CIA
GIẢI MẬT HỒ SƠ VỀ CHÍNH BIẾN
1/11/1963: Ai
Chỉ Thị, Ai Giết Ngô Đ́nh Diệm, Ngô Đ́nh
Nhu? Nguyên Giác dịch |
Mỗi năm
gần đến ngày mồng 1 tháng 11 (1-11-1963) là ngày
đảo chánh lật đổ chính quyền của
Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm, một số phương
tiện truyền thông của cộng đồng
Việt Nam tại hải ngoại, đặc biệt là
tại Hoa Kỳ, đều tái loan tải những tin
tức liên quan đến biến cố chính trị này
mà phần lớn chứa đựng những thông tin và
dữ liệu cũ có từ nhiều chục năm
về trước. Nay, hơn nửa thế kỷ đă
trôi qua và những tài liệu mật của chính
phủ Hoa Kỳ liên quan đến Việt Nam đă
được giải mật, nên chúng ta có thể
biết được những ǵ thực sự đă
xảy ra trong những ngày trước và sau cuộc chính
biến 1-11-1963. Phần lớn các dữ liệu
giải mật này đă được nhà văn/dịch
giả Nguyên Giác chuyển ngữ và phổ biến trước
đây trên một số website và in thành sách. Tuy nhiên,
có một hồ sơ mật CIA dài 48 trang, hoàn tất
ngày 31/5/1967, đúc kết về cuộc đảo chánh
1/11/1963 tại Nam Việt Nam mà không thấy các tài
liệu nghiên cứu của người Việt Nam
nhắc đến, trong đó có 9 điểm mà
dịch giả đă chỉ ra, như là (1) các tướng
lănh Việt Nam không tin người Mỹ, sợ
giờ chót Mỹ cứu chế độ ông Diệm,
nên họ đă giam lỏng người cầm đầu
CIA tại Sài G̣n Conein, như là con tin ở bản doanh
cuộc đảo chánh (Bộ Tổng Tham Mưu Quân
Lực Việt Nam Cộng Ḥa), (2) quyết định
giết hai ông Ngô Đ́nh Diệm và Ngô Đ́nh Nhu không
phải quyết định riêng của cá nhân tướng
lănh nào. Hầu hết trong Hội Đồng Tướng
Lănh đă quyết định xử tử hai ông
Diệm-Nhu và Đại Úy Nhung được trao
nhiệm vụ xử tử hai ông Diệm và Nhu….
Đây là tài liệu chưa được dịch và
phổ biến trước đây. (BBT TVHS) CIA
GIẢI MẬT HỒ SƠ VỀ CHÍNH BIẾN 1/11/1963: Ai
Chỉ Thị, Ai Giết Ngô Đ́nh Diệm, Ngô Đ́nh
Nhu? Nguyên
Giác dịch
Nguyên
Giác dịch (in chữ đen) và giới thiệu (in
chữ xanh) Một
hồ sơ của Cục Trung Ương T́nh Báo CIA
mang mă số 80T01357A được giải mật
và nhập vào Văn khố Quốc gia (NARA danh số 104-10214-10035)
đă đưa ra một số chi tiết về
những ngày sau khi chính phủ ông Ngô Đ́nh Diệm
tấn công các chùa VN, cho tới khi hoàn tất cuộc
cách mạng của quân lực VNCH để lật
đổ chế độ này. Hồ sơ nầy có
tựa đề “DIEM
REPORT (REPORT ON CIA AND U.S. GOVT INVOLVEMENT IN THE VIETNAMESE
GENERALS’ COUP FO 1 NOVEMBER 1963” [Phúc tŕnh về
Diệm (Phúc tŕnh về sự tham dự của CIA và
Chính phủ Mỹ trong Cuộc Đảo chánh 1-11-1963]. Dưới
đây là một số điểm đáng lưu ư
trong hồ sơ này, ít thấy các tài liệu nghiên
cứu của người Việt Nam nhắc đến: ●
Hồ sơ mật CIA dài 48 trang, hoàn tất ngày 31/5/1967,
đúc kết về cuộc đảo chánh 1/11/1963
tại Nam Việt Nam, đă được lưu
trữ trên webpage của Văn Khố Quốc Gia
(National Archives): https://www.archives.gov/files/research/jfk/releases/104-10214-10035.pdf ●
Các tướng lănh VNCH đă muốn đảo chánh từ
nhiều năm trước 1963. ●
Ban đầu, Mỹ
chỉ muốn ông Diệm đưa ông Nhu ra khỏi
trung tâm quyền lực lănh đạo quốc gia,
muốn ông Diệm trả tự do cho những người
Phật tử phản kháng, muốn gỡ kiểm
duyệt báo chí, muốn ban hành các quyền tự do căn
bản đă bị thiết quân luật siết
chặt. Mỹ
nhận định cuộc chiến chống Cộng
sẽ thảm bại v́ chính phủ ông Diệm không
c̣n uy tín trong ḷng người dân VN. ●
Thời gian quá ngắn để phái đoàn LHQ đi t́m
sự thật về chế độ ông Diệm đàn
áp Phật Giáo -- từ ngày 25/10 tới 31/10, chưa
tới một tuần lễ, v́ đảo chánh xảy
ra ngày 1/11/1963. Phái
đoàn bị chính phủ ông Diệm ngăn cản thăm
Chùa Ấn Quang như lịch tŕnh, phải dàn xếp sau
đó mới được tới. LHQ không
đưa ra kết luận v́ chưa hoàn tất
cuộc điều tra. (Xem
chi tiết) ●
CIA không liên hệ ǵ tới cuộc đảo chánh,
bày tỏ thái độ không khuyến khích, không
cản, chỉ quan sát. ●
Tướng Dương Văn
Minh và Tướng Trần
Văn Đôn yêu cầu Mỹ đừng can
thiệp vào nội bộ Việt Nam. ●
Mỹ xin Tướng Đôn thông báo riêng cho Mỹ
trong ṿng 48 giờ trước đảo chánh, nhưng
Tướng Đôn hứa sẽ chỉ thông báo 4
giờ trước. Cuối cùng, Tướng Đôn không
thông báo trước. Khi đảo chánh nổ súng,
mới thông báo. ●
Các tướng không tin người Mỹ, sợ
giờ chót Mỹ cứu chế độ ông Diệm,
nên Tướng Đôn cho phụ tá tới đón quan
chức CIA (Conein) vào bản doanh đảo chánh, sau
đó Tướng Minh rút hết dây điện
thoại trong bản doanh, chỉ liên lạc ra ngoài
bằng radio của Tướng Minh. Cũng là h́nh
thức giam lỏng, và xem Conein như con tin nếu
Mỹ bênh ông Diệm. ●
Quyết định giết hai ông Ngô Đ́nh Diệm và
Ngô Đ́nh Nhu không phải quyết định riêng
của cá nhân tướng lănh nào. Hầu hết
trong Hội Đồng Tướng Lănh quyết định
xử tử hai ông Diệm-Nhu. ●
Đại Úy Nhung
được trao nhiệm vụ xử tử hai ông
Diệm và Nhu.
DIEM REPORT (REPORT ON CIA AND U.S. GOVT
INVOLVEMENT IN THE VIETNAMESE GENERALS’ COUP FO 1 NOVEMBER 1963. (Cục Trung Ương T́nh Báo /
CIA File Number 80T01357A, 05/31/1967) Nha Văn Khố & Lưu
Trữ / National Archives Records Administration NARA Record Number 104-214-10035. (LƯỢC DỊCH HỒ SƠ
CIA GIẢI MẬT, 104-10214-10035.PDF). Tất cả các ngày dưới đây
đều trong năm 1963. → ngày 8/5/1963: Biểu t́nh bùng nổ ở Huế. → ngày 14/8/1963: Thư nội bộ t́nh báo (OCI No.
2339/63): Có tin đồn sẽ có đảo chánh, nhưng
chúng tôi (CIA) không có chứng cớ cụ thể ǵ
về nhóm nào đang mưu tính ǵ. → ngày 21/8/1963: Quân đội và cảnh sát tấn công
nhiều chùa khắp VN. Ông Diệm ra lệnh thiết
quân luật. → cùng ngày 21/8/1963: Có tin về âm mưu đảo chánh. Conein (viên chức CIA tại Sài G̣n) gặp Tướng
Trần Văn Đôn. Tướng Đôn đề
nghị chính phủ Mỹ hỗ trợ cho một
cuộc đảo chánh. → ngày 24/8/1963: Điện tín Bộ Ngoại Giao Mỹ
gửi về ṭa Đại sứ Mỹ ở Sài G̣n
(Deptel 243): Bộ Ngoại Giao thông báo
cho Đại sứ rằng chính phủ Mỹ không
chấp nhận t́nh h́nh quyền lực nằm trong tay
ông Nhu. Nếu ông Diệm không muốn gạt bỏ ông
Nhu, ông Diệm có thể phải ra đi. Đại
sứ Mỹ được ủy quyền để: (1) Thông báo chính
phủ ông Diệm là phải ngưng đàn áp Phật
Tử; (2) Nói với các tướng lănh liên
hệ rằng chính phủ Mỹ sẽ không ủng
hộ chế độ Diệm nếu có Nhu trong đó,
và Mỹ sẽ ủng hộ trực tiếp chính
phủ chuyển tiếp; (3) và phải có tuyên bố tại Sài G̣n
về việc gỡ bỏ tiếng xấu cho quân đội
khi tấn công các chùa VN. → ngày 25/8/1963 Điện văn từ Sài G̣n (SAIG
0291): Tướng
Khánh
muốn gặp Spera (viên
chức CIA tại Sài G̣n) tức khắc. Trong buổi
gặp, Tướng Khánh muốn bảo đảm
Mỹ ủng hộ cuộc đảo chánh quân sự. → ngày 26/8/1963 (1) Điện tín CIA từ Sài G̣n (SAIG
0304): Sẽ không có viên chức Mỹ lộ diện
trong đảo chánh. Conein sẽ
gặp Tướng Khiêm, Spera sẽ gặp Tướng
Khánh. Thông điệp chuyển cho các tướng:
Mỹ không giúp ǵ hết cho ban đầu; thất
bại hay thành công là chuyện các tướng. (2) Điện tín từ Sài G̣n (SAIG
0330): Tướng Khánh nói chưa sẵn sàng; Tướng
Khiêm nói sẽ bàn với Tướng Minh. → ngày 28/8/1963 (1) Điện văn từ Sài G̣n (SAIG
0363): Richardson (Trưởng
Pḥng CIA Sài G̣n) viết là t́nh h́nh hết cách trở
lui, ông tin là các tướng sẽ đảo chánh và có
cơ hội thành công. (2) Tổng Thống
Mỹ triệu tập buổi họp, trong đó
một số viên chức Bộ Ngoại Giao nói
rằng Mỹ không thể chiến thắng CS nếu c̣n
hai ông Diệm-Nhu, nhưng Đại sứ Mỹ Nolting bênh ông Diẹm, nói ông Diệm là người
duy nhất giữ cuộc chiến chống Cộng không
trở ngại. Harriman
(Thứ Trưởng Ngoại Giao) không đồng ư
với Nolting. → ngày 29/8/1963: Báo cáo từ CIA. Trưởng Pḥng CIA
Richardson chỉ thị Spera và Conein khi gặp Tướng
Minh và Tướng Khiêm (trong ngày) là giữ lập trường
không khuyến khích, cũng không lộ ư ngăn cản
cuộc đảo chánh. → ngày 31/8/1963: Có buổi họp do Phó TT. Mỹ
triệu tập với các viên chức về VN. Môt thư
nội bộ CIA tóm lược rằng Mỹ không hài
ḷng chuyện ông Diệm-Nhu tấn công các chùa trên
nhiều thành phố VN, cùng nhận định rằng
chính phủ Diệm-Nhu không c̣n uy tín trong ḷng dân VN
để lănh đạo và như thế cuộc
chiến chống Cộng sẽ thất bại. Bộ Ngoại Giao đề nghị
Mỹ hỗ trợ cuộc đảo chánh của các
tướng lănh VNCH đang bất b́nh v́ ông Diệm
đàn áp Phật Giáo, cùng lúc Bộ Ngoại Giao
Mỹ sẽ t́m nỗ lực thuyết phục ông
Diệm ḥa giải với Phật Giáo, trong khi vẫn
giữ liên lạc với các tướng lănh để
hỗ trợ nếu chỉ c̣n giải pháp duy nhất
là lật đổ ông Diệm. → ngày 31/8/1963: Điện văn CIA từ Sài G̣n (SAIG
0499): Cuộc đảo chánh hủy bỏ, v́ các tướng
cảm thấy không đủ quân lực kéo về cho
cuộc đảo chánh. → ngày 2/9/1963: (1) Điện văn CIA từ Sài G̣n
(SAIG 0523): Richardson cho
biết ông Diệm-Nhu biết rằng Hoa Kỳ
khuyến khích các tướng làm cuộc đảo chánh. (2) Báo Times
of Vietnam (báo của hai vợ chồng ông Nhu)
viết rằng CIA đang âm mưu và tài trợ
một cuộc đảo chánh, đồng thời lên
án Mỹ đang giúp ẩn náu một nhà sự
(Thầy Trí Quang). Nội dung bài báo của ông Nhu
lập tức được các báo lớn ở Hoa
Kỳ dùng làm tin. → ngày 8/9/1963: (1) Các báo Mỹ đăng tin rằng Lực Lượng Đặc Biệt của Đại
Tá Tung (chủ lực tấn công các chùa VN ngày
21/8/1963) đang được CIA trả lương 3
triệu USD/năm và trong ngày 3/9/1963 (sau trận tấn
công chùa) trả lương 250 ngàn USD. (2) David Bell
(Giám đốc cơ quan viện trợ USAID) trả
lời phỏng vấn trên truyền h́nh rằng
Quốc hội Mỹ có thể sẽ cắt giảm
viện trợ nếu ông Diệm không đổi chính
sách (để ngưng tấn công Phật Giáo). GHI CHÚ: Chính phủ Mỹ ngày 8/10/1963 nói
rằng viện trợ đó (cho Lực Lượng
Đặc Biệt) thực ra đă cắt giảm vài
tháng rồi, nhưng việc lộ ra áp lực cắt
giảm viện trợ là để các tướng VN
tin rằng Mỹ thực sự có áp lực ông
Diệm thay đổi. Điện văn (SAIG 0406) cũng
ghi lời Tướng Minh nói với Spera và Conein khi 2 viên
chức CIA này gặp Tướng Minh và Tướng Khiêm
ngày 29/8/1963 rằng Mỹ cần chứng tỏ có
lập trường khác bằng cách cắt giảm
viện trợ để áp lực ông Nhu. Thực
tế, Mỹ cắt viện trợ vài tháng, nhưng chính
phủ ông Diệm-Nhu không đổi lập trường. → ngày 11/9/1963: (1) Điện văn Đại
sứ Lodge từ Sài G̣n (No. 478): T́nh h́nh tệ
hại nhanh chóng, tới lúc Mỹ cần cấm
vận để làm chế độ ông Diệm
sụp đổ để có chế độ khác lên. (2) Tổng Thống Mỹ họp về
VN. Bộ Trưởng Quốc Pḥng McNamara nói Lodge có
ít tiếp cận với Diệm và chưa bước
ra khỏi Sài G̣n. McCone (Giám đốc T́nh báo Trung
ương DCI) nói là Mỹ cần nói nghiêm túc với
ông Diệm, và Lodge nên đi một ṿng miền quê VN
xem cuộc chiến chống Cộng tới đâu để
xem ảnh hưởng ngưng viện trợ. McCone cũng đề
nghị Mỹ thuyết phục ông Nhu ra đi. → ngày 5/10/1963: Điện văn CIA từ Sài G̣n (SAIG
1445): Gặp Conein, Tướng
Minh nói ông không mong đợi Mỹ hỗ trợ
cuộc đảo chánh, nhưng yêu cầu chính phủ
Mỹ đừng cản trở kế hoạch đảo
chánh của ông. Tướng Minh
đưa ra ba viễn ảnh có thể có cho kế
hoạch thay đổi chính phủ: (a) ám sát hai ông Ngô Đ́nh Nhu và Ngô
Đ́nh Cẩn, giữ ông Ngô Đ́nh Diệm trong
ghế Tổng Thống; (b) dùng nhiều đơn vị quân
đội bao vây Sài G̣n; và (c) chạm súng giữa quân đảo chánh
và quân trung thành ông Diệm ở Sài G̣n. → cùng ngày 5/10/1963: Điện văn Tổng Thống
Mỹ gửi tới Ṭa Đại sứ Mỹ ở Sài
G̣n, viết rằng Mỹ không đưa ra
khuyến khích nào cho đảo chánh, nhưng yêu
cầu giữ liên lạc với những người có
thể sẽ là lănh đạo tương lai nếu
đảo chánh thành công. → ngày 8/10/1963 (DỊCH
TOÀN VĂN): Hội Đồng Khoáng Đại Liên
Hiệp Quốc đồng ư gửi một phái đoàn
tới khảo sát sự kiện ở Nam VN, điều
tra về cáo buộc chính phủ đàn áp các Phật
tử. (B́nh
luận: Phái đoàn t́m hiểu sự kiện
rời New York ngày 21/10/1963 và tới Sài G̣n ngày 24/10/1963. Phái đoàn
gặp ông Nhu, rồi thăm Chùa Xá Lợi, nơi
được xem là trung tâm Phật Giáo phản kháng,
nhưng chỉ thấy trong chùa có 2 nhà sư và các
cảnh sát ch́m VN. Phái đoàn tính thăm Chùa Ấn
Quang như kế hoạch, nhưng bị chính phủ
Diệm ngăn cấm. Nhưng phái đoàn cũng dàn
xếp được để tới Chùa Ấn Quang
ngày 27/10/1963, và phỏng vấn Thầy
Thích Tịnh Khiết trước mặt nhiều
cảnh sát ch́m. Cuộc
đảo chánh ngày 1/11/1963 của các tướng lănh
đă gián đoạn công việc của phái đoàn,
và phái đoàn rời Nam VN ngày 3/11/1963. (Đại Hội Đồng LHQ ngày
13/12/1963, không bỏ phiếu, đă chấp thuận ngưng
điều tra việc đàn áp Phật tử tại
Nam VN. Chủ Tịch Đại Hội Đồng là Rodriguez
nói rằng chuyện chính phủ Diệm đàn áp
Phật tử không c̣n là đề tài bởi v́ chính
phủ Diệm đă bị lật đổ.) (Phái đoàn t́m sự kiện đưa
ra bản phúc tŕnh ngày 11/12/1963. Phúc tŕnh không đưa
ra kết luận, chỉ ghi các lời phỏng vấn
đă thu góp được trong chuyến đi.) → ngày
10/10/1963: Tóm lược chỉ thị (DIR 74228)
của Đại sứ Mỹ với các nhân viên CIA:
đừng khởi ư t́m gặp Tướng Minh và Tướng
Đôn, nhưng nếu các tướng nói là muốn
gặp, th́ nhân viên CIA phải thỉnh ư Đại
sứ. → ngày 23/10/1963: Tướng Đôn đ̣i gặp Conein.
Trong buổi gặp, Tướng Đôn nói các tướng
quyết định sẽ đảo chánh trong ṿng
một tuần lễ sau ngày 26/10/1963.
Tướng Đôn hứa sẽ cho Conein
biết kế hoạch chính trị hậu-đảo chánh,
chỉ để Đại sứ Mỹ xem thôi. → ngày 24/10/1963: Conein
hai
lần gặp Tướng Đôn hôm 24/10/1963. Đôn nói
đảo chánh sẽ xảy ra không trễ hơn ngày
2/11/1963. Tướng Đôn nói Hội Đồng Tướng
Lănh từ chối đưa kế hoạch chính
trị hậu-đảo chánh cho Mỹ xem, nhưng
đồng ư cho Tướng Đôn nói sơ lược
với Conein. → ngày 25/10/1963: Tổng Thống Mỹ họp. McCone (Giám đốc T́nh báo Trung ương DCI) nói
với Tổng Thống rằng: (1) Đôn có thể bị Nhu dàn
dựng; (2) CIA không kiểm soát được, và
do vậy rất ít trách nhiệm đối với t́nh
h́nh [đảo chánh hay không]; (3) Đôn có thể đang tổ
chức âm mưu đảo chánh, và có thể sẽ thành
công; (4) Chúng ta [t́nh báo Mỹ] đang đối
phó t́nh h́nh tế nhị trong một cách thiếu chuyên
nghiệp; (5) Đảo chánh thành công sẽ
dẫn tới phức tạp v́ các tướng sẽ
có dàn lănh đạo [chính trị] yếu; (6) Sau đảo chánh này có thể
dẫn tới đảo chánh khác, và chính trị
hỗn loạn sẽ làm thất bại cuộc
chiến chống Cộng; (7) Các nhân vật dân sự có năng
lực điều hành chính phủ Nam VN có thể
sẽ không được đưa vào chính phủ và
để kiểm soát hiệu quả; (8) Không thể thảo luận vấn
đề chính trị quan trọng với ông Diệm
được, v́ chính sách ông này là "lạnh
nhạt, không sai"; (9) Mỹ hoặc là phải làm việc
với Diệm-Nhu, hoặc là phải có những bước
mạnh hơn để lật đổ họ, và cũng
không thể biết chính phủ kế tiếp có khá hơn
hay không. → ngày 28/10/1963: Tướng Đôn hỏi
Đại sứ Mỹ là Conein
có nói ǵ không. Đại sứ Mỹ nói có. Đôn nói
rằng Mỹ chớ có can thiệp, mà cũng chớ có
thúc đẩy đảo chánh. Đại sứ đồng
ư. → cùng ngày 28/10/1963: Tướng Đôn gặp Conein, yêu
cầu Conein ở nhà từ ngày 30/10/1963 cho tới khi có
thông báo mới. Conein xin được thông báo trước
48 giờ về cuộc đảo chánh. Tướng
Đôn nói có thể sẽ chỉ thông báo trước
4 tiếng đồng hồ. → ngày 30/10/1963: Điện văn CIA gửi từ Sài G̣n
(SAIG 2063): Đại sứ Lodge nói, "...đừng
nghĩ rằng chúng ta có thể tŕ hoăn hay thuyết
phục bỏ đảo chánh. Tướng Đôn nói rơ
nhiều lần rằng đây là chuyện riêng của
người Việt Nam với nhau... Tôi tin rằng chúng
ta nên tiếp tục không dính vào chuyện này, nhưng
cứ tiếp tục quan sát và hỏi thêm thông tin...
Nếu chúng ta nghĩ rằng đảo chánh sẽ
thất bại, chúng ta dĩ nhiên sẽ làm mọi cách
có thể để ngăn cản đảo chánh." → ngày 1/11/1963: Đảo chánh khởi sự
lúc 13:15 giờ, giờ Sài G̣n, lúc đó là 00:15
giờ, giờ Washington, ngày 1/11/1963. Lúc
13:15 giờ, một phụ tá Tướng Đôn
tới nhà Conein, nói đảo chánh đang
tiến hành, nói Tướng Đôn muốn gặp
Conein ở bản doanh Tổng Tham Mưu Liên Quân (JGS). [Xóa trắng gần 1 trang] Conein
tới JGS và ở đây tới khi đảo chánh hoàn
tất. Trước khi rời nhà, Conein dùng radio thông báo
về cấp trên. → ngày 2/11/1963: Lúc 10:30
giờ ngày 2/11/1963 (giờ Sài G̣n), Đài Phát Thanh Sài
G̣n loan tin cả hai ông Diệm và Nhu đều uống
thuốc độc tự sát. Sau đó trong ngày, Tướng
Minh nói rằng cả hai ông Diệm-Nhu đă thoát
khỏi Dinh Gia Long vào lúc vừa sau 7:00 giờ sáng ngày
2/11/1963 qua đường hầm mà các tướng không
biết. Hai ông vào một nhà thờ Công Giáo
ở Chơ Lớn, và uống thuốc độc nơi
đây. Người ta khám phá ra hai ông lúc 10:30 giờ. Mỹ không tin chuyện 2 ông Diệm-Nhu
tự sát, nhưng không có nguồn tin khả tín về
hai cái chết này. Theo một bản phúc tŕnh của Conein, ông Diệm điện
thoại cho Tướng Đôn lúc 06:50 giờ sáng ngày
2/11/1963, xin đầu hàng vô điều kiện. Tướng Minh tức khắc ra
lệnh gỡ hết dây điện thoại trong pḥng
JGS, và chỉ liên lạc với bên ngoài qua radio của
Tướng Minh. → ngày 16/11/1963: Một sĩ quan (không được
kể tên trong các báo cáo) hoạt động bên ngoài
của JGS đưa cho một viên chức CIA xem hai
tấm h́nh xác của ông Diệm và Nhu, nói rằng ông
chụp h́nh này theo yêu cầu của Tướng Kim. Hai tấm h́nh cho thấy xác đầy
máu. Lời kể của sĩ quan này như
sau: - Sĩ quan này nói là có mặt trong khi
Ủy Ban Quân Lực Cách Mạng họp về giải
quyết 2 anh em ông Diệm-Nhu, đi theo đơn
vị bắt giữ 2 ông Diệm-Nhu, và chứng
kiến sự kiện ngay sau khi 2 ông bị giết -- nhưng
không ngồi trong xe thiết giáp M-113. - Theo sĩ quan này, cuộc thảo
luận dài trong đêm 1 rạng sáng 2/11/1963 về cách
giải quyết hai ông Diệm-Nhu, hầu hết các tướng
đồng ư xử tử 2 ông. Quyết định
kết cuộc: giết 2 ông Diệm-Nhu. Buổi
họp chọn Đại Úy Nhung làm người xử
tử. - Vào sáng ngày 2/11/1963, Ủy ban Quân
Lực Cách Mạng nhận được cú điện
thoại từ một người điềm chỉ
cho biết nơi ông Diệm-Nhu trốn. Một
đơn vi quân nhân tới bắt hai người.
[Tin này mâu thuẫn với báo cáo của Conein là dây
điện thoại đă bị gỡ ra hết.] Một
chút sau 10:00 giờ sáng, Diệm và Nhu vào xe thiết giáp
với Đại Úy Nhung. - Khi xe này tới bản doanh JGS, hai ông
Diêm và Nhu đă chết. Nhu bị bắn 5 phát đạn,
bị đâm 21 nhát lưỡi lê súng carbine. Diệm
bị bắn hai phát vào ngực. Nhung nhảy ra khỏi
xe thiết giáp với lưỡi lê trên tay, đưa
cho những người chung quanh xem. Hai cánh tay Nhung đầy
máu. [Trong h́nh, có vẻ như Diệm và Nhu bị trói
tay ra sau lưng.] (Hết lời kể). TÓM TẮT: (a) CIA không ủng hộ giải pháp
lật đổ ông Diệm, nhưng trung thành làm theo
chỉ thị cấp trên. (b) Các viên chức CIA -- Conein và Spera -- liên
lạc với các tướng (chỉ huy đảo chánh)
nhưng chỉ khi được chấp thuận và
theo chỉ thị. (c) Viên chức CIA -- Conein -- hiện
diện tại Bộ Tư Lệnh Đảo Chánh trong
suốt cuộc giao chiến. (d) [Câu (d) bị xóa trắng, chưa
giải mật]. (e) CIA không liên hệ ǵ tới các
vụ ám sát, và không hề biết trước các
chuyện này. (HẾT HỒ SƠ GIẢI MẬT
104-10214-10035.PDF) Hồ sơ gốc này
được lưu ở địa chỉ: https://www.archives.gov/files/research/jfk/releases/104-10214-10035.pdf Bản dịch Việt của
Nguyên Giác được lưu giữ tại địa
chỉ: https://thuvienhoasen.org/a32795/cia-giai-mat-ho-so-ve-chinh-bien-1-11-1963
Trang Mục Lục, Hồ sơ CIA số 80T01357A, ngày 31/5/1967
|