). Triệt
hạ một khối Cộng sản khắp thế
giới được trang bị ư thức hệ
cuồng tín và vũ khí hiện đại nhất nh́
thế giới khiến cho Tây Phương trở nên kiêu
ngạo nên sụp bẫy Lănh tụ Đặng
Tiểu B́nh (1981-1989). Hậu
Chiến tranh Lạnh, dựa vào chủ trương
“phát triển kinh tế kéo theo thay đổi chính
trị” của Tây Phương mà Đặng Tiểu
B́nh tung ra khẩu hiệu “mèo trắng hay mèo đen
miễn bắt được chuột”. Con mèo do Đặng
huấn luyện chuyên môn bắt được mọi
loại chuột trên thế giới bất chấp
lớn nhỏ, dù sinh sống ở bất cứ xó
xỉnh nào trên thế giới. Con mèo Trung Quốc ngày
càng béo và tinh ranh nên chưa hề vồ hụt
lần nào. Trong
chuyến công du Hoa Kỳ, Đặng Tiểu B́nh
thể hiện ư muốn Trung Quốc phát triển kinh
tế và khoa học kỹ thuật đúng theo chủ
đích của giới tài phiệt quốc tế. Con mèo
của Đặng tha hồ rong chơi trong mọi kho tàng
ở Tây Phương mà đục khoét tận t́nh cho
tới khi phát hiện kho đă cạn. Ước tính,
gián điệp Trung Quốc đă tước đoạt
mà chỉ riêng nước Mỹ khoảng 200 đến
600 tỷ USD mỗi năm. Sau
khi nắm trọn quyền lực, Đặng Tiểu B́nh
tập trung vào những mục tiêu “bốn hiện
đại hóa” (kinh tế, nông nghiệp, khoa học và
phát triển kỹ thuật và pḥng thủ đất nước). Tạp
chí Time đă b́nh chọn Đặng Tiểu B́nh là Nhân
vật của năm 1978 và 1985. Nền
kinh tế Trung Quốc ngày càng ph́nh to nhờ các
Tập đoàn Quốc tế bơm tiền, chuyên gia,
kỹ thuật tiên tiến nhất với tốc độ
ồ ạt mà không quan tâm tới sức mạnh kinh
tế, quân sự, ngoại giao, văn hoá Khổng
Tử đă trấn áp không những tại Hoa Lục
mà c̣n khắp thế giới, kể cả siêu cường
Hoa Kỳ. Cộng
đồng Quốc tế vô tư bước vào
chiếc bẫy sập của Đặng Tiểu B́nh,
Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào, Tập Cận B́nh! Trong
tầm nh́n của Tập Cận B́nh “một Trung
Quốc thống nhất và đang trỗi dậy
sẽ sánh ngang với hoặc vượt Hoa Kỳ” v́:
(1) Trung Quốc là cường quốc ưu việt
ở Châu Á, phạm vi hàng hải đă mở rộng
để bao gồm quyền kiểm soát các khu vực
tranh chấp ở Biển Đông Trung Hoa (ECS) và
Biển Nam Trung Hoa v́ Tổng thống Barack Obama đă
“bí mật”cam kết vào năm 2013 tại California
sẽ rút khỏi Tây Thái B́nh Dương để
đảm nhận vai tṛ cường quốc Đại
Tây Dương. (2) Obama không ngăn cản Trung Quốc
xây 7 đảo nhân tạo ở Spratly Islands (Trường
Sa, Tây Sa) năm 2014 mà 3 đảo có đường băng
dài 3,000 mét, đồng thời Nga cưỡng đoạt
Bán đảo Crimea của Ukraine. (3) Mạng lưới
Liên Minh đáng gờm của Hoa Kỳ vốn đă làm
nền tảng cho hệ thống quốc tế trong hơn
70 năm đang xục xịch để ủng hộ
một khuôn khổ đối thoại, đàm phán và
hợp tác do Bắc Kinh xướng xuất. Họ “bán
cái” cho Hoa Kỳ đối phó với Trung Quốc
trong khi tiếp tục gắn bó với Bắc Kinh.
Đặc biệt, Tể tướng Đức, Angela
Merkel coi Tổng thống Donald Trump như kẻ thù v́
đă đ̣i Liên Minh Châu Âu (EU) phải nâng chi phí
quốc pḥng của mỗi thành viên NATO lên 2% GDP như
cam kết năm 2014. Một số quốc gia NATO
vội vă nâng chi phí quốc pḥng đă quy định
khi Tổng thống Nga, Vladimir Putin tiến hành cuộc xâm
lược Ukraine. (4) EU đă hướng dẫn Obama kư
Thỏa ước Khí hậu Paris (PCA) và Kế
hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) mà không
được Quốc hội Hoa Kỳ phê chuẩn nên
bị Tổng thống Trump huỷ bỏ vào ngày 8 tháng
5 năm 2018. (5) Trung Quốc lan tỏa khắp thế
giới thông qua cơ sở hạ tầng từ
hải cảng, đường sắt và căn cứ
đến cáp quang, hệ thống thanh toán điện
tử và vệ tinh. Hoa Kỳ mất vai tṛ hệ
thống cung ứng toàn cầu vào tay Trung Quốc. (5)
Tập Cận B́nh ngày càng kiểm soát toàn diện
hoạt động của Hiệp hội Các quốc
gia Đông Nam Á (ASEAN). (6) Khi Tổng thống Donald Trump
mở mặt trận kinh tế chống Tập Cận
B́nh đă bị EU phản đối kịch liệt. Hiệp
định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu
vực (RCEP) do Trung Quốc dẫn đầu và 10 nước
ASEAN, cùng Australia, Nhật Bản, New Zealand và Đại
Hàn. Trong một tṛ chơi táo bạo, Tập cũng
đă là thành viên của Hiệp định Toàn
diện và Tiến bộ về Đối tác Xuyên Thái
B́nh Dương (CPTPP) do Nhật Bản dẫn đầu.
Chúng chi phối kinh tế Châu Á-Thái B́nh Dương
trong khi Hoa Kỳ vẫn đứng ngoài. Trung
Quốc đă chiếm một vị trí trung tâm trong
hệ thống quốc tế. Đây là cường
quốc thương mại lớn nhất thế
giới và là nguồn cho vay toàn cầu lớn nhất,
tự hào có dân số và quân đội lớn
nhất thế giới, đồng thời, nó đă
trở thành một trung tâm đổi mới toàn
cầu. Nguy cơ ngày càng lộ rơ: (1) Sự đàn áp
và thống trị các dân tộc khác ở Châu Á ngày càng
gay gắt. (2) Xuất cảng các hệ thống kỹ
thuật số giúp cho chủ nghĩa độc tài
trở nên hiệu quả hơn có thể dẫn
tới một liên minh bền chặt. (3) Bẫy nợ
tạo điều kiện thuận lợi cho Bắc
Kinh áp dụng kinh nghiệm mà các công ty Hoa Kỳ, Châu
Âu và Nhật Bản dẫn đầu sự phát
triển cơ sở hạ tầng thế giới
thế kỷ XX. Trật
tự Quốc tế sau WWII dựa vào các nền dân
chủ tự do, cam kết về nguyên tắc đối
với các quyền con người phổ quát, nhà nước
pháp quyền, thị trường tự do và sự can
thiệp hạn chế của nhà nước vào đời
sống chính trị và xă hội của công dân. Các
thể chế đa phương và luật pháp quốc
tế được thiết kế để nâng cao các
giá trị và chuẩn mực này, và công nghệ thường
được sử dụng để củng cố
chúng. Ngược
lại, Tập Cận B́nh đă t́m cách thay thế các
giá trị đó bằng vị trí ưu việt
của nhà nước. Các thể chế, luật pháp và
công nghệ dùng để củng cố sự kiểm
soát của nhà nước, hạn chế quyền
tự do cá nhân và hạn chế thị trường
mở, không có sự kiểm tra độc lập nào
đối với quyền lực của họ. Người
ta tham gia vào một liên minh quân sự, kinh tế, chính
trị không ngoài mục đích “bảo vệ dân
tộc, nếp sống, sự thịnh vượng
quốc gia”. NATO khắn khít đă thắng Chủ nghĩa
Cộng sản, nhưng, sau khi Liên Xô sụp đổ
th́ NATO xục xịch. Putin xâm lược Ukraine trở
thành một đe dọa thực tiễn buộc NATO
hợp lực chống Putin mà không cần Tổng
thống Joe Biden cầm đầu v́ sợ bị bán
đứng. Một
cuộc khảo sát với các chuyên gia và doanh nhân Đông
Nam Á cho thấy chưa đến 2/100 tin Trung Quốc là
một cường quốc nhân từ và tử tế,
dưới 20/100 tin Trung Quốc sẽ “làm điều
đúng đắn”. Ngược lại, hơn 2/3 tin
rằng Nhật Bản sẽ “làm điều đúng
đắn” bằng cách đóng góp vào ḥa b́nh, an ninh,
thịnh vượng và quản trị toàn cầu. Tổng
thống Philippines, Rodrigo Duterte từng gọi “Trung
Quốc là người bạn tốt”, đe doạ
chấm dứt Hiệp ước Pḥng thủ Hỗ tương
với Hoa Kỳ từ 1951 mà trước khi măn
nhiệm kỳ đă nâng cấp mối quan hệ quân
sự với Hoa Kỳ. Tập
Cận B́nh không c̣n che đậy tham vọng như
Đặng Tiểu B́nh mà đă công khai thách đố
cộng đồng nhân loại có cách nào ngăn cơn
sóng thần Trung Quốc, đặc biệt đối
với một số quốc gia Đông Nam Á. Đại-Dương |