Sự phân liệt của dân tộc Kurds Trần Trung Đạo |
”...một dân
tộc chia rẽ, cấu xé nhau, không có một hướng
đi chung, không thể vận dụng được
sự ủng hộ từ quốc tế và cũng không
xứng đáng để được quốc tế
ủng hộ...”
Một
số bạn muốn giải thích thêm về t́nh
trạng phân liệt của dân tộc Kurds từ sau
Thế Chiến Thứ Hai và nhất là trong chiến
tranh Iraq. Dưới đây là tóm tắt. Theo Ferdinand
Hennerbichler trong nghiên cứu The Origin of Kurds (Nguồn
Gốc Kurds), Kurds là một dân tộc sống tại các
nước Thổ Nhĩ Kỳ, Bắc Iraq, Tây Bắc
Iran, Bắc Syria, Azarbaijan và Amernia. Về dân tộc
học, Kurds có nguồn gốc Iran bởi v́ nói
tiếng Iran. Người
Kurds gọi họ là Kurdistan để chỉ gịng
giống Kurds dù sống ở đâu. Đa
số người Kurds theo đạo Hồi, phái Sunni. Dân
số Kurds vào khoảng 17 triệu đến 40
triệu tùy theo nguồn tính. Sở
dĩ con số ước tính sai biệt khá xa bởi v́
các nước chủ nơi dân Kurds sống như Iran,
Iraq, Thổ Nhĩ Kỳ v.v.. thường cố t́nh công
bố số dân Kurds thấp để làm nhẹ vai tṛ
của người Kurds tại các quốc gia này. Năm
1920, nhiều hiệp
ước được kư kết sau Thế Chiến
Thứ Nhất với sự ra đời của các
quốc gia mới tại Trung Đông nhưng không có
quốc gia nào dành cho người Kurds. Hiệp
ước Sevres phân chia Đế quốc Ottoman
có dấu hiệu một nước Kurds có thể ra đời nhưng hiệp
ước Lausanne với sự tham dự và kư
kết của các nước Anh, Pháp,
Ư, Nhật, Rumania ba năm sau đó lại không có.
Thổ Nhĩ Kỳ ra đời theo tinh thần của
hiệp ước Lausanne. Dân số
Kurds sống nhiều nhất tại Thổ Nhĩ
Kỳ. Người Kurds chiếm
tới 20 phần trăm dân số cả nước
Thổ nên phong trào dân tộc Kurds được
phát động tại Thổ trước. Tuy nhiên,
tinh thần dân tộc nhanh chóng bị lăng quên nhường
chỗ cho chủ nghĩa ư thức hệ, chủ nghĩa
địa phương, tham vọng quyền lực
của lănh tụ các phe nhóm người Kurds. Tại
Thổ, đảng
Công Nhân Kurds (Kurdistan Workers' Party gọi tắt là
PKK theo ngôn ngữ Kurds) lấy ư
thức hệ CS làm tư tưởng chỉ đạo
ra đời năm 1974. Tại
Syria có tới 17
đảng người Kurds. Các đảng phái,
tổ chức người gốc Kurds chẳng những
không hợp tác được với nhau mà c̣n chia
rẽ trầm trọng. Tại
Iraq, Đảng
Liên Hiệp Yêu Nước Kurds ( Patriotic Union of
Kurdistan, PUK) mang khuynh hướng CS do
Liên Sô bảo trợ được thành lập năm
1946 và Đảng
Dân Chủ Kurds (Kurdistan Democratic Party) được
thành lập năm 1975. Hai đảng
người Kurds tại Iraq xung khắc về hoạt
động và mâu thuẫn về tư tưởng
chỉ đạo. Năm
2006, PUK tuyên bố theo
đuổi mục đích “xă
hội chủ nghĩa” và bầu ra cơ cấu lănh
đạo dựa theo khuôn mẫu của các nước
CS như Bộ chính trị, Ban Bí Thư TƯ đảng
v.v.. Bản
thân của PUK cũng không phải là một tổ
chức chính trị thống nhất mà là liên minh
của năm tổ chức Kurds khác nhau. Lực
lượng của Đảng
Dân Chủ Kurds và Đảng
Liên Hiệp Yêu Nước Kurds đánh nhau không
chỉ một lần mà nhiều lần, thậm chí dùng
cả các phương tiện khủng bố, ám sát
để tiêu diệt nhau gây nhiều ngàn thương
vong cho cả hai bên. Suốt ḍng
lịch sử hiện đại, người Kurds chưa
bao giờ được sống dưới một
hệ thống lănh đạo thống nhất. Các nhà nghiên
cứu sử người Kurds thường hănh diện
nguồn gốc văn hóa lịch sử của dân
tộc Kurds. Tuy nhiên, văn hóa lịch sử Kurds
thực tế chỉ là những ngôi đền đổ
nát tại nhiều nơi. Kurds
là một dân tộc bất hạnh chịu đựng
chính sách hà khắc của Thổ, Iran, Iraq, Syria. Tuy nhiên,
với một dân tộc phân liệt như vậy dù
không bị trấn áp liệu có cơ hội nào để
mấy chục đảng phái, phe nhóm ngồi lại
để cùng đấu tranh cho một quốc gia không?
Câu trả lời có thể là không. Như người
viết vừa viết, một dân tộc chia rẽ,
cấu xé nhau, không có một hướng đi chung, không
thể vận dụng được sự ủng
hộ từ quốc tế và cũng không xứng đáng
để được quốc tế ủng hộ. Lănh tụ
các đảng phái này không thể đổ thừa
cho ai khác mà nên soi gương để nh́n lại khuôn
mặt đầy những vết sẹo hẹp ḥi,
bảo thủ, tham lam quyền lực của chính ḿnh. Trần
Trung Đạo Nguồn: facebook.com/trantrungdao/posts/2768422939848341 Đọc
thêm: BÀI
HỌC KURDS CHO NGƯỜI VIỆT NAM
Người
viết đă có dịp bàn đến bài học dân
tộc Kurds rút ra cho người Việt Nam trong 2 bài
viết trên talawas. Bài thứ
nhất viết năm 2005
và bài thứ hai viết năm 2010.
Thời gian rất dài nhưng các ư chính vẫn c̣n nguyên
vẹn v́ điều kiện chính trị tại
Việt Nam chưa thay đổi. Cuối
tuần sẽ ra thư viện đọc lại sách cũ
để viết “Bài
học Kurds cho người Việt Nam” khai triển
rộng hơn từ bài viết năm 2010. Trong bài
viết “Cách mạng dân tộc dân
chủ trong t́nh h́nh mới” đăng trên talawas
ngày 5 tháng 9, 2010 (http://www.talawas.org/?p=24133)
người viết nhắc đến số phận dân
tộc Kurds, một dân tộc đông đến 35
triệu người nhưng không có một mảnh
đất để gọi là quê hương và
hiện đang sống rải rác ở vùng Tây Á. Mời các
bạn bấm hay copy link của bài từ website talawas
ở trên để đọc. Ư chính
rằng, trong lịch sử nhân loại ngày nay, không có
dân tộc nào chịu đựng hơn Kurds. Mỹ
lợi dụng họ. Thổ Nhĩ Kỳ tàn sát
họ. Syria xô đuổi họ. Saddam Hussein tiêu
diệt họ. Tin tức c̣n nhắc, Ali Hassan
al-Majid, người bà con của Saddam Hussein và c̣n
được gọi là hung thần Chemical Ali, đă lùa
hàng trăm ngàn đàn bà và trẻ em Kurd vào các
hầm hơi ngạt ở vùng biên giới Iraq và
Thổ Nhĩ Kỳ năm 1988. Tuy nhiên,
tất cả yếu tố bên ngoài đó chỉ đóng
góp một phần vào sự chịu đựng của
người Kurds, phần c̣n lại là sự phân
liệt trầm trọng trong cộng đồng 35
triệu người Kurds sống trong nhiều quốc
gia. Trong
cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Iraq, ai cũng nghĩ
những kẻ có lợi nhiều nhất là dân tộc
Kurds. Nhưng không, họ là những người
chịu đựng thiệt tḥi nhiều nhất. Nhiều nhà
phân tích đều cho rằng Mỹ phản bội lư
tưởng độc lập của nhân dân Kurds. Điều
đó chỉ đúng một nửa. Nửa
c̣n lại là sự phân liệt vô cùng trầm
trọng trong tập thể 35 triệu Kurds sống trong
nhiều quốc gia vùng Tây Á. Một dân
tộc chia rẽ, cấu xé nhau, không có một hướng
đi chung, không thể vận dụng được
sự ủng hộ từ quốc tế và cũng không
xứng đáng để được quốc tế
ủng hộ. Người
Việt quan tâm đến tương lai đất nước
học được ǵ từ sự phân liệt
của dân tộc Kurds? Không ít người
Việt, trong 44 năm qua đă hoài vọng quá nhiều
vào những thế lực ở nước ngoài,
những bàn tay giúp đỡ của nước ngoài mà
quên rằng, một con người đứng dậy
bằng chính sức mạnh của ḿnh th́ họ
mới là con người có sức mạnh, nếu ai nâng
vai họ đứng dậy, d́u dắt họ đứng
dậy, người đó không c̣n là chính bản thân
của họ nữa. Do đó, chưa
bao giờ trong lịch sử Việt Nam, việc tập
trung sức mạnh dân tộc trên nền tảng
một xă hội dân chủ trở thành một nhu
cầu bức thiết hơn hôm nay. Khác với
lư luận “cách mạng dân tộc dân chủ” có tính
áp đặt, dựng trên những lọc lừa
dối trá, cuộc cách mạng dân tộc dân chủ ngày
nay là cuộc vận động toàn dân tộc, tận
dụng mọi chất liệu, vốn liếng, tài năng
của người Việt trong cũng như ngoài nước. Nội dung
của cách mạng dân tộc dân chủ là tập trung
sức mạnh dân tộc, gạt bỏ mọi bất
đồng, vận dụng các điều kiện
quốc tế thuận lợi để đẩy
mạnh cuộc vận động dân chủ tại
Việt Nam đến thành công, thiết lập một
chế độ dân chủ pháp trị, hiện đại
hóa đất nước toàn diện làm nền
tảng cho việc phục hồi chủ quyền đất
nước, mở đường cho một Việt Nam
thăng tiến lâu dài. Chỉ có
một dân tộc Việt Nam đoàn kết dưới
ngọn cờ dân chủ mới thắng được
bá quyền Trung Cộng. Không ai nói
con đường cách mạng dân tộc dân chủ là
con đường tráng nhựa, sẽ đến
chiều nay hay sáng mai, nhưng chắc chắn sẽ
đến, miễn là mỗi người Việt c̣n
đang nghĩ đến an nguy dân tộc, bỏ ra
một chút công sức, đóng góp một ít tài năng. Dăm
giọt nước không đầy sông nhưng ḍng sông
không phải tự nhiên đầy mà là tích lũy
từ nhiều giọt nước. Trần Trung Đạo |