Chống lại Trung Quốc, Nga, Iran, Ông Trump thiết lập trật tự thế giới tự do |
Ngoại
trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Tổng thống
Donald Trump đang h́nh thành một trật tự dân
chủ mới trên thế giới, trong đó Washington
sẽ tăng cường hoặc băi bỏ các thỏa
thuận quốc tế để ngăn chặn “các
diễn viên xấu” như Nga, Trung Quốc và Iran, theo
Reuters. Cả
ba quốc gia trên cùng với Bắc Triều Tiên là những
nước gây quan ngại hàng đầu về t́nh
trạng vi phạm nhân quyền, theo báo cáo nhân
quyền được công bố ngày 20/4/2018 của
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Theo
chính sách “nước Mỹ trước tiên” của
Tổng thống Trump, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho
biết ông Trump không từ bỏ vai tṛ lănh đạo
toàn cầu, thay vào đó là định h́nh lại
hệ thống sau Thế chiến thứ II trên cơ
sở các quốc gia có chủ quyền, chứ không
phải các thể chế đa phương. Ông
Pompeo nói với các nhà ngoại giao và các quan chức
trong một bài phát biểu về chính sách đối
ngoại: “Theo truyền thống tốt đẹp
nhất của nền dân chủ vĩ đại
của chúng tôi, chúng tôi đang tập hợp các
quốc gia cao quư để xây dựng một trật
tự tự do mới nhằm ngăn chặn chiến
tranh và đạt được sự thịnh vượng
hơn”. Vị
ngoại trưởng nổi tiếng chú trọng
tự do tín ngưỡng cho biết: “Chúng
tôi đang hành động để bảo tồn,
bảo vệ và thúc đẩy một thế giới
cởi mở, công bằng, minh bạch và tự do cho các
quốc gia có chủ quyền”. Ông Pompeo cũng nói
rằng Trung Quốc hưởng lợi từ hệ
thống thương mại và các thỏa thuận khác
do Mỹ dẫn đầu là một ví dụ về
“trái độc cho sự rút lui của Mỹ”. Ngoại
trưởng Pompeo cho biết Tổng thống Trump cũng
đang hối thúc Ngân hàng Thế giới và Quỹ
Tiền tệ Quốc tế ngừng tài trợ cho
những nước như Trung Quốc,
ông nói rằng họ đă có khả năng tiếp
cận vào các thị trường tài chính để
thu hút vốn. Ông
Pompeo cho biết Tổng thống Trump đang cải cách
trật tự thế giới tự do, chứ không
phải là phá hủy nó. Ông trích dẫn việc Anh
quyết định từ bỏ Liên minh châu Âu là
một dấu hiệu cho thấy các tổ chức siêu
quốc gia đă không c̣n hiệu quả. TT Trump dọa đánh thuế Trung Quốc nếu không đạt thỏa thuận thương mạiTổng
thống Mỹ Donald Trump cảnh báo ông sẽ đánh
thuế hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh và
Washington không đạt được thỏa thuận
nào giải quyết mâu thuẫn thương mại
giữa hai nước. Trong
một loạt các b́nh luận trên Twitter hôm thứ Ba
(4/12), Tổng thống Trump đă tái khẳng định
quyền lực của ông đối với lập trường
thương mại quốc tế của Hoa Kỳ đối
với Trung Quốc. Ông viết: “Nên nhớ rằng tôi
là Tariff Man (tạm dịch: Người đánh
thuế)”. Sau
đó, ông tuyên bố rằng: “Khi
mọi người hoặc các nước đến
để tấn công sự giàu có vĩ đại
của quốc gia chúng ta, tôi muốn họ phải
trả tiền cho đặc ân đó. Đó sẽ luôn
luôn là cách tốt nhất để tối đa hóa
sức mạnh kinh tế của chúng ta. Chúng ta hiện
đang thu hàng tỷ đô la tiền Thuế. HĂY LÀM NƯỚC
MỸ GIÀU CÓ TRỞ LẠI.”
Lời
cảnh báo của ông được đưa ra vài ngày
sau bữa tối của ông với Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận B́nh tại G-20 Argentina, khi đó
vị tổng thống của Đảng Cộng ḥa
đồng ư hoăn áp thuế 25% đối với 200
tỷ USD hàng Trung Quốc trong thời hạn 90 ngày
để hai nước đàm phán một thỏa
thuận công bằng với Mỹ. Trong
những tuyên bố trên Twitter hôm 4/12, ông Trump gợi ư
rằng thời hạn 90 ngày có thể được
gia hạn trong khi hai nước đàm phán thương
mại. Ông Trump cho biết đội ngũ các
cố vấn thương mại Hoa Kỳ, đứng
đầu là Đại diện thương mại
Robert Lighthizer, sẽ xem xét “thỏa thuận thực
sự” với Trung Quốc. Hoa
Kỳ cho Nga 60 ngày để tuân thủ hiệp ước
hạt nhân
Hoa
Kỳ đă gửi tối hậu thư hôm thứ Ba
(4/12) cho Nga và yêu cầu dọn sạch những ǵ mà
Moscow đă vi phạm trong hiệp ước kiểm soát
vũ khí, đồng thời đưa tên lửa ra
khỏi châu Âu. Trong
cuộc họp tại Brussels, các đồng minh NATO do
Đức dẫn đầu đă hối thúc Ngoại
trưởng Mỹ Mike Pompeo thúc đẩy nỗ
lực ngoại giao cuối cùng trước khi Washington
rút khỏi Hiệp ước. “Nga
c̣n cơ hội cuối cùng để cho thấy
họ có thể thực hiện lời hứa đúng
với Hiệp ước … nhưng chúng tôi cũng
phải bắt đầu chuẩn bị cho thực
tế là Hiệp ước này có thể bị phá
vỡ”, Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg nói với các
phóng viên. Các
bộ trưởng Ngoại giao NATO đă chính thức
tuyên bố Nga “vi phạm nghiêm trọng” hiệp
ước hạt nhân tầm trung INF được kư
giữa Mỹ và Nga năm 1987, theo Reuters.
Tuy nhiên, phía Nga đă phủ nhận việc phát
triển tên lửa tầm trung có khả năng chở
đầu đạn hạt nhân và tấn công các thành
phố châu Âu trong thời gian ngắn. “Phạm
vi của nó [tên lửa SSC-8] là mối đe dọa
trực tiếp đến châu Âu và hành động
của Nga đă làm suy yếu nghiêm trọng an ninh
quốc gia của Mỹ và các đồng minh,”
Ngoại trưởng Mỹ Pompeo nói. Ông
Pompeo cho biết chính phủ Mỹ đă nêu vấn
đề này ít nhất 30 lần với Moscow kể
từ năm 2013 nhưng Nga luôn từ chối và
phản đối. Ông cũng nói rằng Hoa Kỳ có
bằng chứng cho thấy các cuộc thử nghiệm
tại một địa điểm ở Nga, cơ
sở Kupustin Yar thời Liên Xô, gần Volgograd, phía
đông nam Moscow. “Hoa
Kỳ tuyên bố Nga vi phạm nghiêm trọng hiệp
ước và sẽ tạm hoăn nghĩa vụ của chúng
tôi … có hiệu lực trong ṿng 60 ngày trừ khi Nga tuân
thủ đầy đủ và có kiểm chứng”,
ông Pompeo nói. Hiệp
ước INF được kư kết dưới
thời Tổng thống Ronald Reagan và lănh đạo Liên
Xô Mikhail Gorbachev, trong đó loại bỏ kho vũ khí tên
lửa tầm trung của hai cường quốc
hạt nhân lớn nhất thế giới và giảm
khả năng tiến hành cuộc tấn công hạt nhân
trong thời gian ngắn. Hiệp
ước đ̣i hỏi Hoa Kỳ và Nga “không sở
hữu, sản xuất, hoặc bay thử nghiệm” tên
lửa hành tŕnh mặt đất với tầm phóng
từ 500 km đến 5.500 km” hoặc sở hữu
hoặc tạo ra bệ phóng tên lửa như vậy. |