Theo Đảng mất Lương Tâm |
P.J. Honey - Trần
Quốc Việt (dịch) - ...Cả hai thượng
tá đều tin hành vi của họ trong những năm
quân ngũ rơ ràng đáng ghê sợ khi hồi tưởng
lại, họ đă sống trong không khí hư
ảo, ác mộng do Đảng tạo ra; nhưng
cả hai đều khẳng định cương
quyết họ lúc ấy vẫn không nhận thức
được như thế. Cả hai cũng tuyên
bố nếu họ thảm sát dân thường chăng
nữa, tuy không cần thiết, họ cũng sẽ
không bị cấp trên trừng phạt. Nếu sau này
vụ đổ máu ấy xét thấy không cần
thiết, hay cho dù gây tổn hại đến sự
nghiệp Cộng sản, họ sẽ chỉ phải
thừa nhận rằng họ đă phán đoán sai
lầm, và hứa ra sức nâng cao sự hiểu
biết của ḿnh. C̣n ngược lại, nếu
họ tránh thảm sát dân thường v́ những lư
do nhân đạo, họ sẽ thậm chí chắc
chắn bị tố cáo là “cảm tính”, là “thiếu nền tảng chính
trị vững vàng”,
là
vô kỷ luật, và họ sẽ bị trừng
phạt nặng nề... 1. Bi kịch Huế Ta không thể nào phóng đại
tầm quan trọng chuyện đă xảy ra ở
Huế, v́ từ đấy ta có mô h́nh tỷ lệ
về những ǵ sẽ diễn ra theo sau chiến
thắng quyết định của Cộng sản
ở miền Nam Việt Nam. Hành vi của những người
lính Cộng sản chiếm đóng thành phố
bất hạnh ấy, quả thực, khác với
những hành vi thường lệ của Cộng
sản trước đây về khía cạnh không quan
trọng. Nhưng ở Huế, ta có thể điều
tra ngay lập tức sau đấy, những hành động
của họ sau khi những hành động này đă
xảy ra, và với đầy đủ chi tiết, cũng
như hỏi những nhân chứng đă chứng
kiến chúng từ đầu đến cuối. Người
viết bài này có mặt ở Huế trong suốt tháng
Chín 1970, và có thể xem xét những địa điểm
nơi các sự kiện diễn ra, và hỏi những
nhân chứng về những sự kiện này. Đây
là những ǵ đă xảy ra. Lực lượng Cộng
sản gồm mười hai ngàn binh lính, đa
phần quân chính quy miền Bắc Việt Nam, tấn
công và chiếm thành phố Huế vào tối ngày 30
tháng Giêng, 1968. Cộng sản ở trong thành phố
26 ngày, trước khi cuối cùng bị đánh
bật ra. Một số người miền Nam
Việt Trong những ngày đầu tiên
chiếm đóng, những cán bộ dân sự này, lùng
bắt những người dân có tên và địa
chỉ trong những danh sách đă soạn sẵn, trước
khi Cộng sản tấn công, và giải họ ra trước
các ṭa án cuội. Mỗi “phiên
ṭa”
diễn
ra chỉ độ mười phút, và tất cả các
bị cáo đều bị kết tội là “kẻ
thù cách mạng”.
Bản
án - luôn
luôn hành quyết -
được thi hành ngay lập tức, và xác
của họ, hoặc là được chôn cất,
hay trả về cho gia đ́nh. Nạn nhân là những
công chức, sĩ quan và hạ sĩ quan quân đội
Quốc gia, giáo chức, bác sĩ, và tu sĩ;
những thành phần tinh hoa thực sự trong dân chúng
Huế. Một khi giết xong những cá nhân đă
bị ghi tên từng người này, cán bộ dân
sự bắt đầu lùng bắt đợt hai,
lần này bắt theo danh sách nghề nghiệp,
việc làm, tổ chức, nhóm và giai cấp xă
hội, chứ không theo tên từng người như
trước. Đợt thanh trừng thứ hai này,
hiển nhiên dự định giết những ai
thuộc về giai cấp xă hội, nghề
nghiệp, hay hội đoàn mà, dưới mắt
Cộng sản, sẽ trở thành đối lập
tiềm tàng trong tương lai, v́ thế rất
nhiều người không dính dáng ǵ đến chính
trị - ngay
cả trẻ em và học sinh
-
cũng bị giết chết. Do tính chất cuộc
thanh trừng, đợt thanh trừng lần thứ
hai này cũng đă giết nhiều người,
vốn là những người ủng hộ tích
cực sự nghiệp cộng sản ở Huế,
cho dù họ thuộc về những nhóm đáng nghi
ngờ. Độ hai ngàn người đă bị
giết chết trong chiến dịch này. Trong suốt tuần lễ
cuối cùng Cộng sản chiếm đóng Huế - họ
đă bị đánh bật ra khỏi Huế vào ngày
24 tháng Hai, 1968
- những cán bộ này đă bắt và giải đi
hàng trăm công dân, sau khi báo cho họ biết, họ
được đưa đi học tập chính
trị. Đôi khi cán bộ biết những người
bị bắt, và xưng hô bằng tên với họ,
nhưng nhiều lần khác, các cuộc bắt bớ
có vẻ không dự tính trước, như khi
bốn trăm người trú ẩn trong nhà thờ công
giáo Phủ Cam bị giải đi chung với nhau.
Từ đấy người ta đă phỏng đoán,
những người bị bắt vào những ngày
cuối cùng của cuộc chiếm đóng, đă
bị bắt v́ họ sau này có thể nhận
diện những cán bộ thuộc cơ sở hạ
tầng Cộng sản địa phương, và v́
thế họ phải bị giết. Nhưng đây cũng
chỉ là phỏng đoán, và vài lư giải khả dĩ
khác, cũng sẽ đều hợp lư với hoàn
cảnh lúc ấy. Dù thế nào đi nữa,
những người này đă bị bắt đi, và
từ đấy biệt tăm biệt tích. Người
thân và bạn hữu vẫn tiếp tục hy vọng
họ bị Cộng san giam giữ và vẫn c̣n
sống. Hai ngày sau khi Cộng sản
bị đánh bật ra khỏi Huế, người ta
phát hiện bảy
mươi xác trong khuôn viên trường Gia Hội. Trong những tháng
sau đấy, thêm mười tám địa điểm
chôn người khác, với 1.030 xác.
Năm sau, nhiều mồ chôn tập thể t́nh
cờ được phát hiện ở Phú Thứ, cách
thành phố Huế mấy cây số, và t́m thấy
được 809 xác. Măi cho đến cuối tháng Chín 1969,
một mồ chôn tập thể khác được t́m
thấy, lần này ở Khe Đá Mài khó đến,
nhờ những người Cộng sản đào thoát
cung cấp thông tin. Đến lúc ấy, những xác
chết đă bị phân hủy hoàn toàn đến
mức không thể nào nhận ra được, nhưng
phát hiện 250
sọ người.
Tổng cộng, thành phố
Huế mất 5.800 công dân chết hay mất tích, trong các đợt thanh trừng liên tiếp. Tất
cả những người này đều biến
mất hoàn toàn, và nhiều nấm mồ có thể c̣n
được phát hiện. Người ta bây giờ
đă từ bỏ hy vọng rằng, những người
mất tích mà vẫn chưa t́m thấy có thể
vẫn c̣n sống. Những biến cố này
diễn ra trong khoảng thời gian 26 ngày trong thành
phố, mà Cộng sản đă luôn luôn thừa
biết, họ sẽ bị đánh bật ra khỏi.
Bắt
bớ và tàn sát được thực hiện,
một cách lạnh lùng và cố ư, từ lệnh
của lănh đạo Cộng sản, theo những
kế hoạch đă được xếp đặt
từ trước.
Về
sau chính những b́nh luận của báo đài
Cộng sản Việt Nam về những sự
kiện này, cuối cùng đă làm tiêu tan bất
kỳ khả năng nào cho rằng, họ đă
phạm sai lầm khủng khiếp, các cán bộ
địa phương làm sai, hay làm vượt quá
mệnh lệnh cấp trên giao cho họ. Tiêu biểu
cho những lời b́nh luận này, là buổi phát
thanh của Đài Giải phóng Cộng sản, vào ngày
26 tháng Tư, 1968, trong lúc các mồ chôn tập
thể đang được phát hiện. Đài tuyên
bố những người bị giết là “bè
lũ côn đồ tay sai mang nợ máu với đồng
bào đă bị các lực lượng vũ trang và
nhân dân Miền nam tiêu diệt vào đầu xuân.”
Không một lời ân
hận. 2. Quan điểm của cộng
sản về Huế Đói kém, dịch
bệnh, và lũ lụt xảy ra thường xuyên
tại nhiều nơi ở Châu Á, khiến chuyện
chết trẻ và đau đớn trở thành
hiện tượng quá b́nh thường, rồi người
dân đâm ra chấp nhận, cam phận những điều
không thể tránh được. Thuyết định
mệnh của người Châu Á khi đối
diện với những tai họa đáng sợ, luôn
luôn khiến người Phương Tây kinh ngạc.
Nhưng bất chấp sự cam chịu nghịch
cảnh bẩm sinh này, cuộc thảm sát rất
nhiều thường dân Huế một cách tàn
bạo và rất bài bản này, đă làm cho nhân dân
miền Nam Việt Nam rất kinh hoàng và ghê tởm. Thêm
vào đấy, những công dân Huế mà người
viết bài này đă hỏi đến, đều bày
tỏ sự khó hiểu; họ hoàn toàn không hiểu,
tại sao người
Việt Nam lại có thể hành xử một cách tàn
bạo đến như thế, đối với
đồng bào của ḿnh.
Theo
họ, cuộc thảm sát đă tạo ra bằng
chứng không thể nào tranh căi, là
cuộc kháng chiến của Cộng sản đă phơi
bày tất cả sự giả dối về chiêu bài
giải phóng nhân dân miền Nam Việt Nam, và đang
lộ liễu mưu tính thiết lập một
chế độ chuyên chính Cộng sản độc
tài và áp bức.
Những
người đào thoát từ phía Cộng sản,
chẳng cảm thấy khó hiểu như vậy,
mặc dù họ rất vất vả khi giải thích
những lư do của họ, cho những ai đă không
trải qua những năm tháng phải tồn tại
dưới sự kiểm soát ngặt nghèo của
chế độ Cộng sản, không được
tiếp xúc với bên ngoài, và phải chịu đựng
hàng ngày những áp lực tâm lư của báo đài
cộng sản. Hai người cựu Cộng sản
sáng suốt nhất, mà người viết bài này
đă phỏng vấn, là hai sĩ quan quân đội
cấp cao, Thượng tá Trần Văn Đắc, người đào thoát sang phía
Quốc gia vào tháng Tư 1968, và Thượng tá Nguyễn Thành, người đào thoát vào tháng Năm
1970. Cả hai đều không tham dự vào các
biến cố ở Huế, nhưng cả hai đă
tham gia vào cuộc tấn công vào Sài G̣n, trong cuộc
Tấn công Tết. Là quân nhân, họ chỉ có
thể nói về nhận thức của họ, mà
đă bị tẩy năo bởi kinh nghiệm đời
lính Cộng sản của họ, khi phục vụ
ở miền Nam Việt Nam. Cuộc sống trong quân ngũ nào
cũng phải luôn luôn phục tùng kỷ luật - tuân
theo điều lệnh, theo mệnh lệnh cấp trên,
chấp hành những thủ tục đă quy định,
huấn luyện, vân vân. Sau một thời gian,
phản xạ của ta trở thành phản xạ có
điều kiện, và hành động của ta
trở thành hành động bản năng, hầu như
vô ư thức. Nhưng ở các lực lượng vũ
trang Cộng sản Việt Nam, c̣n có một phạm
vi khác, một lĩnh vực mà quân đội Phương
Tây hầu như không lưu tâm đến, tức học
tập chính trị.
Có
lẽ ngành quan trọng nhất của Quân đội
Cộng sản Việt Cả hai thượng tá đều
tin hành vi của họ, trong những năm quân ngũ
rơ ràng đáng ghê sợ khi hồi tưởng
lại, họ
đă sống trong không khí hư ảo, ác mộng do
Đảng tạo ra; nhưng cả hai đều khẳng
định cương quyết, họ lúc ấy
vẫn không nhận thức được như
thế. Cả hai cũng tuyên bố, nếu họ
thảm sát dân thường chăng nữa, tuy không
cần thiết, họ cũng sẽ không bị
cấp trên trừng phạt. Nếu sau này vụ đổ
máu ấy xét thấy không cần thiết, hay cho dù gây
tổn hại đến sự nghiệp Cộng
sản, họ sẽ chỉ phải thừa nhận
rằng, họ đă phán đoán sai lầm, và
hứa ra sức nâng cao sự hiểu biết của
ḿnh. C̣n ngược lại, nếu họ tránh
thảm sát dân thường v́ những lư do nhân đạo,
họ sẽ thậm chí chắc chắn bị tố
cáo là “cảm
tính”, là “thiếu
nền tảng chính trị vững vàng”, là vô kỷ luật, và họ sẽ
bị trừng phạt nặng nề. Về sau, khi những
lời giải thích này của hai sĩ quan, được
đưa ra trước một nhóm những người
đào thoát từ miền Bắc Việt Nam, đă
sống qua nhiều năm ở dưới chế
độ Cộng sản ở Bắc Việt Nam,
nhiều người trong họ, từng giữ
những chức vụ cao cấp và nhiều trách
nhiệm, họ đều tin ngay rằng, tất
cả những lời giải thích này đều
đúng. Không một ai trong nhóm thừa nhận có
ngạc nhiên ǵ về các sự kiện đă xảy
ra ở Huế, coi chúng như là điềm báo trước
cho những ǵ sẽ xảy ra theo sau chiến thắng
của Cộng sản ở miền Nam Việt Nhưng không chỉ chính
những sĩ quan Quân đội Cộng sản, và các
viên chức cao cấp đă đào thoát sang miền
Nam Việt Nam, nói chiến thắng quyết định
của Cộng sản sẽ gây ra cảnh tắm máu.
Các phương tiện truyền thông bị kiểm
soát chặt chẽ của miền Bắc Việt *** P.J. Honey (1922-2005) là học
giả Anh chuyên nghiên cứu về chiến tranh
Việt Trích dịch từ tạp chí
Southeast Asian Perspectives số 2 tháng Sáu 1971, trang 19-25.
Nguyên tác tiếng Anh “ http://www.virtual.vietnam.ttu.edu/cgi-bin/starfetch.exe… Bản tiếng Việt: Trần Quốc Việt |