TRUNG
QUỐC: KINH TẾ TƯ BẢN THÂN HỮU ĐẢNG
TRỊ Đại-Dương |
Tài
liệu tham khảo: Xi
doctrine comes before profit for China's state-owned companies (Nikkei) China
GDP growth slowed to 6.2% in second quarter (Asia Times) Xi
faces unpalatable choices on trade, politics and Hong Kong (Nikkei) China’s
Growth Slides to Weakest Pace in Almost Three Decades (Bloomberg) Hong
Kong Leader Carrie Lam Has Offered to Resign Over Extradition Bill Protests
But Beijing Says No: Reports (Epoch Times) 28
injured as police and protesters clash inside Sha Tin mall (Asia Times TRUNG QUỐC: KINH TẾ TƯ
BẢN THÂN HỮU ĐẢNG TRỊ Đại-Dương Năm
2015, Tập Cận B́nh nắm trọn vẹn ba chức
vụ Chủ tịch Đảng, Quân uỷ Trung
ương, Chủ tịch nước đă công bố
Học thuyết “Bốn Toàn diện: Xây dựng
một xă hội giàu mạnh toàn diện, cải cách sâu
sắc toàn diện, quản lư đất nước
theo luật pháp toàn diện, quản lư đảng nghiêm
khắc toàn diện”. Nội
dung bao trùm của Học thuyết Tập Cận B́nh
tập trung mọi quyền lực để phát huy tham
vọng thống trị toàn cầu bằng sức
mạnh kinh tế. Do đó, cần biến các Tập
đoàn, công ty lớn nhỏ thành một thực
thể chính trị của Đảng Cộng sản
Trung Hoa. Cựu
quan sát viên lĩnh vực tài chính Trung Quốc, Fraser
Howie nói với Nhật báo Nikkei ngày 10 tháng 7 năm 2019
“không nhà đầu tư nào nên quên rằng các doanh
nghiệp nhà nước Trung Quốc trước
hết là các thực thể chính trị nên tuân
phục quyết định của Đảng Cộng
sản chứ chẳng giống các doanh nghiệp đang
cố gắng tối-đa-hoá lợi nhuận”. Sự
tuân thủ các chỉ thị của Đảng
được thể chế hóa trong các công ty Trung
Quốc ở Hoa Lục: Một công ty có trên 3 đảng
viên đều phải thành lập đảng uỷ
đóng vai tṛ lănh đạo ṇng cốt và giám sát
việc thực hiện các chính sách định hướng
của đảng và nhà nước, đồng
thời xem xét và thảo luận về các vấn đề
quản trị và điều hành doanh nghiệp. Chủ
tịch và các viên chức cao cấp của doanh
nghiệp phải theo học các lớp tập huấn bí
mật do Ban Tổ chức Trung ương Đảng
điều hành, kể cả các tập đoàn
được Tạp chí Nikkei xếp hạng 3 và 4
trong số 300 công ty mạnh nhất ở Châu Á. Tất
cả các doanh nghiệp nhà nước hoặc tư nhân
đều phải thể hiện “ḷng trung thành
với Đảng, mọi thứ khác chỉ là thứ
yếu”. V́
thế, Tập Cận B́nh đang xây dựng một
nền kinh tế tư bản thân hữu đảng
trị c̣n tác hại hơn các chế độ tư
bản thân hữu nhan nhăn trên toàn cầu. Tập
Cận B́nh đang ngạo mạn tuyên bố sẵn sàng
đảm nhiệm vai tṛ lănh đạo nền kinh
tế toàn cầu được một số quốc
gia tán thưởng và mong đợi quyền tự do
khai thác thị trường 1.4 tỉ dân, cùng lúc
chờ khối trữ tệ trên 3,000 tỉ USD của
Trung Quốc sẽ rơi như sung rụng để
tha hồ nhặt. Chỉ
một thời gian ngắn, một số quốc gia ôm
chân Bắc Kinh đă phải ngậm đắng
nuốt cay v́ bị rơi vào kiểu “ngoại giao
bẫy nợ” và “thương mại ăn cướp”
đến phải cầm thế chủ quyền
hoặc quyền-chủ-quyền quốc gia cho Trung
Quốc. Cơn
băo Tập Cận B́nh đang tàn phá thế giới
đột ngột khựng lại khi Tổng thống
Donald Trump kêu gọi cộng đồng quốc tế
chống lại mọi hành vi phá hoại luật pháp
quốc tế của Trung Quốc đă kéo dài suốt
40 năm nhằm khôi phục lại mối quan hệ
kinh tế “b́nh đẳng và hỗ tương”,
chấm dứt t́nh trạng “mạnh hiếp yếu
trong môi trường bang giao quốc tế”. Tổng
thống Trump đă duyệt xét lại các thoả ước
kinh tế bất-b́nh-đẳng do khẩu hiệu
“win-win” mơ hồ làm cho Tập Cận B́nh rơi
chiếc mặt nạ che đậy tham vọng
thống trị nền kinh tế toàn cầu. Chuẩn
bị Quốc khánh 70 năm vào ngày 1 tháng 10 năm 2019,
Tập Cận B́nh muốn phô trương thành tựu
của Trung Quốc sau 7 năm cầm quyền. Nhưng,
đang lúng túng khi bị Hoa Kỳ trừng phạt kinh
tế và vụ xuống đường đ̣i
quyền tự quyết của người Hồng Kông. Biện
pháp trừng phạt kinh tế của Hoa Kỳ và
sự thức tỉnh của dân chúng Hồng Kông
chỉ là hậu quả của chính sách tư bản
thân hữu đảng trị Tập Cận B́nh. Tại
G-20 ở Osaka, tuy Tập Cận B́nh và Donald Trump đă
đồng ư tạm thời nối lại cuộc
đàm phán thương mại. Trung Quốc ở
thế hạ phong v́ Hoa Kỳ vẫn tiếp tục áp
thuế 25% lên 250 tỉ USD hàng hoá nhập từ Hoa
Lục so với Bắc Kinh trả đũa 110 tỉ
USD. Trump nói thẳng nếu đàm phán thất bại
sẽ áp thuế thêm 300 tỉ USD. Nhằm bày tỏ
thiện chí nên Tổng thống Trump cho phép các công ty
kỹ thuật cao của Mỹ tiếp tục bán các
loại chip cho Trung Quốc tới hết thời gian ân
hạn vào tháng 9-2019. Hoa
Kỳ áp đặt biện pháp thuế quan và cấm
vận kỹ thuật đă gây thiệt hại lâu dài
cho nền kinh tế Trung Quốc. Suốt 40 năm qua,
cộng đồng quốc tế đă đầu tư
vào Hoa Lục khoảng 100 tỉ USD mỗi năm,
cộng thêm chuyển giao kỹ thuật chính thức
hoặc bán-chính-thức làm gia tăng sự phát
triển. Tuy nhiên, GDP nominal của Trung Quốc năm
2018 chỉ được 9,600 USD xếp hạng 67 trên
thế giới (theo IMF) so với 63,000 USD của Hoa
Kỳ. Một
số chuyên gia quốc tế, kể cả Việt Nam bênh
vực Trung Cộng trong cuộc chiến thương
mại và kỹ thuật với các lập luận:
cả hai bên và cộng đồng quốc tế đều
bị thiệt hại; hàng hoá bị thiếu v́
chẳng nước nào có khả năng sản
xuất ồ ạt bằng Trung Quốc; trừng
phạt thuế quan, cấm vận thúc đẩy
Bắc Kinh sáng tạo thay thế cho Hoa Kỳ. Cần
xác định ai thiệt hại nhiều và lâu dài hơn.
Khi Hoa Lục chưa có hàng hoá xuất cảng th́ nước
dân chủ tự do trên thế giới vẫn cung
cấp đầy đủ và dư thừa cho nhân
loại. Sáng tạo không dễ mà chẳng phải
phải một sớm một chiều có được.
Chuyên gia ở Hoa Lục từng bắt chước làm
một loại chip giống của Hoa Kỳ suốt 5 năm
mà phẩm chất vẫn kém hơn. Trung Quốc
vẫn phải dựa vào Tây Phương về
vốn, kỹ thuật hiện đại để
phục vụ sản suất. Cục
Thống kê Trung Quốc cho biết tăng tưởng
GDP trong đệ nhị tam cá nguyệt chỉ
được 6.2% so với 6.4% của đệ
nhất tam cá nguyệt. Giới chuyên gia quốc tế
đều tiên đoán kinh tế Trung Quốc tiếp
tục đi xuống trong bối cảnh chiến tranh
thương mại, kỹ thuật với Hoa Kỳ. Cục
Thống kê Trung Quốc dựa và số liệu từ
các địa phương bị mắc bệnh thành tích.
Các chuyên gia ở Bắc Kinh cho rằng tăng trưởng
GDP 6.6% trong năm 2018 thực ra chỉ được
1.6% hoặc số âm. Giới chuyên gia quốc tế như
Conference Board dự đoán, GDP của Trung Quốc
chỉ có thể tăng b́nh quân 3,8% trong giai đoạn
2019-2023, và giảm c̣n 3,4% từ 2024 đến 2028. Chưa
ai biết cuộc chiến thương mại
Mỹ-Trung đến giờ mới chấm dứt, nhưng,
chắc chắn nền kinh tế Trung Quốc sẽ
bị thiệt hại nặng nề. Giáo
sư Bùi Mẫn Hân tác giả quyển “China's Crony
Capitalism” khuyên Tập Cận B́nh nên chấp nhận
thoả thuận của Donald Trump bao gồm vài điều
khoản nhục nhă. Trong
bài diễn văn năm 2017, nhân kỷ niệm 20 năm
chuyển giao Hương Cảng (Hồng Kông) cho Trung
Quốc, Chủ tịch Tập Cận B́nh phát biểu
“Bất kỳ nỗ lực nào nhằm gây nguy
hiểm tới chủ quyền và an ninh của Trung
Quốc, thách thức quyền lực Đặc khu hành
chính Hồng Kông hoặc sử dụng Hồng Kông
để thực hiện các hoạt động xâm
nhập và phá hoại đối với Hoa Lục là hành
động vượt lằn ranh đỏ, hoàn toàn không
thể chấp nhận được”. V́
thế, Tập Cận B́nh ra lệnh cho Đặc khu trưởng
Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga) t́m cách thông qua
Luật Dẫn độ buộc dân chúng Hương
Cảng xuống đường phản đối hơn
một tháng chưa chấm dứt. Lần đông
nhất lên tới 2 triệu trong số 7.4 triệu cư
dân như một đ̣n giáng mạnh vào vai tṛ lănh
đạo của Tập Cận B́nh. (1) Bắc Kinh không
cho Carrie Lam từ chức để chịu thay vụ
khủng hoảng. (2) Tập Cận B́nh bị thách
đố trong Đảng về khả năng lănh
đạo. (3) Nguy cơ bị quốc tế trừng
phạt hoặc Tổng thống Trump huỷ bỏ Đạo
luật Chính sách Hương Cảng của Hoa Kỳ
để công nhận Hương Cảng như một
thành phố tách rời. (4) Đài Loan không c̣n lư do tin
vào công thức “một quốc gia, hai thể
chế”. Cựu
Thứ trưởng Ngoại giao, đặc trách Đông
Á-Thái B́nh Dương, Daniel Russel gia đoạn 2013-2017
nhận xét “Trung Quốc chưa bao giờ hiểu rơ
về chính trị Mỹ, đặc biệt trong
thời kỳ của ông Trump, hơn là chính quyền
Donald Trump hiểu về chính trị Trung Quốc”. Mê
hồn trận này dường như vượt quá
khả năng lănh đạo của Chủ tịch toàn
diện Tập Cận B́nh. Đại-Dương |