Tài
liệu tham khảo:
Who
will monitor a Libya cease-fire? (DW)
Chaos
in Europe – It's tricky being world's largest importer of gas, oil and
critic, too (Fox News)
Why
Europe Is Finally Paying Attention to Libya (NYT)
Russia’s
Role in the Libyan Civil War Gives It Leverage Over Europe (FP)
Erdogan
calls on Europe to support Turkey's moves in Libya: Politico (Reuters)
Police
fire teargas as gilets jaunes protests return to Paris (Guardian)
Macron
evacuated from Paris theatre as protesters block exits over pension reforms
(Telegraph)
Libya
summit in Berlin calls for parties to halt hostilities (DW)
TÂY ÂU GIÀ CỔI MÀ CHƯA TRƯỞNG THÀNH
Đại-Dương
Tây
Âu được Liên minh Hoa Kỳ-Anh Quốc giải
phóng khỏi ách thống trị của Đức
Quốc Xă năm 1945, kết thúc Đệ nhị
Thế chiến và được Kế hoạch Marshall
(1947-1951) với 17 tỉ USD đă vực nền kinh
tế Châu Âu thoát khỏi suy thoái, đồng thời,
ngăn chặn sự phát triển của Chủ nghĩa
Cộng sản do nghèo đói và thiếu thốn
khủng khiếp thời hậu chiến. Mặc dù trước
đó, Hoa Kỳ đă viện trợ cứu đói
khoảng 9 tỉ USD từ năm 1945 đến 1947 cùng
với nỗ lực của binh sĩ Mỹ sửa
chữa hệ thống hạ tầng và trợ giúp người
tị nạn.
Kế
hoạch Marshall cũng giúp cho Tây Âu thoát khỏi sự
thôn tính của Chủ nghĩa Cộng sản khi Liên Sô
buông bức màn sắt và sau chiến tranh Đảng
Cộng sản Pháp trở thành chính đảng lớn
nhất. Minh ước Bắc Đại Tây Dương,
NATO (1949-1991) trở thành cột trụ chống sự
lan tràn của chủ nghĩa cộng sản trên
Cựu Lục Địa. NATO có 29 thành viên chính
thức với chi phí quân sự chiếm hơn 70% toàn
cầu.
Liên
Hiệp Châu Âu (EU) hiện nay có 28 thành viên với GDP
Nominal 18,700 tỉ USD so với 21,400 của Hoa Kỳ và
14,100 của Trung Quốc (gồm cả Đài Loan,
Hồng Kông, Ma Cao). Theo số liệu năm 2019 của
IMF. Xếp hạng theo quốc gia th́ nền kinh tế
Mỹ dẫn đầu, tiếp theo Trung Quốc,
Nhật Bản, Đức Quốc.
Liệu
Tây Âu đă trưởng thành sau Đệ nhị
Thế chiến chưa?
Đế
quốc Châu Âu vẫn chưa lột xác v́ vẫn cương
quyết chống lại “quyền dân tộc tự
quyết” ở các thuộc địa, trái với
chủ trương của Hội Quốc Liên (1920-1946)
và Liên Hiệp Quốc (1945-) để duy tŕ quyền
cai trị và bóc lột.
Tinh
thần Đế quốc Châu Âu vẫn chưa phai
nhạt nên tiếp tục khai thác tài nguyên và thao túng
chính trị tại các cựu thuộc địa
dựa vào mối quan hệ với giới lănh đạo
các nước nhược tiểu. Pháp, Đức, Ư,
Anh, Hoà Lan liên quan tới nhiều cuộc chiến láng
giềng lẫn nội chiến trên các Châu Lục. Pháp
làm địa bàn cho các lực lượng, cá nhân
chống Việt Nam Cộng Hoà, đặc biệt công
nhận Mặt trận Giải phóng Miền Nam Việt
Nam và cho phép thiết lập các cơ sở ngoại
giao, tuyên truyền cho Đảng Cộng sản
Việt Nam tại Thủ đô Paris.
Sự
ích kỷ của Tây Âu hiện rơ trong hai lĩnh
vực:
Thứ
nhất, EU phó mặc cho NATO lo chuyện chống Liên Sô
trong khi cứ đ̣i nắm quyền chỉ huy quân
sự mà từ nhân lực tới chiến cụ, vũ
khí đều do Hoa Kỳ cung cấp. Thời Chiến
tranh Lạnh, Châu Âu (Anh, Pháp, Đức) chịu 34% chi
phí NATO. Nhưng, từ 2012 chỉ c̣n 21%. Cho đến
nay mới có 9 trong số 29 thành viên NATO đóng 2% GDP
theo cam kết làm người Mỹ phẫn nộ.
Tổng thống Emmanuel Macron và Tể tướng Angela
Merkel tính chuyện thành lập lực lượng Châu
Âu bên cạnh NATO mà liệu họ có đủ khả
năng tài chính, kỹ thuật để chạy đua
với Tổng thống Nga, Vladimir Putin hay không? Thực
tế, phúc lợi xă hội mà Tây Âu tự hào do không
phải lao vào cuộc chạy đua vũ trang với
Nga v́ dân Mỹ đă gánh đến oằn vai.
Pháp
Quốc dẫn đầu số vụ đ́nh công băi
thị trên thế giới làm tê liệt xă hội
nhiều lần do Pháp có tới 42 hệ thống phúc
lợi khác nhau chứng tỏ xă hội Pháp “vô cùng
bất công”, trái với ba màu sắc biểu tượng
cho Tự do – B́nh đẳng – Bác ái trên quốc
kỳ từ năm 1789. Phong trào Áo Gillet Vàng diễn ra
đă 5 tháng mà ngày càng có nhiều thành phần trong xă
hội tham gia do bất măn với chính sách của
Tổng thống Macron và muốn giành quyền tự
quyết dân tộc. Macron và Phu nhân đang xem kịch
tại Théâtre des Bouffes du Nord phải di tản khi bị
những người biểu t́nh truy đuổi.
Thứ
hai, Châu Âu có trữ lượng dầu hoả và “đá
phiến dầu” nhiều hơn Hoa Kỳ, nhưng, EU
cấm khai thác v́ sợ ô nhiễm môi trường nên
phải phụ thuộc vào ngành năng lượng thiên
nhiên của Nga, Trung Đông và Châu Phi. Châu Âu hô hào
bảo vệ môi trường thế giới, nhưng,
lại khai thác bừa băi nhiên liệu hoá thạch
từ các quốc gia chậm tiến và độc tài.
Châu
Âu, đặc biệt Đức Quốc thích rao
giảng về khí nhà kính trong khi vừa tố cáo
vừa t́m mua nhiên liệu hóa thạch khắp nơi.
Từ
lâu, Tây Phương bị các quốc gia sản
xuất dầu hoả bắt chẹt đủ điều
khiến cho nhân loại bất an do giới lănh đạo
Châu Âu và Hoa Kỳ dùng luật pháp hạn chế
việc khai thác tài nguyên thiên nhiên. Tổng thống
Trump khuyến khích sự tự chủ về năng lượng
nên Hoa Kỳ thoát khỏi áp lực năng lượng.
Tổ chức các quốc gia xuất cảng dầu
hoả từng làm mưa làm gió trên thế giới
đă đi vào dĩ văng.
Hoa
Kỳ và Châu Âu đủ khả năng khai thác và
sử dụng nhiên liệu hoá thạch ngày càng ít tác
động tới môi trường toàn cầu so
với Thoả ước Khí hậu Paris cho phép các
quốc gia chậm tiến hoặc đang phát triển
được quyền sử dụng than đá tới
năm 2030. Lượng khí thải toàn cầu tăng
vụt do Thoả ước mà Châu Âu hănh diện và
đang cố duy tŕ!
Do
cần dầu hoả từ Iran mà Châu Âu dụ
Tổng thống Barack Obama (chính Tể tướng Merkel
thú nhận đă thuyết phục Obama) kư Kế
hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) gồm có
Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Nga, Trung. Obama trả lại
cho Iran 150 tỉ USD mà Hoa Kỳ đă chế tài từ
trước.
JCPOA
sai lầm về các điểm chính (1) Anh, Pháp, Đức,
Nga, Trung đều có lợi kinh tế và chiến lược.
(2) Thời gian 10 năm giới hạn tinh chế uranium
đủ để Tehran chuẩn bị các điều
kiện cần thiết cho chương tŕnh sản
xuất vũ khí nguyên tử. (3) Iran đă 5 lần vi
phạm đều được bỏ qua, kể
cả sản xuất và thử nghiệm hoả
tiễn đạn đạo.
Brussels
từ chối tự chủ về năng lượng
đă đặt Châu Âu vào vị thế bất
lợi trên trường quốc tế. (1) Lệ
thuộc 30% nhiên liệu hoá thạch của Nga nên
dễ bị Mạc Tư Khoa thao túng và bắt chẹt
khi xung đột hoặc tranh chấp xảy ra. Bài
học Putin đối với Ukraine năm 2014 cho
thấy Châu Âu lợi dụng Hoa Kỳ để kư
hợp đồng đường ống dẫn khí
đốt từ Nga tới Đức. Thực tế,
Mạc Tư Khoa có thể làm áp lực với Đức,
Pháp bất cứ lúc nào. (2) V́ cần dầu hoả mà
Châu Âu lao vào Libya. Tổng thống Obama tuyên bố
ngồi ghế sau để chỉ huy Tổng thống
Pháp, Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Anh, David Cameron. Nhưng,
khi Libya rơi vào hỗn loạn th́ đổ tội
cho đồng minh. (3) Hôm 19/01/2020. Tể tướng
Merkel tổ chức hội nghị tái lập hoà b́nh
cho Libya với sự tham dự của các nguyên thủ
quốc gia Nga, Anh, Pháp, cùng với Chủ tịch
Uỷ hội Châu Âu và Ngoại trưởng Mỹ liên
quan đến các vấn đề ngưng bắn, giám
sát, cấm vận vũ khí. Nhưng, kết quả
vẫn là những dấu hỏi chờ giải đáp.
Ai
Cập, Tiểu Vương quốc Á Rập, Pháp, Á
Rập Saudi, Nga ủng hộ Quân đội Quốc gia
Libya do Thống chế Khalifa Haftar cầm đầu trong
khi Qatar, Ư, Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ Chính
phủ Hoà giải Quốc gia của Thủ tướng
Fayez al-Sarraj, cựu viên chức của cố Lănh
tụ Muammar Gadaffi.
Quân
của Haftar đă kiểm soát gần như toàn bộ
Libya, ngoại trừ khu vực Thủ đô Tripoli nên
khó chấp nhận ngưng bắn thực sự mà
chỉ chiếm tuần tự để buộc
al-Sarraij đầu hàng.
Điều
ǵ sẽ xảy ra khi Liên Hiệp Châu Âu chưa
chịu trưởng thành để tự đứng
trên đôi chân của ḿnh thay v́ chờ Hoa Kỳ giúp
và nịnh hót Nga và Trung Quốc?
Hoa
Kỳ đă tự chủ về năng lượng nên
chẳng quá bận tâm tới con đường thương
mại dầu hoả trên thế giới mà đ̣i
hỏi sự hợp tác của các nước liên quan
chứ quyết từ chối làm miễn phí như
thuở xưa.
Châu
Âu sẽ bị Nga các nước xuất cảng nhiên
liệu hóa thạch gây khó dễ thường xuyên.
Đại-Dương
|