TRUNG QUỐC: KINH TẾ TƯ BẢN THÂN HỮU ĐẢNG TRỊ

Đại-Dương 

 

Tài liệu tham khảo:

Xi doctrine comes before profit for China's state-owned companies (Nikkei)

China GDP growth slowed to 6.2% in second quarter (Asia Times)

Xi faces unpalatable choices on trade, politics and Hong Kong (Nikkei)

China’s Growth Slides to Weakest Pace in Almost Three Decades (Bloomberg)

Hong Kong Leader Carrie Lam Has Offered to Resign Over Extradition Bill Protests But Beijing Says No: Reports (Epoch Times)

28 injured as police and protesters clash inside Sha Tin mall (Asia Times

 

TRUNG QUỐC: KINH TẾ TƯ BẢN THÂN HỮU ĐẢNG TRỊ

Đại-Dương

Năm 2015, Tập Cận B́nh nắm trọn vẹn ba chức vụ Chủ tịch Đảng, Quân uỷ Trung ương, Chủ tịch nước đă công bố Học thuyết “Bốn Toàn diện: Xây dựng một xă hội giàu mạnh toàn diện, cải cách sâu sắc toàn diện, quản lư đất nước theo luật pháp toàn diện, quản lư đảng nghiêm khắc toàn diện”.

Nội dung bao trùm của Học thuyết Tập Cận B́nh tập trung mọi quyền lực để phát huy tham vọng thống trị toàn cầu bằng sức mạnh kinh tế. Do đó, cần biến các Tập đoàn, công ty lớn nhỏ thành một thực thể chính trị của Đảng Cộng sản Trung Hoa.

Cựu quan sát viên lĩnh vực tài chính Trung Quốc, Fraser Howie nói với Nhật báo Nikkei ngày 10 tháng 7 năm 2019 “không nhà đầu tư nào nên quên rằng các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc trước hết là các thực thể chính trị nên tuân phục quyết định của Đảng Cộng sản chứ chẳng giống các doanh nghiệp đang cố gắng tối-đa-hoá lợi nhuận”.

Sự tuân thủ các chỉ thị của Đảng được thể chế hóa trong các công ty Trung Quốc ở Hoa Lục: Một công ty có trên 3 đảng viên đều phải thành lập đảng uỷ đóng vai tṛ lănh đạo ṇng cốt và giám sát việc thực hiện các chính sách định hướng của đảng và nhà nước, đồng thời xem xét và thảo luận về các vấn đề quản trị và điều hành doanh nghiệp.

Chủ tịch và các viên chức cao cấp của doanh nghiệp phải theo học các lớp tập huấn bí mật do Ban Tổ chức Trung ương Đảng điều hành, kể cả các tập đoàn được Tạp chí Nikkei xếp hạng 3 và 4 trong số 300 công ty mạnh nhất ở Châu Á.

Tất cả các doanh nghiệp nhà nước hoặc tư nhân đều phải thể hiện “ḷng trung thành với Đảng, mọi thứ khác chỉ là thứ yếu”.

V́ thế, Tập Cận B́nh đang xây dựng một nền kinh tế tư bản thân hữu đảng trị c̣n tác hại hơn các chế độ tư bản thân hữu nhan nhăn trên toàn cầu.

Tập Cận B́nh đang ngạo mạn tuyên bố sẵn sàng đảm nhiệm vai tṛ lănh đạo nền kinh tế toàn cầu được một số quốc gia tán thưởng và mong đợi quyền tự do khai thác thị trường 1.4 tỉ dân, cùng lúc chờ khối trữ tệ trên 3,000 tỉ USD của Trung Quốc sẽ rơi như sung rụng để tha hồ nhặt.

Chỉ một thời gian ngắn, một số quốc gia ôm chân Bắc Kinh đă phải ngậm đắng nuốt cay v́ bị rơi vào kiểu “ngoại giao bẫy nợ” và “thương mại ăn cướp” đến phải cầm thế chủ quyền hoặc quyền-chủ-quyền quốc gia cho Trung Quốc.

Cơn băo Tập Cận B́nh đang tàn phá thế giới đột ngột khựng lại khi Tổng thống Donald Trump kêu gọi cộng đồng quốc tế chống lại mọi hành vi phá hoại luật pháp quốc tế của Trung Quốc đă kéo dài suốt 40 năm nhằm khôi phục lại mối quan hệ kinh tế “b́nh đẳng và hỗ tương”, chấm dứt t́nh trạng “mạnh hiếp yếu trong môi trường bang giao quốc tế”.

Tổng thống Trump đă duyệt xét lại các thoả ước kinh tế bất-b́nh-đẳng do khẩu hiệu “win-win” mơ hồ làm cho Tập Cận B́nh rơi chiếc mặt nạ che đậy tham vọng thống trị nền kinh tế toàn cầu.

Chuẩn bị Quốc khánh 70 năm vào ngày 1 tháng 10 năm 2019, Tập Cận B́nh muốn phô trương thành tựu của Trung Quốc sau 7 năm cầm quyền. Nhưng, đang lúng túng khi bị Hoa Kỳ trừng phạt kinh tế và vụ xuống đường đ̣i quyền tự quyết của người Hồng Kông.

Biện pháp trừng phạt kinh tế của Hoa Kỳ và sự thức tỉnh của dân chúng Hồng Kông chỉ là hậu quả của chính sách tư bản thân hữu đảng trị Tập Cận B́nh.

Tại G-20 ở Osaka, tuy Tập Cận B́nh và Donald Trump đă đồng ư tạm thời nối lại cuộc đàm phán thương mại. Trung Quốc ở thế hạ phong v́ Hoa Kỳ vẫn tiếp tục áp thuế 25% lên 250 tỉ USD hàng hoá nhập từ Hoa Lục so với Bắc Kinh trả đũa 110 tỉ USD. Trump nói thẳng nếu đàm phán thất bại sẽ áp thuế thêm 300 tỉ USD. Nhằm bày tỏ thiện chí nên Tổng thống Trump cho phép các công ty kỹ thuật cao của Mỹ tiếp tục bán các loại chip cho Trung Quốc tới hết thời gian ân hạn vào tháng 9-2019.

Hoa Kỳ áp đặt biện pháp thuế quan và cấm vận kỹ thuật đă gây thiệt hại lâu dài cho nền kinh tế Trung Quốc. Suốt 40 năm qua, cộng đồng quốc tế đă đầu tư vào Hoa Lục khoảng 100 tỉ USD mỗi năm, cộng thêm chuyển giao kỹ thuật chính thức hoặc bán-chính-thức làm gia tăng sự phát triển. Tuy nhiên, GDP nominal của Trung Quốc năm 2018 chỉ được 9,600 USD xếp hạng 67 trên thế giới (theo IMF) so với 63,000 USD của Hoa Kỳ.

Một số chuyên gia quốc tế, kể cả Việt Nam bênh vực Trung Cộng trong cuộc chiến thương mại và kỹ thuật với các lập luận: cả hai bên và cộng đồng quốc tế đều bị thiệt hại; hàng hoá bị thiếu v́ chẳng nước nào có khả năng sản xuất ồ ạt bằng Trung Quốc; trừng phạt thuế quan, cấm vận thúc đẩy Bắc Kinh sáng tạo thay thế cho Hoa Kỳ.

Cần xác định ai thiệt hại nhiều và lâu dài hơn. Khi Hoa Lục chưa có hàng hoá xuất cảng th́ nước dân chủ tự do trên thế giới vẫn cung cấp đầy đủ và dư thừa cho nhân loại. Sáng tạo không dễ mà chẳng phải phải một sớm một chiều có được. Chuyên gia ở Hoa Lục từng bắt chước làm một loại chip giống của Hoa Kỳ suốt 5 năm mà phẩm chất vẫn kém hơn. Trung Quốc vẫn phải dựa vào Tây Phương về vốn, kỹ thuật hiện đại để phục vụ sản suất.

Cục Thống kê Trung Quốc cho biết tăng tưởng GDP trong đệ nhị tam cá nguyệt chỉ được 6.2% so với 6.4% của đệ nhất tam cá nguyệt. Giới chuyên gia quốc tế đều tiên đoán kinh tế Trung Quốc tiếp tục đi xuống trong bối cảnh chiến tranh thương mại, kỹ thuật với Hoa Kỳ.

Cục Thống kê Trung Quốc dựa và số liệu từ các địa phương bị mắc bệnh thành tích. Các chuyên gia ở Bắc Kinh cho rằng tăng trưởng GDP 6.6% trong năm 2018 thực ra chỉ được 1.6% hoặc số âm. Giới chuyên gia quốc tế như Conference Board dự đoán, GDP của Trung Quốc chỉ có thể tăng b́nh quân 3,8% trong giai đoạn 2019-2023, và giảm c̣n 3,4% từ 2024 đến 2028.

Chưa ai biết cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đến giờ mới chấm dứt, nhưng, chắc chắn nền kinh tế Trung Quốc sẽ bị thiệt hại nặng nề.

Giáo sư Bùi Mẫn Hân tác giả quyển “China's Crony Capitalism” khuyên Tập Cận B́nh nên chấp nhận thoả thuận của Donald Trump bao gồm vài điều khoản nhục nhă.

Trong bài diễn văn năm 2017, nhân kỷ niệm 20 năm chuyển giao Hương Cảng (Hồng Kông) cho Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận B́nh phát biểu “Bất kỳ nỗ lực nào nhằm gây nguy hiểm tới chủ quyền và an ninh của Trung Quốc, thách thức quyền lực Đặc khu hành chính Hồng Kông hoặc sử dụng Hồng Kông để thực hiện các hoạt động xâm nhập và phá hoại đối với Hoa Lục là hành động vượt lằn ranh đỏ, hoàn toàn không thể chấp nhận được”.

V́ thế, Tập Cận B́nh ra lệnh cho Đặc khu trưởng Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga) t́m cách thông qua Luật Dẫn độ buộc dân chúng Hương Cảng xuống đường phản đối hơn một tháng chưa chấm dứt. Lần đông nhất lên tới 2 triệu trong số 7.4 triệu cư dân như một đ̣n giáng mạnh vào vai tṛ lănh đạo của Tập Cận B́nh. (1) Bắc Kinh không cho Carrie Lam từ chức để chịu thay vụ khủng hoảng. (2) Tập Cận B́nh bị thách đố trong Đảng về khả năng lănh đạo. (3) Nguy cơ bị quốc tế trừng phạt hoặc Tổng thống Trump huỷ bỏ Đạo luật Chính sách Hương Cảng của Hoa Kỳ để công nhận Hương Cảng như một thành phố tách rời. (4) Đài Loan không c̣n lư do tin vào công thức “một quốc gia, hai thể chế”.

Cựu Thứ trưởng Ngoại giao, đặc trách Đông Á-Thái B́nh Dương, Daniel Russel gia đoạn 2013-2017 nhận xét “Trung Quốc chưa bao giờ hiểu rơ về chính trị Mỹ, đặc biệt trong thời kỳ của ông Trump, hơn là chính quyền Donald Trump hiểu về chính trị Trung Quốc”.

Mê hồn trận này dường như vượt quá khả năng lănh đạo của Chủ tịch toàn diện Tập Cận B́nh.

Đại-Dương  

Trở lại