AI
SỢ AI VÀ AI CẦN AI TRONG NGUY CƠ XUNG ĐỘT
MỸ-TRUNG Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: Taiwanese
plane maker AIDC to open region’s first F-16 fighter jet centre with
Lockheed Martin (SCMP) China’s
navy drills in 4 regions show ability to counter US, observers say (SCMP) Don’t
Start a New Cold War with China (National Interest) Could
Russia side with the US and India against China? (SCMP) From
Hub to Network: A Transformation of U.S. Policy in the Indo-Pacific
(Diplomat) Esper
Heads to the Pacific: What’s on the Agenda? (Diplomat) Dual
circulation’ strategy China’s message to US (Asia Times) AI SỢ AI VÀ AI CẦN AI TRONG NGUY CƠ XUNG ĐỘT
MỸ-TRUNG Đại-Dương Căng
thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ngày càng
tiến dần tới xung đột trên nhiều
mặt trận như quân sự, chính trị, kinh
tế có khả năng lôi kéo nhiều quốc gia
cuốn theo chiều gió. Giới
học giả thế giới đang đoán non, đoán
già hành động và phản ứng của Tổng
thống Hoa Kỳ, Donald Trump và Chủ tịch Trung
Quốc, Tập Cận B́nh. Về
toàn-cầu-hoá Trong
bài “Dual circulation’ strategy China’s message to US” đăng
trên The Asia Tinmes ngày 24-08-2020, Tác giả Bhim Bhurtel
của Liên bang Cộng hoà Dân Chủ Nepal đă tán
tụng Tập Cận B́nh sau khi Doanh nhân Donald Trump
trở thành Tổng thông thứ 45 của Hợp Chúng
Quốc Hoa Kỳ chủ trương “Make America Great
Again” nên xứng đáng trong vai tṛ “Tổng giám
đốc Toàn-cầu-hoá”. Tác giả cảnh cáo
“Trung Quốc sẵn sàng hợp tác và phối hợp
với Hoa Kỳ để quản lư thương
mại và công nghệ toàn cầu. Nhưng, nếu
cuộc chiến thương mại và công nghệ kéo
dài, Bắc Kinh sẵn sàng giải quyết nó”. 1-
Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm
2016, Tập Cận B́nh đă “kiên quyết đứng
lên với tư cách là người bảo vệ hàng
đầu cho toàn-cầu-hóa và thương mại
tự do, và là một nhà vận động chống
chủ nghĩa biệt lập”. Sự
thực, Tổ chức Thương mại Thế
giới (WTO) có những quy luật rơ ràng về giao thương,
nhưng, Bắc Kinh không tuân thủ nghiêm chỉnh nên
trở thành quốc gia bị kiện nhiều nhất
sau khi gia nhập từ năm 2001. Hầu hết các
quốc gia giao thương với Trung Quốc đều
bị thâm hụt mậu dịch. Ai không trả
được nợ bị Bắc Kinh buộc phải
thế chấp chủ quyền hoặc
quyền-chủ-quyền trong 99 năm. Bắc Kinh dùng
hối lộ để thao túng các nền kinh tế khác.
Bắc Kinh buộc các công ty ngoại quốc muốn làm
ăn tại Hoa Lục phải tuân theo điều
kiện không-phù-hợp với luật thương
mại của WTO; không một quốc gia hoặc định
chế quốc tế nào ở thế kỷ thứ 21 mà
hành xử như Đế quốc Thuộc địa
từ ngàn xưa. 2-
Kinh tế Trung Quốc phát triển nhanh chóng nhờ vào
các hành động ăn cắp tài sản trí tuệ,
đặc biệt của Hoa Kỳ. Các biện pháp
chống lại “đạo chích Trung Quốc” đă
đẩy Bắc Kinh vào thế thủ và bị
cộng đồng quốc tế cô lập ngày càng
triệt để hơn. Các ổ gián điệp
của Bắc Kinh từ khắp nơi bị phá vỡ
và cuộc tấn công vào lĩnh vực công nghệ
sẽ đẩy Trung Quốc vào hoàn cảnh bị cô
lập, chưa có lối thoát. Trong
bài “Don’t Start a New Cold War with China” trên The National
Interest ngày 22-08-2020 của Tác giả Bonnie Kristian,
từng có bài đăng trên làng báo Hoa Kỳ, viết
“Những cuộc đấu khẩu nghiêm trọng
giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang chồng
chất: Biển Nam Trung Hoa (SCS), quan hệ với
Bắc Triều Tiên, đại dịch Virus Vũ Hán, diệt
chủng Duy Ngô Nhĩ, bức bách dân chúng Hồng Kông,
can thiệp bầu cử Mỹ, giám sát trên mạng xă
hội của Hoa Kỳ … Điều đó là không
cần thiết đối với an ninh của Hoa
Kỳ … Trung Quốc là một cường quốc
đáng kể chỉ tập trung vào các vấn đề
nội bộ và khu vực không ảnh hưởng
đến lợi ích của Hoa Kỳ - ngược
lại, nó sẽ là một nguồn rủi ro đáng
kinh ngạc”. Thực
tế, chiếu theo Công ước Liên Hiệp Quốc
về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), được
cộng đồng quốc tế soạn thảo
suốt 10 năm mà Trung Quốc góp phần quan trọng
cũng như phê chuẩn sớm nhất. Nhưng,
Bắc Kinh tự vẽ Đường 9 đoạn không
phù hợp với các quy định trong UNCLOS, chèn ép,
bắt nạt các nước nhỏ bằng cách
kiểm soát nghiêm ngặt vùng biển không thuộc
thẩm quyền hợp pháp đă phơi bày tham
vọng xấu xa của một Đế quốc
Thuộc địa đă lỗi thời. Phán
quyết ngày 12-07-2016 của Toà án Trọng tài Thường
trực về Luật Biển (PCA) đă nêu rơ yêu sách
của Trung Quốc trên SCS không có giá trị pháp lư. Hoa
Kỳ và cộng đồng quốc tế có lợi ích
pháp lư trên “vùng biển quốc tế” nên chẳng
quốc gia nào được quyền can thiệp. SCS không
phải chiếc hồ của Trung Quốc và các
quốc gia duyên hải trong khu vực v́ mỗi quốc
gia chỉ có các quyền được quy định
rơ ràng trong UNCLOS. Như
thế, Bắc Kinh làm càn chứ không phải Cộng
đồng Quốc tế sai. Muốn giải quyết
vấn đề chủ quyền trên biển phải
dựa vào UNCLOS và PCA chứ không từ bất cứ nơi
nào, kể cả Bắc Kinh. Chuẩn
bị đối đầu quân sự trên Biển
Đông Á Biển
Đông Á gồm Biển Đông Trung Hoa (ECS) và Biển
Nam Trung Hoa (SCS) có các quốc gia duyên hải bao quanh theo
chiều kim đồng hồ: Nhật Bản, Bắc
Triều Tiên, Đại Hàn, Trung Quốc, Đài Loan,
Phi Luật Tân, Brunei, Mă Lai Á, Indonesia, Tân Gia Ba, Việt
Nam. Bắc
Kinh khó khống chế ESC v́ lực lượng Không Quân
và Hải Quân của Nhật Bản hùng hậu, tiên
tiến với Đệ thất Hạm đội
Mỹ (mạnh nhất trong 11 Hải đội Xung kích
Hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ) trú đóng
tại Yokosuka. V́
thế, Bắc Kinh đang ra sức biến SCS thành
chiến ao nhà qua chiến thuật bắp cải,
tầm ăn dâu nhờ vào t́nh trạng “đèn nhà ai
nấy rạng” của các quốc gia duyên hải
Đông Nam Á (Phi Luật Tân, Brunei, Mă Lai Á, Indonesia, Tân
Gia Ba, Việt Nam) và Cộng đồng Kinh tế ASEAN
(AEC). Bắc Kinh đă và đang tiến hành chiến lược
bành trướng bá quyền trên các mặt trận pháp
lư (dùng khái niệm “Biển lịch sử” chống
UNCLOS và PCA); chấp pháp (sử dụng Hải Quân,
Hải Cảnh, Dân quân Biển kiểm soát toàn bộ
80% diện tích SCS; ngăn chặn hoạt động ngư
nghiệp và khai thác dầu khí của các quốc gia duyên
hải Đông Nam Á); quân-sự-hoá (xây các đảo
nhân tạo và biến thành pháo đài kiên cố;
tập trận thường xuyên, chuẩn bị tuyên
bố Vùng Nhận Dạng Pḥng Không -ADIZ-; thiết
lập hệ thống căn cứ quân sự và
tiếp vận thông qua Sáng kiến Vành đai và Con
đường (BRI); trục xuất Hải quân Hoa
Kỳ ra khỏi SCS. Trong
bài “China’s navy drills in 4 regions show ability to counter US,
observers say” đăng trên The South China Morning Post ngày
24-07-2020 loan báo Hải quân Trung Quốc đang đồng
loạt tập trận trên bốn vùng biển: hai
ở SCS, một ECS, một tại bắc Hoàng Hải,
một trong Vịnh Bột Hải như muốn
trấn an dư luận quốc nội về khả năng
đối đầu toàn diện trong trường
hợp bị Hoa Kỳ tấn công, đồng thời
gửi thông điệp cảnh cáo Hoa Kỳ và Đài
Loan. Các cuộc tập trận kéo dài suốt tuẫn
lễ cuối cùng của tháng Tám, riêng tại Vịnh
Bột Hải (gần Bắc Kinh) sẽ chấm dứt
vào cuối tháng 9. Cuộc tập trận qui mô gần
Đài Loan đă diễn ra vào giữa tháng tám nhằm
“bảo vệ chủ quyền quốc gia” nhân
chuyến thăm Đài Bắc của Bộ trưởng
Y tế Hoa Kỳ, Alex Azar. Nhà
B́nh luận Quân sự ở Hồng Kông, Tống Trung B́nh
(Song Zhongping) nói rằng bất cứ cuộc chiến tương
lai nào cũng xảy ra cùng lúc nên Bắc Kinh tổ
chức tập trận pḥng thủ đồng loạt.
Trong
khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc,
Vương Nghị kêu gọi Hoa Kỳ xuống thang
tranh căi và ASEAN nối lại cuộc đàm phán Bộ
Nguyên tắc Ứng xử trên Biển Nam Trung Hoa (COD),
đồng thời, đẩy mạnh hợp tác Trung
Quốc-AEC. Bắc
Kinh đă đánh tráo nguyên nhân xung đột trong khu
vực Biển Đông Á: (1) Áp dụng luật rừng
xanh (mạnh được yếu thua). (2) Đ̣i
chủ quyền vượt quá quy định của
UNCLOS và chống lại phán quyết của PCA. (3)
Lợi dụng thời gian đàm phán với ASEAN để
mở rộng chủ quyền bất-hợp-pháp và áp
dụng luật pháp tuỳ tiện. (4) Gây chia rẽ
trong ASEAN bằng cách lợi dụng các quốc gia không
tiếp giáp với SCS phản đối hành vi
chống Trung Quốc. (5) Gán tội Hoa Kỳ gây bất
ổn trên Biển Đông Á. Ai
cần ai? Bắc
Kinh cần Nhật Bản và Đại Hàn bớt thân
thiện với Hoa Kỳ. Nhưng, Hoa Kỳ là yếu
tố bảo vệ an ninh duy nhất cho Nhật Bản
và Đại Hàn nên bất cứ ai lănh đạo cũng
phải tăng cường mối quan hệ đồng
minh chí cốt. Đài Loan trông cậy vào Hoa Kỳ và
Nhật Bản để tồn tại nên phải
gắn kết với đồng minh nếu không
muốn lọt vào tay Bắc Kinh. Bắc
Kinh mua chuộc và chia rẽ giới lănh đạo
Đông Nam Á. Nhưng, dân chúng vẫn mong được
Hoa Kỳ bảo vệ an ninh và toàn vẹn lănh thổ
mà vẫn có thể tiếp tục làm ăn với
Trung Quốc. Đă đến lúc ASEAN không c̣n th́
giờ để chần chờ do dự mà phải
lựa chọn giữa chủ quyền quốc gia và
lợi ích kinh tế. Các
quốc gia duyên hải Đông Nam Á đang cùng Hoa
Kỳ và nhiều cường quốc trên thế
giới đ̣i Trung Quốc phải tuân thủ Phán
quyết ngày 12-07-2016 của Toà án Trọng tài Thường
trực về Luật Biển. Hoa
Kỳ cần các quốc gia duyên hải Đông Nam Á tăng
cường khả năng quân sự đủ sức
tự vệ để duy tŕ cán cân quân sự làm năn
ḷng tham vọng vô bờ của Bắc Kinh. Hoa Kỳ sẽ không hành động đơn phương.
Bộ
tứ Kim cương (QUAD) gồm có Hoa Kỳ, Nhật
Bản, Úc Đại Lợi, Ấn Độ sẽ
đóng vai tṛ chính trong việc duy tŕ quyền tự do
hàng hải và bảo vệ các đồng minh, đối
tác trung khu vực Ấn Độ Dương- Châu Á Thái
B́nh Dương. Pháp
và Anh có song hành với QUAD để duy tŕ hoạt
động hàng hải hợp pháp trên Biển Đông
Á. Tổng
thống Vladimir Putin và Chủ tịch Tập Cận B́nh
đă gặp nhau 30 lần kể từ năm 2013 và ngày
càng khắn khít trong tinh thần chống Mỹ. Nga
cần tiền, Trung Quốc cần vũ khí tối tân.
Nhưng, bắt đầu rạn nứt v́ các lư do:
(1) Mạc Tư Khoa không thể đứng chung với
Bắc Kinh để rơi vào trận chiến nguyên
tử huỷ diệt với Hoa Kỳ. Ngoại trưởng
Mike Pompeo đă bày tỏ hy vọng cải thiện
mối quan hệ với Nga. (2) Trung Quốc đang
dấy lên yêu sách chủ quyền Vladivostok đă
bị Nga Hoàng sát nhập vào năm 1860. (3) Mạc Tư
Khoa chậm chuyển giao hoả tiễn cho Trung Quốc
trong khi bán vũ khí tối tân cho Ấn Độ. Bàn
cờ Biển Đông Á mới sắp ra mà đă
thấy cán cân nghiêng về phía các quốc gia muốn
duy tŕ hệ thống luật pháp quốc tế và
tập tục hàng hải trong cộng đồng nhân
loại. Đại-Dương |