|
JOE BIDEN
DOẠ, TẬP CẬN B̀NH NẠT Đại-Dương
|
|
Tài
liệu tham khảo: Geography Still Leads Defense Policy
(Diplomat) China’s officials play up ‘rise of
the East, decline of the West’ (SCMP) China Is Making Big Plans
to Compete Against the United States (National Interest) Biden hopes to nurture
‘Quad’ alliance into force to contain China (Washington Times) China will work with Russia
on policy towards US, says ambassador to Moscow (SCMP) In ‘Historic’ Summit Quad Commits to
Meeting Key Indo-Pacific Challenges (Diplomat) JOE BIDEN DOẠ, TẬP
CẬN B̀NH NẠT Đại-Dương Hai tháng trôi qua mà mối quan hệ Mỹ-Trung
vẫn mù mờ đă cho dư luận thấy rơ hai
điểm căn bản: (1) Chính quyền Joe Biden chưa
chứng tỏ chiến lược “cứng rắn”
đối với Trung Quốc. (2) Nhà nước
Tập Cận B́nh không che dấu ư đồ đè
bẹp Hoa Kỳ. Chính quyền Biden: miệng cứng, ḷng
mềm Khi vận động tranh cử ở Delaware hôm
23/09/2020, Ứng viên Biden tuyên bố: “không coi mối
quan hệ Mỹ - Trung là một tṛ chơi có tổng
bằng không. Tôi sẽ kiên quyết về việc Trung
Quốc vi phạm nhân quyền, quân-sự-hóa ở
Biển Đông và nhiều vấn đề khác; và
chỉ thoả hiệp điều ǵ có lợi cho Hoa
Kỳ”. Đầu chiến dịch tranh cử Biden
đă nổi tiếng khi chế nhạo quan điểm
của Tổng thống Donald Trump đă coi Trung Quốc
là mối đe dọa đối với Hoa Kỳ:
“Họ sẽ ăn bữa trưa của chúng ta sao?
Bỏ đi Tám! Chính quyền Joe Biden chẳng có chiến lược
đối phó với Trung Quốc nên chỉ áp dụng
chiến lược, chiến thuật quân sự, kinh
tế, chính trị do Chính quyền Donald Trump thực
hiện suốt 4 năm để gây áp lực lên
Tập Cận B́nh. Chính quyền Biden tiếp tục các hoạt
động Tự do Hàng hải (FONOP) trên hai Biển
Đông Trung Hoa (ESC) và Biển Nam Trung Hoa (SCS), tuyên
bố tăng cường hợp tác với Bộ
Tứ (Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc Đại Lợi,
Ấn Độ). Nhưng, chưa cho biết hành động
cụ thể đủ sức răn đe, làm chùn bước
Tập Cận B́nh. Thực tế, Chính quyền Trump đă thành
lập Bộ Chỉ huy Ấn Độ Dương-Thái
B́nh Dương do một Đô đốc Hải quân
Mỹ làm Tư lệnh để thực hiện chính
sách Ấn Độ-Thái B́nh Dương tự do và
rộng mở. V́ thế, các cuộc tập trận,
thao dượt chiến thuật quốc tế thường
xuyên diễn ra trên ECS và SCS. Chính quyền Trump thực thi FONOP đúng theo quy
định trong Công ước Liên Hiệp Quốc
về Luật Biển 1982 (UNCLOS): “Chỉ có thực
thể nổi khi thuỷ triều cao nhất trong năm
mới được phép có chủ quyền 12 hải
lư … Thực thể ch́m dưới mặt nước
khi thuỷ triều cao chỉ được quyền có
500 mét an toàn ... không có căn cứ pháp lư nào cho
việc Trung Quốc gán “Quyền Lịch Sử” lên
các tài nguyên nằm trong vùng biển Đường Chín
Đoạn”. Trái lại, kiểu FONOP của Obama-Biden là
cấm các chiến hạm Mỹ hải hành trong ṿng 12
hải lư của các thực thể địa lư
biển, kể cả 7 đảo nhân tạo do Bắc
Kinh xây dựng như các pháo đài trong Nhóm đảo
Trường Sa (Spratly Islands, Nam Sa) và Nhóm đảo Hoàng
Sa (Paracel Islands, Tây Sa) năm 2014 như hàm ư công
nhận “chủ quyền lịch sử” của Trung
Quốc. Trong vụ Manila kiện Bắc Kinh năm 2016, Toà
án Trọng tài Thường trực về Luật
Biển 1982 (PCA) ra Phán quyết ngày 12/07/2016: “không có
thực thể địa lư nào trên Biển Nam Trung Hoa
(SCS), hội đủ điều kiện ĐẢO; và
chẳng có NHÓM ĐẢO nào hội đủ điều
kiện QUẦN ĐẢO để hưởng
quyền có Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) và
Thềm Lục địa. Bắc Kinh lợi dụng triệt để
“Chính sách ngoại giao mền mỏng” của
Obama-Biden để biến SCS thành chiếc ao nhà
của Trung Quốc. Bắc Kinh sử dụng Hải quân,
Hải cảnh, Dân quân biển kiểm soát chặt
chẽ mọi hoạt động trên SCS, đặc
biệt trong Đường Chín Đoạn chiếm 75%
diện tích SCS, bao gồm 4 Nhóm đảo Đông Sa
(Pratas), Trung Sa (Băi Macclesfield),
Tây Sa (Hoàng Sa, Paracel Islands), Nam Sa (Trường Sa, Spratly
Islands). Việt Nam, Phi Luật Tân, Mă Lai Á, Indonesia
chỉ c̣n 25% diện tích trong SCS. Chính quyền Obama-Biden hô hào xoay trục sang Châu
Á-Thái B́nh Dương với tư thế “ngoại
giao mềm mỏng” đă tạo
điều kiện cho Trung Quốc chiếm Scaborough Shoal
(trong Băi Macclesfield) của Phi Luật Tân năm 2012;
nộp yêu sách Chủ quyền “Vùng nước
Lịch sử”và Thềm lục địa lên Uỷ
ban Ranh giới Thềm Lục địa của Liên
Hiệp Quốc (United Nations Continental Shelf Boundary Committee),
kèm theo bản đồ Đường Chín Đoạn
mà không phúc đáp chất vấn của Uỷ ban
về căn bản pháp lư và tấm bản đồ
không đúng quy tắc quốc tế. Sau
khi gặp riêng Obama ở California năm 2013, Tập
Cận B́nh đưa Giàn khoan HD-981 hoạt động
trong EEZ của Việt Nam, đồng thời khởi công
xây dựng bảy ḥn đảo nhân tạo mà bốn
đă thành cứ điểm quân sự hùng hậu,
chuẩn bị thiết lập Vùng Nhận dạng Pḥng
không (ADIZ) trên SCS. Năm 2015, Tập Cận B́nh hứa
với Obama không quân-sự-hoá SCS, nhưng, Hoàng Sa và Trường
Sa đă trở thành hai pháo đài kiên cố. Ngày
15/12/2016, Chiến hạm của Trung Quốc đă cướp
một thiết bị lặn của Mỹ trên SCS
khiến Chính quyền Obama nhốn nháo đ̣i mà
Bắc Kinh chưa chịu trả. Tổng thống đắc
cử Donald Trump nhắn trên Tweeter “Trung Quốc đă
lấy trộm, cứ để họ để cho
họ giữ”. Bắc Kinh sợ bị buộc tội
“ăn trộm” nên đành phải trả lại
thiết bị lặn cho Mỹ vào ngày 20/12/2016,
hoặc đă sao chép đầy đủ kỹ
thuật? Các
chiến hạm từ Pháp, Anh tuần tự đến
hoạt động trong Vùng Ấn Độ-Thái B́nh Dương
theo lịch tŕnh sắp xếp từ thời Trump v́ trách
nhiệm chung cần bảo vệ quy định UNCLOS. Phi
cơ, chiến hạm Mỹ thường xuyên đi qua
Eo biển Đài Loan đúng theo quy định UNCLOS. Chính
quyền Trump nâng cao vị thế chính trị, quân
sự Đài Loan bất chấp sự phản đối
gay gắt từ Bắc Kinh. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen trả
lời phỏng vấn hôm 19/02/2021: Mỹ sẽ
tiếp tục duy tŕ mức thuế cao mà cựu
Tổng thống Donald Trump đă áp đặt với
Trung Quốc trong thời gian tới. Chưa thấy
một dấu hiệu khác biệt nào. Ngoại
trưởng Antony Blinken nói: “Tôi tin rằng Tổng
thống Trump đă đúng khi thực hiện một cách
tiếp cận cứng rắn hơn với Trung
Quốc”. Trong bài phát biểu ngày 10/03/2021 tại Uỷ
ban Đối ngoại Hạ viện, Ngoại trưởng
Antony J. Blinken đă đưa ra các ưu tiên của Chính
quyền Biden-Haris “Chặn đứng Covid-19; Tái gia
nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),
Thoả ước Khí hậu Paris (PCA); Xây dựng
nền Kinh tế Toàn cầu ổn định; Đổi
mới nền dân chủ trong và ngoài nước;
Tạo ra một hệ thống nhập cư nhân đạo
và hiệu quả; Bảo đảm vị trí dẫn
đầu lĩnh vực công nghệ; Quản lư
mối quan hệ với Trung Quốc. Tuy nhiên, không nêu
ra các biện pháp sẽ thực hiện”. Nói dễ hơn
làm. Trong cuộc họp Thượng đỉnh
ảo của Bộ Tứ (QUAD) gồm Hoa Kỳ,
Nhật Bản, Ấn Độ, Úc Đại Lợi
kết thúc hôm 12/03/2021 nhằm làm giảm mối căng
thẳng với Trung Quốc khi thêm các chủ để
“chống đại dịch” và “biến đổi
khí hậu”. Biden tái gia nhập Thoả ước Khí
hậu Paris sẽ giúp cho nền kinh tế Trung Quốc
(sử dụng than đá tới năm 2030) và giúp cho
Tổ chức Các nước Xuất cảng Dầu
hoả (OPEC), kể cà Iran và Venezuela hồi sinh và tăng
giá nhiên liệu hoá thạch. Thông cáo chung không dám nhắc tới Trung
Quốc cũng giống như chẳng dám gọi Virus Vũ
Hán chứng tỏ quá sợ Tập Cận B́nh càng
khiến cho người Trung Quốc hănh diện về
mọi hoạt động bất chấp công pháp
quốc tế. Cộng đồng nhân loại sẽ
tin tưởng vào sự lănh đạo của Hoa
Kỳ sao? Học giả Marianne Peron-Doise thuộc Viện
Nghiên cứu Chiến lược Quân sự, Học
viện Quân sự (IRSEM) nhận xét về Thượng
đỉnh QUAD mới nhất “phải xúc tiến
một hành động đáp trả tập thể và
cùng suy nghĩ về một loạt các vấn đề
kinh tế, thương mại, chứ không đơn
thuần an ninh, chính trị”. Chính quyền Biden muốn dùng các biện pháp
hữu hiệu của vị tiền nhiệm để
hù Bắc Kinh mà đi đêm trong lần gặp mặt
sắp tới ờ Alaska giữa giới ngoại giao
cao cấp nhất của Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nhà nước Tập Cận B́nh tố xă
láng Tập Cận B́nh đă tặng món quà
mừng cho tân Tổng thống Biden: Luật Hải
cảnh Mới của Trung Quốc được
Chủ tịch Tập Cận B́nh kư 22/01/2021 cho phép
Lực lượng Hải cảnh có quyền sử
dụng vũ khí bắn các tàu ngoại quốc. Điều này nhằm doạ chiến hạm,
tàu thuyền ngoại quốc, nhưng, sẽ bắn
đạn thật vào tàu bè của các quốc gia duyên
hải ECS và SCS. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và
Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan sẽ thảo
luận với người đồng cấp của
Trung Quốc: Vương Nghị và Dương Khiết
Tŕ vào 18/03/2021 tại Anchorage, Alaska. Tuy nhiên, Đại diện bộ Ngoại giao
Mỹ, Ned Price báo trước “thẳng thắn và yêu
cầu Bắc Kinh giải thích về những hành vi và
thái độ thách thức an ninh, thịnh vượng
và những giá trị chung của Hoa Kỳ cùng đối
tác và đồng minh của Mỹ”. Bắc Kinh ṿng vo
về Covid-19 nên sẽ không bao giờ thoả măn yêu
cầu của Hoa Kỳ. Bắc Kinh chuẩn bị tổ chức kỷ
niệm 100 năm thành lập Nhà nước Cộng hoà
Nhân dân Trung Hoa (PRC) vào tháng 7-2021 nên Tập Cận B́nh
đă nhấn mạnh đến các thành quả: Thứ nhất, hôm 25/02/2021, Tập Cận B́nh
tuyên bố Trung Quốc đă đạt được
“chiến thắng hoàn toàn” trong công cuộc xóa đói
giảm nghèo tương đương 70% dân số
thế giới. Tập coi đó như một kỳ tích
của người Trung Quốc. Đồng thời,
nhấn mạnh tới hệ thống chính trị do toàn
dân chọn lựa đă góp phần to lớn, đặc
biệt trong trận chiến chống Covid 19. Thứ hai, guồng máy tuyên truyền đồ
sộ của Bắc Kinh tập trung vào đề tài
“Đông Phương vùng lên, Tây Phương suy tàn
được Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng
(SCMP) ngày 09/03/2021 ghi phát biểu của Tập Cận B́nh
“giới trẻ Trung Quốc có thể đứng cao và
tự hào khi ra nước ngoài, không giống chúng tôi
thời trẻ”. Các cán bộ cao cấp như Trương
Xuân Hiền, nguyên Bộ trưởng Giao thông Vận
tải (1998-2005) cho biết “sự trỗi dậy
của Trung Quốc là không thể ngăn cản”. Bí
thư Ban Bí thư Đảng Cộng sản Trung Hoa cho
rằng Đông Phương trật tự và Tây Phương
hỗn loạn nên Trung Quốc đi lên mà Hoa Kỳ
sụp đổ. Đảng Cộng Sản Trung
Quốc muốn xây dựng một h́nh tượng không
bao giờ sụp đổ. Thứ ba, Biden không nhớ bài học Ukraine khi
Chính quyền Obama-Biden coi Nga như kẻ thù. Đảng
Dân Chủ cũng thất bại trong việc Luận
tội Tổng thống Donald Trump “thông đồng
với Nga”. Trái lại, Tổng thống Trump muốn căi
thiện bang giao với Nga, kể cả đề
nghị đưa Nga trở lại G-8 nhằm tách Nga và
Trung Quốc. Nên tránh t́nh trạng “hai đánh một
không chột cũng què”. Trong bài “China Is Making Big Plans to Compete Against the
United States” đăng trên The National Interest ngày 11 tháng
3 ghi nhận kết quả Hội nghị Hiệp thương
Chính trị của Trung Quốc được Tập
Cận B́nh chỉ đạo: “Trung Quốc đă có
thể xem thế giới trên một mức độ b́nh
đẳng. Điều này đến từ sự
tự tin vào con đường của chúng ta, sự
tự tin vào các lư thuyết của chúng ta, sự
tự tin vào hệ thống của chúng ta, sự
tự tin vào văn hóa của chúng ta có thể tập
trung lực lượng để làm những việc
lớn”. Đừng ḥng dùng nước bọt để
chiếm thế thượng phong với Tập Cận
B́nh. Đại-Dương |