Việt
Nam cần một cuộc cách mạng? Nguyễn Quang Duy |
Bài
viết trước “Thoát Trung mà thoát cái ǵ?...” nêu
ư kiến các tổ chức đấu tranh hải
ngoại nên chuyển đổi cách đấu tranh sang
cạnh tranh chính trị, một số bạn đọc
hỏi tôi vậy Việt Nam có cần một cuộc cách
mạng khác không? Cách
mạng là thay đổi thể chế chính trị cũ
bằng một thể chế chính trị mới
tốt đẹp hơn, việc thay đổi có
thể xảy ra qua nhiều giai đoạn và như
thế theo tôi có thể có một cuộc cách mạng
đang diễn ra tại Việt Nam. 5
cuộc cách mạng trước đây Trong
lịch sử cận đại đă có 4 cuộc cách
mạng ở tầm vóc quốc gia: Cách
mạng mùa Thu 1945, chi bộ đảng Cộng sản
và đảng Dân chủ cướp chính quyền
Thủ tướng Trần Trọng Kim tại Hà
Nội, rồi lan ra khắp nơi và kết thúc
bằng việc vua Bảo Đại thoái vị. Cách
mạng Cộng Ḥa, 26/10/1956, qua cuộc trưng cầu
dân ư thay Quân Chủ bằng một nền Cộng Ḥa
do Thủ tướng Ngô Đ́nh Diệm lănh đạo. Cách
mạng 1/11/1963, quân đội đảo chánh Tổng
thống Ngô Đ́nh Diệm thành lập Đệ
Nhị Cộng Ḥa. Khi
nghĩ đến hai chữ cách mạng chúng ta thường
nghĩ đến bạo động, vũ trang, lật
đổ chính quyền, theo kiểu “được làm
vua thua làm giặc”. V́
thế ít ai ghi nhận cuộc cách mạng giành độc
lập tiến hành qua nhiều giai đoạn từ năm
1947 đến tháng 12/1954 khi người Pháp rút
khỏi Việt Nam trao trả hoàn toàn độc
lập cho Quốc Gia Việt Nam do Quốc Trưởng
Bảo Đại lănh đạo. Một
cuộc cách mạng chính trị xă hội khác mang
tầm vóc nhỏ hơn, hiện vẫn c̣n ảnh hưởng
7 triệu tín đồ Phật Giáo Ḥa Hảo do Đức
Huỳnh Phú Sổ lănh đạo. Về
đạo lư cuộc cách mạng lấy Phật giáo, Lăo
giáo và Khổng giáo làm căn bản xây dựng xă
hội. Về
chính trị Đức Thầy xây dựng một đảng
chính trị với tên gọi Việt Nam Dân Chủ Xă
Hội Đảng chủ trương chính trị toàn
dân và chống độc tài dưới mọi h́nh
thức làm nền tảng cách mạng. Sau
30/4/1975… Cộng
sản thắng cuộc, nhưng mất ḷng dân,
hằng triệu người bỏ nước ra đi,
tạo thế đối đầu giữa cộng
sản Hà Nội và cộng đồng hải
ngoại. Năm
1986, thất bại kinh tế Hà Nội bắt buộc
phải mở cửa giao thương với các
quốc gia không cộng sản. Khi ấy nhiều người
tin rằng thay đổi kinh tế sẽ dẫn đến
thay đổi chính trị. Năm
1989, các quốc gia cộng sản Đông Âu và Liên Xô
liên tiếp sụp đổ. Cuộc cách mạng
tại các nước Đông Âu thường bắt
đầu bằng việc xây dựng lực lượng
đối lập, gây áp lực thay đổi thể
chế chính trị và kết thúc bằng những
cuộc xuống đường đông đảo người
tham dự. Khi ấy người Việt trong và ngoài nước
đều kỳ vọng thay đổi chính trị
sẽ đến với Việt Nam. Đáng
tiếc, vào hai ngày 3 và 4/9/1990, Hà Nội và Bắc Kinh
đă bí mật gặp nhau tại Thành Đô, Tứ
Xuyên, b́nh thường hóa quan hệ ngoại giao và thu
xếp rút bộ đội Việt Nam khỏi Kampuchia. Hội
nghị này diễn ra trong ṿng bí mật, ngoài một
số bài viết dưới dạng hồi kư, đến
nay chưa có 1 văn kiện chính thức nào được
giải mật. Bởi
thế mới có tin đồn Ngoại Trưởng
Nguyễn Cơ Thạch phản đối nội dung
Hội Nghị và câu chuyện do blogger Kami sáng tác là vào
năm 2020 (chỉ c̣n 4 tháng nữa) Việt Nam sẽ
trở thành một tỉnh tự trị của Trung
cộng. Hội
Nghị chấm dứt, Hà Nội quyết định
áp dụng mô h́nh phát triển kinh tế của Bắc
Kinh, thay đổi kinh tế nhưng không hề thay
đổi chính trị. Bởi
thế nội t́nh mới vướng vào những
vấn nạn như tham nhũng, nhóm lợi ích,
hủy hoại môi trường, chênh lệch giàu nghèo,
bẫy thu nhập trung b́nh… c̣n về ngoại thương
th́ bị Tổng thống Donald Trump nêu đích danh là
kẻ lợi dụng Mỹ tồi tệ nhất và
đe dọa trừng phạt. Nhưng
nhờ ảnh hưởng Trung cộng, Hà Nội đă
duy tŕ được thể chế độc đảng,
mọi tổ chức độc lập đều
bị đàn áp tiêu diệt, những người đấu
tranh cho tự do dân chủ không bị bắt bớ tù
đày th́ cũng bị cô lập kinh tế và
nhiều người đă phải bỏ nước ra
đi. Phía
đối kháng hải ngoại… Trong
thập niên 1980, nhiều người Việt hải
ngoại đă t́m cách quay về nước kháng
chiến, nhiều tổ chức đấu tranh cách
mạng đă được h́nh thành và phát triển. Khối
Đông Âu và Liên Xô sụp đổ, chiến tranh
lạnh chấm dứt, bộ đội Việt Nam rút
khỏi Kampuchia, Thái Lan không tiếp tục công nhận
kháng chiến Việt Nam, con đường vũ trang cách
mạng xem như chấm dứt. Các
tổ chức đấu tranh cách mạng lẽ ra nên
chuyển đổi phương cách đấu tranh
để thích hợp với môi trường hoạt
động mới để từng bước trở
thành những tổ chức chính trị, nhưng đáng
tiếc vẫn tiếp tục duy tŕ văn hóa, nề
nếp sinh hoạt như bước ban đầu. Các
tổ chức đến nay chỉ nên được
xem là tổ chức đối kháng, có vũ trang hay không
có vũ trang, không phải là tổ chức đấu
tranh bất bạo động. V́
đấu tranh bất bạo động đ̣i hỏi
ba điểm cơ bản là (1) đấu tranh công khai
(2) đấu tranh trong ṿng luật pháp và (3) có tổ
chức, có mục tiêu, có kế hoạch, có đường
lối và có chiến lược rơ ràng. Chính
sách và chiến lược của các tổ chức
đấu tranh cách mạng hiện nay đều không rơ
hay không có. Các
tổ chức dễ dàng phát động các phong trào như
“chúng tôi muốn biết” đ̣i hỏi nhà cầm
quyền cộng sản phải giải tŕnh và công
bố thông tin. Nhưng
nếu có người đ̣i hỏi ngược
lại muốn biết về tổ chức của
họ th́ thường đụng phải bức tường
im lặng, có khi c̣n bị thảy nón cối “Việt
cộng”, hay làm lợi cho “Việt cộng”. Các
tổ chức đều thiếu một lộ tŕnh công
khai và minh bạch, nên không tạo được
niềm tin cho quần chúng, không thể đối
thoại được với nhau, không tạo thành
một lực lượng đối lập dù chỉ
ở hải ngoại. V́
thế cho đến nay vẫn không xây dựng
được một lộ tŕnh khả thi cho tiến
tŕnh dân chủ hóa Việt Nam hay đưa ra 1 giải
pháp có thể thuyết phục được quần
chúng. Trong
vài năm gần đây c̣n xuất hiện phong trào thoát
Trung, kêu gọi biểu t́nh thậm chí kêu gọi
tổng nổi dậy lật đổ cộng sản. Trong
khi những bước cần thiết để xây
dựng một cuộc cách mạng thực sự mang
đất nước đến tự do và dân chủ
bị dậm chân tại chỗ không thể phát
triển. Về
việc biểu t́nh phản đối Trung cộng
lấn chiếm biển đảo Việt Nam, ở Úc
đây là vai tṛ của cộng đồng, các cá nhân
và tổ chức cần chia sẻ trách nhiệm chung. Việc
đ̣i hỏi Hà Nội phải công bố thông tin
về Hội nghị Thành Đô là một điều
đúng, nhưng nếu các tổ chức dựa trên
tin đồn thiếu chứng cớ để “kích
động” quần chúng “chống cộng” theo tôi
là không nên. Cuộc
cách mạng đang diễn ra? Khách
quan nhận xét một lực lượng đối
lập để h́nh thành một cuộc cách mạng
như tại Đông Âu là một điều chưa
thể xảy ra, nhưng không phải không thể
xảy ra một cuộc cách mạng trong những ngày
sắp tới. Về
quốc tế cuộc thương chiến Mỹ-Trung
ngày càng khốc liệt, biểu t́nh Hồng Kông liên
tục diễn ra, tranh chấp Biển Đông và băi Tư
Chính càng lúc càng nóng lên, nhiều dấu hiệu cho
thấy Hà Nội đang tách khỏi ảnh hưởng
của Trung cộng ngả về phía Hoa Kỳ. Về
nội trị, nỗi lo ngại lớn nhất mà
giới cầm quyền Hà Nội thường xuyên công
khai biểu lộ, được lấy làm trọng tâm
Đại Hội 13, là t́nh trạng diễn biến ḥa
b́nh, tự diễn biến, tự chuyển hóa bên trong
và bên trên đảng Cộng sản Việt Nam. Nỗi
lo ngại kế tiếp được cho thấy qua tiêu
đề của cuộc Hội thảo “Vấn đề
an ninh chính trị liên quan đến sự phát
triển của các hội quần chúng trong nước
và các hội, đoàn của người Việt Nam
ở nước ngoài” vừa được Bộ Công
An phối hợp với Bộ Ngoại giao tổ
chức tại Hà Nội vào chiều 27/8/2019. Cần
nói rơ “các hội quần chúng” là các tổ chức
có chân trong Mặt Trận Tổ Quốc, cánh tay
nối dài của đảng Cộng sản. Hội
thảo cho thấy các phần tử bên trong cánh tay này
đang có vấn đề “an ninh chính trị”. Trước
bất công xă hội ngày một gia tăng, dân mất
đất, môi trường sống bị hủy
hoại và trước những lần lấn chiếm
Thềm lục địa Việt Nam của Trung
cộng một cuộc xuống đường rộng
lớn dẫn tới một cuộc cách mạng v́
thế rất có thể sẽ xảy ra. Việc
Cộng Đồng Việt Nam Vùng Washington, DC, Maryland, và
Virginia thách thức ông Nguyễn Phú Trong đối
thoại với Cộng Đồng trong chuyến
viếng thăm Hoa Kỳ sắp tới, biết đâu
cuộc cách mạng sẽ xảy ra sớm hơn và ôn
ḥa hơn. Cách
mạng Lập Hiến Những
tổ chức những cá nhân yêu chuộng tự do và
dân chủ v́ thế cần sửa soạn để
cuộc cách mạng nếu xảy ra sẽ thực
sự mang lại tự do dân chủ cho Việt Nam. Ngoài
việc tự cách mạng tổ chức để
chuyển đổi từ các tổ chức đấu
tranh cách mạng sang các tổ chức cạnh tranh chính
trị. Các
tổ chức có nhiều công việc khác cần làm,
như vận động quốc tế thúc đẩy
nhà cầm quyền Hà Nội thay đổi thể
chế chính trị, vận động quần chúng và
thành phần cấp tiến trong đảng Cộng
sản để thành lập một quốc hội
lập hiến, soạn một hiến pháp tam quyền
phân lập cho Việt Nam, tổ chức những
cuộc bầu cử tự do với sự giám sát
của quốc tế. Các
tổ chức ở hải ngoại cần sửa
soạn đảm trách những công việc khác như
vận động người hải ngoại tài
trợ cho các cuộc xuống đường biểu t́nh
hay đ̣i hỏi người hải ngoại phải
được tham gia bầu cử và ứng cử. Bài
học của Cách mạng mùa Thu 1945 khiến 45 năm
đất nước triền miên khói lửa chiến
tranh, 74 năm ḷng người chia cắt, đất nước
càng ngày càng lụn bại, cho thấy mỗi người
chúng ta cần tự đấu tranh tư tưởng
thay đổi cách mạng kiểu “được làm
vua thua làm giặc” thành một cuộc Cách mạng
Lập Hiến, thực sự đưa đất nước
đến tự do, dân chủ và giàu đẹp. Nguyễn
Quang Duy Melbourne,
Úc Đại Lợi 2/9/2019 |