V
sao Iran vẫn ngang nhin thch thức Hoa Kỳ
Trc Giang MN |
1. Mở bi Iran
l một nước nhỏ, thua km Hoa Kỳ về
mọi mặt, thế nhưng v sao lại dm ngang nhin
thch thức Hoa Kỳ trong tnh trạng căng thẳng
c thể đưa tới chiến tranh giữa hai nước. Iran
vẫn by binh bố trận quyết ăn thua đủ
với Mỹ. Đ bắn hạ my bay do thm khng người
li loại hạng nhất của Mỹ. Trong
khẩu chiến, vẫn hung hăng đp trả
Mỹ tự st khi tấn cng Iran, Mỹ khng dm
tấn cng Iran, Iran sẽ đnh chm tu Mỹ
bằng vũ kh b mật, Iran sẽ bắn vo
đầu người Mỹ nếu họ hnh động. V
sao Iran dm thch thức Hoa Kỳ như thế? Iran
biết được điểm yếu của
Tổng thống Donald Trump l trong thời gian tranh
cử, khng muốn tạo ra chiến tranh gy nhiều
chết chc, để cc đối thủ chnh
trị c thể khai thc v tấn cng. Khng tạo ra
thm nhiều rắc rối m pha Dn Chủ đ
chỉ trch. Trước những bn tn của phe Dn
chủ về việc luận tội ng, ng tweet
Luận tội l một từ bẩn thỉu,
nhớp nha v gh tởm. Một chiến dịch
quấy rầy tổng thống khổng lồ. Hơn
nữa, Iran được hai cường quốc l Nga
v Trung Cộng chống lưng nn c thi độ
cứng rắn với Mỹ như thế. Chỉ
l h dọa. Bằng chứng l ra lịnh hủy
bỏ cuộc tấn cng trả đũa vụ my
bay do thm khng người li bị bắn hạ,
lịnh hủy bỏ chỉ 10 pht trước trước
giờ nổ sng, với l do l c thể lm chết
150 người Iran. 2. Nguyn nhn căng thẳng giữa Hoa
Kỳ v Iran 2.1
Mỹ rt ra khỏi thỏa thuận hạt nhn Iran
Thỏa
thuận JCPOA k ngy 14-7- 2015 Ngy
8-5-2019, Tổng thống Donald Trump tuyn bố, Mỹ rt
ra khỏi thỏa thuận Kế hoạch hnh động
chung ton diện JCPOA (JCPOA=Joint Comprehensive Plan of Action),
đ được k ngy 14-7-2015 tại Vienna (o-Austria)
giữa 5 thnh vin thường trực Hội đồng
Bảo an LHQ gồm: Php, Trung Cộng, Anh, Nga, Hoa Kỳ
v Đức (P5+1) L
do được ng Trump nu ra l: JCPOA l một
thỏa thuận tồi tệ, một chiều, khng
đem lại ha bnh. Iran gy xung đột ở Trung
Đng bằng cch yểm trợ cc nhm khủng
bố như Hamas, Hezbollah, Taliban v al-Qaeda. Iran khng
từ bỏ chương trnh sản xuất vũ kh
hạt nhn Cn
tồi tệ hơn nữa l cc điều khoản
trong thỏa thuận thiếu cơ chế pht hiện,
ngăn cản, trừng phạt sự lừa đảo,
v khng c quyền tuyệt đối để thanh
tra cc địa điểm quan trọng thực
hiện chương trnh hạt nhn, nhất l tại
cc căn cứ qun sự của Iran. 2.2.
Những đểm chnh trong thỏa thuận Iran JCPOA a.
Iran đồng loại bỏ kho dự trữ
chất uranium đ được lm giu (Enriched
uranium). b.
Cắt giảm 2/3 số lượng my ly tm trong 15 năm
tới. c.
Chỉ lm giu urnium ln tới 3.6%. d.
Đồng khng xy dựng bất cứ cơ
sở nước nặng no. e.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế
(IAEA=International Atomic Energy Agency) c quyền kiểm tra thường
xuyn cc cơ sở hạt nhn của Iran. 2.3.
Những điểm mơ hồ c thể cho Iran gian
lận trong thỏa thuận JCPOA Trước
khi k thỏa thuận v đang khi k thỏa thuận,
khng ai biết được Iran c bao nhiu kho dự
trữ chất uranium được lm giu (Enriched
uranium). Cũng c thể Iran dng cc cơ quan qun
sự hoặc chn dưới hầm trong lng đất.
Do đ Cơ quan Nguyn tử năng Quốc tế khng
c thể kiểm sot được chương trnh
hạt nhn của Iran. Cũng khng c ai biết chnh xc
số lượng my ly tm để cắt giảm
2/3 trong 15 năm. Thời
gian 15 năm cũng đủ cho Iran sản xuất
đủ số uranium cần thiết cho vũ kh
hạt nhn. 2.4.
Ni thm về chất uranium, my ly tm v nước
nặng. Thỏa
thuận JCPOA k năm 2015 My ly tm Nước nặng D2O 1). Uranium a.
Uranium l tn La tinh. Tn khoa học l Urani. K hiệu ha
học l U. Uranium ở dạng kim loại mu trắng
bạc, l một nguyn tố c tnh phng xạ. Uranium
ở khắp nơi trn tri đất, chỗ no tch
tụ nhiều l quặng mỏ uranium. Cc quốc gia c
quặng mỏ uranium lớn nhất l: Canada, sản
xuất 9,862 tấn uranium (2008). c 7,606 tấn. Kazakhstan
5,247 tấn. b.
Uranium c hai đồng vị căn bản l uranium-238
(U-238) chiếm 99.28% v uranium-235 (U-235) chiếm 0.71%. U-235
cần thiết để sản xuất vũ kh
hạt nhn, chạy my pht điện, tu ngầmnhưng
v n qu t nn phải loại bỏ U-238 để c
U-235 cần thiết. Việc
loại bỏ đồng vị khng cần thiết
để c U-235 rng, được gọi l lm giu,
v dụng cụ lm giu uranium l my ly tm. 2). My ly tm Gim
đốc chương trnh hạt nhn Iran, ng Fereydoun
Abbasi-Davani, cho biết nước nầy hiện c
18,000 my ly tm. 17,000 my thế hệ 1 c tn IR-1 v
1,000 my hiện đại hơn, thuộc thế
hệ 2, tn IR-2. My
ly tm (The centrifuge) cao 1.8m, đường knh 10cm,
phần bn trong quay chung quanh một ci trục với
tốc độ của m thanh (1,234km/giờ). Ly
tm l thot ly ra ngoi trung tm, hướng từ tm vng
trn ra ngoi, cng xa trung tm sức mạnh cng lớn.
Những vật thể nằm trong vng bn knh vng trn
bị bắn tung ra, bể nt thnh nhiều mảnh.
Những vật giống nhau, đồng vị, th
kết hợp với nhau v lớn ln theo thời gian,
gọi l lm giu (Enrichment). 3). Nước nặng (Heavy
water) Nước
thường c cng thức l H2O. Si ở 100 độ
C, đng đặc ở 0 độ C. Một lt nước
thường nặng 1,000g (1 Kg). Nước
nặng (Heavy water) cn được gọi l Deuterium
Oxide, gồm 2 nguyn tử Deuterium v một nguyn tử
Oxy, cng thức l D2O. Si ở 101.42 độC, đng
đặc ở 3.81 độC. Một lt nước
nặng D2O nặng 1,104.6g. Nước
nặng dng trong l phản ứng hạt nhn để
chế tạo vũ kh nguyn tử nn bị hạn
chế mua bn. 3. Iran cố sản xuất vũ kh
hạt nhn để được sống cn. Do
Thi l kẻ th khng đội trời chung của
Iran, nhưng Do Thi đ c vũ kh hạt nhn, ước
lượng từ 100 đến 200 đầu đạn
cho nn Iran, bằng mọi gi, phải c loại vũ
kh giết người hng loạt nầy, để
khng bị Do Thi tiu diệt v ci tội quậy tưng
bừng gy bất ổn ở Trung Đng, mục
đch xa tn Do Thi trn bản đồ thế
giới. Iran yểm trợ cc tổ chức Hồi Gio
khủng bố l Hamas v Hezbollah chủ trương
chống Mỹ v Do Thi. 3.1
Bắc Hn cung cấp cng nghệ hạt nhn cho Iran Ngy
22-7-2011, một vin chức an ninh hng đầu của
Anh cho biết, Bắc Hn v Iran đang hợp tc
chế tạo hỏa tiễn mang đầu đạn
nguyn tử. Bnh Nhưỡng đ bn cng nghệ lm
giu Uranium v gip chế tạo hoả tiễn mang đầu
dạn hạt nhn. Đ l nguồn lợi chnh
của Bắc Hn. 2.2
Trung Cộng gip Iran pht triển vũ kh hạt nhn Hồi
thng 10 năm 2010, tờ Washington Post dẫn lời
của một vin chức cao cấp Mỹ cho hay, Hoa
Kỳ vừa mới gởi cho Bắc Kinh một danh sch
những cng ty v ngn hng TC đ vi phạm lịnh
cấm vận của LHQ, về việc trừng
phạt chương trnh vũ kh hạt nhn của
Iran. Đ l Trung Cộng gip Iran nng
cấp cng nghệ hỏa tiễn v pht triển vũ
kh nguyn tử. Bắc Kinh c khả năng
sửa chữa, nng cấp v cải tiến cc
loại vũ kh m Nga đ cung cấp cho Iran trước
kia. 4. Thi độ khiu khch của Iran 4.1
Iran bắn hạ my bay do thm khng người li
của Hoa Kỳ RQ-4
Global Hawk v những mảnh vụng Ngy
19-6-2019, Lực lượng Vệ binh Cch mạng
của Iran cho biết, họ đ bắn rơi
chiếc my bay do thm khng người li RQ-4 Global Hawk
của Hoa Kỳ. Một
vin chức Iran tuyn bố, họ sẽ mạnh
mẽ đp trả bất cứ hnh vi no vi
phạm khng phận của họ. RQ-4 Global Hawk
l my bay do thm hiện đại
nhất của Hoa Kỳ, mỗi chiếc trị gi
200 triệu USD, gi cao hơn my
bay chiến đấu hiện đại nhất,
thế hệ 5 l F-35B, gi 116 triệu
USD. Australia
đ k hợp đồng 5.1 tỷ USD để mua 6
chiếc RQ-4. Đức v Ấn Độ cũng đang
tham khảo để mua loại my bay nầy. Vụ drone bị bắn hạ l một
thiệt hại lớn của Hoa Kỳ.
Đy l lần đầu tin bị bắn hạ sau
18 năm v địch vận hnh. Đồng thời
khả năng trinh st của Hoa Kỳ cũng được
xem xt lại. Cc
nh quan st cho rằng vụ việc nầy c thể gy
thm căng thẳng giữa Hoa Kỳ v Iran. 4.2
Mỹ co buộc Iran tấn cng hai tu dầu ở
Vịnh Oman Ngy
13-6-2019, tu chở dầu Kokuka
Courageous của Nhật v tu Front
Altair của Na Uy bị tấn cng v bốc chy
ở Vịnh Oman. ng
Wu I-fang, pht ngn vin của nh my lọc dầu CPC
Corp cho biết, chiếc Front Altair chở 75,000 tấn
dầu bị nghi ngờ trng ngư li, tạo ra ba
tiếng nổ lớn v bốc chy. Một nguồn
tin khc cho rằng hai tu dầu bị tấn cng
bằng mn, 23 thủy thủ được cứu
vớt. 21 thủy thủ của tu Kokuka Courageous cũng
được một tu đi qua cứu vớt. Eo
biển Hormuz nằm trong Vịnh Ba Tư (Persian Gulf) l
tuyến đường giao thng quốc tế quan
trọng nhất, nơi m c nhiều tu dầu
trị gi hng trăm triệu đ la lưu thng. Thời
gian gần đy con đường giao thng nầy
trở nn căng thẳng v trong thng trước
đ c bốn tu hng bị Iran tấn cng. 5. Mỹ by binh bố trận bao vy Iran F-22
Raptor* Tu sn bay USS Abraham Lincoln Pho
đi bay B-52 Strafortress Ngy
21-5-2019, nguồn tin an
ninh Iraq cho biết, Mỹ đ đưa 70 xe qun
sự v 10,000 qun ở Trung Đng đến hai căn
cứ khng qun Ayn al-Assad
v al-Habaniyeb của nước
Qatar, cch Iran 270Km. My
bay nm bom chiến lược, pho đi bay B-52
Strafortress, 5 my bay chiến đấu tng hnh thế
hệ 5, F-22 Raptor cng với tu sn bay USS Abraham Lincoln v
cc loại vũ kh tối tn nhất cũng
được đưa tới vng Vịnh Ba Tư
(Persian Gulf) để sẵn sng xa sổ Iran. Một
tu sn bay mang theo t nhất l 50 my bay cc loại,
6,000 nhn sự hải qun v TQLC. Ngoi
ra cn lực lượng của Hạm Đội 5 Hoa
Kỳ (United States Fifth Fleet) c tổng hnh dinh đặt
tại thủ đ Manama của nước Bahrain.
Hạm đội nầy c 60 chiến hạm đủ
loại, 300 my bay v c khoảng 50,000 nhn sự
hải qun v Thủy qun Lục chiến Hoa Kỳ. Vương quốc Bahrain
gồm một quần đảo nhỏ tập trung
chung quanh đảo Bahrain, nằm
giữa Qatar v Saudi Arabia, dn
số 1,234,567 người. Diện tch 780Km2. Thủ
đ l Manama. Một qun số khổng lồ của Mỹ
với cc loại vũ kh tối tn nhất, c
thể nghiền nt Iran trong đợt tấn cng đầu
tin. 13,000
qun ở Kuwait, 5,000 qun ở Tiểu Vương
quốc -Rập Thống nhất (UAE) sẵn sng
nhập trận. 6. Hoa Kỳ bn vũ kh cho đồng minh
Saudi Arabia Saudi Arabia thuộc hệ phi Sunny của Hồi
Gio, l đồng minh của Mỹ, chống lại
Hồi Gio Shiite Iran. Tổng thống Trump
tuyn bố tnh trạng khẩn cấp quốc gia, cho
php tổng thống bn 8.1
tỷ USD vũ kh hiện đại cho cc đồng
minh Saudi Arabia, Jordan v Tiểu Vương
quốc -Rập Thống nhất (UAE=United Arab Emirates), m
khng thng qua Quốc hội. L do được
viện dẫn l bảo vệ lợi ch v an ninh
quốc gia trước hoạt động thm c
của Iran, đe dọa sự ổn định ở
Trung Đng v đe dọa an ninh của Mỹ ở nước
ngoi v trong nước, do đ phải bn vũ kh
liền ngay lập tức. Một số thnh vin
Quốc hội chỉ trch việc mua bn nầy v l
do l Saudi Arabia đ c hồ sơ vi phạm nhn
quyền trầm trọng. 7. Lực lượng qun sự v vũ
kh của Iran 7.1
Vệ Binh Cch Mạng Vệ
Binh Cch Mạng (VBCM) (IRCG=The Islam Revolutionary Guards) l
một trong lực lượng v trang của Iran. Qun
số khoảng 125,000 người. L một đạo
qun rất tinh nhuệ, độc lập với qun
đội Iran. Ngoi sức mạnh về qun sự ra,
VBCM giữ một vai tr rất quan trọng về chnh
trị v kinh tế của Iran. Hoa Kỳ đ xếp VBCM vo danh sch cc nhm
khủng bố QT, bởi v đơn vị Quds đ
huấn luyện, cung cấp vũ kh cho cc nhm
khủng bố QT như Hezbollah, Hamas, qun nổi dậy
ở Iraq v Afghanistan VBCM
c bộ binh, khng qun, hải qun v lực lượng
đặc biệt ring, độc lập với qun
đội Iran. VBCM điều khiển hệ thống
hỏa tiển, quan trọng nhất l hỏa tiển
đạn đạo, tầm xa Shalab-3. VBCM đặt dưới quyền chỉ huy
trực tiếp của Lnh Tụ Tối Cao Khamenei.
Trung tướng Mohammad Ali Jafari
l người thn cận nhất của Khamenei
được cử lm Tư lịnh lực lượng
nầy. VBCM
hoạt động kinh doanh, c nguồn lợi thu
nhập ổn định. Năm 2006, ginh được
hợp đồng trị gi 2.09 tỷ USD tại khu
mỏ dầu lớn nhất Iran ở South Pars. Một
hợp đồng 1.3 tỷ USD xy dựng đường
ống dẫn nhin liệu đến Pakistan. Dự n
mở rộng đường xe điện ngầm,
đường sắt cao tốc, xy bến cảng, xy
con đập cho nh my thủy điệnĐể
trnh cấm vận, VBCM đ thnh lập v đứng
pha sau cc cng ty c tn khc nhau. Vệ binh Cch mạng nắm giữ vai tr quan
trọng về kinh tế v kinh doanh của Iran, nn
Tổng thống Donald Trump xếp tổ chức nầy
l khủng bố để Mỹ c l do p dụng
những biện php trừng phạt về kinh tế
của Iran. Tổng thống
Trump cảnh bo, Bất cứ ai lm ăn, kinh doanh
với VBCM l đang ti trợ cho khủng bố. 7.2
Lực lượng Quds
Thiếu
tướng Qassim Suleimani (giữa) chỉ huy lực lượng
Quds
Lực
lượng Quds l một đơn vị đặc
biệt của Vệ Binh Cch Mạng Iran, c nhiệm
vụ hoạt động ở nước ngoi.
Ayatollah Khamenei trực tiếp lnh đạo v người
chỉ huy l Thiếu tướng
Qassim Suleimani. Qun số ước lượng 15,000.
Sau chiến tranh Iran-Iraq ở những năm 1980, lực
lượng Quds được thnh lập để
tiếp tục đnh ph Iraq bằng cch hỗ
trợ mọi mặt cho sắc tộc Kurds, đnh
lại Saddam Hussein. Quds hoạt động ở nước
ngoi, từ Afghanistan, Bosnia, Pakistan, Ấn Độ,
Thổ Nhỉ Kỳ, Jordanđể hỗ trợ cc
nhm Hồi gio cực đoan thực hiện khủng
bố. Tờ
Los Angeles Times bo co, nhiều nh quan st cho rằng Quds
l một lực lượng tốt nhất thế
giới, gồm những con người cực kỳ ti
giỏi (extremely talented). Lực lượng
Quds chỉ dưới quyền Lnh Tụ Tối Cao Ali
Khamenei m thi. Hoa Kỳ đ xếp nhm nầy vo
danh sch cc tổ chức khủng bố quốc
tế. 7.3
Vũ kh của Iran Lực lượng vũ trang Iran c khoảng
545,000 người. Iran tự sản xuất xe tăng, vũ
kh c nhn, tu ngầm, my bay chiến đấu v tn
lửa dẫn đường.
Hệ thống phng thủ S-300 của Nga. 8. Khi chiến tranh bng nổ giữa
Mỹ v Iran 8.1
Đồng minh của Hoa Kỳ Những
đồng minh của Hoa Kỳ gồm c: Do
Thi, Saudi Arabia, Qatar, Bahrain, Jordan, Kuwait, Tiểu Vương
quốc Rập Thống nhất. Iraq, Afghanistan,
Pakistan. 8.2
Đồng minh của Iran Đồng
minh của Iran l Syria, nhm Hồi
gio Hamas ở Dải Gaza, pha Ty Do Thi, nhm Hezbollah
ở một phần của nước Li Băng
(Lebanon). Ni
thm về tổ chức
Hezbollah đối với Mỹ. -
Tấn cng bằng xe bom ở Beirut,
thủ đ Lebanon, giết chết 248 Thủy Qun
Lục Chiến Mỹ
v 58 lnh Php
ngy 23
thng 10 năm 1983. -
Đnh bom ta Đại sứ Mỹ ở Beirut vo thng
4 năm 1983 lm 63 người thiệt mạng. -
Đnh bom ta Đại sứ Mỹ lần thứ 2 vo
thng 9 năm 1984 lm 22 người chết. -
Bắt cc, tra tấn v thủ tiu William
Buckley, một trạm trưởng của Cục
Tnh bo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) ở Trung
Đng. -
Bắt cc, tra tấn v thủ tiu Đại t TQLC
William Higgins khi ng ny hợp tc với Lin
Hiệp Quốc ở Beirut năm 1988. Xc Đại
t bị nm ra thng rc gần một bệnh viện
nội thnh Beirut 8.3
Khi chiến tranh Mỹ-Iran bng nổ
Hoa Kỳ v đồng minh gần như bao vy
ton bộ nước Iran.
Ở pha đng, gip ranh giới Iran th c Afghanistan v
Pakistan. Pha ty th c cc nước: Iraq, Kuwait, Bahrain,
Qatar, Tiểu Vương quốc -Rập Thống
nhất (UAE), Do Thi v Saudi Arabia. Mặc
d Iran dn qun khắp mọi pha, nhưng với vũ
kh hiện đại nhất, kể cả tu con thoi
X-37B hiện diện suốt cả năm trn khng gian nn
Iran khng chịu nổi ngay trong hiệp đầu. Tổng thống Trump tuyn bố: Chiến
tranh Mỹ-Iran sẽ khng ko di nếu nổ ra,
Nếu Iran muốn c chiến tranh th điều
đ sẽ chnh thức kết thc Iran. Khng
cần Mỹ, chỉ c một Do Thi cũng đủ
sức xa tn Iran trn bản đồ thế giới. Đồng
minh Nga v Trung Cộng khng tham chiến, nhưng c
thể yểm trợ vũ kh v chuyn vin vũ kh
đến gip Iran. Hai đồng minh nầy sẽ
ủng hộ Iran về mặt chnh trị ở Lin
Hiệp Quốc. 9. Tổng qut về nước Iran Nước
Iran nằm trong Vịnh Rập, c bin giới chung
với Iraq, Afghanistan, Pakistan, Thổ Nhỉ Kỳ,
Armenia. Diện tch: 1,648,000 Km2. Dn số: 70 triệu. (2006) 90% l người Hồi gio hệ phi Shiite. 9.1
Hệ thống chnh trị của Iran 1).
Chức vụ Lnh Tụ Tối Cao Lnh
tụ tối cao Ali Hoseyni KhāmeneI * Tổng thống
Rouhani Lnh
Tụ Tối Cao hiện tại l Gio chủ Ayatollah
Ali Khamenei, nắm giữ tất cả quyền
lực quốc gia. L Tổng Tư Lịnh qun đội
v cc lực lượng an ninh tnh bo. Quyết định
chnh sch ngoại giao v nắm độc quyền tuyn
chiến. Lnh Tụ Tối Cao được Hội
Đồng Chuyn Gia, gồm 86 gio
sĩ Hồi gio bầu ra, nhiệm
kỳ 7 năm. Lnh
Tụ Tối Cao chỉ định v bổ nhiệm cc
cấp chỉ huy qun đội, an ninh tnh bo, cảnh
st, truyền thanh, truyền hnh. 2).
Hội Đồng Chuyn Gia L
một cơ quan gồm 86 gio sĩ
được gọi l đạo đức v thng
thi do ton dn bầu ln, nhiệm kỳ 8 năm.
Hội Đồng Chuyn Gia bầu ra chức vụ Lnh
Tụ Tối Cao v c quyền cch chức, chức
vụ nầy bất cứ lc no. Hội
Đồng Chuyn Gia họp mỗi năm một
lần, ko di một tuần lễ. 3).
Chức vụ Tổng thống Iran Tổng
thống l chức vụ cao nhất trong ngnh hnh php,
do phổ thng đầu phiếu, nhiệm kỳ 4
năm. Vị tr quyền lực của tổng
thống đứng hng thứ hai, sau Lnh Tụ
Tối Cao. Chnh phủ gồm c 8
Ph tổng thống v 21 bộ trưởng. 10. Kết luận Về
qun sự, Mỹ v đồng minh dư sức
triệt hạ Iran ngay từ hiệp đầu nếu
như chiến tranh nổ ra. Mặc d yếu thế nhưng Iran vẫn c
thi độ cứng rắn v thch thức Hoa Kỳ
v biết điểm yếu của Tổng thống
Donald Trump trong ma bầu cử, l khng muốn pht
động cuộc chiến đối với Iran. Đối
ngoại l cnh tay nối di của nội trị.
Nội trị bất an th đối ngoại cũng
suy yếu, nhất l đối với cc vấn đề
hệ trọng lin quan đến an nguy của quốc
gia. Minnesota
ngy 13-7-2019 Trc Giang |