Trung Cộng Sẳn Sàng Xâm Chiếm Việt Nam Bài hai Zhang Xiaoming, - TS.Phan Văn Song phỏng dịch |
Trận
Chiến của Đặng Tiểu B́nh, hay Cuộc
Chiến Tranh Tàu Việt 1979-1991 Zhang Xiaoming, Deng Xiaoping’s Long War: The
Military Conflict between China and Vietnam, 1979-1991 (The
University of North Carolina Press, 2015), Chapter 3, pp. 67-89 (22 trang) TS.Phan Văn Song phỏng dịch
Tóm lược
kỳ 1 : Ngay từ
ngày 9 tháng 12 năm 1978, hai Quân khu Quảng Châu và Côn
Minh đă nhận được chỉ thị
phải chuyển quân đội đóng dọc theo
biên giới Việt Nam truớc ngày 10 tháng Giêng
năm 1979 để chuẩn bị cho một
cuộc chiến tranh “hạn
chế về thời gian và không gian” với
một “lực lượng áp đảo »
rồi ! Thế nhưng, Quân đội Nhơn Dân
Giải Phóng của Trung Cộng (PLA – People Liberation Army
), lúc bấy giờ, (và cả ngày nay – lời bàn
của dịch giả PVS) chưa từng đánh
một cuộc chiến tranh lớn nào trong gần
ba mươi năm. Do đó, không có một sĩ
quan nào từ cấp tiểu đoàn trở
xuống có kinh nghiệm chiến đấu. Và
cả các nhà lănh đạo Trung Cộng, kể cả
chính Đặng Tiểu B́nh, đều không biết
ǵ về khả năng chiến đấu của PLA. PLA phát
triển trên một quan niệm riêng về chiến
tranh và một kiểu cách độc đáo về
thể chế. Phần lớn khái niệm sanh hoạt
quân sự của PLA đều dựa vào học thuyết,
chiến lược và cũng là một sự kế
tục, của việc tuân thủ các nguyên tắc
của chủ nghĩa Mao. Đúng vậy, tư tưởng
quân sự của Mao dẫn dắt “hệ thống
công tác chánh trị” của PLA : đó việc
huy động toàn thể xă hội, toàn dân (Tàu)
để phục vụ tất cả các hành động
quân sự. Từ ngày Hồng quân Tàu thành lập vào
cuối những năm 1920, Mao đă đặt nặng
tầm quan trọng quyền kiểm soát tuyệt
đối của Đảng Cộng Sản (Tàu) đối
với quân đội rồi ! Tóm lại, đây
là một trong những nguyên tắc quân sự quan
trọng của Mao : Súng phải đặt dưới
sự kiểm soát của Đảng ; Súng không do
của quân đội nắm. Dưới sự lănh
đạo tập thể của đảng ủy,
một hệ thống chỉ huy kép cho các
chỉ huy quân sự và chính ủy cấp bậc ngang
nhau. Nhà báo chánh
trị gia Gia Nả Đại sanh năm 1953 Gerald
Segal, Chủ nhiệm Viện Nghiên Cứu quốc
tế Khoa học Chiến lược tại London-Anh
Quốc - Director
of Studies at the International Institute for Strategic Studies in London
- cho rằng động cơ chính của Trung
Cộng trong việc tấn công Việt Nam là kềm
chế tham vọng và sự bành trướng của
Việt Nam ở Đông Nam Á, ngăn chặn
mối đe dọa Việt Nam đối với an ninh
quốc gia Trung Cộng. Tướng
Hứa Thế Hữu (Xu Shiyou/许世友),
tư lệnh Quân khu Quảng Châu, đă nhận
nhiệm vụ lập kế hoạch ngày 9 tháng
12 năm 1978 và sau đó bắt đầu xem xét
chiến lược quân sự chống Việt Nam.
Dựa trên kinh nghiệm chiến đấu của ḿnh,
Hứa Thế Hữu đề nghị kế hoạch
đặt tên là niudao shaji (牛刀杀鸡 [ngưu
đao sát kê]: (dùng dao mổ trâu giết gà), để
mô tả sự dùng một bạo lực khổng
lồ. Là một học tṛ của Mao về quan điểm
chiến thuật, Hứa tin rằng chiến thuật này,
là sự áp dụng thích đáng học thuyết và
quan điểm quân sự của Mao để tiến hành
cuộc chiến tranh hủy diệt Việt Nam: Bài 2 :
Chuẩn bị - Ngày 11 tháng
12 năm 1979, tướng Hứa Thế Hữu (Xu
Shiyou/许世友)
triệu tập cuộc họp chiến tranh đầu
tiên. Những người tham gia bao gồm các phó tư
lệnh, các phó chánh ủy tư lệnh, tham mưu trưởng
(tướng Chu Đức Lễ (Zhou Deli/周德礼),
giám đốc chánh trị, giám đốc hậu
cần, và các chỉ huy và các chánh ủy của đại
đoàn 41, 42 và 55 thuộc Quân khu Quảng Châu. Tại
cuộc họp, các đại đoàn 41 và 42 được
chỉ định thi hành một cuộc tấn công
theo hai hướng vào Cao Bằng, trong khi đại
đoàn 55 sẽ phát động các cuộc tấn công
vào Lạng Sơn. Quân khu Quảng Châu không có đủ
quân, Quân Ủy Trung Ương chuyển đại
đoàn 43 từ Quân khu Vũ Hán về làm dự
bị của tướng Hữu. Sau khi tướng
Chu Đức Lễ (Zhou Deli/周德礼)
công bố nhiệm vụ, các tham dự viên nêu ra
nhiều câu hỏi. Lư do ? V́ binh sĩ của
họ chưa từng tham gia vào cuộc hành quân lớn
như vậy. Vấn đề chánh là làm sao để
chuyển binh — đặc biệt là hai đại
đoàn và hai sư đoàn pháo binh ở khu vực
Quảng Đông— từ doanh trại tới biên
giới ở Quảng Tây vào cuối tháng 12. Rất ít
người có đủ kiến thức và kinh
nghiệm để tổ chức một cuộc
chuyển quân có quy mô lớn như thế, đặc
biệt là trong điều kiện phương tiện
giao thông vận tải hạn chế ( lúc bấy
giờ - PVS). Một vấn đề khó khăn
nữa, là tất cả các đơn vị tham gia vào
cuộc chiến đều thiếu quân số và
thiếu trang bị. Những người tham dự
tại cuộc họp đồng ư rằng sẽ không
để lại quá 5 % quân số ở phía sau và yêu
cầu tất cả binh sĩ chuẩn bị để
chiến đấu với những trang bị đang
có trong tay. Cuối cuộc họp, tướng Hứa
Thế Hữu kêu gọi các sĩ quan cao cấp làm gương
bằng cách thay đổi thói quen làm việc từ
chế độ thời b́nh sang thời chiến —
phải hành động nhanh chóng và đúng giờ và
làm việc cật lực. Ông nói rơ rằng ông
sẽ trừng phạt những ai không hoàn thành công
việc của ḿnh. Sau đó, tướng Hữu yêu
cầu tất cả sĩ quan lănh đạo đi
gặp binh sĩ và giúp họ chuẩn bị cho
cuộc hành quân. - Tướng
Hứa Thế Hữu (Xu Shiyou/许世友) đă từng là tư lệnh Quân khu Nam
Kinh (quân đoàn 3) 18 năm trước khi nắm
quyền chỉ huy Quân khu Quảng Châu vào năm 1973,
khi Mao Trạch Đông càng ngày càng trở nên lo
lắng về sự trung thành của các chỉ
huy quân sự. Tướng Hữu được bàn
giao lại hầu hết các cấp phó và binh sĩ
thuộc quân đoàn 4. Do đó, rất nhiều người
không thấy thoải mái với cách chỉ huy của tướng
Hữu. Sau cuộc họp, tham mưu trưởng tướng
Chu Đức Lễ cảm thấy cần phải
tổ chức lại, họp những người
đứng đầu các bộ phận để
thảo luận chi tiết về việc chuyển quân
tới khu vực biên giới. V́ lư do an ninh, tướng
Hữu yêu cầu tham mưu trưởng thảo
luận phân công, chọn mục tiêu, giao nhiệm
vụ với từng bộ phận một, riêng
biệt. - Đặng
Tiểu B́nh dường như, cũng không tin
cậy ban lănh đạo Quân khu Quảng Châu, v́ lúc
đó đang c̣n việc thanh lọc những người
ủng hộ bè lũ bốn tên. Hầu hết các cán
bộ cao cấp đều là thuộc cấp của
nguyên soái Lâm Bưu, vốn bị cáo buộc đảo
chánh Mao bất thành, và sau đó chết trong một tai
nạn máy bay tháng 9 năm 1971 ở sa mạc Mông
Cổ. Và Lâm Bưu sau đó, bị kết án phản
quốc và bị gán là kẻ chủ mưu một
loạt các cuộc thanh trừng chánh trị đối
với nhiều lănh đạo Đảng và Quân Đội
— trong đó có Đặng — trong cuộc Cách mạng
Văn hóa. -
Đầu tháng 12, một trong những thuộc hạ lâu
năm của Đặng Tiểu B́nh thuộc quân đoàn
2, Lưu Xương Nghĩa (Liu Changyi/刘昌义),
được bổ nhiệm làm phó cho tướng
Hữu, mặc dù tướng Hữu đă có 5 phó tư
lệnh rồi. Tuy nhiên, việc bổ nhiệm này không
làm cho Hữu cảm thấy khó chịu, v́ đă
từng quen biết Nghĩa. - Ngày 21
tháng 12, Quân khu Quảng Châu thành lập bộ chỉ
huy tiền phương trong một hầm kho của
một căn cứ không quân gần Nam Ninh, thủ
phủ của khu tự trị Quảng Tây, v́ các
cuộc tấn công sẽ được phát từ
Quảng Tây. Bộ chỉ huy gồm bảy nhóm:
tổng hành dinh (Nhóm 1), ban chánh trị (nhóm 2), ban
hậu cần (Nhóm 3), pháo binh (nhóm 4), công binh (nhóm 5),
không quân (Nhóm 6), và hải quân (Nhóm 7). Sĩ quan
được chia thành ba nhóm, phục vụ ba hướng
tấn công. - Ngày 5 tháng
1 năm 1979, bộ chỉ huy tiền phương
Quảng Châu họp chiến tranh lần thứ hai
ở Nam Ninh. Ngoài những người đă tham dự
lần đầu, có thêm đại diện không quân và
hải quân cùng các lănh đạo Đảng địa
phương. Sau khi xem xét, các đại diện đề
nghị một số thay đổi, chia chiến
dịch thành hai giai đoạn: giai đoạn một,
hai đại đoàn sẽ tấn công vào Cao Bằng,
và giai đoạn hai, một đại đoàn sẽ
chiếm lấy Lạng Sơn. Kế hoạch cũng
đ̣i hỏi phải tung hai sư đoàn vào hậu phương
của Việt Nam, để bao vây Cao Bằng từ phía
tây và phía nam. Tổng tham mưu PLA chấp nhận
kế hoạch, và ra lệnh cho các đơn vị
được giao nhiệm vụ xâm nhập, trang
bị tối đa, ưu tiên đạn dược,
giảm bớt dự pḥng khác - không quá ba ngày lương
thực. - Ngày
5 tháng 2, những người tham dự cuộc họp
thứ ba đề nghị rằng phải cùng một
lúc, mở các cuộc tấn công vào Đồng
Đăng, cửa ngơ đi Lạng Sơn, khi trận
đánh chiếm Cao Bằng bắt đầu. Tướng
Hữu chấp thuận. Thế nhưng, PLA, kiến
thức rất hạn chế, vừa về quân đội,
(lúc bấy giờ - PVS), vừa về
điều kiện thiên nhiên, vừa về điều
kiện xă hội Việt Nam, nên tướng Chu Đức
Lễ, về sau trong hồi kư, đă phải nh́n
nhận rằng kế hoạch đă có kẽ hở
ngay từ đầu. Nhờ có
hồi kư cá nhơn ấy của tướng Chu Đức
Lễ, chúng ta mới biết rằng có một sự
thay đổi về lănh đạo xảy ra trên
mặt trận Vân Nam, và kế hoạch tấn công
Điện Biên Phủ đă bị hủy bỏ. - Ngày 7
tháng 1 năm 1979, Dương Đắc Chí (Yang
Dezhi/杨得志)
thay thế Vương Tất Thành (Wang Bicheng/王必成),
vốn cũng từ quân đoàn 3 nhưngcv́ không
hạp với vị chỉ huy tại Quảng Tây. Tuy
nhiên, bốn ngày sau khi quân đội Trung Quốc
từ Vân Nam xâm nhập Việt Nam, Chí được
đưa nhanh đến bệnh viện ở Bắc
Kinh với bệnh chảy máu dạ dày nghiêm trọng.
Như vậy, chiến dịch được Vương
Tất Thành vạch kế hoạch, lại do hai cấp
phó của Chí thực hiện. - Từ
ngày 8 tới ngày 10 tháng 1, Quân khu Côn Minh đă tổ
chức các cuộc họp lập kế hoạch cho
cuộc xâm lăng Việt Nam. Các đại đoàn 13
và 14 sẽ tấn công một sư đoàn chính quy
Việt Nam tại khu vực Lào Cai và Cam Đường
và sau đó t́m cách tấn công một sư đoàn
Việt Nam ở khu vực Sa Pa. Đại đoàn 11
sẽ hoạt động độc lập ở khu
vực Phong Thổ. Một bộ chỉ huy tiền phương
đă được thiết lập tại Khai Nguyên (Kaiyuan),
một thị trấn nằm giữa Côn Minh và thị
trấn biên giới Hà Khẩu, kiểm soát và chỉ
huy các hành động của ba đại đoàn, cùng
với các đơn vị pháo binh, xe tăng, công binh,
và các đơn vị độc lập (150 000 quân).
Một bộ chỉ huy phía tây cũng được
lập ra để chỉ huy 2 đại đoàn 50 và
54 trách nhiệm thọc sườn Tây Bắc
Việt Nam. Tuy nhiên, sau khi nắm rơ rằng các lực
lượng Việt Nam đều hầu hết kẹt
ở Campuchia vào giữa tháng 1, các lănh đạo Đảng
Cộng Sản Tàu hủy kế hoạch này và tái
bố trí hai đại
đoàn này (ngoại trừ một sư đoàn
thuộc đại đoàn 50) tới mặt trận
Quảng Tây làm quân trừ bị. Không có nguồn tài
liệu nào nói về sự phối hợp giữa hai
Quân khu cả : hầu như họ đă tiến hành
các cuộc tấn công một cách độc lập. Khai thác
& áp dụng : Giữa tháng
12 năm 1978, các đại đoàn của Quân khu
Quảng Châu và Côn Minh bắt đầu di chuyển
đến các vị trí dọc theo biên giới
với Việt Nam. Quân lính chuyển tới bằng
đường bộ, trong khi thiết bị nặng và
nguồn tiếp tế đến bằng đường
sắt. Các đơn vị công binh xây ba cầu phao trên
hai con sông chánh ở Quảng Đông : Hơn 168 100
quân cùng với 7 087 tấn nguyên liệu được
vận chuyển từ Quảng Đông đến
mặt trận. Bốn đại đoàn từ các Quân
khu khác đi xe lửa đến ở Quảng Tây và Vân
Nam. Đại đoàn 13 - với 35 000 quân, 873
khẩu pháo, 1 950 xe, và thiết bị - đi trên
1.000 km đến từ Trùng Khánh, tỉnh Tứ Xuyên,
bằng 90 chuyến xe lửa. Mặc dù PLA
di chuyển vào đêm, tuy nhiên v́ mực độ giao
thông đường sắt và đường bộ
với những vận tăi nặng đă phá vỡ
lịch tŕnh xe lửa b́nh thường nên gợi
sự ṭ ṃ của nhiều người qua đường
và khách du lịch, mặc dù tất cả các xe đều
sử dụng biển số tỉnh Quảng Tây để
che giấu nguồn gốc, và quân lính tắt các sóng vô
tuyến trong thời gian chuyển quân. Và dĩ nhiên các
hậu cứ cũng phải đổi cách phát sóng, để
đánh lừa t́nh báo Việt Nam. - Cuối tháng
12, tất cả các đại đoàn của Quân khu
Quảng Châu, trong đó có đại đoàn 43 từ
Lạc Dương, tỉnh Hà Nam, thuộc quân khu Vũ
Hán, đă vào vị trí, gần biên giới. Tướng
Chu Đức Lễ sau này nhớ lại, rằng các
hoạt động chuyển quân đă được
hoàn thành đúng lịch tŕnh. Theo tướng
Lễ, lực lượng không quân và hải quân cũng
đă ra quân cùng một lúc. Mười ba trung đoàn
không quân cộng thêm 6 nhóm bay, cùng với các đơn
vị tiếp vận, đơn vị pháo pḥng không
(AAA) và tên lửa đất-đối-không (SAM), đă
được đưa đến các sân bay ở
Quảng Tây, gần biên giới. Tuy nhiên hệ
thống chỉ huy và kiểm soát không quân ở hai
tỉnh này chưa được hoàn chỉnh
lắm, chưa đạt đúng yêu cầu. Mặc dù
phải thống nhứt chỉ huy để có hiệu
quả cho mọi chiến lược, hai bộ chỉ
huy không quân tiền phương trái lại, được
lập ra theo hệ thống quân khu hiện hành: tư
lệnh không quân Quân khu Vương Hải (Wang Hai/王海)
được giao phụ trách ở Quảng Tây, và
Hầu Thư Quân (Hou Shujun/侯书军), giám đốc bộ chỉ huy không quân Quân
khu Côn Minh, chỉ huy ở Vân Nam. Và để
tránh xung đột, lănh đạo Đảng lại
giới hạn việc sử dụng không lực trong lănh
thổ Trung Hoa, ra lệnh cho các đơn vị không quân
sẵn sàng yểm trợ cho các hoạt động trên
bộ của PLA “nếu cần.” Và dĩ nhiên,
ban lănh đạo Đảng cũng không định
nghĩa rơ ràng “cần thiết” là ǵ ?
Thay vào đó, Đảng lại bắt buộc
rằng mọi hoạt động nào trong không phận
của Trung Hoa phải được Quân Ủy Trung
Ương cho phép. - Do đó,
dựa trên nguyên tắc này, Không quân PLA (PLAAF) đề
ra một chiến lược yêu cầu các đơn
vị của ḿnh sẵn sàng cung ứng cả pḥng không
lẫn yểm trợ mặt đất bất cứ
lúc nào và thực hiện càng nhiều phi vụ càng
tốt trên vùng trời biên giới để ngăn
chặn lực lượng không quân Việt có hành
động chống lại Trung Cộng. - Hải quân
Trung Quốc (PLAN) đă tổ chức một tổ công
tác, ám hiệu là đội h́nh 217, gồm hai tàu khu
trục phóng hỏa tiển, một nhóm tàu phóng
hỏa tiển, một nhóm tàu phóng ngư lôi, và
một nhóm tàu săn đuổi, đến quần
đảo Hoàng Sa và các cảng ở Quảng Tây để
chuẩn bị tấn công Hải quân Việt Nam trong
Vịnh Bắc Việt. Các đơn vị không quân
của hải quân trên đảo Hải Nam đă
được chỉ định canh chừng các
hoạt động của hải quân Liên Xô ở
Biển Đông. Trong trường hợp phải
chiến đấu chống lại các tàu tuần dương
của Liên Xô, PLAN đă thông qua một chiến lược
pḥng thủ sử dụng các đảo và bờ
biển để che dấu tàu mang hỏa tiển, cho
phép chúng phóng hỏa tiển qua các cuộc tấn công
bất ngờ, từ vị trí ẩn nấp. Do, v́ không có
đụng độ trên biển, thực sự
xảy ra trong suốt cuộc xâm lăng Việt Nam ;
nên rất khó để xác định xem chiến lược
chống tàu Liên Xô này có kết quả hay không. Tuy nhiên,
theo các báo cáo, sau khi hành động của Tổng
cục Chánh trị Hạm đội Nam Hải,
rằng kỹ năng trên biển là không chuyên
nghiệp vào thời điểm đó và chỉ có 20%
quả đạn do các đội súng bắn ra là
trúng mục tiêu khi huấn luyện thôi !
Một nhận định khác cũng thấy rơ
khả năng phối hợp của các tàu trong các
đội tàu rất tệ hại. Theo một tờ tŕnh,
trong một cuộc tập trận, đă có một tín
hiệu viên phát tín hiệu sai lầm làm toàn thể
đội h́nh bị rối loạn. - Ban lănh
đạo Quân khu rất nghi ngờ về cách bảo
vệ sự bí mật hành quân, đặc biệt là
vấn đề ṛ rỉ thông tin về những
việc chuyển quân về phía khu vực biên giới
Quảng Tây. Tướng Hữu cảm thấy khó
chịu, sau khi biết rằng việc ông có mặt
ở thủ phủ tỉnh Quảng Tây, vốn
phải giữ bí mật, lại bị các nhà báo
nước ngoài loan tin. Ông c̣n thấy, càng đáng
báo động hơn nữa, khi biết rằng các
tuyến đường hỏa xa giữa Trung Cộng và
Việt Nam vẫn hoạt động rất b́nh thường,
và giao thương xuyên biên giới vẫn tiếp
tục. Trong cả hai trường hợp này, t́nh báo
Việt Nam có thể thu được thông tin về
việc chuyển quân của Trung Cộng. Tướng
Hữu yêu cầu nhà cầm quyền tỉnh Quảng Tây
lập tức dừng ngay tất cả các hoạt
động thương mại xuyên biên giới và
đóng cửa biên giới. Ông cũng yêu cầu
Bắc Kinh ngưng hẳn hoạt động thông thương
tuyến đường hỏa xa giữa
hai nước và trục xuất các nhơn viên
sở Hỏa Xa Việt Nam khỏi các thị trấn biên
giới. Bắc Kinh chấp thuận. - Vào ngày
26 tháng 12 biên giới Quảng Tây-Việt Nam đă
đóng cửa khi quân lính bắt đầu đến
đóng quân gần đấy. Dù loạt sáng kiến này
đă giải quyết một phần vấn đề,
nhưng những hành động đó tự nó, cũng
đă làm cho nhà cầm quyền Việt Nam cảnh giác. Tuần
tới : Kỳ 3 Đánh Nhau Đôi
lời tâm sự : Bài
Viết của Zhang Xiaoming, có vẻ lắm tiểu
tiết vô ích. Nhưng
mong bà con kiên nhẫn đọc kỹ. Để
thấy rơ, qua những phân tích, rất tiểu
tiết, từ những uẩn khúc chánh trị,
những vụng về tổ chức, điều hành,
đến bố trí người, vật, và cho thấy
đến cả ngày hôm nay, Quân đội Nhơn Dân
Giải Phóng Tàu (PLA) vẫn chưa có kinh nghiệm
chiến đấu và hành quân quy mô. Dù muốn
dù không Quân Đội Nhơn Dân Việt Nam cũng có
ít nhiều ǵ kinh nghiệm đụng trận, chết
chóc, đặc biệt qua cuộc chiến ở Cam
bốt Chia, và với cuộc xâm lăng của Tàu
Cộng năm 1979… Ta chớ quên rằng năm 1979, chính
lực lượng địa phương quân Việt
Nam ở biên giới gây rất nhiều thiệt
hại cho đội quân chính quy (PLA) xâm lược Tàu… Mong bà con
đọc Zhang Xiaoming để thấy yếu điểm
nhưng cũng là nhược điểm của
thằng Tàu Cộng khổng lổ. Để thấy
nếu, ngày mai cần phải đánh nhau với Tàu, người
dân Việt có đủ sức « Chơi » ngang
ngữa với Tàu. Quân đội Tàu ngày nay, là quân
đội nhà giàu, hết biết đi bộ, Lính Tàu
là lính con một… quư tử, chết không có ai nối
dơi tông đường… Do đó... Lịch
sử Việt Nam đă chứng ḿnh 13 lần Tàu xăm
lăng, 13 lần bị đuổi ra. Thoạt đầu
với các đạo quân địa phương, ô
hợp … loại Nhà Ân, nhà Nam Hán hay Nhà Tống ... nhưng
tuy nhiên, với ba lần với các đạo quân
thiện chiến Mông Cổ bách chiến bách thắng
từ Âu đến Á, nhưng cũng vẫn phải
thất bại trước dân quân Đại
Việt … nhờ được Vua Hiền, Tướng
Trung, và đặc biệt nhờ ḷng Yêu Nước
của toàn dân ! Mong lắm ! Bà con ơi ! Hồi Nhơn Sơn 13 tháng 9, năm 2019 TS.Phan Văn Song |