V sao Iran vẫn ngang nhin thch thức Hoa Kỳ

Trc Giang MN 

https://1.bp.blogspot.com/-qiNIlDMSxww/XSqnNuYBbNI/AAAAAAAAdmA/0j62zAuDEDcb_S-dTa2VQ4Q8SJA3GVXIQCLcBGAs/s640/image1%2B%252818%2529.png

1. Mở bi

Iran l một nước nhỏ, thua km Hoa Kỳ về mọi mặt, thế nhưng v sao lại dm ngang nhin thch thức Hoa Kỳ trong tnh trạng căng thẳng c thể đưa tới chiến tranh giữa hai nước.

Iran vẫn by binh bố trận quyết ăn thua đủ với Mỹ. Đ bắn hạ my bay do thm khng người li loại hạng nhất của Mỹ.  

Trong khẩu chiến, vẫn hung hăng đp trả Mỹ tự st khi tấn cng Iran, Mỹ khng dm tấn cng Iran, Iran sẽ đnh chm tu Mỹ bằng vũ kh b mật, Iran sẽ bắn vo đầu người Mỹ nếu họ hnh động.  

V sao Iran dm thch thức Hoa Kỳ như thế?  

Iran biết được điểm yếu của Tổng thống Donald Trump l trong thời gian tranh cử, khng muốn tạo ra chiến tranh gy nhiều chết chc, để cc đối thủ chnh trị c thể khai thc v tấn cng. Khng tạo ra thm nhiều rắc rối m pha Dn Chủ đ chỉ trch. Trước những bn tn của phe Dn chủ về việc luận tội ng, ng tweet Luận tội l một từ bẩn thỉu, nhớp nha v gh tởm. Một chiến dịch quấy rầy tổng thống khổng lồ.  

Hơn nữa, Iran được hai cường quốc l Nga v Trung Cộng chống lưng nn c thi độ cứng rắn với Mỹ như thế.  

Chỉ l h dọa. Bằng chứng l ra lịnh hủy bỏ cuộc tấn cng trả đũa vụ my bay do thm khng người li bị bắn hạ, lịnh hủy bỏ chỉ 10 pht trước trước giờ nổ sng, với l do l c thể lm chết 150 người Iran.  

2. Nguyn nhn căng thẳng giữa Hoa Kỳ v Iran  

2.1 Mỹ rt ra khỏi thỏa thuận hạt nhn Iran  

https://lh6.googleusercontent.com/GDh67Eb32w_PNsCbseuE4n93sXcJgutNR-ZHWrLI7eude94tU9p3kYIGNrrj6Lc2i0uU2jMvdtTLwOSK0xe5mZ6bZ3VCzxa_YWYUKHXPDqBAYS3dX4zDjUhNy8tPrO37TIJ2OlfImJWP7WnVqg

Thỏa thuận JCPOA k ngy 14-7- 2015  

Ngy 8-5-2019, Tổng thống Donald Trump tuyn bố, Mỹ rt ra khỏi thỏa thuận Kế hoạch hnh động chung ton diện JCPOA (JCPOA=Joint Comprehensive Plan of Action), đ được k ngy 14-7-2015 tại Vienna (o-Austria) giữa 5 thnh vin thường trực Hội đồng Bảo an LHQ gồm: Php, Trung Cộng, Anh, Nga, Hoa Kỳ v Đức (P5+1)  

L do được ng Trump nu ra l: JCPOA l một thỏa thuận tồi tệ, một chiều, khng đem lại ha bnh. Iran gy xung đột ở Trung Đng bằng cch yểm trợ cc nhm khủng bố như Hamas, Hezbollah, Taliban v al-Qaeda. Iran khng từ bỏ chương trnh sản xuất vũ kh hạt nhn  

Cn tồi tệ hơn nữa l cc điều khoản trong thỏa thuận thiếu cơ chế pht hiện, ngăn cản, trừng phạt sự lừa đảo, v khng c quyền tuyệt đối để thanh tra cc địa điểm quan trọng thực hiện chương trnh hạt nhn, nhất l tại cc căn cứ qun sự của Iran.  

2.2. Những đểm chnh trong thỏa thuận Iran JCPOA  

a. Iran đồng loại bỏ kho dự trữ chất uranium đ được lm giu (Enriched uranium).  

b. Cắt giảm 2/3 số lượng my ly tm trong 15 năm tới.  

c. Chỉ lm giu urnium ln tới 3.6%.  

d. Đồng khng xy dựng bất cứ cơ sở nước nặng no.  

e. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IAEA=International Atomic Energy Agency) c quyền kiểm tra thường xuyn cc cơ sở hạt nhn của Iran.  

2.3. Những điểm mơ hồ c thể cho Iran gian lận trong thỏa thuận JCPOA  

Trước khi k thỏa thuận v đang khi k thỏa thuận, khng ai biết được Iran c bao nhiu kho dự trữ chất uranium được lm giu (Enriched uranium). Cũng c thể Iran dng cc cơ quan qun sự hoặc chn dưới hầm trong lng đất. Do đ Cơ quan Nguyn tử năng Quốc tế khng c thể kiểm sot được chương trnh hạt nhn của Iran. Cũng khng c ai biết chnh xc số lượng my ly tm để cắt giảm 2/3 trong 15 năm.  

Thời gian 15 năm cũng đủ cho Iran sản xuất đủ số uranium cần thiết cho vũ kh hạt nhn.  

2.4. Ni thm về chất uranium, my ly tm v nước nặng.  

Thỏa thuận JCPOA k năm 2015 

https://1.bp.blogspot.com/--4dvcc_S6Ww/XSqliiiFzUI/AAAAAAAAdlY/YrDJAhMI8fYE8V-QnlVf-JinxYyAjD4AQCLcBGAs/s640/Screen%2BShot%2B2019-07-14%2Bat%2B10.46.07%2BAM.png

My ly tm Nước nặng D2O 

1). Uranium   

a. Uranium l tn La tinh. Tn khoa học l Urani. K hiệu ha học l U. Uranium ở dạng kim loại mu trắng bạc, l một nguyn tố c tnh phng xạ. Uranium ở khắp nơi trn tri đất, chỗ no tch tụ nhiều l quặng mỏ uranium. Cc quốc gia c quặng mỏ uranium lớn nhất l: Canada, sản xuất 9,862 tấn uranium (2008). c 7,606 tấn. Kazakhstan 5,247 tấn.  

b. Uranium c hai đồng vị căn bản l uranium-238 (U-238) chiếm 99.28% v uranium-235 (U-235) chiếm 0.71%.  

U-235 cần thiết để sản xuất vũ kh hạt nhn, chạy my pht điện, tu ngầmnhưng v n qu t nn phải loại bỏ U-238 để c U-235 cần thiết.  

Việc loại bỏ đồng vị khng cần thiết để c U-235 rng, được gọi l lm giu, v dụng cụ lm giu uranium l my ly tm.  

2). My ly tm  

Gim đốc chương trnh hạt nhn Iran, ng Fereydoun Abbasi-Davani, cho biết nước nầy hiện c 18,000 my ly tm. 17,000 my thế hệ 1 c tn IR-1 v 1,000 my hiện đại hơn, thuộc thế hệ 2, tn IR-2.  

My ly tm (The centrifuge) cao 1.8m, đường knh 10cm, phần bn trong quay chung quanh một ci trục với tốc độ của m thanh (1,234km/giờ).  

Ly tm l thot ly ra ngoi trung tm, hướng từ tm vng trn ra ngoi, cng xa trung tm sức mạnh cng lớn. Những vật thể nằm trong vng bn knh vng trn bị bắn tung ra, bể nt thnh nhiều mảnh. Những vật giống nhau, đồng vị, th kết hợp với nhau v lớn ln theo thời gian, gọi l lm giu (Enrichment).  

3). Nước nặng (Heavy water)  

Nước thường c cng thức l H2O. Si ở 100 độ C, đng đặc ở 0 độ C. Một lt nước thường nặng 1,000g (1 Kg).  

Nước nặng (Heavy water) cn được gọi l Deuterium Oxide, gồm 2 nguyn tử Deuterium v một nguyn tử Oxy, cng thức l D2O. Si ở 101.42 độC, đng đặc ở 3.81 độC. Một lt nước nặng D2O nặng 1,104.6g.  

Nước nặng dng trong l phản ứng hạt nhn để chế tạo vũ kh nguyn tử nn bị hạn chế mua bn.  

3. Iran cố sản xuất vũ kh hạt nhn để được sống cn.  

Do Thi l kẻ th khng đội trời chung của Iran, nhưng Do Thi đ c vũ kh hạt nhn, ước lượng từ 100 đến 200 đầu đạn cho nn Iran, bằng mọi gi, phải c loại vũ kh giết người hng loạt nầy, để khng bị Do Thi tiu diệt v ci tội quậy tưng bừng gy bất ổn ở Trung Đng, mục đch xa tn Do Thi trn bản đồ thế giới. Iran yểm trợ cc tổ chức Hồi Gio khủng bố l Hamas v Hezbollah chủ trương chống Mỹ v Do Thi.  

3.1 Bắc Hn cung cấp cng nghệ hạt nhn cho Iran   

Ngy 22-7-2011, một vin chức an ninh hng đầu của Anh cho biết, Bắc Hn v Iran đang hợp tc chế tạo hỏa tiễn mang đầu đạn nguyn tử. Bnh Nhưỡng đ bn cng nghệ lm giu Uranium v gip chế tạo hoả tiễn mang đầu dạn hạt nhn. Đ l nguồn lợi chnh của Bắc Hn.  

2.2 Trung Cộng gip Iran pht triển vũ kh hạt nhn  

Hồi thng 10 năm 2010, tờ Washington Post dẫn lời của một vin chức cao cấp Mỹ cho hay, Hoa Kỳ vừa mới gởi cho Bắc Kinh một danh sch những cng ty v ngn hng TC đ vi phạm lịnh cấm vận của LHQ, về việc trừng phạt chương trnh vũ kh hạt nhn của Iran. Đ l Trung Cộng gip Iran nng cấp cng nghệ hỏa tiễn v pht triển vũ kh nguyn tử. Bắc Kinh c khả năng sửa chữa, nng cấp v cải tiến cc loại vũ kh m Nga đ cung cấp cho Iran trước kia.  

4. Thi độ khiu khch của Iran  

4.1 Iran bắn hạ my bay do thm khng người li của Hoa Kỳ  

https://1.bp.blogspot.com/-C6fNctyEV40/XSqmAdrAJII/AAAAAAAAdlg/o3PV36A1OdQbwCukFYBaIEG7QdsbVqumgCLcBGAs/s640/Screen%2BShot%2B2019-07-14%2Bat%2B10.48.03%2BAM.png

RQ-4 Global Hawk v những mảnh vụng  

Ngy 19-6-2019, Lực lượng Vệ binh Cch mạng của Iran cho biết, họ đ bắn rơi chiếc my bay do thm khng người li RQ-4 Global Hawk của Hoa Kỳ.  

Một vin chức Iran tuyn bố, họ sẽ mạnh mẽ đp trả bất cứ hnh vi no vi phạm khng phận của họ.  

RQ-4 Global Hawk l my bay do thm hiện đại nhất của Hoa Kỳ, mỗi chiếc trị gi 200 triệu USD, gi cao hơn my bay chiến đấu hiện đại nhất, thế hệ 5 l F-35B, gi 116 triệu USD.  

Australia đ k hợp đồng 5.1 tỷ USD để mua 6 chiếc RQ-4. Đức v Ấn Độ cũng đang tham khảo để mua loại my bay nầy.  

Vụ drone bị bắn hạ l một thiệt hại lớn của Hoa Kỳ. Đy l lần đầu tin bị bắn hạ sau 18 năm v địch vận hnh. Đồng thời khả năng trinh st của Hoa Kỳ cũng được xem xt lại.  

Cc nh quan st cho rằng vụ việc nầy c thể gy thm căng thẳng giữa Hoa Kỳ v Iran.  

4.2 Mỹ co buộc Iran tấn cng hai tu dầu ở Vịnh Oman  

Ngy 13-6-2019, tu chở dầu Kokuka Courageous của Nhật v tu Front Altair của Na Uy bị tấn cng v bốc chy ở Vịnh Oman.  

ng Wu I-fang, pht ngn vin của nh my lọc dầu CPC Corp cho biết, chiếc Front Altair chở 75,000 tấn dầu bị nghi ngờ trng ngư li, tạo ra ba tiếng nổ lớn v bốc chy. Một nguồn tin khc cho rằng hai tu dầu bị tấn cng bằng mn, 23 thủy thủ được cứu vớt. 21 thủy thủ của tu Kokuka Courageous cũng được một tu đi qua cứu vớt.  

Eo biển Hormuz nằm trong Vịnh Ba Tư (Persian Gulf) l tuyến đường giao thng quốc tế quan trọng nhất, nơi m c nhiều tu dầu trị gi hng trăm triệu đ la lưu thng.  

Thời gian gần đy con đường giao thng nầy trở nn căng thẳng v trong thng trước đ c bốn tu hng bị Iran tấn cng.  

5. Mỹ by binh bố trận bao vy Iran  

https://1.bp.blogspot.com/-QLfI9H161Os/XSqmP6J_gtI/AAAAAAAAdlo/GAANUmOO3e4iNtRkDPvG5W5tiuPP9SgTgCLcBGAs/s640/Screen%2BShot%2B2019-07-14%2Bat%2B10.48.54%2BAM.png

F-22 Raptor* Tu sn bay USS Abraham Lincoln  

https://1.bp.blogspot.com/-UBqtKz2HwnI/XSqmPwx7EKI/AAAAAAAAdlk/DKKrX5WWLUoJnYK4HCnL_efCeEcnlVXHwCLcBGAs/s640/Screen%2BShot%2B2019-07-14%2Bat%2B10.49.07%2BAM.png

Pho đi bay B-52 Strafortress  

Ngy 21-5-2019, nguồn tin an ninh Iraq cho biết, Mỹ đ đưa 70 xe qun sự v 10,000 qun ở Trung Đng đến hai căn cứ khng qun Ayn al-Assad v al-Habaniyeb của nước Qatar, cch Iran 270Km.  

My bay nm bom chiến lược, pho đi bay B-52 Strafortress, 5 my bay chiến đấu tng hnh thế hệ 5, F-22 Raptor cng với tu sn bay USS Abraham Lincoln v cc loại vũ kh tối tn nhất cũng được đưa tới vng Vịnh Ba Tư (Persian Gulf) để sẵn sng xa sổ Iran.  

Một tu sn bay mang theo t nhất l 50 my bay cc loại, 6,000 nhn sự hải qun v TQLC.  

Ngoi ra cn lực lượng của Hạm Đội 5 Hoa Kỳ (United States Fifth Fleet) c tổng hnh dinh đặt tại thủ đ Manama của nước Bahrain. Hạm đội nầy c 60 chiến hạm đủ loại, 300 my bay v c khoảng 50,000 nhn sự hải qun v Thủy qun Lục chiến Hoa Kỳ.  

Vương quốc Bahrain gồm một quần đảo nhỏ tập trung chung quanh đảo Bahrain, nằm giữa Qatar v Saudi Arabia, dn số 1,234,567 người. Diện tch 780Km2. Thủ đ l Manama.  

Một qun số khổng lồ của Mỹ với cc loại vũ kh tối tn nhất, c thể nghiền nt Iran trong đợt tấn cng đầu tin.  

13,000 qun ở Kuwait, 5,000 qun ở Tiểu Vương quốc -Rập Thống nhất (UAE) sẵn sng nhập trận.  

6. Hoa Kỳ bn vũ kh cho đồng minh Saudi Arabia  

Saudi Arabia thuộc hệ phi Sunny của Hồi Gio, l đồng minh của Mỹ, chống lại Hồi Gio Shiite Iran.  

Tổng thống Trump tuyn bố tnh trạng khẩn cấp quốc gia, cho php tổng thống bn 8.1 tỷ USD vũ kh hiện đại cho cc đồng minh Saudi Arabia, Jordan v Tiểu Vương quốc -Rập Thống nhất (UAE=United Arab Emirates), m khng thng qua Quốc hội. L do được viện dẫn l bảo vệ lợi ch v an ninh quốc gia trước hoạt động thm c của Iran, đe dọa sự ổn định ở Trung Đng v đe dọa an ninh của Mỹ ở nước ngoi v trong nước, do đ phải bn vũ kh liền ngay lập tức. Một số thnh vin Quốc hội chỉ trch việc mua bn nầy v l do l Saudi Arabia đ c hồ sơ vi phạm nhn quyền trầm trọng.  

7. Lực lượng qun sự v vũ kh của Iran  

7.1 Vệ Binh Cch Mạng  

Vệ Binh Cch Mạng (VBCM) (IRCG=The Islam Revolutionary Guards) l một trong lực lượng v trang của Iran. Qun số khoảng 125,000 người. L một đạo qun rất tinh nhuệ, độc lập với qun đội Iran. Ngoi sức mạnh về qun sự ra, VBCM giữ một vai tr rất quan trọng về chnh trị v kinh tế của Iran.  

Hoa Kỳ đ xếp VBCM vo danh sch cc nhm khủng bố QT, bởi v đơn vị Quds đ huấn luyện, cung cấp vũ kh cho cc nhm khủng bố QT như Hezbollah, Hamas, qun nổi dậy ở Iraq v Afghanistan  

VBCM c bộ binh, khng qun, hải qun v lực lượng đặc biệt ring, độc lập với qun đội Iran. VBCM điều khiển hệ thống hỏa tiển, quan trọng nhất l hỏa tiển đạn đạo, tầm xa Shalab-3.  

VBCM đặt dưới quyền chỉ huy trực tiếp của Lnh Tụ Tối Cao Khamenei. Trung tướng Mohammad Ali Jafari l người thn cận nhất của Khamenei được cử lm Tư lịnh lực lượng nầy.  

VBCM hoạt động kinh doanh, c nguồn lợi thu nhập ổn định. Năm 2006, ginh được hợp đồng trị gi 2.09 tỷ USD tại khu mỏ dầu lớn nhất Iran ở South Pars. Một hợp đồng 1.3 tỷ USD xy dựng đường ống dẫn nhin liệu đến Pakistan. Dự n mở rộng đường xe điện ngầm, đường sắt cao tốc, xy bến cảng, xy con đập cho nh my thủy điệnĐể trnh cấm vận, VBCM đ thnh lập v đứng pha sau cc cng ty c tn khc nhau.  

Vệ binh Cch mạng nắm giữ vai tr quan trọng về kinh tế v kinh doanh của Iran, nn Tổng thống Donald Trump xếp tổ chức nầy l khủng bố để Mỹ c l do p dụng những biện php trừng phạt về kinh tế của Iran. Tổng thống Trump cảnh bo, Bất cứ ai lm ăn, kinh doanh với VBCM l đang ti trợ cho khủng bố.  

7.2 Lực lượng Quds  

https://lh6.googleusercontent.com/SiTc8YyzMllnyM01Nm5Ck0aYW5_75vJjWP21uOWVzvDfXGq3T0F02QitvqbU-ZsoZt0hhLb2sqKyF5hj0pkR6aebM5amCSS1csPHv-v1JWmvYXVn98NoWc-FmkQbFej0C3VIjlP1kDCdZWP30w 

Thiếu tướng Qassim Suleimani (giữa) chỉ huy lực lượng Quds  

https://lh3.googleusercontent.com/agSEH5R_B3t8N3CfCp7v5kImhg_Ty7u7LNXXwk_tMFbBga6Q_N4fgwEG5I1hEDh8CTFRio5eqZewO-KojWJBRm-_Pbo0UluHqGMuCdmc0kLj5sW9HcH96nYivMYWRjXBVW_BPzCVQfdjZqD8nA  

Lực lượng Quds l một đơn vị đặc biệt của Vệ Binh Cch Mạng Iran, c nhiệm vụ hoạt động ở nước ngoi. Ayatollah Khamenei trực tiếp lnh đạo v người chỉ huy l Thiếu tướng Qassim Suleimani. Qun số ước lượng 15,000. Sau chiến tranh Iran-Iraq ở những năm 1980, lực lượng Quds được thnh lập để tiếp tục đnh ph Iraq bằng cch hỗ trợ mọi mặt cho sắc tộc Kurds, đnh lại Saddam Hussein. Quds hoạt động ở nước ngoi, từ Afghanistan, Bosnia, Pakistan, Ấn Độ, Thổ Nhỉ Kỳ, Jordanđể hỗ trợ cc nhm Hồi gio cực đoan thực hiện khủng bố.  

Tờ Los Angeles Times bo co, nhiều nh quan st cho rằng Quds l một lực lượng tốt nhất thế giới, gồm những con người cực kỳ ti giỏi (extremely talented). Lực lượng Quds chỉ dưới quyền Lnh Tụ Tối Cao Ali Khamenei m thi. Hoa Kỳ đ xếp nhm nầy vo danh sch cc tổ chức khủng bố quốc tế.  

7.3 Vũ kh của Iran  

Lực lượng vũ trang Iran c khoảng 545,000 người. Iran tự sản xuất xe tăng, vũ kh c nhn, tu ngầm, my bay chiến đấu v tn lửa dẫn đường. Hệ thống phng thủ S-300 của Nga.  

8. Khi chiến tranh bng nổ giữa Mỹ v Iran  

8.1 Đồng minh của Hoa Kỳ  

Những đồng minh của Hoa Kỳ gồm c: Do Thi, Saudi Arabia, Qatar, Bahrain, Jordan, Kuwait, Tiểu Vương quốc Rập Thống nhất. Iraq, Afghanistan, Pakistan.  

8.2 Đồng minh của Iran  

Đồng minh của Iran l Syria, nhm Hồi gio Hamas ở Dải Gaza, pha Ty Do Thi, nhm Hezbollah ở một phần của nước Li Băng (Lebanon).  

Ni thm về tổ chức Hezbollah đối với Mỹ.  

- Tấn cng bằng xe bom ở Beirut, thủ đ Lebanon, giết chết 248 Thủy Qun Lục Chiến Mỹ v 58 lnh Php ngy 23 thng 10 năm 1983.  

- Đnh bom ta Đại sứ Mỹ ở Beirut vo thng 4 năm 1983 lm 63 người thiệt mạng.  

- Đnh bom ta Đại sứ Mỹ lần thứ 2 vo thng 9 năm 1984 lm 22 người chết.  

- Bắt cc, tra tấn v thủ tiu William Buckley, một trạm trưởng của Cục Tnh bo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) ở Trung Đng.  

- Bắt cc, tra tấn v thủ tiu Đại t TQLC William Higgins khi ng ny hợp tc với Lin Hiệp Quốc ở Beirut năm 1988. Xc Đại t bị nm ra thng rc gần một bệnh viện nội thnh Beirut  

8.3 Khi chiến tranh Mỹ-Iran bng nổ  

https://lh4.googleusercontent.com/72NyWYz5SLlmzeSXAiWkFvbYTw13FMze9S3geJYVB886Z7K8sASv6FTv_SojOF41eFI7dAvgPOlILp0eR_LB0vj_X6d4LigOu4dlUqSOGPMNf9kcIZ59z9yqjkxKHDE6YDRt6sKsf5OiNb6BMg  

https://lh4.googleusercontent.com/Ii-_wwb0OFwYvrNyixTZzsFgK3T5pSDXno4X80nPhKC_pfJmthhR5tRariv4Ig30oqeJrWJtyZA7D-EDDyPlES2VpmpZuJmK2lG6VoNmqoSUDO6G9HHcLKSRHzv-yHrd8RUbVhP1tTDVPZDdew  

Hoa Kỳ v đồng minh gần như bao vy ton bộ nước Iran. Ở pha đng, gip ranh giới Iran th c Afghanistan v Pakistan. Pha ty th c cc nước: Iraq, Kuwait, Bahrain, Qatar, Tiểu Vương quốc -Rập Thống nhất (UAE), Do Thi v Saudi Arabia.  

Mặc d Iran dn qun khắp mọi pha, nhưng với vũ kh hiện đại nhất, kể cả tu con thoi X-37B hiện diện suốt cả năm trn khng gian nn Iran khng chịu nổi ngay trong hiệp đầu.  

Tổng thống Trump tuyn bố: Chiến tranh Mỹ-Iran sẽ khng ko di nếu nổ ra, Nếu Iran muốn c chiến tranh th điều đ sẽ chnh thức kết thc Iran.  

Khng cần Mỹ, chỉ c một Do Thi cũng đủ sức xa tn Iran trn bản đồ thế giới.  

Đồng minh Nga v Trung Cộng khng tham chiến, nhưng c thể yểm trợ vũ kh v chuyn vin vũ kh đến gip Iran. Hai đồng minh nầy sẽ ủng hộ Iran về mặt chnh trị ở Lin Hiệp Quốc.  

9. Tổng qut về nước Iran  

Nước Iran nằm trong Vịnh Rập, c bin giới chung với Iraq, Afghanistan, Pakistan, Thổ Nhỉ Kỳ, Armenia.

Diện tch: 1,648,000 Km2. Dn số: 70 triệu. (2006) 90% l người Hồi gio hệ phi Shiite.

9.1 Hệ thống chnh trị của Iran  

1). Chức vụ Lnh Tụ Tối Cao 

https://1.bp.blogspot.com/-YwCipFPDIdg/XSqm3axGd8I/AAAAAAAAdl4/Yg6oOkFBRJAtodIUloa3burrMZEbTyflwCLcBGAs/s400/Screen%2BShot%2B2019-07-14%2Bat%2B10.51.47%2BAM.png

Lnh tụ tối cao Ali Hoseyni KhāmeneI * Tổng thống Rouhani  

Lnh Tụ Tối Cao hiện tại l Gio chủ Ayatollah Ali Khamenei, nắm giữ tất cả quyền lực quốc gia. L Tổng Tư Lịnh qun đội v cc lực lượng an ninh tnh bo. Quyết định chnh sch ngoại giao v nắm độc quyền tuyn chiến. Lnh Tụ Tối Cao được Hội Đồng Chuyn Gia, gồm 86 gio sĩ Hồi gio bầu ra, nhiệm kỳ 7 năm.  

Lnh Tụ Tối Cao chỉ định v bổ nhiệm cc cấp chỉ huy qun đội, an ninh tnh bo, cảnh st, truyền thanh, truyền hnh.  

2). Hội Đồng Chuyn Gia  

L một cơ quan gồm 86 gio sĩ được gọi l đạo đức v thng thi do ton dn bầu ln, nhiệm kỳ 8 năm. Hội Đồng Chuyn Gia bầu ra chức vụ Lnh Tụ Tối Cao v c quyền cch chức, chức vụ nầy bất cứ lc no. Hội Đồng Chuyn Gia họp mỗi năm một lần, ko di một tuần lễ.  

3). Chức vụ Tổng thống Iran  

Tổng thống l chức vụ cao nhất trong ngnh hnh php, do phổ thng đầu phiếu, nhiệm kỳ 4 năm. Vị tr quyền lực của tổng thống đứng hng thứ hai, sau Lnh Tụ Tối Cao. Chnh phủ gồm c 8 Ph tổng thống v 21 bộ trưởng.  

10. Kết luận  

Về qun sự, Mỹ v đồng minh dư sức triệt hạ Iran ngay từ hiệp đầu nếu như chiến tranh nổ ra.  

Mặc d yếu thế nhưng Iran vẫn c thi độ cứng rắn v thch thức Hoa Kỳ v biết điểm yếu của Tổng thống Donald Trump trong ma bầu cử, l khng muốn pht động cuộc chiến đối với Iran.  

Đối ngoại l cnh tay nối di của nội trị. Nội trị bất an th đối ngoại cũng suy yếu, nhất l đối với cc vấn đề hệ trọng lin quan đến an nguy của quốc gia.  

Minnesota ngy 13-7-2019  

Trc Giang  

Trở lại