Cờ
Vàng trong xă hội đa văn hóa tại Úc và vụ
nhóm du học sinh xúc phạm lá cờ. Nguyễn Quang Duy
|
Trên
trang của Viện Bảo Tàng Quốc Gia Úc (The National
Museum of Australia) có bài viết “Chấm dứt chính sách
nước Úc của người da trắng” (End of the
White Australia policy), với bức h́nh lá cờ Việt
Nam Cộng Ḥa bên cạnh lá cờ các quốc gia khác,
và Thủ tướng Úc Harold Holt, bên cạnh ông
Nguyễn Văn Thiệu, ông Nguyễn Cao Kỳ và lănh
đạo các quốc gia khác trong Tổ chức Liên pḥng
Đông Nam Á (SEATO). (
https://www.nma.gov.au/defining-moments/resources/end-of-white-australia-policy) Tại
sao bức h́nh với lá cờ Vàng được
lấy làm biểu tượng cho việc chấm
dứt chủ nghĩa phân biệt chủng tộc
tại Úc? Tại
sao việc xúc phạm lá cờ Vàng cần được
hiểu đến nơi đến chốn? Chúng
ta có ǵ để học hỏi từ chủ nghĩa
đa văn hóa tại Úc (Multiculturalism)? Xin
được ngắn gọn giải thích các câu
hỏi nói trên trong bài viết dưới đây. H́nh
thành chủ nghĩa quốc gia Úc Cuối
thế kỷ thứ 19, người Úc bắt đầu
bàn luận để h́nh thành một chủ nghĩa
quốc gia, vừa ôn ḥa đấu tranh giành độc
lập từ nước Anh, vừa xây dựng một
nước Úc độc lập và thịnh vượng. Lúc
ấy, lên đến 90% dân số Úc là người da
trắng, có nguồn gốc từ hai sắc tộc Anh
và Ái Nhĩ Lan, đều nói tiếng Anh, theo Thiên Chúa
Giáo và cùng gốc văn hóa Anglo Saxon. Dân
số khi ấy chỉ trên 3 triệu người, nên
người Úc da trắng lo sợ là người Á Châu
sẽ di cư cướp công ăn việc làm và xóa
bỏ văn hóa và tôn giáo của họ. V́
thế, ngay khi được Anh Quốc trao trả
độc lập, năm 1901 Chính phủ Úc đă ban hành
các Đạo luật xác định nước Úc
của người da trắng. Chủ
nghĩa quốc gia nước Úc thuộc người
da trắng là một chủ nghĩa phân biệt
chủng tộc v́ những người Úc thuộc các
sắc dân Á châu và hải đảo Thái B́nh Dương
đang sống tại Úc bị đối xử khác
biệt với người Úc da trắng, và có trên 250
bộ tộc thổ dân không được xem là công
dân Úc, không được đối xử b́nh đẳng
hay được đi bầu. Chính
sách di dân và đồng hóa Sau
thế chiến thứ 2 Chính phủ Úc thay đổi cách
suy nghĩ, với một dân số chỉ trên 7
triệu nếu bị quốc gia khác xâm lăng người
Úc khó có thể bảo vệ và muốn đất nước
phát triển cần phải có di dân. Chính
phủ Úc thay đổi chính sách di trú bắt đầu
nhận di dân từ các quốc gia Âu châu, đồng
thời đề ra chính sách đồng hóa và chính sách
hội nhập, buộc di dân phải chấp nhận
Anh ngữ là ngôn ngữ sinh hoạt và chấp nhận
văn hóa của người Úc da trắng. Nhiều
di dân từ các quốc gia Âu châu không cảm thấy nước
Úc là “ngôi nhà” để họ định cư nên
về lại Âu Châu và hậu quả người
từ Âu châu không c̣n muốn di dân đến Úc. Kết
thúc chủ nghĩa nước Úc của người da
trắng Sau
Thế Chiến thứ 2, Trung Hoa lục địa,
rồi Bắc Hàn và Bắc Việt lọt vào tay
cộng sản, du kích quân cộng sản nổi
dậy khắp các quốc gia Đông Nam Châu Á (Thái Lan,
Malaysia, Indonesia). Chính
phủ Úc tin rằng phải tích cực ngăn chặn
được sự bành trướng của chủ
nghĩa cộng sản tại Á châu nên thay đổi
chính sách quốc pḥng gia nhập Tổ chức Liên pḥng
Đông Nam Á (SEATO), xem Úc như một quốc gia có
lợi ích gắn liền với Châu Á. Chính
phủ Úc gởi 60,000 binh sĩ Úc tham chiến tại
miền Nam Việt Nam, với 521 binh sĩ hy sinh và
chừng 3,000 binh sĩ bị thương. Như
vậy, lá cờ Vàng ba sọc đỏ không chỉ là
di sản của người miền Nam Việt Nam, mà c̣n
là di sản là một phần của lịch sử nước
Úc nên mới được Viện Bảo tàng
Quốc Gia Úc chính thức ghi nhận. Chủ
nghĩa đa văn hóa (Multiculturalism) Khi
chủ nghĩa quốc gia nước Úc của người
da trắng chấm dứt th́ cần có một hệ tư
tưởng mới làm nền tảng xây dựng văn
hóa, giáo dục, xă hội, kinh tế, chính trị và
nhất là luật pháp cho nước Úc. Chính
phủ Úc từng bước xây dựng chủ nghĩa
đa văn hóa nh́n nhận mọi công dân Úc b́nh đẳng
về quyền và trách nhiệm, nên công nhận mọi
tư tưởng, cách sống, văn hóa của
từng cá nhân. Nhưng
đồng thời mỗi cá nhân phải chấp
nhận và tôn trọng văn hóa của các thành viên khác
trong xă hội và sinh hoạt trong phạm vi mà luật
pháp Úc cho phép. Mỗi
cá nhân lại thuộc về một hay nhiều văn
hóa khác nhau, như một người có thể
thuộc về một nhóm văn hóa sắc tộc và
đồng thời thuộc về nhóm văn hóa
của người đồng tính, hay trẻ em có cha
mẹ thuộc hai sắc tộc có thể được
ảnh hưởng bởi 2 nền văn hóa khác nhau. Cùng
một sắc tộc lại có nhiều nhóm văn hóa
khác nhau như người Việt tới Úc từ
miền Nam hay miền Bắc, hay người thổ dân
có đến hơn 200 văn hóa bộ tộc khác nhau. Nói
cách khác trong xă hội đa văn hóa mỗi người
mỗi khác, nên một người muốn được
người khác tôn trọng và được xă
hội tôn trọng, th́ họ phải tôn trọng
sự khác biệt của người khác và của xă
hội. Ngày
nay Chủ nghĩa đa văn hóa đă trở thành
chủ nghĩa quốc gia cho nước Úc, nhưng
đương nhiên vẫn c̣n những điều chưa
được hoàn mỹ cần tiếp tục t́m ra
những giải pháp cụ thể và tránh bị tái
diễn như trường hợp của nhóm học
sinh xúc phạm cờ Vàng trong ngày 30/4/2021 vừa qua. Cộng
đồng Người Việt tự do tại Úc Sau
khi chủ nghĩa nước Úc của người da
trắng bị băi bỏ, người Đông Timor, người
Lebanon và người Việt là 3 nhóm tị nạn
đầu tiên được nhận đến Úc
định cư, khi ấy chủ nghĩa đa văn
hóa c̣n rất sơ khai. Người
Việt tị nạn đă nhanh chóng thích ứng
với chủ nghĩa đa văn hóa, lập hội
đoàn sinh hoạt, tổ chức hội chợ
Tết, xây Chùa, lập Trung tâm sinh hoạt Công giáo,
Hội Thánh Tin Lành, mở trường dạy tiếng
Việt, tổ chức tết Trung Thu, mở khu vực
buôn bán và tổ chức biểu t́nh biểu lộ chính
kiến. Các
sinh hoạt về văn hóa, giáo dục, thương măi
và chính trị của người Việt tị
nạn nói trên đều không được cho phép
trong giai đoạn chủ nghĩa nước Úc
của người da trắng c̣n tồn tại. Đặc
biệt, người Việt tị nạn luôn t́m
mọi cách để vinh danh lá cờ Vàng, nên đến
nay đă có tới 10 thành phố và hầu như
tất cả các chính trị gia Úc công nhận cờ Vàng
vừa là di sản và vừa là biểu tượng
của người Việt tự do. Người
Việt tị nạn xem nước Úc như một
miền đất mới nên sẵn sàng nhận
bất cứ công việc, từ làm ở nông trại
đến các hăng xưởng, nhiều người
đi học lại, nhanh chóng mua nhà hay mở doanh
nghiệp. Sự
thành công của người Việt tị nạn đă
thúc đẩy các Chính Phủ Úc sau này hoàn chỉnh các
chính sách đa văn hóa, xây dựng thành công một nước
Úc với trên 200 bộ tộc thổ dân và cả trăm
cộng động sắc tộc từ khắp nơi
trên thế giới đến định cư. Ba
bài viết dưới đây về Cộng Đồng
Người Việt Tự Do tại Úc xin gởi đến
bạn đọc:
https://www.bbc.com/vietnamese/forum-51489281
https://www.bbc.com/vietnamese/forum-51585546
https://www.bbc.com/vietnamese/forum-51694763 Vụ
xúc phạm cờ Vàng Ngày
30/4 được người Việt tị nạn xem
là ngày Quốc Hận, ư nghĩa ở đây không
phải là hận thù mà là hận chính ḿnh đă không
làm tṛn trách nhiệm để quê nhà lọt vào tay
cộng sản nên phải bỏ nước ra đi. Hận
như thế không mang bản chất bạo động
như tổ chức tấn công ṭa Đại Sứ
cộng sản hay tấn công những du học sinh. Nhưng
ngày 30/4 năm nay một nhóm học sinh từ Việt
Nam sang đă xúc phạm lá cờ Vàng, với những
hành vi và lời lẽ đầy bạo động,
đe dọa và hận thù làm dấy lên tranh luận
từ nhiều phía. Ngay
khi nhận được thông tin về hành vi phạm
pháp của nhóm học sinh, Cộng Đồng đă
viết thư và gởi video đến trường
Trung Học Marrickville. Nhà
trường đă thấy rơ mức độ nghiêm
trọng nên đă đ́nh chỉ việc học và
quyết định đuổi nhóm học sinh này, cũng
như đă chuyển cho cảnh sát điều tra. Trong
phạm vi luật lệ hiện hành, cảnh sát đang
truy tố tội hủy hoại tài sản cộng
đồng và tiến hành điều tra xem đây là hành
động của cá nhân hay có tổ chức hoặc
chính quyền đứng đằng sau thu xếp hay xúi
dục. Cộng
Đồng c̣n xét thấy nhóm học sinh vi phạm chính
sách đa văn hóa Úc nên có bổn phận phải làm
rơ vấn đề, tránh những hành vi phạm pháp
tiếp tục xảy ra gây thiệt hại cho nước
Úc. Bởi
thế Cộng Đồng mới làm việc với chính
giới Úc, đích thân ông David Elliott Bộ Trưởng
Cảnh Sát tiểu bang New South Wales đă điều
động đơn vị Chống Khủng Bố và
Hận Thù mở cuộc điều tra và hồ sơ
đă được chuyển sang Bộ Nội Vụ
để thẩm vấn và điều tra các đối
tượng. Cộng
Đồng cho biết đă vận động
được trên 16,000 chữ kư, vào ngày thứ ba
24/5/2021 đă chính thức gửi văn thư đến
Tổng Trưởng Di Trú Alex Hawke để yêu cầu
xem xét hủy visa của nhóm học sinh. Nói
một cách dễ hiểu, một người đến
nhà bạn ở tạm, nhưng lại vừa phá
hoại vừa xúc phạm đến giá trị di
sản của gia đ́nh bạn, việc đuổi người
này là việc không có ǵ phải bàn căi, nhưng nước
Úc có luật pháp nên ngay cả đuổi người
thuê nhà cũng phải đuổi cho đúng với
luật pháp. C̣n
một rừng thông tin và tranh căi trên các mạng xă
hội, th́ vừa biểu hiện phong cách “đa văn
hóa” lại vừa nói lên sự quan tâm của dư
luận đối với sự kiện xúc phạm lá
cờ Vàng. Việt
Nam một xă hội đa văn hóa… Trước
năm 1945, sự khác biệt về văn hóa và chính
trị giữa 3 miền Bắc, Trung và Nam đă
rất lớn, chưa kể có trên 50 các sắc
tộc thiểu số với đặc thù văn hóa
rất khác biệt. Trong
thời Việt Nam Cộng Ḥa sự khác biệt về
văn hóa và chính trị cũng đă được tôi
tŕnh bày qua bài viết “Chủ nghĩa nào đă làm
Việt Nam Cộng Ḥa sụp đổ năm 1975?”.
Chủ
nghĩa nào làm Việt Nam Cộng Ḥa sụp đổ?
- BBC News Tiếng Việt Cho
đến 30/4/1975, miền Bắc theo chủ nghĩa
cộng sản c̣n miền Nam theo chủ nghĩa tự
do, và di sản đó cho đến nay vẫn để
lại sự khác biệt giữa Bắc và Nam rơ
rệt. Hai
thành phố Sài G̣n lẫn Hà Nội đều tiếp
nhận những đợt di dân nên nh́n chung cả hai
đều là những thành phố đa văn hóa. Nhưng
văn hóa ở Sài G̣n rất khác với văn hóa
ở Hà Nội và văn hóa các vùng miền trên đất
nước Việt Nam, nên nh́n chung xă hội Việt
Nam cũng là một xă hội đa văn hóa. Trong
khi ấy th́ hệ thống chính trị vẫn
đơn nguyên (nghĩ một chiều) và độc
đảng nên càng ngày khoảng cách giữa đảng
Cộng sản và người dân càng xa cách. Thể
chế từ chính trị đến pháp luật
tại Việt Nam vẫn khô cứng, bảo thủ và
giới lănh đạo t́m mọi mưu mô né tránh
cải cách chân thực nên bộ máy càng ngày càng
lỗi thời trước sức tiến của xă hội
ngày một đa dạng. Già
rồi vẫn nghèo… Ngày
nay chủ nghĩa đa văn hóa đă trở thành
nền tảng tư tưởng được
nhiều quốc gia trên thế giới, như Úc, Canada,
New Zealand, Singapore, Đài Loan, Anh,... giúp các quốc gia này
vừa xây dựng một xă hội khoan dung và đoàn
kết, vừa để thu hút người trẻ di dân. Trong
khi ấy do những chính sách lạc hậu tại
Việt Nam, những làn sóng người Việt không
ngừng bỏ nước ra đi t́m đến
những xứ sở tự do, nơi mà mọi người
được đối xử b́nh đẳng và
được tôn trọng. Ở
mỗi miền đất mới người Việt
lại học hỏi để thích ứng với văn
hóa ở xứ người, nên có thể thấy người
Việt ở Úc suy nghĩ và cách sống rất khác
với người Việt ở Việt Nam, và khác
với người Việt ở các xứ sở khác
trên thế giới. Việt
Nam hiện đang đối đầu với nạn
“chưa giàu đă già”, nói đúng hơn là “già
rồi vẫn nghèo”, v́ người già càng ngày càng
đông trong khi người trẻ, kể cả
những người là con em của đảng viên
đảng cộng sản, rất muốn bỏ nước
ra đi. Nếu
nhà cầm quyền Việt Nam không chịu nh́n nhận
xă hội đa văn hóa th́ đừng nói đến
việc người trẻ ở hải ngoại
trở về, mà phải nghĩ đến việc người
trẻ bằng mọi giá sẽ tiếp tục bỏ nước
ra đi. Bài
học từ nước Úc Nước
Úc đă thành công trong việc chuyển đổi
từ chủ nghĩa quốc gia phân biệt chủng
tộc nước Úc của người da trắng sang
chủ nghĩa quốc gia đa văn hóa (Multiculturalism)
là một bài học cho người Việt t́m hiểu
và học hỏi. Chấp
nhận chủ nghĩa đa văn hóa là chấp
nhận nối kết mọi tư tưởng, t́nh
cảm, truyền thống, ước mong, ư hướng
trong tâm trí của mọi người Việt từ
khắp nơi trên thế giới, c̣n quan tâm đến
vận mệnh quốc gia và dân tộc Việt Nam. Nguyễn Quang Duy Melbourne, Úc Đại Lợi 1/6/2021 |